Λένε πως από τότε που βγήκε το συγγνώμη χάθηκε το φιλότιμο. Χωρίς να παραγνωρίζουμε την αξία της, η λέξη από μόνη της δεν είναι αρκετή.

Οι Γερμανικές αποζημιώσεις, δηλαδή το τρίπτυχο των αποζημιώσεων έναντι των ιδιωτών, των επανορθώσεων έναντι του ελληνικού κράτους και των αποδόσεων πολιτιστικών αγαθών, είναι η μεγάλη ιστορική εκκρεμότητα που κρατά ζωντανά  την οργή και τον θρήνο των επιζώντων και των απογόνων των θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας. Το χρέος είναι ιστορικό, ηθικό, οικονομικό και απαράγραπτο και όσο δεν λύνεται με πολιτική βούληση, θα πρέπει να αναζητηθεί ο νομικός δρόμος. Η Ελλάδα είναι έτοιμη να βρεθεί στη Χάγη, η Γερμανία είναι;

Ο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ είναι πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας από το 2017 και αυτή ήταν η τέταρτη επίσκεψη του στη χώρα μας. Η πρώτη φορά πάντως που ακούστηκε συγγνώμη ήταν από τον προκάτοχο του, Γιόαχιμ Γκάουκ, το 2014. Εκείνος είχε επισκεφτεί το χωριό Λιγκιάδες των Ιωαννίνων όπου τα SS εκτέλεσαν πάνω από 80 ανθρώπους, ενώ ο Στάϊνμαιερ βρέθηκε στη μαρτυρική Κάνδανο.

«Ζητώ συγχώρεση στο όνομα της Γερμανίας για τα βαριά εγκλήματα. Ζητώ συγνώμη για την καθυστέρηση της Γερμανίας για μία 10ετία να τιμωρήσει αυτά τα εγκλήματα αλλά και τη σιωπή. Δεν θα απαλλαγούμε ποτέ από αυτήν την ντροπή» είπε στα ελληνικά. Αλλά νωρίτερα, στη συνάντηση του με την Κατερίνα Σακελλαροπούλου είχε φροντίσει να ακυρώσει την έννοια της έμπρακτης μετάνοιας, επαναλαμβάνοντας την γνωστή επωδό. «Για τη Γερμανία το θέμα είναι νομικά λήξαν». Δεν είναι όμως για την Ελλάδα, όπως το έθεσε ρητά ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Ούτε για άλλες χώρες, όπως η Πολωνία. Η οποία, ειρήσθω εν παρόδω, υπολογίζει τις οφειλές της στο 1,32 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Κανείς δεν είπε ότι θα ήταν εύκολο, κανείς όμως δεν τα παράτησε ποτέ. Και ας λένε τα δικά τους οι «πατριώτες της φακής». Που αν τους άκουγε κανείς, θα νόμιζε πως είμαστε έτοιμοι για πόλεμο με Τουρκία, Γερμανία, Αλβανία όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά, αλλά απαραίτητα με όλους. Ας αφήσουμε όμως τους αστείους πατριδοκάπηλους και ας ασχοληθούμε σοβαρά με ένα ζήτημα που είναι εθνικό και ταυτόχρονα παγκόσμιο τουλάχιστον όσον αφορά την ιστορική ευθύνη ενός σκοτεινού κατακτητή απέναντι στις χώρες που λεηλάτησε.

Το θέμα των αποζημιώσεων είναι ένα θέμα-τοτέμ για την σύγχρονη Γερμανία. Το αρνούνταν στα χρόνια της οικονομικής παντοδυναμίας της, το αρνείται διπλά τώρα που περνά την δική της, εσωτερική οικονομική κρίση. Με ιστορικές βιομηχανίες όπως η Volkswagen να καταρρέουν και την κυβέρνηση του Σολτς πιο αδύναμη από ποτέ, προφανώς δεν θα τολμούσε κανείς, πόσο μάλλον ο Στάϊνμαιερ, να αφήσει έστω και χαραμάδα ελπίδας. Ακόμα και οι Πράσινοι, που παραδοσιακά στέκονται στο πλευρό της Ελλάδας για το θέμα των αποζημιώσεων, τώρα που συγκυβερνούν, προτιμούν την σιωπή. Ο φάκελος όμως παραμένει ανοικτός.

* Πρόκειται για απόσπασμα της ελληνικής απάντησης που ήταν συνημμένη στο κείμενο της σύμβασης του 1960. Την σύμβαση αυτή επικαλούνται οι Γερμανικές κυβερνήσεις για να υποστηρίξουν πως η χώρα τους αποζημίωσε άπαξ δια παντός την Ελλάδα. Περιλαμβάνεται στο βιβλίο του Άρη Ραδιόπουλου «Η διεκδίκηση των Γερμανικών Οφειλών προς την Ελλάδα», που πρόσφατα κυκλοφόρησε και στα Γερμανικά και μάλιστα με γερμανική χρηματοδότηση. Όπως σχολιάζει ο συγγραφέας, «καθίσταται, ως εκ τούτου, σαφές ότι η Ο.Δ της Γερμανίας αποδέχθηκε ότι με τη Σύμβαση της 18^ης Μαρτίου 1960 οι αξιώσεις για τις ζημίες που υπέστησαν όλες οι άλλες κατηγορίες θυμάτων θα μπορούσαν να τεθούν αργότερα, με την επανένωση». Κάτι που έκαναν όλες ανεξαιρέτως οι ελληνικές κυβερνήσεις έκτοτε.

Ειδήσεις σήμερα

Τραγωδία στη Βαλένθια: Αναζητούν αγνοούμενους, νερό και τρόφιμα

Εκρηξη στους Αμπελόκηπους: Ψάχνουν άλλους δύο για το τρομοκρατικό παζλ της Αρκαδίου

Μύθοι και αλήθειες για τον υδράργυρο στον τόνο

Αμαλιάδα – Φως στο Τούνελ: Μαρτυρία – σοκ για την Ειρήνη και την μικρή αδερφή της – Τι απαντά η ίδια