Η ΠΑ και η τουρκική Αεροπορία  (ΤΗΚ) χρησιμοποιούν ένα σημαντικό αριθμό από όπλα Stand –off αλλά και στρατηγικής προσβολής τα οποία επιτυγχάνουν μεγαλύτερες αποστάσεις εμβέλειας.

Στην περίπτωση της ΠΑ με δεδομένη την αριθμητική υπεροχή του αντιπάλου, αλλά και την ύπαρξη αντιαεροπορικών συστημάτων S-400 στο τουρκικό οπλοστάσιο, τα βλήματα Stand-Off αποτελούν πραγματικούς «πολλαπλασιαστές ισχύος» και ως αποτέλεσμα έναν σημαντικό παράγοντα για την επικράτηση της ΠΑ σε μια ενδεχόμενη αναμέτρηση με την τουρκική Αεροπορία.

Η προμήθεια των 90 SCALP EG για τα Mirage 2000-5 Mk II προσέδωσε στην ΠΑ την πολυπόθητη ικανότητα υποστρατηγικής κρούσης. Όμως αυτό δεν αρκεί με δεδομένο ότι πρέπει να καλυφθεί η απαίτηση για την προσβολή ενός μεγάλου αριθμού τακτικών στόχων, που σε περίοδο συρράξεως θα αναλάβουν να εξουδετερώσουν τα μαχητικά F-16 της ΠΑ.

Σήμερα το ρόλο αυτό καλύπτει μονάχα περιορισμένος αριθμός βλημάτων AGM-154 JSOW και GBU-31A JDAM που διαθέτουν τα μαχητικά της 116 ΠΜ στον Άραξο.

Έτσι πέρα από τα βλήματα SCALP-EG και JSOW και JDAM η ΠΑ δεν έχει προχωρήσει σε κάποια παραγγελία νεότερων όπλων μακράς εμβέλειας, παρά τις κατά καιρούς πληροφορίες περί έγκρισης προμήθειας νέων όπλων από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής.

Η προμήθεια των ισραηλινών βομβών SPICE σύμφωνα με πληροφορίες είναι κοντά, αλλά ακόμη δεν έχει υπογραφεί η σχετική σύμφωνα ωστόσο θεωρείται ότι αυτό θα γίνει πριν το τέλος του 2024.

Τα όπλα αέρος-εδάφους/επιφανείας μεγάλης εμβέλειας

SCALP–EG (ΠΑ)

Ο SCALP-EG ή Storm Shadow, είναι πύραυλος οριζόντιας πλεύσης που κατασκευάζεται από το 1994 σε συνεργασία της τότε Matra και της British Aerospace (σήμερα από την MBDA). Σχεδιάστηκε για να προσβάλλει στόχους εντός της εχθρικής ενδοχώρας σε αποστάσεις έως και 550 χλμ.

Το όπλο έχει βάρος 1.300 χλγρ. μήκος 5,1 μ. και ανάπτυγμα πτερυγίων 3 μ. Η πολεμική κεφαλή του SCALP-EG είναι τύπου BROACH βάρους 450 χλγρ. και αποτελείται από δύο στάδια: Το πρώτο στάδιο είναι κοίλου γεμίσματος και αναλαμβάνει την αρχική διείσδυση σε σκληρό υλικό το οποίο μπορεί να είναι σκυρόδεμα, έδαφος ή άλλου τύπου θωράκιση ανοίγοντας ουσιαστικά το δρόμο για το δεύτερο στάδιο ώστε να προκαλέσει τη μεγαλύτερη δυνατή καταστροφή στο στόχο.

Η BROACH μπορεί να διατρήσει ενισχυμένο σκυρόδεμα πάχους πέντε ποδών, ενώ η «ακόλουθη» κεφαλή διαθέτει χαλύβδινα θραύσματα βάρους τριών γραμμαρίων για την ενίσχυση της δραστικότητας του πρόδρομου κοίλου γεμίσματος.

Ο κινητήρας που προωθεί τον SCALP-EG είναι ένας Τurbojet Microturbo TRI 60-30, ο οποίος αποδίδει μέγιστη ώση 1.200 με 1.300 λιβρών. Πρόκειται για κινητήρα ο οποίος διαθέτει συμπιεστή τεσσάρων σταδίων, στρόβιλο ενός σταδίου και δακτυλιοειδή θάλαμο καύσης. Ο TRI 60-30 χρησιμοποιείται στον SCALP-EG/Storm Shadow άλλες εκδόσεις του όμως προωθούν είτε τον σουηδικό πύραυλό RBS 15 είτε drones.

Η ταχύτητα που αναπτύσσει ο SCALP-EG είναι υψηλή υποηχητική και ανέρχεται στα 0,95 mach (1.173 χ.α.ω.).

Το σύστημα καθοδήγησης του SCALP-EG είναι τριών βασικών σταδίων: Το πρώτο στάδιο αφορά την γενική κατεύθυνση προς το στόχο η οποία επιτυγχάνεται μέσω GPS και INS. Στο δεύτερο στάδιο ο πύραυλος χρησιμοποιεί το σύστημα TERPROM το οποίο είναι ψηφιοποιημένη έκδοση του εδάφους πάνω από το οποίο θα πετάξει το όπλο.

Βάσει αυτής ο SCALP-EG αναγνωρίζει σημεία ναυτιλίας (κυρίως υψομετρικά δεδομένα) γνωρίζοντας τη θέση που βρίσκεται. Το τρίτο στάδιο αφορά την τελική προσβολή του στόχου. Αυτή επιτυγχάνεται με την αποθηκευμένη εικόνα που έχει εισαχθεί στο σύστημα στόχευσης.

Μόλις ο πύραυλος θα φτάσει στη γενική περιοχή του στόχου τότε θα πραγματοποιήσει άνοδο και αφού απορρίψει το κέλυφος στο ρύγχος ο υπέρυθρος ερευνητής θα αναλάβει να εντοπίσει τον στόχο συγκρίνοντάς τον με την αποθηκευμένη εικόνα. Εάν αυτό δεν γίνει τότε ο πύραυλος θα κατευθυνθεί σε δευτερεύοντα στόχο ο οποίος θα βρίσκεται στην γενικότερη περιοχή.

AGM-84K SLAM-ER (ΤΗΚ)

Το όπλο μεγάλου βεληνεκούς της τουρκικής Αεροπορίας είναι το AGM-84K από τα οποία παρέλαβε 48 το 2011.

Έχει την ικανότητα να προσβάλλει τόσο στόχους εδάφους όσο και σκάφη επιφανείας. Παράλληλα το βλήμα μπορεί να εκτελέσει προσβολή παράκτιων εγκαταστάσεων ναυστάθμων και αεροπορικών βάσεων όπου στο περιβάλλον του Αιγαίου όλες αυτές οι σημαντικές υποδομές καλύπτονται από την ακτίνα της εμβέλειάς του.

Το AGM-84H/K SLAM-ER αποτελεί την μετεξέλιξη του AGM-84E SLAM (Βlock 1E) στην οποία εφαρμόστηκε για πρώτη φορά (σε μέλος της οικογένειας Harpoon) η δυνατότητα επίγειου πλήγματος. Η πρώτη έκδοση που έλαβε τον χαρακτηρισμό SLAM-ER ήταν η AGM-84H η οποία δεν παράγεται πλέον.

Τo AGM-84H SLAM-ER στηρίχθηκε στο AGM-84E SLAM με τη διαφορά ότι στο νέο βλήμα έχει ενσωματωθεί ζεύγος  αναδιπλούμενων πτερυγίων υψηλού λόγου άντωσης προς την οπισθέλκουσα, με αποτέλεσμα (η σχεδίαση τους προέρχεται από το βλήμα Tomahawk) την αύξηση της μέγιστης εμβέλειας σε 278  χλμ για άφεση με προφίλ Lo-Hi παρά την διατήρηση του κινητήρα J402-CA-400 μέγιστης ώσης 680 λιβρών.

Η αμέσως επόμενη βελτιωμένη έκδοση η AGM-84Κ ξεκίνησε να αναπτύσσεται στις αρχές του 2001 για να γίνει επιχειρησιακή ενάμιση χρόνο περίπου μετά τον Ιούλιο του 2002.

Το βλήμα έχει μήκος 4,37 μ., με άνοιγμα πτερύγων 2,43 μ και διάμετρο 34,3 εκατοστά ενώ το βάρος του έχει αυξηθεί στα 725 κιλά (σύμφωνα με άλλες πηγές στα 675 κιλά). Η ταχύτητα της πτήσης φθάνει τα 0,70 με 71 mach (μεταξύ 855 και 864 χ.α.ω.).

Το “-84Κ” φέρει βαρύτερη διατρητική κοίλη γόμωση με περίβλημα τιτανίου   WDU-40/B βάρους 360 κιλών που προέρχεται από το βλήμα Tomahawk Block III.

Το βλήμα είναι πιστοποιημένο στα F-16 (CCIP και Block 50+ της τουρκικής Αεροπορίας) και στα αεροσκάφη F/A-18E/F και F-15K της Αεροπορίας της Ν.Κορέας

Το AGM-84K SLAM-ER ATA διαθέτει δύο βασικές μεθόδους καθοδήγησης: Αυτή που ο χειριστής παρεμβαίνει στη διαδικασία MIL (Μan in the Loop) και την εντελώς αυτοματοποιημένη με τη χρήση του συστήματος ΑΤΑ.

Και στις δύο περιπτώσεις όμως για την ενδιάμεση ναυτιλία χρησιμοποιείται ο συνδυασμός INS/GPS.

Σε ότι αφορά την πρώτη ο ”-84K” χρησιμοποιεί το νέο σύστημα κατεύθυνσης AN/DSQ-61 το οποίο περιλαμβάνει τη μονάδα ναυτιλίας GNU (General Navigation Unit) και τον αναβαθμισμένο αισθητήρα IIR WCU-24/B με υψηλότερη αντοχή στα αντίμετρα και ζεύξη δεδομένων και μεγαλύτερη εμβέλεια.

Η μονάδα GNU περιλαμβάνει τον υπολογιστή αποστολής, την αδρανειακή μονάδα μέτρησης (IMU) με γυροσκόπιο δακτυλίου λέιζερ, πολυκάναλο δέκτη GPS, και υπολογιστή στοιχείων αέρος (ADS),

To συγκρότημα κατεύθυνσης έχει τοποθετηθεί στο νέου τύπου ρύγχος με σχεδίαση «παραθύρου». Οι αναβαθμίσεις στο λογισμικό του WCU-24/B παρέχουν μεγαλύτερη ευκολία στον χειριστή να κατευθύνει το βλήμα στον στόχο βάσει προκαθορισμένου σχεδιασμού σε περίπτωση απώλειας εγκλωβισμού ή την δυνατότητα να συνεχίσει την έρευνα για νέο στόχο (Τarget Οf Opportunity) και επίσης την διαμόρφωση LOBL (Lock On Before Launch).

Επίσης παρέχεται η δυνατότητα «παγώματος» της εικόνας του στόχου στην MFD ώστε ο χειριστής να τοποθετήσει με ακρίβεια το σταυρόνημα.

Σε ότι αφορά το ατρακτίδιο AN/AWW-13 είναι βάρους 240 κιλών, μήκους 3,15 μ και διαμέτρου 38 εκατοστών. Η διασύνδεση με το αεροσκάφος γίνεται μέσω αρτηρίας MIL-STD 1553B ενώ μπορεί να υποστηρίξει μετάδοση εικόνας από  υπέρυθρους ή Ε/Ο αισθητήρες.

