Αιτία, σύμφωνα με στελέχη του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων, είναι οι ανατιμήσεις που καταγράφονται σε κάποια προϊόντα, όπως ο καφές, που εδώ και περίπου ένα χρόνο η χρηματιστηριακή τιμή του καταγράφει ράλι λόγω της μειωμένης παραγωγής, ενώ υπάρχουν και νέες «εστίες» ακρίβειας, όπως για παράδειγμα το μοσχαρίσιο κρέας.
Ανοδική πορεία
«Η τιμή του μοσχαρίσιου κρέατος άρχισε να αυξάνεται από τον Σεπτέμβριο του 2024 κι έκτοτε οι ανατιμήσεις τόσο στη χονδρική όσο και στη λιανική αγγίζουν το 30% και μάλιστα με έντονα ανοδικές τάσεις», αναφέρει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής εκπρόσωπος του κλάδου.
Ενδεικτικά, η τιμή του μοσχαρίσιου κρέατος κυμαίνεται στα 13-14 ευρώ το κιλό, όταν πριν από λίγους μήνες ήταν από 10 έως 11 ευρώ. Ενδεικτικά, στα σούπερ μάρκετ η σπάλα (ελληνική) πωλείται στα 13,5 ευρώ το κιλό από 11,90 ευρώ τον Σεπτέμβριο και 11,45 ευρώ έναν χρόνο πριν, ενώ στα ίδια επίπεδα κινείται και η τιμή της ελιάς. Το ποντίκι από εγχώριο μοσχάρι αγγίζει τα 14 ευρώ από 11,5-12 ευρώ το κιλό, ενώ οι μπριζόλες κοστίζουν 16-18 ευρώ το κιλό από 14-15 ευρώ τον Σεπτέμβριο του 2024. Λίγο χαμηλότερα, κατά περίπου ένα ευρώ, πωλούνται τα εισαγόμενα μοσχαρίσια κρέατα.
Οπως επισημαίνει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο πρόεδρος των Αγελαδοτρόφων Φυλής Χολστάιν, Ηλίας Κοτόπουλος, υπάρχουν τεράστιες ελλείψεις στην αγορά, όχι μόνο στην ελληνική αλλά και στην ευρωπαϊκή, και η ζήτηση παραμένει υψηλή, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι τιμές. «Η τιμή παραγωγού για το μοσχαρίσιο κρέας έχει φτάσει στα 7 ευρώ το κιλό από 5,5 που ήταν πέρυσι, ενώ σε έξι μήνες εκτιμώ ότι θα φτάσουμε τα 8 ευρώ. Στον καταναλωτή οι τιμές είναι διπλάσιες» δηλώνει ο κ. Κοτόπουλος, υπογραμμίζοντας ότι τώρα η μέση τιμή είναι στα 14 ευρώ, από Σεπτέμβρη ενδέχεται να φτάσει τα 16 ευρώ, ενώ μεσοπρόθεσμα δεν αποκλείει το ενδεχόμενο το μοσχαρίσιο κρέας να πωλείται ακόμα και στα 20 ευρώ το κιλό!
Εκπομπές αερίων
Αιτία των ανατιμήσεων αποτελεί η συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την Πράσινη Μετάβαση, που προβλέπει μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 30% στη γεωργία έως το 2030. Οπως δηλώνουν στον «Ε.Τ.» στελέχη της αγοράς, με γνώση του υπό διαπραγμάτευση κανονισμού, οι αγελάδες που εκτρέφονται στην Ε.Ε. αντιπροσωπεύουν το 50% περίπου των εκπομπών μεθανίου και το 25% των εκπομπών αμμωνίας, με αποτέλεσμα να κρίνεται απαραίτητη η μείωση του ζωικού κεφαλαίου, εν προκειμένω των βοοειδών.
Αν και η Κομισιόν βρίσκεται ακόμα στο στάδιο της προετοιμασίας της έκθεσής της, η οποία θα παρουσιαστεί μέχρι το τέλος του έτους, διεθνείς αναλυτές εκτιμούν ότι για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων που έχουν τεθεί ο αριθμός των βοοειδών θα πρέπει να μειωθεί κατά περίπου 20%, από τα 12 εκατ. ζώα που είναι σήμερα στα λίγο κάτω από 10 εκατ., διαταράσσοντας ωστόσο την εφοδιαστική αλυσίδα και προκαλώντας σημαντικό έλλειμμα στην αγορά.
«Ηδη έχει σταματήσει η εκτροφή μικρών μοσχαριών. Οι μεγαλύτερες σε παραγωγή μοσχαρίσιου κρέατος χώρες, όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Ολλανδία κ.λπ., μειώνουν τα μοσχαράκια. Σταδιακά, όσο θα οδηγούνται στη σφαγή οι αγελάδες και θα λείπουν τα νέα ζώα, θα υπάρξει ένα κενό στην αγορά. Λιγότερη προσφορά και μεγάλη ζήτηση οδηγούν αναπόφευκτα σε αύξηση των τιμών», εξηγεί στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο γενικός διευθυντής της Ενωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας, Απόστολος Πεταλάς. Σύμφωνα, δε, με τον ίδιο, πέρα από το κρέας, η μείωση της παραγωγής θα επηρεάσει και τα γαλακτοκομικά και τα τυροκομικά προϊόντα, οδηγώντας και σε αυτή την περίπτωση σε ανατιμήσεις.
