Τα μέλη της αντιπροσωπίας της Human Rights Watch, Εύα Κοσσέ, ερευνήτρια για την Ελλάδα στον Οργανισμό, και Emina Cerimovic, ερευνήτρια για τα δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, παρουσίασαν στην αρμόδια Υποεπιτροπή της Βουλής τις «μελανές» εκθέσεις του Οργανισμού για τα προβλήματα προσφύγων και αιτούντων άσυλο με αναπηρία.

Η κυρία Κοσσέ ανέφερε πως «μόλις επιστρέψαμε από 9ήμερη αποστολή στη Λέσβο και παρόλο που παρακολουθώ την κατάσταση από το 2015 είναι η πρώτη φορά που βλέπω την κατάσταση στη Μόρια να είναι τόσο άσχημη για όλους και πόσω μάλλον για τα άτομα με αναπηρία, που είναι εγκλωβισμένα εκεί… Κύριοι βουλευτές, σας κρούω τον κώδωνα του κινδύνου. Η κατάσταση είναι πάρα πολύ άσχημη στα νησιά και ειδικά στη Λέσβο, όπου βρεθήκαμε. Χιλιάδες άνθρωποι ζητούν προστασία και ασφάλεια, είναι παγιδευμένοι σε επιδεινούμενες συνθήκες μέσω ενός κύματος νέων αφίξεων, που αποτελούνται, κυρίως, από γυναίκες και παιδιά. Στη Λέσβο από τα σχεδόν 3.000 άτομα η πλειοψηφία ήταν παιδιά. Ενα πολύ μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων αυτών ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες και σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία θα έπρεπε να προστατεύονται. Στη Μόρια την τελευταία εβδομάδα αντικρίσαμε ανθρώπους σε απόγνωση, σε αναπηρικά καροτσάκια, γυναίκες μόνες, ηλικιωμένους και εκατοντάδες εάν όχι χιλιάδες παιδιά συμπεριλαμβανομένων νεογέννητων».

Η ερευνήτρια για την Ελλάδα στον Οργανισμό Εύα Κοσσέ είπε πως όσα μετέφεραν στην Υποεπιτροπή θα τα εκθέσουν και στις Βρυξέλλες σε Ευρωπαίους αξιωματούχους προκειμένου να μπει τέλος

Επισήμανε πως «η πολιτική περιορισμού στα νησιά προκειμένου να εφαρμοσθεί η συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας έχει καταστρεπτικές συνέπειες για την ψυχική υγεία των ανθρώπων».

Η κυρία Emina Celimovic, που είναι ερευνήτρια για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, επισήμανε ότι έχει διαπιστωθεί πως οι ελληνικές Αρχές δεν ταυτοποιούν επαρκώς τα άτομα με αναπηρία, ιδίως τους ανθρώπους που είχαν αόρατες αναπηρίες, όπως αυτές της ψυχικής υγείας. Αυτοί οι άνθρωποι, είπε, διέλαθαν της προσοχής της ελληνικής κυβέρνησης και, εκτός του ότι δεν ταυτοποιούνταν, δεν είχαν πρόσβαση στη σωστή αρωγή και τις υπηρεσίες που δικαιούνταν κανονικά. «Συναντήσαμε ανθρώπους οι οποίοι είχαν έναν ολόκληρο μήνα να κάνουν ντους γιατί δεν είχαν πρόσβαση. Και ενώ θέσαμε αυτά τα θέματα, ένα χρόνο αργότερα, όταν ξαναεπισκέφθηκα τους ίδιους χώρους, σοκαρίστηκα καθώς όχι μόνο η κατάσταση δεν είχε βελτιωθεί αλλά είχε επιδεινωθεί. Στο hotspot της Μόριας η κατάσταση είναι απαράδεκτη. Οι σχεδόν 5.000 άνθρωποι είναι παγιδευμένοι χωρίς αξιοπρεπή πρόσβαση σε νερό, υγιεινή ή προστασία. Πηγαίνοντας στον καταυλισμό της Μόριας βλέπεις δεκάδες άτομα, πολλά εκ των οποίων παιδάκια, στριμωγμένα σε μικροσκοπικά αντίσκηνα, ανθρώπους απελπισμένους… Οι μικρές κουβερτούλες που είχαν ήταν όλες βρεγμένες… Βλέπεις 4 οικογένειες να ζουν σε ένα καλοκαιρινό αντίσκηνο, σ’ ένα μεγάλο αντίσκηνο και όταν μπήκα στο εσωτερικό κυριολεκτικά είδα εκατοντάδες ανθρώπους να διαβιώνουν, το μόνο που χώριζε τη μια οικογένεια από την άλλη ήταν μια κουβέρτα. Στη Μόρια είδαμε μικρά παιδάκια, τα οποία τουρτούριζαν και ήταν έξω με τα εσώρουχά τους ενώ οι μητέρες τούς έριχναν νερό στο κεφάλι προσπαθώντας να τα καθαρίσουν από τις ψείρες. Στην περιοχή όπου βρίσκονται οι ντουζιέρες, η αποφορά και η δυσωδία των κοπράνων και των ούρων είναι απίστευτη. Στη Μόρια πρόσβαση σε νερό έχουν μόνο τρεις φορές την ημέρα για 30’- 40’. Δεν υπάρχει ζεστό νερό. Αυτό που επίσης μας σοκάρει», είπε η κυρία Emina Celimovic, «είναι ότι η κυβέρνηση και άλλοι υπεύθυνοι για το hotspot της Μόριας γνωρίζουν ότι δεν είναι προσβάσιμο σε ανθρώπους με αναπηρία. Συναντήσαμε μητέρα με το 9χρονο παιδί της που είχε ουλές αυτοτραυματισμού, αυτό σημαίνει ότι η κοπέλα είχε προσπαθήσει να αυτοκτονήσει, οι ψυχολόγοι της Μόριας μας λένε ότι πολλοί προσπάθησαν να βάλουν τέλος στη ζωή τους».