Στην περίπτωση του SLAM-ER, το ατρακτίδιο ζεύξης μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για ενδιάμεσες ενημερώσεις ναυτιλίας και επιβεβαίωσης σημείων ναυτιλίας του συστήματος INS/GPS κατά την διάρκεια της πτήσης.

Η διαδικασία τερματικής εμπλοκής με χρήση της ζεύξης δεδομένων διαρκεί μόλις 60 δεύτερα. Ουσιαστικά η εικόνα του αισθητήρα IIR αναμεταδίδεται στο πιλοτήριο μέσω του ατρακτιδίου ζεύξης δεδομένων (διαδικασία Man in the loop).

O χειριστής παρεμβαίνει στη διαδικασία εμπλοκής στη φάση της τελικής προσέγγισης στο στόχο και επιλέγει (μέσω της εικόνας του στόχου που λαμβάνει στην σχετική οθόνη) με τη χρήση σταυρονήματος το ακριβές σημείο πρόσκρουσης στο σκάφος επιφανείας του βλήματος που επιθυμεί.

Το βλήμα καθοδηγείται προς το στόχο μέσω συντεταγμένων που έχουν γίνει γνωστές για την παρουσία ενός εχθρικού ναυτικού σχηματισμού και σε συγκεκριμένη απόσταση από αυτόν ο χειριστής ενεργοποιεί το σύστημα υπέρυθρης αναγνώρισης φέροντος την γενική εικόνα της περιοχής στην οθόνη του πιλοτηρίου από όπου και με τη βοήθεια ενός σταυρονήματος θα εγκλωβίσει το στόχο.

Με την τοποθέτηση του σταυρονήματος επάνω στο σκάφος επιφανείας που θα επιλεγεί το βλήμα αυτομάτως «κλειδώνει» το σημείο της πρόσκρουσης, το οποίο μπορεί να είναι ένα συγκεκριμένο σημείο του σκάφους.

Ο αριθμός των ατρακτιδίων ζεύξης δεδομένων AN/AWW-13 που έχουν αποκτηθεί από την τουρκική Αεροπορία περιορίζει σε πρώτη φάση το μέγιστο δυνατό αριθμό φορέων του βλήματος σε πέντε αεροσκάφη, στην περίπτωση που επιλεγεί η καθοδήγηση «Man in the loop».

Σε περίπτωση που επιλεγεί η διαμόρφωση επίθεσης ATA εκεί δεν είναι απαραίτητη η ύπαρξη ατρακτιδίου καθώς το βλήμα είναι αυτόνομο στην καθοδήγησή του.

Popeye (ΤΗΚ)

 Η τουρκική Αεροπορία διαθέτει ακόμη ένα stand-off βλήμα το ισραηλινό Popeye.

Πρόκειται για ένα ισραηλινό βλήμα το οποίο αξιοποιείται από τα 17 F-4 2020 Terminator και για όσο διάστημα αυτά θα είναι επιχειρησιακά. Γνωστό και ως AGM-142 Have Nap (στο αμερικανικό πρωτόκολλο ονοματοθεσίας) έχει βάρος 1.360 χλγρ., μήκος 4,82 μ. διάμετρο 533 χλστ. και εκπετασμα 198 εκατ.

Ο πύραυλος μπορεί να δεχθεί δύο τύπους πολεμικής κεφαλής: Μια βάρους 340 χλγρ. θραυσμάτων ή μια των 360 χλγρ. διατρητική.

Διαθέτει πυραυλοκινητήρα ενός σταδίου επιτυγχάνοντας μέγιστη εμβέλεια 78 χλμ. η ταχύτητά του όμως παραμένει άγνωστη με κάποιες εκτιμήσεις να την αναφέρουν ως υπερηχητική.

Η καθοδήγηση του πυραύλου επιτυγχάνεται μέσω συστήματος INS και  με εμπλοκή του Χωριστή Οπλικών Συστημάτων (ΧΟΣ) του δεύτερου μέλους πληρώματος στα F-4E, o οποίος μέσω της εικόνας που μεταδίδει με data-link η κεφαλή του Popeye (τηλεοπτική ημέρας ή IIR) κατευθύνει τον πύραυλο στον επιλεγμένο  στόχο, τοποθετώντας ένα σταυρόνημα επάνω.

Η τουρκική Αεροπορία διαθέτει το βλήμα Popeye I Have Nap το οποίο απέκτησε το 2001.

Αν και αναφέρεται ότι το Have Nap μπορεί να μεταφερθεί ή έχει πιστοποιηθεί και στα F-16 CCIP εντούτοις κάτι τέτοιο δεν έγινε δυνατό λόγω του μεγάλου βάρους και διαστάσεων του πυραύλου. Ο Popeye-2 Have Lite εξετάστηκε από την τουρκική Αεροπορία, τόσο για χρήση από τα F-4E όσο και από τα F-16 αλλά δεν προχώρησε σε καμία προμήθεια και αντ΄ αυτού προτιμήθηκε η προμήθεια των AGM-84K SLAM-ER.

SOM (THK)

O SOM είναι ο τούρκικης σχεδίασης και κατασκευής πύραυλος ο οποίος τοποθετείται στην κατηγορία των όπλων cruise.

Το όπλο αναπτύχθηκε από το ινστιτούτο έρευνας και ανάπτυξης TÜBİTAK SAGE αλλά παράγεται από την ROKETSAN και  παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2011.

Μπορεί να προσβάλλει τόσο σταθερούς όσο και κινούμενους στόχους και βρίσκεται σε υπηρεσία από το 2017.

