Γράφει η Άννα Παναγιωταρέα

Ολες οι χώρες έβαψαν μπλε ένα κτίριο-τοπόσημο. Μ’ αυτό το γεγονός η UNΙCEF προσπάθησε να περάσει ένα μήνυμα το οποίο ουσιαστικά δυσκολεύει τους ηγέτες του κόσμου: Μηνύματα απευθύνουν όλοι με συγκίνηση, με υποσχέσεις, με ανθρωπισμό. Στην ουσία όμως θα ξαναθυμηθούν τα παιδιά στις 20 Νοεμβρίου της επόμενης χρονιάς. Φέτος το μήνυμα της UNICEF είχε και την παράμετρο της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών.

Ο κόσμος μας γίνεται όλο και πιο σκληρός. Τα παιδιά είναι εύκολα θύματα. Ανυπεράσπιστα. Κυρίως σε χώρες όπου η ανθρώπινη ζωή κρίνεται με μέτρο τον πληθυσμό. Στις χώρες που οι οικογένειες είναι πολυπληθείς τα παιδιά προσφέρουν χειρωνακτική εργασία, όταν τα συνομήλικά τους στις δυτικές κοινωνίες πηγαίνουν τουλάχιστον υποχρεωτικά στο σχολείο.

Στην Ελλάδα, γονείς και οικογένεια θεωρούν ότι τα παιδιά πρέπει να απολαμβάνουν τη θαλπωρή και την αγάπη, ακόμη και στην οικονομική δυσπραγία. Ο οικογενειακός δεσμός είναι δυνατός και σε περιόδους κρίσης μεταβάλλεται σε δίχτυ ασφαλείας.

Ωστόσο έρχονται πλέον τακτικά ειδήσεις που προκαλούν ανησυχία. Σχεδόν καθημερινά υπάρχει μία ιστορία φρίκης με κακοποιημένο παιδί. Δεν υπήρχαν στο παρελθόν ανάλογες ιστορίες; Πολύ εύκολα έρχονται στο νου μας τα Δουνέικα. Ακόμη συγκινεί η δολοφονία του 4χρονου Δουρή από τον πατέρα του. Ιστορίες φρίκης που έχουν αφήσει το αποτύπωμά τους στη συλλογική μνήμη. Πρόσφατα είχαμε την ιστορία του παπά από τη Μάνη και πέρυσι τους «γονείς» από τη Λέρο. Ακραία παραδείγματα. Στο μεταξύ, άλλες ανάλογες ειδήσεις που το παιδί έπεσε θύμα κακοποίησης από οικογενειακούς φίλους, από παππούδες, από γείτονες και από δασκάλους μένουν στη σκιά της ελληνικής κοινωνίας.

Πρώτη παρατήρηση: Τι σημαίνει η καταγραφή στις μελέτες των πρωταγωνιστών στα εγκλήματα εις βάρος του παιδιού; Οτι το παιδί κινδυνεύει πρωτίστως από το περιβάλλον του. Ποιος μπορεί να φανταστεί ότι ο δάσκαλος που δείχνει τόσο ενδιαφέρον είναι τόσο επικίνδυνος για την ψυχική υγεία του παιδιού; Το παιδί κινδυνεύει κι από εκείνους που του έχουν κερδίσει την εμπιστοσύνη του, που αγαπάει. Και ποιος μπορεί να υποψιαστεί ότι ο παππούς μπορεί να βλέπει το εγγόνι του ως αντικείμενο σεξουαλικής ικανοποίησης; Το παιδί νιώθει φιλικά με εκείνους που διατηρούν φιλικό δεσμό με την οικογένειά του. Οι μελέτες δείχνουν ότι τις περισσότερες φορές πρόκειται για θύτες κατώτερου οικονομικού επιπέδου και ανύπαρκτης παιδείας.

Δεύτερη παρατήρηση: Μελέτες, πολύχρονες και αξιόπιστες, αποδεικνύουν ότι υπάρχει πάντα «κάποιος» κοντά στο παιδί που «γνωρίζει» τον Γολγοθά του και σωπαίνει. Υπάρχουν γείτονες που ξέρουν αλλά δεν θέλουν να ανακατευτούν. Απλά, κρατούν μακριά τα δικά τους παιδιά. Υπάρχουν συγγενείς που έχουν αντιληφθεί πως κάτι «δεν πάει καλά» σε αυτό το σπίτι. Πόσοι τολμούν αυτή την υποψία τους να την επικοινωνήσουν, έστω και ανώνυμα;

Τρίτη παρατήρηση: Κι όταν υπάρχει καταγγελία και έχουν επιληφθεί οι αρμόδιοι και έχει συλληφθεί ο εγκληματίας, υπάρχει μέριμνα ώστε το παιδί να μην ξαναζήσει τον ίδιο εφιάλτη, μιλώντας γι’ αυτόν στις αρχές; Υπάρχει θεσμικό πλαίσιο ώστε το παιδί μετά από λίγο να μην επιστρέψει στο ίδιο περιβάλλον; Υπάρχει αυστηρό θεσμικό πλαίσιο για την τιμωρία του εγκληματία; Μπορεί ο νόμος να δρα αποτρεπτικά;
Η 20ή κάθε Νοέμβρη αφιερώνεται στα παιδιά λέγοντας μεγάλα λόγια: Οτι είναι το μέλλον μας. Να σκεφτόμαστε ότι το παρόν για πολλά παιδιά μπορεί να είναι εφιαλτικό. Η αδιαφορία μας πολλές φορές συμβαδίζει με τη συνενοχή.

Από την έντυπη έκδοση