Επτά και πλέον χρόνια από το χαμό του «τρυφερού και χαρισματικού αλλά και δύσκολου και δυναμικού Γιάννη», η Εφη Σακελλαράκη αποφάσισε να ιστορήσει την κοινή ζωή τους. Στο βιβλίο της «Οταν μίλησε ο χρόνος», που κυκλoφόρησε με τη φροντίδα του εκδοτικού οίκου «Ικαρος», περιγράφει με τρόπο συναρπαστικό την κοινή πορεία, τις έρευνες, τις μεγάλες επιτυχίες, τις χαρές, τα σκαμπανεβάσματα που συνοδεύουν κάθε ζωή αλλά και τις πικρίες για τα συναδελφικά μαχαιρώματα.

Η Εφη Σαπουνά-Σακελλαράκη

Μαζί με τα επιστημονικά επιτεύγματα και με φόντο τα χώματα και τα σπουδαία ευρήματα των ανασκαφών σε Ζάκρο, Αρχάνες, Ζώμινθο, Ιδαίο Αντρο και αλλού από το βιβλίο παρελαύνει η αφρόκρεμα της καλλιτεχνικής και της πνευματικής ζωής του τόπου, αναδεικνύεται η ατμόσφαιρα μιας ολόκληρης εποχής. Οι Μάνος Χατζιδάκις, Αγγελος Δεληβοριάς, Γιάννης Κουνέλλης, Μαρίνα Καραγάτση και τόσοι άλλοι συνθέτουν το δημιουργικό σύμπαν μέσα στο οποίο το ζεύγος Σακελλαράκη πρόσθεσε τη δική του ανεξίτηλη πορεία.

O Γιάννης Σακελλαράκης

«Η αναφορά σε διάφορες φάσεις της ζωής μας και στον τρόπο που βιώσαμε γεγονότα μέσα και έξω από τον αρχαιολογικό κόσμο δεν έχει κανέναν άλλο λόγο από το να καταδείξει πώς διαμορφώθηκε η πορεία δύο ανθρώπων που αισθάνθηκαν, έδρασαν, αντέδρασαν και κινήθηκαν με συγκεκριμένη λογική και ήθος», σημειώνει η συγγραφέας στο προλογικό της σημείωμα πριν ξετυλίξει σε πάνω από 600 σελίδες το «χρονικό μιας ζωής», όπως αυτοπροσδιορίζει τη χειμαρρώδη αφήγησή της. Ενα πολυεπίπεδο οδοιπορικό στη μεταπολεμική Ελλάδα στο οποίο η δίψα για την εξερεύνηση βαδίζει πλάι πλάι με τη μεγάλη αγάπη για τη χώρα και την Ιστορία της.

Ο Μάνος Χατζιδάκις στη Ζώμινθο (1988).

Μία από τις μεγάλες στιγμές αυτής της περιπετειώδους ζωής συνέβη το 1979 στα Ανεμόσπηλια, κοντά στις Αρχάνες, όταν η ανασκαφή, με επικεφαλής τον Γιάννη Σακελλαράκη, αποκάλυψε ένα τριμερές ιερό. «Η έκπληξη όμως ήρθε στο δυτικό δωμάτιο με την απροσδόκητη ανεύρεση σκελετών των οποίων η στάση δεν είχε καμία σχέση με αυτήν των εκατοντάδων νεκρών από τους τάφους που είχαμε ανασκάψει στο Φουρνί, ιδιαίτερα ο σκελετός που βρισκόταν πάνω σε έναν βωμό με την αιχμή μιας τελετουργικής λόγχης στο στήθος του!».