Η κυρία Εύα Κοσσέ ζήτησε άμεση παρέμβαση της Υποεπιτροπής της Βουλής και είπε πως «αυτά που σας μεταφέρουμε εδώ θα τα εκθέσουμε και στις Βρυξέλλες σε Ευρωπαίους αξιωματούχους προκειμένου να μπει ένα τέλος σε αυτή την κατάσταση», αν και, όπως σημείωσε, «οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, δυστυχώς, νίπτουν τας χείρας τους. Δεν ενδιαφέρονται για την κατάσταση αυτών των ανθρώπων» και πρότεινε: «Θεωρούμε ότι η λύση για να δοθεί τέλος είναι η άρση του γεωγραφικού περιορισμού και οι Αρχές να μεταφέρουν κάποιους στην ενδοχώρα». Η κυρία Emina Celimovic είπε ότι «και εγώ έχω περάσει πόλεμο στη χώρα μου αλλά δεν έζησα αυτό που είδα τώρα στη Μόρια. Αυτή είναι μια επείγουσα κατάσταση που υπάρχει».

«Στη Συρία πεθαίνεις γρήγορα, εδώ αργά»

Ο Χασάν αποφάσισε να επιστρέψει στην Τουρκία, έτσι ώστε να γυρίσει στη Συρία. «Οταν είδα στη λίστα της Αστυνομίας», είπε η κυρία Κοσσέ, «ότι υπάρχει άνθρωπος που ζήτησε να γυρίσει οικειοθελώς στην Τουρκία, το πρώτο ερώτημα που ήρθε στο μυαλό μου ήταν τι μπορεί να οδηγήσει έναν άνθρωπο να επιστρέψει στην Τουρκία και μετά σε μια εμπόλεμη ζώνη. Μου είπε: “Συνειδητοποίησα πως, παρότι στη Συρία υπάρχει πόλεμος και πεθαίνει κόσμος, ζούσα στον παράδεισο. Εδώ ζω σε κόλαση, όλα είναι άσχημα, η συμπεριφορά είναι άσχημη, οι ελληνικές αρχές ακατάδεκτες, οι συνθήκες διαμονής άθλιες, οι διαδικασίες ασύλου πολύ μπλεγμένες και παίρνουν πολύ χρόνο, οι αρχές δεν σέβονται πως οι άνθρωποι έρχονται από πόλεμο, πεθαίνουν ψυχολογικά εδώ, πεθαίνουν αργά, στη Συρία τουλάχιστον πεθαίνουν γρήγορα. Τουλάχιστον θα είμαι στην πατρίδα ως πατριώτης και όχι ως πρόσφυγας σε μια ξένη χώρα και μια ήπειρο στην οποία δεν με θέλουν”».

Ήλπιζα αλλά τώρα… τρέμω

«Ο Νταβούτ είναι ένας νέος άνθρωπος από τη Συρία που τραυματίστηκε από βομβαρδισμό και έμεινε παράλυτος. Αυτή τη στιγμή χρησιμοποιεί αμαξίδιο και μας είπε: “Εχασα πολλά στη Συρία και ήρθα εδώ για να βρω έναν ασφαλή τόπο να φτιάξω κάτι για τον εαυτό μου, αυτό ήλπιζα να βρω εδώ. Στη Συρία η κατάσταση είναι απαίσια, υπάρχει αίμα παντού, παιδιά, μεγάλοι άνθρωποι, όλοι μιλούν για αυτό και μόνο. Δεν ένιωσα ασφαλής στη Μόρια, όπου κάθε βράδυ υπάρχουν καβγάδες και αυτό είναι τρομακτικό. Τινάζομαι, φοβάμαι, σηκώνομαι και τρέμω ολόκληρος”».

ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΠΕΡΓΗΣ

Aπό την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου