ΑΥΤΗ την παραπληροφόρηση εκμεταλλεύονται ακραία και αντισυστημικά κόμματα, ώστε να δημιουργούν ψευδείς εντυπώσεις και αναταραχή στις κοινωνίες. Ας θυμηθούμε το παγκόσμιο αντιεμβολιαστικό κίνημα, που ξεσάλωσε την εποχή της πανδημίας και τροφοδότησε με απίστευτες θεωρίες συνωμοσίας τα κοινωνικά δίκτυα. Αγαπημένο fake news εκείνης της εποχής ήταν πως τα λοκντάουν έγιναν για να μπορέσουν να «φορτιστούν» τα πουλιά που πετάνε στις πόλεις, τα οποία δεν είναι αληθινά, αλλά τεχνητά κατασκευάσματα που μας παρακολουθούν.
ΑΣ δούμε δυο-τρία πράγματα που έχουν συμβεί εδώ στη χώρα μας. Και δεν θα πάμε πολύ πίσω στον χρόνο και στις θεωρίες συνωμοσίας, σύμφωνα με τις οποίες ο ΣΥΡΙΖΑ θα έσκιζε τα Μνημόνια, γιατί υποτίθεται πως αυτά δεν είχαν επιβληθεί λόγω χρεοκοπίας, αλλά γιατί οι τότε κυβερνήσεις ήθελαν να «ξεπουλήσουν» τη χώρα και τους πολίτες. Θα δούμε κάποια που έχουν κυκλοφορήσει τα τελευταία χρόνια.
1.000 μέρες βαρβαρότητας
Οπως ότι ένα προσφυγόπουλο, «η 5χρονη Μαρία», πέθανε πάνω σε μια νησίδα του Εβρου. Ξεκίνησε από τα social media, το ανέδειξε ο ΣΥΡΙΖΑ και έφτασε από το «Spiegel» μέχρι το Ευρωκοινοβούλιο ύστερα από τις «αποκαλύψεις» ευρωβουλευτών του κόμματος. Λίγο αργότερα μάθαμε ότι δεν υπήρξε ποτέ «5χρονη Μαρία» και πως όλο το θέμα ήταν προϊόν παραπληροφόρησης.
Το «Spiegel» ζήτησε συγγνώμη, απέλυσε τον δημοσιογράφο της «αποκάλυψης», αλλά ακόμη τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ να ζητήσουν συγγνώμη. Παρόμοιο σκηνικό πήγαν να στήσουν κάποιοι και με την ευφάνταστη ιστορία για ένα βρέφος μεταναστών που υποτίθεται πως έζησε τρεις ημέρες στην Τήλο πίνοντας γάλα σκόνη με θαλασσινό νερό. Πάει κι αυτό. Εξαφανίστηκε η ιστορία, γιατί αποκαλύφθηκε πως ήταν fake news.
ΠΕΡΣΙ, τις δραματικές ώρες μετά την καταστροφική καταιγίδα «Ντάνιελ» και ενώ είχαν ανακοινωθεί επίσημα 12 νεκροί, κάποιοι στα social media διακινούσαν «ειδήσεις» πως υπάρχουν εκατοντάδες αγνοούμενοι, τους οποίους κρύβει η κυβέρνηση. Για λίγα 24ωρα, όπου κι αν πήγαινες, αυτό συζητιόταν. «Υπάρχουν πάνω από 100 νεκροί», μου έλεγαν φίλοι, ρωτούσα «από πού το ξέρετε, δεν υπάρχει τέτοιο ρεπορτάζ», «από τα social media», μου απαντούσαν. Τελικά, ο τραγικός απολογισμός του «Ντάνιελ» ανήλθε σε 17 θύματα. Μόλις πέρασαν λίγες ημέρες και τραβήχτηκαν τα νερά, μάθαμε ότι οι «δεκάδες νεκροί» δεν ήταν παρά προϊόν παραπληροφόρησης.
ΚΑΙ ένα σωρό άλλα πράγματα που κυκλοφορούν στα κοινωνικά δίκτυα. Απίστευτες ιστορίες, που γίνονται, όμως, πιστευτές από πολλούς. Fake news που γίνονται πρώτα θέματα και από ειδησεογραφικούς οργανισμούς. Παραπληροφόρηση, τόσο προσεκτικά δομημένη, που μοιάζει με πληροφόρηση. Και πάνω σε αυτή την παραπληροφόρηση χτίζονται πολιτικές που αφορούν στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών, τις κοινωνικές ανισότητες και την κλιματική κρίση, που έτσι κι αλλιώς αποτελούν τα κορυφαία προβλήματα της καθημερινότητας σε όλο τον πλανήτη.