Ο δημοφιλής ηθοποιός μίλησε στον «Ε.Τ.» της Κυριακής για τον πόλεμο και την εργατική τάξη που δεν έχει τίποτα να χωρίσει, για την επιλογή του να μιλάει ανοιχτά για τα προσωπικά του ζητήματα και για τη δουλειά που γίνεται στην τηλεόραση, που δεν συγκρίνεται με αυτήν του εξωτερικού.
Πες μας λίγα λόγια για την παράσταση και τον ρόλο σου μέσα σε αυτήν…
Εμαθα τελευταία ότι η ταινία έχει φάει cancel και έχει συζητηθεί για το πώς μεταφέρει το ζήτημα των σκλάβων στην προεμφυλιακή εποχή στις ΗΠΑ. Τη δείχνει με έναν ελαφρύ τρόπο. Δεν έχω διαβάσει το μυθιστόρημα και την ταινία την είδα πολύ παλιά και γενικά όσες φορές έχω ασχοληθεί με ένα έργο που είναι γνωστό αποφεύγω να το βλέπω. Προτιμώ να αναζητώ προσλαμβάνουσες για την εποχή από άλλα έργα και πηγές. Αυτό το κάνω για να μη δω κάτι και το κλέψω, που δεν θα το έκανα, και, το χειρότερο, να μην ταυτιστώ με κάτι που έχει ήδη δει ο κόσμος.
Να σημειώσουμε εδώ ότι η ηθοποιός που υποδύεται τη Μάμι, η Χάτι ΜακΝτάνιελ, βραβεύτηκε με Οσκαρ β’ γυναικείας ερμηνείας, αλλά δεν της επετράπη να βρίσκεται στην τελετή απονομής γιατί ήταν μαύρη και δεν την άφησαν να δει την πρεμιέρα της ταινίας για τον ίδιο λόγο. Μεγάλη υποκρισία…
Η δική μας παράσταση δίνει πολλή βάση στο αντιρατσιστικό και το αντιπολεμικό στοιχείο του έργου και ο δικός μου ρόλος είναι αυτός του Ρετ Μπάτλερ, που τον υποδύθηκε ο Κλαρκ Γκέιμπλ. Ακούγεται πολύ βαρύ αυτό, αλλά εγώ προσπαθώ κάθε φορά να αντιμετωπίζω έναν ρόλο ως ένα κείμενο, που, άσχετα με το τι κουβαλάει, εγώ καλούμαι να τον ερμηνεύσω. Είναι ένας πολύ ενδιαφέρων χαρακτήρας, πολύ φιλελεύθερος, που εκμεταλλεύεται την υπάρχουσα κατάσταση και κατανοώ λίγο το σκεπτικό του, που λέει ότι, αν δεν κερδίσεις κάτι από την καταστροφή ενός πολιτισμού, είσαι ηλίθιος, γιατί κάποιος άλλος θα το κάνει αυτό. Παράλληλα, είναι κατά του πολέμου και έχει και ένα μανιφέστο μέσα στο έργο μας σχετικά με την ιερότητα του πολέμου, ο οποίος όμως δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας καβγάς για το χρήμα. Οι διαφορές ανάμεσα στους λαούς είναι σχεδόν ανύπαρκτες και ειδικά η μεγάλη μερίδα του λαού, η εργατική τάξη, δεν έχει τίποτα να χωρίσει. Τον ίδιο εχθρό έχουν, το κεφάλαιο που τους καταπιέζει. Επειδή είσαι σε ένα διαρκές άγχος να προσπαθείς να προλαβαίνεις τα έξοδα που έρχονται και σε πιέζουν για να ζήσεις, δεν έχεις καθόλου χρόνο να σκεφτείς την πραγματικότητα και το πώς τοποθετείσαι στην κοινωνική κατάσταση. Είναι πολύ εύκολο να γλιστρήσεις προς την Ακροδεξιά και τον πόλεμο, που είναι συνδεδεμένες καταστάσεις.
Συμβαίνει συχνά αυτό στις μέρες μας;
Το βλέπω να συμβαίνει στην Ιστορία και το βλέπω να συμβαίνει πάλι στις μέρες μας σιγά σιγά. Η Ακροδεξιά ανεβαίνει σε Ευρώπη και ΗΠΑ και αυτό είναι ένα σημείο των καιρών, όπως ακριβώς έγινε και στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Φοβάσαι μη σε συγκρίνουν με τον Κλαρκ Γκέιμπλ;
Μπορεί κάποιοι να το κάνουν, αλλά δεν με τρομάζει. Μακάρι να συγκριθώ με τον Κλαρκ Γκέιμπλ. Κέρδος θα είναι για εμένα αυτό.