Ο πύραυλος έχει αναπτυχθεί σε έξι εκδόσεις:

• SOM-A: Βάρος 620 χλγρ. χρησιμοποιεί αδρανειακό σύστημα ναυτιλίας σε συνδυασμό με GPS και φέρει εκρηκτική θραυσματογόνο πολεμική κεφαλή.
• SOM B1: Βάρος 620 χλγρ. με σύστημα καθοδήγησης INS/GPS και IIR για την τελική φάση της προσβολής. SOM-B2 Ίδιο με το Β1 αλλά με αυξημένο βάρος στα 660 χλγρ. και διπλή εν σειρά πολεμική κεφαλή για χρήση κατά καλά προστατευμένων στόχων.
• SOM-C1: Ίδια διαμόρφωσης με τα προηγούμενα με θραυσματογόνο πολεμική κεφαλή για χρήση κατά κινούμενων στόχων.
• SOM-C2: Παρόμοιο με το C1 αλλά με διαφορετική κεφαλή για χρήση κατά θωρακισμένων οχημάτων.
• SOM-J: ειδική έκδοση για να μεταφέρεται από το μαχητικό F-35 με βάρος 500 χλγρ. και προορίζεται για χρήση κατά στόχων εδάφους και επιφανείας. Το όπλο αναπτύχθηκε στο πλαίσιο της προμήθειας των F-35 από την τουρκική Αεροπορία. Μετά όμως την ακύρωση της προμήθειας η ανάπτυξη του όπλου είναι άγνωστο κατά πόσο έχει συνεχιστεί.

Και στις τρείς εκδόσεις SOM-C1, C2 και J στην καθοδήγηση του όπλου εμπλέκεται και ο χειριστής του αεροσκάφους. Το SOM προωθείται από ένα Kale KTJ-3200 ο οποίος αναπτύσσει ώση μεταξύ 562 και  741 λιβρών.

Σε ότι αφορά την εμβέλεια οι εκδόσεις SOM-A, B1, B2 ξεπερνούν τα 250 χλμ. ενώ αυτή του SOM-J φτάνει τα 275 χλμ. Η ταχύτητα που αναπτύσσει ο SOM ανέρχεται στα 1.160 χ.α.ω. ή 0,94 mach.

Η καθοδήγηση του όπλου βασίζεται σε συνδυασμό INS/GPS με υποβοήθηση από υψομετρικό ραντάρ. Στην τελική φάση της προσβολής ο πύραυλος χρησιμοποιεί υπέρυθρο αισθητήρα, ο οποίος λαμβάνει εικόνα από την περιοχή του στόχου συγκρίνοντάς την με την αποθηκευμένη εικόνα που έχει φορτωθεί πριν την απογείωση του αεροσκάφους, ενώ διατίθεται data-link για την αλλαγή πορείας του πυραύλου εάν αυτό γίνει επιθυμητό.

Παράλληλα ο υπέρυθρος αισθητήρας μπορεί να λάβει εικόνα από συγκεκριμένα σημεία ναυτιλίας και να τα συγκρίνει με τη ψηφιοποιημένη βάση δεδομένων της πορείας που έχει φορτωθεί στη μνήμη του επεξεργαστή ναυτιλίας.

Η ψηφιοποιημένη αυτή βάση δεδομένων μπορεί να έχει εξαχθεί από δορυφορικές φωτογραφίες, ή να αφορά υψομετρικά δεδομένα ή τέλος γεωγραφικά χαρακτηριστικά σημεία.

Από τη σύγκριση της εικόνας που λαμβάνει ο υπέρυθρος αισθητήρας και της βάσης δεδομένων μπορεί να γίνει διασταυρωτικός έλεγχος της θέσης του πυραύλου.

Η τουρκική Αεροπορία έχει παραλάβει πάνω από 250 όπλα SOM τα οποία αξιοποιεί κατά κύριο λόγο από τα μαχητικά F-16 ενώ προσεχώς πρόκειται να τα αξιοποιήσει και το UAV AKINCI.

EXOCET AM.39  (ΠΑ)  

Η Π.Α. ως βασικό της βλήμα για επιχειρήσεις εναντίον ναυτικών μονάδων έχει τα 39 βλήματα ΑΜ 39 Block 2 Exocet τα οποία και αξιοποιεί από τα Rafale της 332Μ.

Ο Exocet είναι ένα κατ΄ εξοχήν όπλο το οποίο έχει σχεδιαστεί αποκλειστικά για ναυτικές προσβολές ενώ το προφίλ επίθεσής του είναι “fire and forget”.

Το τμήμα κατεύθυνσης περιλαμβάνει τον ενεργό αισθητήρα του βλήματος (ADAC – AutoDirecteur ACtif), ένα ραδιο-υψόμετρο, δύο γυροσκόπια (οριζόντιο και κάθετο) και τους απαραίτητους ηλεκτρονικούς μηχανισμούς για την παραγωγή εντολών προς τα πηδάλια.

Ο αισθητήρας του βλήματος είναι ένα ψηφιακό μονοπαλμικό ραντάρ εγκλωβισμού, το οποίο εκπέμπει στην περιοχή συχνοτήτων 8-10 GΗz.

Το βλήμα, μέχρι την ενεργοποίηση του ραντάρ του, κινείται αδρανειακά προς το

Το ραντάρ, με την ενεργοποίηση στόχο βάσει των στοιχείων που έχει λάβει από το αεροσκάφος.

του, λειτουργεί σε mode έρευνας σε έναν προκαθορισμένο από τον χείριστη τομέα. Το ραντάρ έχει τη δυνατότητα να εντοπίζει στόχο με RCS  ~ 100m2 σε μια απόσταση έως 24 χλμ.

Μετά τον εντοπισμό του στόχου ο αισθητήρας μεταπίπτει σε διαμόρφωση εγκλωβισμού και παρέχει στοιχεία για την κατεύθυνση του βλήματος.

Για την καταστροφή του στόχου, ο Exocet ΑM39 είναι εφοδιασμένος, με μία χαραγμένου περιβλήματος κεφαλή μάχης, συνολικού βάρους 165 κιλών.

Η κεφαλή μάχης διαθέτει δύο πυροσωλήνες: Έναν προσεγγίσεως και έναν προσκρούσεως.