Προς το παρόν, η αύξηση της τιμής του φρέσκου γάλακτος είναι μικρή, της τάξεως του 3%-5% από τον Σεπτέμβριο. Ενδεικτικά, ένα λίτρο φρέσκο γάλα υψηλής παστερίωσης από 1,8 ευρώ που κόστιζε πριν από λίγους μήνες, πλέον πωλείται 1,94 ευρώ, ενώ γιαούρτι γνωστής εταιρίας από 4,64 ευρώ το κιλό ανέβηκε στα 4,88.
«Στα τυριά δεν έχουμε καταλάβει ακόμα τη διαφορά, καθώς στην Ελλάδα αγοράζουμε προϊόντα κυρίως από αιγοπρόβειο γάλα, όπως φέτα, ωστόσο στο εξωτερικό οι πρώτες αυξήσεις έχουν φανεί στα ράφια», τονίζει ο κ. Πεταλάς.
Σε επίπεδο παραγωγού, πάντως, οι τιμές, σύμφωνα με τον κ. Κοτόπουλο, παραμένουν σταθερές τα τελευταία χρόνια, περίπου 0,54 ευρώ το κιλό.
Συρρικνώνεται το ζωικό κεφάλαιο στην Ελλάδα
Σε αφανισμό οδηγείται η ελληνική αγελαδοτροφία.
Η ελληνική αγελαδοτροφία, πάντως, απειλείται με αφανισμό, καθώς χιλιάδες παραγωγοί εγκαταλείπουν το επάγγελμα με αποτέλεσμα το ζωικό κεφάλαιο να βαίνει συνεχώς μειούμενο.
Σε επίπεδο ζωικού κεφαλαίου, την τελευταία δεκαετία ο κλάδος της αγελαδοτροφίας έχει χάσει σχεδόν 58.000 αγελάδες και ο αριθμός των αγελαδοτρόφων έχει υποχωρήσει κάτω από τους 2.000, εκ των οποίων οι 300 αποσύρθηκαν από το επάγγελμα το 2023. Ωστόσο, η παραγωγή δείχνει σημάδια αντοχής, καθώς η πτώση περιορίζεται μόλις στο 2,5%, κοντά στους 600.000 τόνους ετησίως, γεγονός που αποδίδεται στις επενδύσεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια οδηγώντας σε αύξηση της παραγωγικότητας ανά ζώο.
Ελλειμμα
Παρ’ όλα αυτά, η Ελλάδα παρουσιάζει έλλειμμα στο γάλα κατά 1 εκατ. τόνους, όταν οι ανάγκες της εσωτερικής αγοράς ανέρχονται σε 1,6 εκατ. τόνους ετησίως. Για την κάλυψη των αναγκών, στελέχη του κλάδου επισημαίνουν ότι γίνονται αθρόες εισαγωγές γάλακτος και σε πολλές περιπτώσεις τα γαλακτοκομικά προϊόντα παράγονται από ξένο γάλα και στη συνέχεια «βαφτίζονται» ελληνικά.
Σε ό,τι αφορά το μοσχαρίσιο κρέας, η χώρα μας είναι αυτάρκης σε ποσοστό μόλις 20% και το υπόλοιπο 80% των αναγκών καλύπτεται από εισαγωγές. Σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Κρέατος, η Ελλάδα το 2021 εισήγαγε 102.000 τόνους νωπό βόειο κρέας συνολικής αξίας 453 εκατ. ευρώ, καθώς και περίπου 11.300 τόνους κατεψυγμένου αξίας 44,5 εκατ. ευρώ. Σε ό,τι αφορά την κατανάλωση βόειου κρέατος, κινείται στα επίπεδα των 165.000 τόνων.
ΤΙΜΟΚΑΤΑΛΟΓΟΣ
ΠΡΟΪΟΝΤΑ | ΤΙΜΗ ΣΕ ΕΥΡΩ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2024 | ΤΙΜΗ ΣΕ ΕΥΡΩ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2025 |
Σπάλα ελληνική (1 κιλό) | 11,90 | 13,50 |
Ελιά μόσχου ελληνική (1 κιλό) | 11,90 | 13,50 |
Ποντίκι (1 κιλό) | 11,5 -12 | 13,95 |
Μπριζόλα (1 κιλό) μοσχαρίσια | 14-15 | 16-18 |
Φρέσκο γάλα υψηλής παστερίωσης (1 λίτρο) | 1,8 | 1,94 |
Αγελαδινό γιαούρτι (1 κιλό) | 4,64 | 4,88 |