Τι παίζει πρωταρχικό ρόλο σε μια συνεργασία για εσένα;
Σίγουρα όχι ο ρόλος, σχεδόν καθόλου. Σε μια συνεργασία αναζητώ συνεργάτες. Με ενδιαφέρει η δουλειά που γίνεται και για να γίνει καλή δουλειά σημασία έχουν οι καλοί συνεργάτες και οι καλοί άνθρωποι γύρω σου. Επίσης, δεν πιστεύω στις αυθεντίες οποιουδήποτε είδους, πιστεύω πάρα πολύ στις συνεργασίες. Η αυθεντία δεν υπάρχει, δημιουργείται στη συνεργασία. Κι αυτοί που έχουν εξυψωθεί ως αυθεντίες, αν δεν είχαν τους συνεργάτες τους, δεν θα ήταν αυθεντίες. Εκτός αν μιλάμε για ιδιοφυΐες, όπως ο Κιούμπρικ, που και πάλι, αν δεν είχε τον Τζακ Νίκολσον ή τους σκηνογράφους του, μπορεί να μην ήταν η ιδιοφυΐα που λέμε σήμερα. Η συνεργασία μπορεί να αναδείξει το ταλέντο πολλών ανθρώπων παράλληλα.
Θεωρείς τον εαυτό σου τυχερό στις συνεργασίες που είχες έως τώρα;
Αρκετά. Είχα πολύ λίγες κακές συνεργασίες.
Εχουν αλλάξει οι συμπεριφορές στο θέατρο και στη δουλειά σου γενικότερα μετά το #MeToo;
Είναι πολύ πιο προσεκτικοί όλοι πλέον, αλλά με το αντίβαρο του φόβου και όχι της καλοσύνης. Δεν θα έπρεπε να είναι κάποιοι πιο προσεκτικοί εξαιτίας του φόβου της καταγγελίας αλλά λόγω καλοσύνης. Εχει αλλάξει το κλίμα και εκατέρωθεν. Είναι πιο προσεκτικοί οι άνθρωποι που έχουν θέση εξουσίας και πιο υποψιασμένοι οι άνθρωποι που υφίστανται την εξουσία στο να αντιδράσουν άμεσα και ομαδικά σε μια κακή συμπεριφορά. Υπάρχει μια στήριξη από τον κλάδο. Μιλάει ένας, αρχίζουν και μιλάνε κι άλλοι και έχεις μια στήριξη, που είναι το βασικό. Είμαστε τυχεροί εμείς οι ηθοποιοί, γιατί έχουμε ένα βήμα να μιλήσουμε για τα θέματα που μας απασχολούν. Σε άλλα επαγγέλματα δεν υπάρχει αυτό και σε πιάνει ένας φόβος αν μπορείς να μιλήσεις για αυτό που βιώνεις. Πάντως, είναι σίγουρο ότι έχει υποχωρήσει ο φόβος και έχει μεγαλώσει η στήριξη.
Τι θα έλεγες στον εαυτό σου στο ξεκίνημά του;
Να γινόταν λίγο πιο γρήγορα αυτό που είναι σήμερα. «Επιτάχυνε λίγο την εξέλιξή σου». Και οι κακοτοπιές είναι μέρος του εαυτού μας. Αν δεν μου είχαν συμβεί, δεν θα ήμουν αυτό που είμαι σήμερα. Είναι μαθήματα οι κακοτοπιές κι εγώ είμαι πολύ εμπειρικός. Η μητέρα μου μου έλεγε ότι, όταν ήμουν μικρός, έβαζα το χέρι στο μάτι της κουζίνας που έκαιγε και ας με προειδοποιούσε εκείνη να μην το κάνω.
