Μέσα από ολοένα και περισσότερες μελέτες, μάλιστα, η αξία της φυτικής διατροφής αναδεικνύεται ως καθοριστική στην πρόληψη του καρκίνου. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν με απόλυτη σαφήνεια πως η απαλλαγή από τα «βάρη» της ζωικής πρωτεΐνης δεν είναι απλώς μια διατροφική τάση, αλλά μια ισχυρή, επιστημονικά τεκμηριωμένη προσέγγιση που επηρεάζει άμεσα την ανθρώπινη υγεία.

Την αδιάρρηκτη σχέση διατροφής και ασθενειών, με έμφαση στην πρόληψη και τη θεραπεία του καρκίνου, ανέδειξαν διακεκριμένοι επιστήμονες μέσα από τις ομιλίες τους στο 2ο Ιατρικό Συνέδριο για τη Φυτική Διατροφή. Μία από τις πλέον ενδιαφέρουσες ομιλίες ήταν αυτή της καθηγήτριας Ογκολογίας Δέσποινας Χανδολιάς, MBBS (Hons), MD, FRACP, η οποία ανέλυσε τον σύνθετο μηχανισμό μέσω του οποίου η διατροφή επηρεάζει τον μεταβολισμό των καρκινικών κυττάρων, το ανοσοποιητικό σύστημα και τη γενικότερη πορεία της νόσου.

Στο περιθώριο του συνεδρίου ο «Ε.Τ.» της Κυριακής συνομίλησε με την κ. Χανδολιάς, η οποία μας είπε, μεταξύ άλλων, πως τα συστατικά των τροφών, αλλά και οι μεταβολικές διαδικασίες που ενεργοποιούνται, μπορούν να επηρεάσουν όχι μόνο τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου, την εξέλιξή της, αλλά ακόμη και τον κίνδυνο υποτροπής.

Απαντώντας σε κρίσιμα ερωτήματα σχετικά με τον παθογενετικό μηχανισμό που συνδέει τη διατροφή με την καρκινογένεση, η καθηγήτρια κ. Χανδολιάς επεσήμανε τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζει ο Δείκτης Διατροφικής Φλεγμονής (DII) στη διαμόρφωση του κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου και τη σημασία των φυτικών τροφών στη ρύθμιση της φλεγμονής και του ανοσοποιητικού συστήματος.

Επιπλέον, νεότερα κλινικά δεδομένα δείχνουν πως μια διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες μπορεί να βελτιώσει την απόκριση στην ανοσοθεραπεία για τον καρκίνο.

Η κ. Χανδολιάς εξηγεί, τέλος, ποιες είναι οι διατροφικές στρατηγικές που μπορούν να βοηθήσουν τους επιζήσαντες από καρκίνο να μειώσουν τον κίνδυνο υποτροπής.

Ολοένα και περισσότερες μελέτες καταδεικνύουν τη σημασία του παθογενετικού μηχανισμού, μεταξύ διατροφής, μεταβολισμού καρκινικών κυττάρων και λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος. Μπορεί, λοιπόν, μια διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες να αναστρέψει αυτούς τους συσχετισμούς και να προλάβει τον καρκίνο;

Ο καρκίνος είναι μια πολύπλοκη νόσος που χαρακτηρίζεται από παράγοντες όπως μεταλλάξεις σε γονίδια που προάγουν την ανάπτυξή του, καθώς και χρόνια φλεγμονή που μπορεί να συμβάλει στην έναρξη και την εξέλιξή του. Ερευνες δείχνουν ότι ο καρκίνος είναι, επίσης, μεταβολική ασθένεια και επηρεάζεται από τη διατροφή, τη σύσταση του σώματος και τη σωματική δραστηριότητα.

Τα καρκινικά κύτταρα, λοιπόν, εξαρτώνται από διάφορες μεταβολικές οδούς για ενέργεια, ανάπτυξη και επιβίωση, αξιοποιώντας ποικίλες πηγές «καυσίμων», όπως η γλυκόζη, τα αμινοξέα και τα λιπαρά οξέα. Επιπλέον, γενετικά και μεταβολικά σήματα επικοινωνούν σε κυτταρικό επίπεδο, προάγοντας την ανάπτυξη του καρκίνου.

Επιστημονικά δεδομένα υποδεικνύουν ότι οι φυτοφαγικές δίαιτες μπορούν να συμβάλουν στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης και εξέλιξης του καρκίνου, μειώνοντας τη φλεγμονή, ενισχύοντας την ανοσία και ρυθμίζοντας τις ορμόνες και τους αυξητικούς παράγοντες που προάγουν την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων.

Επιπλέον, μια διατροφή βασισμένη εξ ολοκλήρου σε φυτικά τρόφιμα συνδέεται λιγότερο με την παχυσαρκία, έναν καλά τεκμηριωμένο παράγοντα κινδύνου για πολλούς τύπους καρκίνου.

Ο Δείκτης Διατροφικής Φλεγμονής (DII) έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Εχει καταλήξει η επιστήμη στο ποιες είναι οι πιο επικίνδυνες τροφές που θα πρέπει να αποφεύγει ο άνθρωπος και ποιες είναι οι αντιφλεγμονώδεις που συμβάλλουν στην πρόληψη της νόσου;

Η χρόνια φλεγμονή αναγνωρίζεται ως προπομπός για πολλούς τύπους καρκίνου και οι διατροφικοί παράγοντες διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη ρύθμιση της φλεγμονής στο σώμα.

Δίαιτες πλούσιες σε κορεσμένα και trans λιπαρά -που βρίσκονται σε επεξεργασμένα κρέατα, κόκκινο κρέας, γαλακτοκομικά προϊόντα, απλά σάκχαρα και υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα, όπως το γρήγορο φαγητό και τα σνακ- θεωρούνται ιδιαίτερα φλεγμονώδεις.

Αντίθετα, τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια, συμπεριλαμβανομένης της σόγιας, και τα φυτοθρεπτικά συστατικά (π.χ. καροτενοειδή, φλαβονοειδή) χαρακτηρίζονται ως αντιφλεγμονώδη, σύμφωνα με τον Δείκτη Διατροφικής Φλεγμονής (DII), έναν επιστημονικά επικυρωμένο δείκτη του φλεγμονώδους δυναμικού των τροφών.

Μελέτες έχουν δείξει ότι η φυτική διατροφή συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο συχνών καρκίνων, όπως του μαστού και του παχέος εντέρου, καθώς και με μειωμένη συνολική θνησιμότητα στους καρκινοπαθείς σε σύγκριση με όσους ακολουθούν δίαιτες υψηλής φλεγμονώδους δράσης. 

Στην παρουσίασή σας αναφέρετε ότι οι υψηλές συγκεντρώσεις της αυξητικής ορμόνης IGF-1, που επηρεάζονται από την πρόσληψη πρωτεϊνών ζωικής προέλευσης, συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου. Μπορείτε να μας εξηγήσετε πώς λειτουργεί αυτός ο μηχανισμός και πώς μπορεί να αποφευχθεί ο κίνδυνος;

Ο αυξητικός παράγοντας τύπου 1 (IGF-1) είναι μια πρωτεΐνη που ενεργοποιεί βασικές κυτταρικές οδούς που προάγουν την ανάπτυξη και την επιβίωση των καρκινικών κυττάρων.

Δίαιτες πλούσιες σε ζωικές πρωτεΐνες (συμπεριλαμβανομένων του κρέατος και των γαλακτοκομικών προϊόντων) αυξάνουν τα επίπεδα IGF-1 στο αίμα, κάτι που έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο για διάφορους τύπους καρκίνου. Επιπλέον, μελέτες σε ενήλικες δείχνουν ότι υψηλά επίπεδα IGF-1 συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο θανάτου από καρκίνο.

Είναι αξιοσημείωτο ότι τα άτομα που ακολουθούν φυτοφαγικές δίαιτες τείνουν να έχουν χαμηλότερα επίπεδα IGF-1, ανεξαρτήτως της πρόσληψης φυτικών πρωτεϊνών, υποδηλώνοντας ότι αυτή είναι μία από τις πολλές προστατευτικές δράσεις της φυτικής διατροφής κατά του καρκίνου.

Για τους επιζήσαντες από καρκίνο, ποιοι είναι οι πιο σημαντικοί διατροφικοί παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν στη μείωση του κινδύνου υποτροπής; Υπάρχουν συγκεκριμένα τρόφιμα ή είδη διατροφής που προτείνονται για διαφορετικούς τύπους καρκίνου;

Σύμφωνα με τις συστάσεις του World Cancer Research Fund (WCRF), οι καρκινοπαθείς και οι επιβιώσαντες από καρκίνο ενθαρρύνονται να ακολουθούν μια υγιεινή διατροφή πλούσια σε φυτικά τρόφιμα, όπως δημητριακά ολικής αλέσεως, φρούτα, λαχανικά και όσπρια, αποφεύγοντας παράλληλα τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, ζάχαρη και υπερεπεξεργασμένα προϊόντα, καθώς και τα επεξεργασμένα και κόκκινα κρέατα.

Οι επιβιώσαντες από καρκίνο αντιμετωπίζουν συχνά αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, άνοιας, διαβήτη και άλλων μορφών καρκίνου.

Συνεπώς, διατροφές που είναι γνωστό ότι προλαμβάνουν ή ελέγχουν αυτές τις παθήσεις, ιδιαίτερα οι φυτικές διατροφές, συνιστώνται για καλύτερη υγεία και μακροζωία.

ΕΡΙΕΤΤΑ ΚΟΥΡΚΟΥΛΟΥ

«Η αλλαγή έρχεται μέσα από τα δεδομένα και τη δράση»

Το 2ο Ιατρικό Συνέδριο για τη Φυτική Διατροφή διοργανώθηκε από την A Promise to Animals (ΑΡΑ) σε συνεργασία με την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία, υπό την αιγίδα της Ιατρικής Σχολής Αθηνών. Οπως τόνισε στον χαιρετισμό της η Εριέττα Κούρκουλου-Λάτση, ιδρύτρια και πρόεδρος της A Promise to Animals, η επιστημονική κοινότητα έχει αρχίσει να αναγνωρίζει ότι η διατροφή παίζει σπουδαίο ρόλο στην υγεία και ο διάλογος για τη σημασία της στην υγεία είναι πιο επίκαιρος από ποτέ. Επίσης, τόνισε: «Η αλλαγή δεν έρχεται μέσα από τη σιωπή, αλλά μέσα από τα δεδομένα και τη δράση».