Επρόκειτο για ένα μοναδικό εύρημα μέχρι σήμερα, μια ανθρωποθυσία των μινωικών χρόνων! Η θυσία έγινε για να σταματήσουν οι σεισμοί που κατέστρεψαν τα πρώτα μινωικά ανάκτορα χωρίς όμως αποτέλεσμα, όπως αποκάλυψαν οι ανασκαφές. «Ο νεκρός πάνω στο βωμό είχε πληγεί με το οξύ μεταλλικό όργανο στην καρωτίδα. Οπως αποφάνθηκαν, μάλιστα, οι ειδικοί ερευνητές, από το μισό τμήμα του σώματος είχε φύγει εντελώς το αίμα…». Δίπλα στο θύμα, βρέθηκε ένας ακόμη νεκρός, πιθανότατα ο θύτης. «Ηταν ένα επιβλητικό άτομο που φορούσε δαχτυλίδι από σπάνιο για την εποχή του μέταλλο, σίδηρο σε συνδυασμό με ασήμι και μια εκπληκτική σφραγίδα από αχάτη […]. Στη γωνία των δωματίου, μια μικρόσωμη γυναίκα που έπασχε από μεσογειακή αναιμία ήταν το τρίτο πρόσωπο στο χώρο…».

Το εύρημα γνώρισε διεθνή απήχηση, ενώ μεγάλη επιτυχία γνώρισαν και οι διαλέξεις που ακολούθησαν στην ακαδημαϊκή κοινότητα των ΗΠΑ. Ωστόσο, κάποιοι Ελληνες επιστήμονες έστησαν «δίκη» με την επιστροφή των δύο αρχαιολόγων στην Αθήνα. Εις μάτην. Η σπουδαία αποκάλυψη είχε πάρει το δρόμο της. Μάλιστα, ο Αμερικανός ποιητής Ρόμπερτ Πεν Γουόρεν αφιέρωσε ποίημά του στο ναό που ανέσκαψε το ζεύγος Σακελλαράκη, το οποίο δημοσιεύτηκε δύο χρόνια αργότερα στο γνωστό αμερικανικό περιοδικό «The New Yorker». Τα γραψίματα και τα ερευνητικά σχέδια συνεχίζουν να πρωταγωνιστούν στη ζωή της Εφης Σακελλαράκη.

«Σχεδιάζω πολλά», σημειώνει στο κλείσιμο της αφήγησής της. «Οχι πως θα προλάβω να τα πραγματοποιήσω όλα… Ευτυχώς, ακόμα ονειρεύομαι. Και μια απροσδόκητη σύντομη πτήση τελευταία στη Βενετία με δίδαξε ότι μπορώ να συνεχίσω να ταξιδεύω. E la nave va…». Και το πλοίο φεύγει…

Ο Τζον λε Καρέ είναι σαν το παλιό καλό κρασί

Ο μετρ της κατασκοπικής λογοτεχνίας, Τζον λε Καρέ, επιστρέφει με το νέο του βιβλίο «Η κληρονομιά των κατασκόπων», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Bell». «Eνας Τζον λε Καρέ από τα παλιά», σημειώνει η εφημερίδα «The Times», επισημαίνοντας πως η γραφή του συγγραφέα «σαν το παλιό καλό κρασί, έχει γίνει πιο μεστή με το χρόνο».

Ο συγγραφέας επιστρέφει με τον Πίτερ Γκουίλαμ, μαθητή του Τζορτζ Σμάιλι, της Μυστικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, ο οποίος, αν και έχει αποσυρθεί στο οικογενειακό αγρόκτημα, αναγκάζεται να επανέλθει στην ενεργό δράση. Μαζί επιστρέφει και το παρελθόν του από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου για να τον στοιχειώσει. «Από την εποχή του μπεστ σέλερ “Ο κατάσκοπος που γύρισε από το κρύο”, ο Λε Καρέ δεν έχει ξεδιπλώσει το χάρισμα της αφηγηματικής του δεινότητας με τρόπο τόσο συγκλονιστικό και καθηλωτικό όσο σ’ αυτό το βιβλίο», σύμφωνα με τη βρετανική «Γκάρντιαν». Τα τελευταία πενήντα χρόνια ο 86χρονος συγγραφέας ζει από το γράψιμο, ενώ για μικρό χρονικό διάστημα υπηρέτησε στις βρετανικές υπηρεσίες πληροφοριών.

Από τις ίδιες εκδόσεις κυκλοφόρησε πρόσφατα «Το δέντρο του θανάτου», με το συγγραφέα του, Τζον Κόνελι, να συνδυάζει με μαεστρία το νουάρ με την κατάδυση στα μύχια της ανθρώπινης ψυχής.

AΝΤΩΝΗΣ ΚΑΡΑΤΖΑΦΕΡΗΣ
[email protected]
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]