«Στην τηλεόραση πας για να πάρεις χρήματα…»
Είναι ευνοϊκές οι συνθήκες τώρα για να δουλέψει ένας ηθοποιός στην τηλεόραση;
Αυτό που συζητάμε εμείς οι ηθοποιοί είναι ότι στην τηλεόραση πας για να πάρεις χρήματα. Δεν γίνεται σοβαρή καλλιτεχνική δουλειά εκεί, σπάνια ίσως. Ολη η νοοτροπία είναι: «Τρέξτε να προλάβετε, για να μην ξεφύγουν τα έξοδα». Γίνονται όλα στο πόδι και όσο προετοιμασμένος κι αν είσαι με τα λόγια που πρέπει να πεις, δεν θα προκύψει καλή δουλειά, γιατί θέλει χρόνο, θέλει πρόβες. Και αυτές δεν γίνονται, άρα το αποτέλεσμα είναι ανάλογο. Και τα προϊόντα μας δεν είναι ανάλογα του εξωτερικού.
Θα έλεγα σε έναν νέο συνάδελφό μου να μη δώσει βάση στην τηλεόραση. Να εργαστεί εκεί και να απαιτήσει καλύτερες συνθήκες για όλους μας, αλλά και για το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Τα χρήματα που παίρνει ένας νέος ηθοποιός τώρα είναι ελάχιστα και ένας παλαιότερος παίρνει δυσανάλογα υψηλές αμοιβές. Ο,τι συμβαίνει και στην κοινωνία δηλαδή, μόνο που η ψαλίδα που χωρίζει τα εισοδήματα των πλουσίων από τους απλούς εργαζομένους είναι πολύ μεγαλύτερη.
«Είμαστε καταπιεσμένοι, δεν είμαστε ανοιχτοί και ευτυχισμένοι…»
Στις συνεντεύξεις σου δεν διστάζεις να εκτεθείς και να μιλήσεις για τα προσωπικά σου, για πράγματα που έχεις περάσει στο παρελθόν.
Θεωρώ ότι, αν ένας άνθρωπος έχει βήμα και μπορεί να εμπνεύσει, θα πρέπει να μιλάει για πράγματα που έχει περάσει, για πράγματα που δεν θα ήθελε να περάσει, τις σκέψεις του, για να ελαφραίνει. Γιατί ο άνθρωπος γενικά είναι καταπιεσμένος, είτε κοινωνικά είτε οικονομικά είτε στερεοτυπικά. Είμαστε καταπιεσμένοι, δεν είμαστε ανοιχτοί και ευτυχισμένοι. Αυτός είναι ο λόγος που το κάνω. Και δεν το κάνω αλτρουιστικά, το κάνω γιατί το νιώθω, γιατί ελαφραίνω κι εγώ. Θεωρώ ότι είναι ωραίο να μοιράζεσαι. Πρέπει να γίνεται.
Δεν φοβάσαι τις συνέπειες;
Ισα ίσα. Αν κάποιοι απομακρυνθούν από μια αλήθεια που εκφράζεις, καλώς απομακρύνονται. Αντιθέτως, έχουν έρθει κοντά μου άνθρωποι που με ενδιαφέρουν περισσότερο. Οσον αφορά το κοινό, δεν θέλω ένα κοινό που φαντάζεται πώς πρέπει να είσαι, αλλά ένα κοινό που να παίρνει αυτό που του δίνω. Η πρόθεσή μου είναι καλή και δεν θα ήθελα να έχω επαφές με ανθρώπους που δεν το καταλαβαίνουν αυτό.
Info
«ΟΣΑ ΠΑΙΡΝΕΙ Ο ΑΝΕΜΟΣ»
της Μάργκαρετ Μίτσελ
ΠΡΕΜΙΕΡΑ: 25 Απριλίου
ΠΟΥ: Δημοτικό Θέατρο Πειραιά (Λ. Ηρώων Πολυτεχνείου 32, Πειραιάς)
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ – ΕΙΚΑΣΤΙΚΗ ΣΥΛΛΗΨΗ – ΚΙΝΗΣΗ: Ιόλη Ανδρεάδη
ΠΡΩΤΟΤΥΠΗ ΔΙΑΣΚΕΥΗ ΓΙΑ ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ: Ιόλη Ανδρεάδη & Αρης Ασπρούλης
ΠΑΙΖΟΥΝ: Λένα Παπαληγούρα, Ορέστης Τζιόβας, Ομηρος Πουλάκης, Γεράσιμος Γεννατάς κ.ά. Ζωντανά επί σκηνής ο μουσικός περφόρμερ Γιώργος Παλαμιώτης.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: 2104143310
ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ ΕΙΣΙΤΗΡΙΩΝ: www.more.com/gr-el/tickets/theater/osa-pairnei-o-anemos