Ο πυροσωλήνας προσεγγίσεως ενεργοποιείται όταν λάβει εντολή μηδενικής απόστασης του στόχου από την κεφαλή αυτοκατευθύνσεως.

Ο πυροσωλήνας προσκρούσεως ενεργοποιείται με μία μικρή χρονική καθυστέρηση μετά την είσοδο του βλήματος στο στόχο με στόχο η έκρηξη να γίνει μέσα σε αυτόν για την πρόκληση μεγαλύτερων καταστροφών.

Η ταχύτητα πτήσης είναι υψηλή διηχητική στα 0,93mach και η ακτίνα προσβολής κυμαίνεται από 65 χλμ. έως 70 χλμ., αναλόγως του ύψους άφεσης και της ταχύτητας του αεροσκάφους.

Ο Exocet μπορεί να εκτοξευθεί από μεσαίο ή χαμηλό ύψος και η πτήση του χωρίζεται σε έξι φάσεις.

Κατά την πρώτη φάση, η οποία διαρκεί περί τα 20sec, το βλήμα ακολουθεί καθοδική πορεία με σταθερή κάθετη ταχύτητα μέχρι τα 30μ. Σε αυτή τη φάση το βλήμα εκτελεί όλους τους προβλεπόμενους ελέγχους στους μηχανισμούς του.

Κατά την δεύτερη φάση, κινείται ώστε να λάβει ένα προκαθορισμένο ύψος πτήσης το οποίο κυμαίνεται από τρία έως εννέα μέτρα.

Όταν βρεθεί σε αυτό το ύψος, η πτήση προς το στόχο εκτελείται αδρανειακά βάσει των δεδομένων που έχει λάβει από το αεροσκάφος.

Η αδρανειακή πτήση επιτυγχάνεται με τη χρήση του ραδιοϋψομέτρου και των δύο γυροσκοπίων που διαθέτει.

Η τρίτη φάση ξεκινά πριν την ενεργοποίηση του αισθητήρα του βλήματος και σε αυτή το βλήμα κινείται ανοδικά σε ένα προεπιλεγμένο μεγαλύτερο ύψος ώστε να βελτιώσει το πεδίο θέας του αισθητήρα και αυτός να μπορέσει να εντοπίσει το στόχο.

Αφού το βλήμα φτάσει στο επιθυμητό ύψος, ενεργοποιείται το ραντάρ του, το οποίο ερευνά στον προεπιλεγμένο από τον πιλότο τομέα, για τον εντοπισμό του στόχου.

Όταν αυτό επιτευχθεί, ακολουθεί η τέταρτη φάση της πτήσης κατά την οποία το βλήμα κινείται σε πολύ χαμηλά ύψη από τη θάλασσα (sea skimming flight) τα οποία επιλέγονται αυτόματα ανάλογα με την κατάσταση θαλάσσης.

Στην πέμπτη φάση, το βλήμα αναρριχείται και αρχίζουν οι τελικοί ελιγμοί του για την αποφυγή πυρών από όπλα εγγύς αντι-βληματικής προστασίας (CIWS – Close In Weapon Systems).

Κατά την έκτη και τελευταία φάση λαμβάνει καθοδική πορεία προς το στόχο με σκοπό την πρόσκρουση όσο πιο κοντά στην ίσαλο γραμμή του πλοίου.

SPICE 1000/2000 )ΠΑ)

Αν και η ΠΑ δεν έχει παραλάβει το όπλο εντούτοις θεωρείται ότι αυτό θα γίνει πριν το τέλος του έτους. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα εξελιγμένο όπλο η κατεύθυνση του οποίου βασίζεται σε συνδυασμό INS/GPS μαζί με ηλεκτροπτικό αισθητήρα για την τελική προσβολή με διασταύρωση της εικόνας του στόχου (τεχνική DSMAC) και εμβέλεια μεταξύ 60 και 100 χλμ.

Όπλα μέσης εμβέλειας

Στα όπλα μέσης εμβέλειας Ελλάδα και Τουρκία διαθέτουν του ίδιους τύπους όπλων αλλά σε διαφορετικές ποσότητες. Τα δύο αυτά όπλα δεν είναι άλλα από την βόμβα JDAM Και το JSOW.

JDAM GBU-31 (ΠΑ/ΤΗΚ)

Η JDAM αναπτύχθηκε κάτω από την ίδια φιλοσοφία με το JSOW. Ο στόχος της ανάπτυξης του JDAM δεν ήταν η αντικατάσταση κάποιου συγκεκριμένου όπλου, αλλά η παροχή της δυνατότητας πλήγματος ικανοποιητικής ακρίβειας για συμβατικές βόμβες όπως η οικογένεια βομβών Mark 80 ή της διατρητικής βόμβας BLU-109/110/113.

Η άφεση του όπλου είναι δυνατή ενώ το αεροσκάφος εκτελεί ελιγμούς βύθισης ή ανόδου, σε υψηλό ή χαμηλό ύψος ή ενώ βρίσκεται εκτός του διαμήκη άξονά του. Στα πρώτα 28 δευτερόλεπτα της άφεσης η βόμβα κατευθύνεται με χρήση του INS και μετά ενεργοποιείται η συσκευή GPS, η οποία πραγματοποιεί ενημερώσεις.

Γενικά, επιτυγχάνεται σημαντική επέκταση του φακέλου άφεσης (LAR) σε σχέση με τα όπλα LGB, καθώς δεν υπάρχει η απαίτηση για τη διατήρηση του στόχου εντός του FOV του αισθητήρα κατάδειξης.

Τα στοιχεία του στόχου τροφοδοτούνται πριν από την άφεση μέσω της διασύνδεσης MIL-STD 1760.

Το JDAM αποτελείται από το κυρίως σώμα, μία συμβατική βόμβα της σειράς Mark 80 ή μία διατρητική βόμβα BLU-109/110/113 και ένα ουραίο κιτ που περιλαμβάνει συσκευή GPS και INS και τέσσερα κινούμενα ουραία πτερύγια που εξασφαλίζουν δυνατότητα εκτέλεσης ελιγμών έως 3g και εμβέλεια άφεσης από μεγάλο ύψος 28 χλμ.

