Γράφει η Δέσποινα Κονταράκη

Δέκα λάθη, δέκα χρόνια και τρία Μνημόνια αργότερα, η χώρα εξακολουθεί να βρίσκεται στη δίνη της οικονομικής κρίσης παρά το τυπικό τέλος των προγραμμάτων. Τι πήγε όμως τόσο στραβά, με αποτέλεσμα άλλες χώρες όπως η Κύπρος και η Πορτογαλία να μπουν αργότερα στα Μνημόνια αλλά να βγουν νωρίτερα; Μα σχεδόν τα πάντα, αφού ολέθρια σφάλματα έκανε και το ελληνικό πιστωτικό σύστημα αλλά και οι δανειστές της χώρας.

Η απουσία πειστικής δέσμευσης μέρους της πολιτικής ηγεσίας στο να γίνει «οτιδήποτε απαιτείται» είναι το πρώτο που καταγράφουν οι Νίκος Καραμούζης και Τάσος Αναστασάτος. «Η εφαρμογή των προγραμμάτων προσαρμογής ήταν ενίοτε διστακτική, ενώ το πρώτο εξάμηνο του 2015 έγινε η επιλογή της ανοιχτής σύγκρουσης με τεράστιο κόστος. Συχνά, ο πολιτικός διάλογος εκτρεπόταν σε διαγκωνισμό για βραχυχρόνιο πολιτικό κέρδος με όχημα λαϊκιστικές και αντι-μεταρρυθμιστικές πολιτικές. Οι πολίτες οδηγήθηκαν να πιστέψουν ότι υπήρχε διαθέσιμη κάποια ηπιότερη εναλλακτική, με μικρότερο κοινωνικό και οικονομικό κόστος», σημειώνουν, φροντίζοντας όμως να αποδίδουν τις ευθύνες που αναλογούν και στους Ευρωπαίους.

Η απροετοίμαστη Ευρώπη για τέτοιου μεγέθους και έκτασης κρίσεις, οι εσφαλμένοι
πολλαπλασιαστές που χρησιμοποίησε το ΔΝΤ, τα μέτρα λιτότητας που διεύρυναν την ύφεση, οι διαφωνίες και ο κακός συντονισμός μεταξύ των θεσμών «καθυστέρησαν τη λήψη αποφάσεων σχετικά με βασικές πρωτοβουλίες πολιτικής ή οδήγησαν σε αναποτελεσματικούς συμβιβασμούς». Ταυτόχρονα, η ανταλλαγή απειλών (chicken game όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά) μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης το 2015 και των πιστωτών για ένα πιθανό Grexit οδήγησε τη χώρα δύο φορές στο χείλος του γκρεμού.

Ηταν τότε που φοβόταν ο Γιάνης το θεριό και το θεριό τον Γιάνη, όπου Γιάνης ίσον Βαρουφάκης και θεριό ο Σόιμπλε. Η αλήθεια βέβαια ήταν, όπως παραδέχθηκε πρόσφατα ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ότι η Ελλάδα εκβίαζε με κάτι που η Γερμανία επιθυμούσε. Και όσο εμείς γινόμασταν περισσότερο συγκρουσιακοί, εκείνοι γίνονταν περισσότερο άκαμπτοι. Η μελέτη σημειώνει και άλλα λάθη. Οπως ότι τα προγράμματα προσαρμογής δεν επικεντρώθηκαν σε αναπτυξιακές μεταρρυθμίσεις, ότι υπήρξε υπέρμετρη φορολογική επιβάρυνση και οριζόντια μείωση μισθών και συντάξεων, ότι οι ιδιωτικοποιήσεις καθυστέρησαν κ.ά. Ο χρόνος όμως δεν γυρίζει πίσω, οπότε προς τι αυτή η ανασκόπηση; Μα για να μάθουμε από τα λάθη μας. Πολιτικοί και πολίτες.

*Η Δέσποινα Κονταράκη είναι αρχισυντάκτρια του Ελεύθερου Τύπου

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου