Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από τον περασμένο Ιούνιο έχει υιοθετήσει κείμενο με το οποίο καλεί τους ηγέτες των 27 χωρών να ξεκινήσουν τη διαδικασία αναθεώρησης των Συνθηκών της Ευρωπαϊκής Ενωσης μέσω μιας διάσκεψης.

Στα μέτρα που μπαίνουν προς αναθεώρηση είναι η κατάργηση του βέτο των κρατών-μελών, η παροχή διευρυμένων αρμοδιοτήτων για την Ευρωπαϊκή Ενωση στους τομείς της Υγείας και της άμυνας, αλλά και το δικαίωμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να εισηγείται νομοθεσία προς τα κράτη-μέλη.

Ο Σολτς το είπε ανοιχτά με αφορμή την πορεία ένταξης στην Ε.Ε. της Ουκρανίας, της Μολδαβίας, της Γεωργίας και των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων: «Πρέπει οι διαδικασίες να τρέξουν παρά τις διαφωνίες στους κόλπους της Ενωσης και η σταδιακή κατάργηση της αρχής της ομοφωνίας σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και φορολογίας, ακόμη κι αν αυτό θα έχει συνέπειες και για τη Γερμανία», τόνισε χαρακτηριστικά, θεωρώντας ότι δεν πρέπει η Ενωση να καταστεί ξανά σε καθεστώς ομηρίας για τη λήψη αποφάσεων από ηγέτες τύπου Ορμπαν, όπως συνέβη πρόσφατα με την υπόθεση των κυρώσεων στη Ρωσία.

Στην ίδια γραμμή για κατάργηση του βέτο κινούνται ο Μάριο Ντράγκι αλλά και ο Εμανουέλ Μακρόν, οι μεγάλες χώρες της Ενωσης θέλουν να περιορίσουν τη δύναμη των μικρότερων μελών να φρενάρουν μια απόφαση. Ωστόσο, τις περισσότερες φορές η καθυστέρηση στη λήψη αποφάσεων εντός της Ε.Ε. δεν είναι αποτέλεσμα της «ξεροκεφαλιάς» ενός ηγέτη, αλλά των επιλογών του Βερολίνου να φέρει την Ενωση στα μέτρα του, πολιτική που πήρε πραγματικά διαστάσεις «Γερμανικής Ευρώπης» στα χρόνια της οικονομικής κρίσης.

Για παράδειγμα, η αδράνεια της Ευρώπης στο μείζον θέμα της ενεργειακής κρίσης που μαίνεται από τις αρχές του έτους δεν οφείλεται στο βέτο της Μάλτας ή της Πορτογαλίας, αλλά στη μέχρι τώρα απόρριψη από την πλευρά των ισχυρών του ευρώ μιας κοινής δράσης για την εκλογίκευση των αγορών. Μόλις χθες και αφού το κόστος για τις οικονομίες της Ε.Ε. έχει υπερβεί τα 200 δισεκατομμύρια ευρώ, η επικεφαλής της Ενωσης, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανακοίνωσε ότι οι Βρυξέλλες επεξεργάζονται διαρθρωτικές αλλαγές στην αγορά ενέργειας. Η Ελλάδα, μαζί με τις υπόλοιπες χώρες του Νότου, ήδη από τον Μάρτιο είχε προτείνει την καθιέρωση πλαφόν στις χονδρικές τιμές του φυσικού αερίου και την αποσύνδεσή του από τη διαμόρφωση της τελικής τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, αλλά οι προτάσεις αυτές δεν είχαν υιοθετηθεί από τη Γερμανία.

Παρεμπιπτόντως, το θέμα, επειδή αφορά αλλαγές στη φορολογία, υπάγεται στην κατηγορία των πολιτικών δράσεων για τις οποίες ο Σολτς πρότεινε την κατάργηση της ομοφωνίας. Εάν δεν ίσχυε η αρχή της ομοφωνίας, θα μπορούσαν να εφαρμοστούν οι αλλαγές στην αγορά ενέργειας χωρίς τη συναίνεση της Γερμανίας, αν και δεν φανταζόμαστε ότι αυτό θα μπορούσε να γίνει στην πράξη.

Η Ευρώπη πρέπει να κινείται γρήγορα, όμως η κατάργηση του βέτο δεν είναι απλή υπόθεση, συνιστά εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας και δεν μπορούμε να αντιληφθούμε πώς μπορεί να εφαρμοσθεί σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, όπως προτείνει ο κ. Σολτς.

Για να φέρουμε την ατζέντα στα δικά μας ζητήματα, η κατάργηση της ομοφωνίας δεν είναι συμβατή με την απόφαση χωρών της Ενωσης να προμηθεύουν την Αγκυρα με στρατιωτικό υλικό και να κατασκευάζουν υποβρύχια, αν και η Τουρκία απειλεί ευθέως την κυριαρχία της Ελλάδας και της Κύπρου. Για αυτό χρειάζεται προσοχή και κάθε απόφαση για αλλαγές στις Συνθήκες προϋποθέτει ενιαίες πολιτικές σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και φορολογίας. Αλλιώς, πάλι θα επιβεβαιωθεί για τη λειτουργία της Ενωσης η γνωστή ρήση του ποδοσφαιριστή Γκάρι Λίνεκερ: «Το ποδόσφαιρο είναι ένα άθλημα που αγωνίζονται 22 παίκτες και στο τέλος κερδίζουν οι Γερμανοί».