Η οικογένεια όπλων JDAM περιλαμβάνει τις εκδόσεις GBU-32 με γόμωση τη βόμβα Μκ83 ή τη διατρητική βόμβα BLU-110, την GBU-38 με γόμωση Mk82 ή BLU-111 και την GBU-31 με τη βόμβα Μκ84 (κωδικοποίηση USAF GBU-31(V)1/B) ή τη διατρητική βόμβα BLU-109 (κωδικοποίηση USAF GBU-31(V)3/B).

Η ΠΑ έχει αποκτήσει την GBU-31(V)1/B σε ποσότητα 100 όπλων ενώ η ΤΗΚ έχσει προμηθευτεί 400 JDAM. Το μήκος της οικογένειας JDAM κυμαίνεται μεταξύ 3 και 3,89 μ. ανάλογα με την έκδοση και το άνοιγμα πτερύγων από 500 έως 630 χλστ. Σε όλους τους τύπους χρησιμοποιείται πυροσωλήνας FMU-152 ή FMU-143.

To επιθυμητό CEP είχε καθοριστεί στα 10,8 μ., αλλά κατά τη διάρκεια των δοκιμών το όπλο πέτυχε επιδόσεις της τάξεως των 4,9 μ.

Σε περίπτωση μη λειτουργίας του GPS λόγω παρεμβολών, το όπλο επιτυγχάνει CEP της τάξεως των 30 μ. αποκλειστικά με τη χρήση της συσκευής INS.

ΑGM-154 JSΟW (ΠΑ/ΤΗΚ)

Το ΑGM-154 JSΟW (Joint Stand-Οff Weapon) αποτελεί σήμερα ένα από τα δύο πλέον εξελιγμένα όπλα γενικής χρήσης των μαχητικών της ΠΑ.

Η ΠΑ συνολικά έχει παραλάβει 40 AGM-154C, ενώ η ΤΗΚ 104 AGM-154A-1/C. Το AGM-154 JSOW είναι ουσιαστικά ένα μη προωθούμενο σύστημα διανομής υποπυρομαχικών, με σύστημα καθοδήγησης που συνδυάζει δορυφορικό σύστημα ναυτιλίας GPS με αδρανειακή μονάδα πλοήγησης (IMU).

Διαθέτει άτρακτο ορθογώνιας διατομής, μήκους 4,06 μέτρων, πλάτους 337 χιλ. και ύψους 442 χιλ., ενώ το συνολικό βάρος του βλήματος είναι 474 κιλά στην έκδοση -Α.

Η έκδοση AGM-154A αξιοποιείται επιχειρησιακά και από τους τρεις Κλάδους των αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων και είναι εφοδιασμένη με 145 βομβίδια BLU-97/Β CEM.

Η έκδοση AGM-154B (JSOW-B) αξιοποιείται για χρήση από την αμερικανική Αεροπορία και το Ναυτικό και φέρει έξι υποπυρομαχικά BLU-108/B, που το καθένα από αυτά περιέχει τέσσερις καθοδηγούμενες αντιαρματικές πολεμικές κεφαλές τύπου Skeet.

Η τρίτη έκδοση του JSOW προορίζεται για το αμερικανικό Ναυτικό και είναι γνωστή με την ονομασία AGM-154C ή JSOW/Unitary.

Είναι εφοδιασμένη με πολεμική κεφαλή ΒLU-111/Β, βάρους 500 λιβρών και αξιοποιεί αισθητήρα απεικόνισης υπερύθρων τερματικής καθοδήγησης και σύστημα ραδιοζεύξης. Η κεφαλή είναι ουσιαστικά μια βόμβα Mk82 με προγραμματιζόμενο πυροσωλήνα FMU-152.

Επίσης έχει αναπτυχθεί και μια εναλλακτική διαμόρφωση της JSOW-C, η οποία αξιοποιεί τη διατρητική κεφαλή ΒROACH του βλήματος πλεύσης Storm Shadow/SCALP EG. Ο αισθητήρας της έκδοσης C χρησιμοποιεί τεχνολογία απεικόνισης υπερύθρων διάταξης εστιακού επιπέδου, ενώ το σύστημα ραδιοζεύξης του όπλου είναι το AN/AWW-13.

Το AGM-154 μπορεί να αφεθεί από το αεροσκάφος σε ύψη μεταξύ 200 και 40.000 ποδών και με ταχύτητες 250 έως 650 κόμβους.

Στην περίπτωση που αφεθεί σε χαμηλό ύψος επιτυγχάνει μέγιστη εμβέλεια 22 χλμ., ενώ εάν η άφεση πραγματοποιηθεί σε μεγάλο ύψος, φθάνει σε αποστάσεις έως και 75 χλμ.

Μετά την άφεση, την καθοδήγηση και τον έλεγχο αναλαμβάνει το GPS και το σύστημα αδρανειακής πλοήγησης INS.

Κατά την πτήση προς τον στόχο δέχεται συνεχώς στοιχεία ναυτιλίας μέσω της κεραίας λήψης GPS που βρίσκεται στην επάνω επιφάνεια της ατράκτου του, ενώ στο τελικό στάδιο προσέγγισης στην επιλεχθείσα περιοχή και την προσβολή του στόχου, κάθε έκδοση του όπλου ακολουθεί διαφορετικό προφίλ πτήσης.

Σε ό,τι αφορά την έκδοση AGM-154A, αυτή εισέρχεται σε ελαφρά βύθιση, και στη συνέχεια ένας πυροτεχνικός κόφτης εκτινάσσει τα καλύμματα του φορτίου, ενώ γεννήτρια αερίου ενεργοποιεί κύστη από αλουμίνιο, που εκτινάσσει τα βομβίδια BLU-97/B.

