Στο κείμενο της έκθεσης επαναλαμβάνεται η αναθεώρηση που έγινε στις πρόσφατες χειμερινές εκτιμήσεις για το ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας, ο οποίος πλέον εκτιμάται ότι θα φτάσει το 2,2% του ΑΕΠ (από 1,8% που προέβλεπε κατά τον Νοέμβριο). Το πιο σημαντικό είναι ότι ο αρμόδιος αντιπρόεδρος, Βάλντις Ντομπρόβσκις, εμφανίστηκε ιδιαίτερα θετικός για την πορεία της οικονομίας .Ο κ. Ντομπρόβσκις εξηρε τις σημαντικές επιδόσεις, ανοίγοντας παράλληλα το δρόμο για την ικανοποίηση των δύο βασικών ελληνικών αιτημάτων, που είναι η μεταφορά των κερδών των ομολόγων σε επενδύσεις και η μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων το 2021 και το 2022.
Σε σωστή κατεύθυνση
Ο Ευρωπαίος αξιωματούχος τόνισε ότι η Ελλάδα τα πάει πάρα πολύ καλά σε σχέση με την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων τα τελευταία χρόνια, ενώ και φέτος βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση. «Με δεδομένη τη θετική απόδοση της χώρας, είναι προφανές ότι υπάρχουν και περιθώρια συζήτησης για τη μεταφορά των κερδών από τα ομόλογα σε επιπρόσθετες επενδύσεις», είπε, προσθέτοντας ότι οι πιστωτές (τα κράτη-μέλη) είναι αυτοί που θα λάβουν τις τελικές αποφάσεις. Ο κ. Ντρομπρόβσκις διαβεβαίωσε ότι η Κομισιόν θα υποστηρίξει το αίτημα της κυβέρνησης, γιατί βλέπει πρόοδο όχι μόνο στην οικονομία αλλά και σε σχέση με τα επιτόκια δανεισμού.
Στο κείμενο της έκθεσης σημειώνεται ότι η Ελλάδα χρειάζεται σε αυτή τη φάση παραγωγικές επενδύσεις για να επιταχύνει το ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας της.
Από Ιούνιο
Μεταθέτει όμως το χρόνο των αποφάσεων για το θέμα μετά την 6η αξιολόγηση, η οποία αναμένει να ολοκληρωθεί τον Μάιο και τη συζήτηση της επόμενης αντίστοιχης έκθεσης της Επιτροπής από το Eurogroup του Ιουνίου, όπου θα αποφασιστεί επίσης και η εκταμίευση της επόμενης δόσης ύψους 650 εκατ. ευρώ από τα κέρδη ομολόγων προς την Ελλάδα.
Ακόμη και η υποεκτέλεση κατά 1,1% του ΑΕΠ (περίπου 2 δισ. ευρώ) του ΠΔΕ, που καταγράφει η έκθεση και έρχεται σε αντίθεση με το ελληνικό αίτημα, θεωρείται ότι θα ξεπεραστεί με τον νέο τρόπο παρακολούθησης των συγχρηματοδοτούμενων έργων που έχουν ενεργοποιήσει τα συναρμόδια υπουργεία.
Επίσης, θετική είναι και η αναφορά για το αίτημα αφαίρεσης από το πρωτογενές αποτέλεσμα των δαπανών που γίνονται για το μεταναστευτικό – προσφυγικό. Συγκεκριμένα τονίζει ότι ο σταθεροποιητής για όλες τις χώρες θεωρείται ένα ποσό που αντιστοιχεί στο 0,2% του ΑΕΠ κάθε χώρας (για την Ελλάδα αντιστοιχεί σε 380 εκατ. ευρώ) και η χώρα μας παρουσιάζει έως τώρα δαπάνες πολύ χαμηλότερες από αυτό.
Μείωση πλεονασμάτων
Σε ό,τι αφορά τον μεγάλο στόχο για τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων, η έκθεση δεσμεύεται για συνολική αναθεώρηση των εκτιμήσεων για το ελληνικό χρέος τον Ιούνιο, μαρτυρώντας και το χρόνο έναρξης της σχετικής συζήτησης.
Προς το παρόν υπάρχει μια έμμεση αναφορά στην αναθεωρημένη, περιληπτική έκθεση βιωσιμότητας χρέους, ότι εξετάζονται δύο διαφορετικά σενάρια υπό το φως των τελευταίων θετικών αναθεωρήσεων για την Ελλάδα. Με βάση το πρώτο και μόνο λαμβάνοντας υπ’ όψιν τον αναθεωρημένο ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας, το χρέος παραμένει πάνω από το 100% του ΑΕΠ ως το 2040 αλλά οι χρηματοδοτικές ανάγκες είναι εξαιρετικά χαμηλές στο13,5% του ΑΕΠ το 2060, πράγμα που σημαίνει ότι η βιωσιμότητα εξασφαλίζεται χωρίς πρόσθετα μέτρα. Υπολογίζοντας και τη μείωση των επιτοκίων δανεισμού του Δημοσίου, τότε οι χρηματοδοτικές ανάγκες μειώνονται περαιτέρω στο 12% του ΑΕΠ και το χρέος μειώνεται κάτω από το 100% του ΑΕΠ το 2039.
Πληροφορίες θέλουν τη συζήτηση να ξεκινάει στις αρχές του καλοκαιριού, ενώ η απόφαση θα ληφθεί από το Εurogroup πριν από τα μέσα Οκτωβρίου, ώστε να ληφθεί υπόψη στην κατάρτιση του σχεδίου προϋπολογισμού του 2021.
Εισφορά αλληλεγγύης, ΕΝΦΙΑ
«Κληρώνει» για νέες μειώσεις φόρων το 2020
Η έκθεση θυμίζει ότι μέσα στην άνοιξη θα εξεταστεί αν υπάρχει ο δημοσιονομικός χώρος για να προχωρήσει η μείωση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης από φέτος.
Παράλληλα τονίζει και την πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει σε δεύτερη διαδοχική μείωση του ΕΝΦΙΑ με παράλληλη διεύρυνση της βάσης του φόρου με την επέκταση του συστήματος για τον επίσημο υπολογισμό των αντικειμενικών αξιών στο 98% της επικράτειας, γεγονός που θα έχει ως αποτέλεσμα μια μικρή αύξηση των εσόδων του φόρου κατά 140 εκατ. ευρώ. Παράλληλα θα εξεταστεί αν θα προχωρήσει και η δεύτερη μείωση του φόρου για τις επιχειρήσεις από το 24% στο 20%.
Πλειστηριασμοί – «κόκκινα» δάνεια
Οι τράπεζες στο επίκεντρο της 6ης αξιολόγησης
Η βελτίωση του χρηματοπιστωτικού συστήματος και η μείωση των «κόκκινων» δανείων θα είναι, σύμφωνα με την έκθεση της Κομισιόν, το βασικό και κυρίαρχο θέμα της 6ης αξιολόγησης, που θα αποτελέσει τον τελευταίο σταθμό πριν ξεκλειδώσει το θέμα των κερδών από τα ομόλογα.
Με άλλα λόγια, η Επιτροπή θυμίζει ότι αναμένει να ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός και η εφαρμογή του νέου πλαισίου ρύθμισης οφειλών με παράλληλη άρση της προστασίας της πρώτης κατοικίας και του νέου ιδιωτικού Πτωχευτικού Δικαίου που θα δίνει δεύτερη ευκαιρία σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Παράλληλα, το νέο πλαίσιο θα πρέπει να ξεκαθαρίζει και τα υπόλοιπα των αιτήσεων που θα αφήσουν πίσω τους τα 8 διαφορετικά συστήματα ρύθμισης οφειλών που λειτουργούν άμεσα ή έμμεσα σήμερα, με τελευταίο το πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας. Επίσης στις απαιτήσεις των δανειστών μέχρι και τον Μάιο περιλαμβάνονται και η ουσιαστική επανεκκίνηση των πλειστηριασμών που έχουν ατονήσει, αλλά και η εκκαθάριση των περίπου 86.000 αιτήσεων που εκκρεμούν από τον παλαιότερο νόμο Κατσέλη.
Στο κείμενο της έκθεσης προτίθεται για πρώτη φορά η ανάγκη εκκαθάρισης και των εγγυημένων από το κράτος δανείων σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά τα οποία υπολογίζονται περίπου στα 2 δισ. ευρώ . Τα δάνεια αυτά έχουν… κοκκινίσει από καιρό αλλά δεν έχουν καταγγελθεί από τις εμπορικές τράπεζες αφού υπήρχε η κρατική εγγύηση. Το θέμα αυτό η έκθεση τονίζει ότι θα πρέπει να μπει ένα χρονοδιάγραμμα εκκαθάρισης μέχρι και το 2022, το οποίο θα πρέπει να περιληφθεί και στο Μεσοπρόθεσμο Σχέδιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2021-2024, που θα πρέπει να παρουσιάσει η Ελλάδα ως τον Μάιο.
Ανισορροπίες
Το υψηλό δημόσιο χρέος και το μεγάλο μέγεθος των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι οι σημαντικότερες υπερβολικές ανισορροπίες που αντιμετωπίζει σήμερα η Ελλάδα, σύμφωνα με την έκθεση που δημοσιοποίησε χθες η Κομισιόν.
Διαρθρωτικές ανισορροπίες καταγράφηκαν σε εννέα χώρες της ευρωζώνης, ενώ σε τρεις (Ελλάδα, Κύπρος, Ιταλία) χαρακτηρίζονται υπερβολικές, που σημαίνει ότι πρέπει να αντιμετωπιστούν από τα ενδιαφερόμενα κράτη-μέλη. Οι υπερβολικές ανισορροπίες στην περίπτωση της Ελλάδας δεν είναι φετινές αλλά υπάρχουν εδώ και αρκετά χρόνια και ειδικότερα αυτή του χρέους θα συνεχίσει να υπάρχει και τα επόμενα λόγω του τεράστιου μεγέθους του.
Χρήστος Σταϊκούρας
Ικανοποίηση, όχι εφησυχασμός
Την ικανοποίηση για τη θετική έκθεση της Επιτροπής εξέφραζε σε δήλωσή του ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας. Οπως τόνισε η έκθεση «εκτιμά υψηλούς ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης, υψηλότερους από τις προηγούμενες προβλέψεις, σχεδόν διπλάσιους του μέσου ευρωπαϊκού όρου. Προβλέπει επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων και συρρίκνωση της ανεργίας. Ενσωματώνει τη βελτίωση του οικονομικού κλίματος, τη μείωση του κόστους δανεισμού, την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας, την επιστροφή καταθέσεων στο τραπεζικό σύστημα, τη μείωση των “κόκκινων δανείων”. Αποτυπώνει τη σημαντική πρόοδο στην υλοποίηση διαρθρωτικών αλλαγών και στην αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.
Αναδεικνύει τη βούληση της κυβέρνησης, μέσα από την κατάρτιση και υλοποίηση του δικού της εθνικού αναπτυξιακού σχεδίου, να καλύψει το σημαντικό επενδυτικό κενό της χώρας. Καταγράφει τις κυβερνητικές επιλογές για περαιτέρω μειώσεις φόρων (εισφορά αλληλεγγύης και ΕΝΦΙΑ), εκτός προϋπολογισμού, εντός του 2020, ως απόρροια της καλής εκτέλεσής του. Παρουσιάζει τις προτεραιότητες που έχει θέσει η κυβέρνηση για τη δημιουργία πρόσθετου δημοσιονομικού χώρου, για εφέτος και τα επόμενα έτη, και θέτει τα χρονικά ορόσημα λήψης σχετικών αποφάσεων».
Ο υπ. Οικονομικών κατέληξε ότι «απαιτείται ένταση των προσπαθειών, ώστε να αντιμετωπίσουμε ενδογενείς και εξωγενείς κινδύνους, να πετύχουμε διατηρήσιμη και βιώσιμη ανάπτυξη, να δημιουργήσουμε περισσότερες και καλές θέσεις απασχόλησης και να τονώσουμε περαιτέρω την κοινωνική συνοχή».
Από την έντυπη έκδοση