Τα βομβίδια είναι κυλινδρικής διατομής και είναι εφοδιασμένα με σφαιρικού σχήματος αλεξίπτωτο επιβράδυνσης στο ουραίο τμήμα.

Στα BLU-97/B, μετά την απελευθέρωσή τους αναπτύσσεται στο πρόσθιο τμήμα τους ένας σωληνοειδής αισθητήρας, μέσω του οποίου ενεργοποιείται το εκρηκτικό  γέμισμα βάρους 287 γραμμαρίων, που περιέχει Cyclotol και ζιρκόνιο και πραγματοποιεί εμπρηστικό πλήγμα.

Το βομβίδιο CEM έχει μήκος 169 χλστ. διάμετρο 64 χλστ. και βάρος 1,5 χλγρ.,

Η αντιαρματική έκδοση AGM-154B στην τερματική φάση της πτήσης υπερίπταται της περιοχής του στόχου και απελευθερώνει βομβίδια BLU-108/B σε δύο «στήλες» των τριών.

Στη διαμόρφωση προσβολής «σκληρών» στόχων, η έκδοση AGM-154C είναι εξοπλισμένη με διατρητική πολεμική κεφαλή BROACH.  Για την ολοκλήρωση του JSOW στο αεροσκάφος απαιτείται η ύπαρξη αρτηρίας δεδομένων MIL-STD-1760A/B.

Όπλα εγγύς εμβέλειας

Τα όπλα εγγύς εμβέλειας θεωρούνται οι κατευθυνόμενες με λέιζερ κυρίως βόμβες οι οποίες φτάνουν έως και τα 30 χλμ. στη μέγιστη τιμή τους.

 GBU-24/B (ΠΑ)

Η βόμβα GBU-24/B  ανήκει στην οικογένεια Paveway III LLLGB (Low Level Laser Guided Bomb), η οποία αναπτύχθηκε ως εξέλιξη της προγενέστερης οικογένειας Paveway II.

Οι  βόμβες αυτές διαθέτουν ημιενεργό αισθητήρα laser (Nd-YAG) συχνότητας 1.064 μm. To όπλο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μια μεγάλη ποικιλία στόχων όπως και για ευκαιριακούς στόχους TOO (Target Of Opportunity).

Οι βελτιώσεις της GBU-24 συνίστανται στο νέο βελτιωμένο σύστημα ελέγχου, σε συνδυασμό με το νέο αισθητήρα και  ηλεκτρονικά και τον ψηφιακό αυτόματο πιλότο.

Για την επίτευξη των βελτιωμένων δυνατοτήτων χρησιμοποιείται το σύστημα αναδιπλούμενων πτερυγίων BSU-84/B που προσφέρει μεγαλύτερο ρυθμό ολίσθησης 5:1, ώστε για κάθε μέτρο μείωσης του ύψους μετά την άφεση αντιστοιχούν πέντε μέτρα εμπρόσθιας κίνησης.

Η πτερυγική επιφάνεια στην GBU-24 φθάνει σε μήκος τα 0,94 μ. και τα 2 μ. όταν οι πτέρυγες αναπτυχθούν σε διάστημα δύο δευτ.  μετά την άφεση.

Η GBU-24 επιτρέπει την ρίψη της από ασφαλή απόσταση που κυμαίνεται μεταξύ 4,5 έως και 30,5 χλμ., ανάλογα με το ύψος άφεσης, προστατεύοντας έτσι το αεροσκάφος από τα αντιαεροπορικά πυροβόλα, τα συστήματα SHORADS και MANPADS.

Η εμβέλεια της GBU-12 Paveway II κυμαίνεται μεταξύ 4,5 έως 12 χλμ.

Η GBU-24 φέρει τη βόμβα Μκ 84 ως GBU-24/B (μήκους 4,39 μ. και βάρους 1050 κιλά) και στην περίπτωση της BLU-109/B ως GBU-24(V)A/B (μήκους 4,31 μ. και βάρους 10.686 κιλά). Στην περίπτωση της Mk84 χρησιμοποιούνται οι πυροσωλήνες επαφής/ προσέγγισης FMU-113 ή FMU-139A/B.

GBU-50 Enhanced Paveway II

Η αναγκαιότητα για δυνατότητα χρήσης των όπλων LGB σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες, διατηρώντας ωστόσο την ακρίβειά τους, οδήγησε στην προσθήκη του συνδυασμού GPS/IMU στην οικογένεια Paveway.

Έτσι, σε περίπτωση που η πρόσκτηση του αισθητήρα λέιζερ είναι αδύνατη, το όπλο μπορεί να εμπλέξει τον στόχο με χρήση του GPS/IMU.

Πριν την πτήση μπορούν να αποθηκευτούν δεδομένα για οκτώ στόχους. Έτσι, ο χειριστής μπορεί από το πιλοτήριο να προχωρήσει σε αλλαγή του στόχου κατά τη διάρκεια της πτήσης.

Η Πολεμική Αεροπορία έχει αποκτήσει  50 GBU-50. Για την εμπλοκή του στόχου ο φάκελος εμπλοκής κυμαίνεται μεταξύ  2,7 έως και 22 χλ.

Το όπλο ανάλογα με τον στόχο παρέχει τη δυνατότητα προκαθορισμού της γωνίας πρόσκρουσης μεταξύ 30 και 90 μοιρών, πορεία πρόσκρουσης μεταξύ -70 και 70 μοιρών και της γωνίας από την οποία θα εκδηλωθεί η επίθεση και παρέχει τέσσερις διαφορετικές διαμορφώσεις άφεσης που είναι οι ίδιες με την GBU-24.

Βόμβες HGK και TEBER (THK)

Η οικογένεια των βομβών HGK (ακρωνύμιο για τις λέξεις συλλογή καθοδήγησης ακριβείας) έχει αναπτυχθεί από το TÜBİTAK-SAGE και αφορά την προσθήκη συστήματος καθοδήγησης GPS/INS σε απλές βόμβες Mk82/82/84 μετατρέποντάς τες σε όπλα ακριβείας.

Η τουρκική Αεροπορία διαθέτει και τους τρεις τύπους HGK-84, HGK-83 και HGK-82.

Γενικώς οι βόμβες επιτυγχάνουν εμβέλειες μεταξύ 22 και 28 χλμ. για άφεση από μεσαίο και μεγάλο ύψος αντίστοιχα. Η ακρίβειά τους κυμαίνεται στα 6 μέτρα σε χρήση GPS/INS και στα 10 μέτρα με χρήση μόνο INS.

Η ΤΗΚ διαθέτει και την LHGK-84 (των 2.000 λιβρών) η οποία διαθέτει επιπρόσθετα ικανότητα καθοδήγησης μέσω ακτινοβολίας λέιζερ και μπορεί να προσβάλει τόσο σταθερούς στόχους όσο και κινούμενους.

Η βόμβα διαθέτει τον αισθητήρα CAMGÖZ με πεδίο θέας  315 μοιρών ο οποίος επίσης έχει αναπτυχθεί από το TÜBİTAK-SAGE.

Η εμβέλειά της είναι ίδια με αυτή των HGK δηλαδή μεταξύ 22 και 28 χλμ. Η TEBER είναι μια ακόμη μετασκευή απλών βομβών Mk 81 και 82 σε έξυπνα όπλα με την προσθήκη τριπλού συστήματος καθοδήγησης INS/GPS/Laser ικανή να προσβάλλει στόχους σταθερούς και κινούμενους.

Η εμβέλεια της βόμβας ανέρχεται μεταξύ 2 και 28 χλμ. ενώ η ακρίβειά της ανέρχεται στα 3 μέτρα.

Τέλος να σημειωθεί πως και οι δύο Αεροπορίες διαθέτουν αριθμούς βομβών λέιζερ GBU-10/12 και 16.

Όπλα μεγάλης εμβέλειας ΠΑ και ΤΗΚ

Τύπος	Καθοδήγηση	Πολεμική κεφαλή	Εμβέλεια	Ταχύτητα
SCALP-EG (ΠΑ)	GPS/INS/TERPROM/IIR	450 χλγρ.	550 χλμ.	0,95 mach
SLAM-ER (ΤΗΚ)	INS/GPS/ΑΤΑ	360 χλγρ.	270 χλμ.	0,71 mach
Popeye (ΤΗΚ)	INS/IIR/TV	340 χλγρ.	78 χλμ.	< 1 mach
SOM (THK)	INS / GPS/ΑΤΑ	230 χλγρ.	250 ~ 275 χλμ.	0,94 mach
EXOCET AM.39  (ΠΑ)	INS /ραντάρ	165 χλγρ.	78 χλμ.	0,94 mach
SPICE 1000/2000 )ΠΑ)	INS/GPS/IIR/CCD	202/429 χλγρ.	100-60 χλμ..	Υποηχητική

Όπλα μέσης εμβέλειας ΠΑ και ΤΗΚ

 

Τύπος	Καθοδήγηση	Πολεμική κεφαλή	Εμβέλεια	Ταχύτητα
JDAM GBU-31 (ΠΑ/ΤΗΚ)	GPS/INS	250 BLU-109/429 χλγρ. Mk84	24 χλμ.	Σχεδιασμένη για άφεση και πάνω από 1 mach
AGM-154 (ΠΑ/ΤΗΚ)	GPS/;Ins/IIR	450 χλγρ.	22 -130 χλμ.	Υποηχητική

 Όπλα εγγύς εμβέλειας ΠΑ και ΤΗΚ

 

Τύπος	Καθοδήγηση	Πολεμική κεφαλή	Εμβέλεια
GBU-24/B (ΠΑ)	Laser	429χλγρ.	22~30 χλμ.
GBU-50 (ΠΑ)	GPS/Laser	250 BLU-109/429 χλγρ. Mk84	22 χλμ.
HGK (THK)	GPS/INs	ΜK84/ΜΚ63/ΜΚ82	22-28χλμ.
LHGK-84 (ΤΗΚ)	Laser/ GPS/INs	ΜK84	22-28 χλμ.
TEBER	GPS/INs	Μκ 81/Μκ82	28 χλμ.

Διαβάστε ακόμα

Rafale & METEOR: Η απάντηση της Ελλάδας στις προκλήσεις στο Αιγαίο

Αυτά είναι τα αεροπλάνα που αν τα δεις ήρθε το τέλος του κόσμου

Mirage 2000-5 Mk2: Ο εναέριος κυρίαρχος του Αιγαίου

Πολυβολητές ελικοπτέρων: Οι αφανείς πρωταγωνιστές των πολεμικών συγκρούσεων

Γιατί οι νέες φρεγάτες του ΠΝ θα κάνουν την διαφορά στο Αιγαίο

Αντιαεροπορικά συστήματα: Το απόλυτο crash test για Iron Dome, SPYDER SR/MR, David’s Sling & Barak 8

Μπορεί η Τουρκία να αλλάξει τα δεδομένα στο Αιγαίο; Τι ετοιμάζει με τα «καμικάζι» USV & τα µίνι υποβρύχια

Πόσο κοστίζουν οι πτήσεις των μαχητικών και οι εκτιμήσεις για το Rafale – Τα δεδομένα και η ανάλυση

Άρματα μάχης: Eλληνοτουρκική «σύγκρουση» – Ποιο θα επιβιώσει στο πεδίο µάχης;

Πολεμική Αεροπορία: Κυριαρχία στους αιθέρες με Rafale, Mirage και F-16 – Πώς θα αλλάξουν οι ισορροπίες στο Αιγαίο με τα F-35

Σε συνεργασία με το Περιοδικό Στρατηγική που κυκλοφορεί κάθε μήνα με την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής