Γράφει ο Πάνος Αμυράς*

Η απόφαση του αριστερού εταίρου «Μπλόκο» να καταψηφίσει τον προϋπολογισμό του 2022 και η πρόθεση του Κομμουνιστικού Κόμματος, που επίσης στηρίζει τον Κόστα διά της ψήφου ανοχής, να προχωρήσει σε αντίστοιχη κίνηση σήμερα μπορεί να ρίξουν την τρικομματική κυβέρνηση.

Το Σοσιαλιστικό Κόμμα του πρωθυπουργού Αντόνιο Κόστα διαθέτει 108 από τις 230 έδρες και εάν καταψηφισθεί ο προϋπολογισμός η χώρα θα οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές. Το «Μπλόκο» κατηγορεί τους Σοσιαλιστές ότι στο προσχέδιο του προϋπολογισμού δεν έχουν ληφθεί σημαντικά μέτρα για την αύξηση της αγοραστικής δύναμης των Πορτογάλων. Ο ηγέτης των Κομμουνιστών Τζερόνιμο Σόουζα δηλώνει ότι μόνο με ένα «θαύμα» θα αλλάξει η αρνητική ψήφος του ενώ και η Κεντροδεξιά θα καταψηφίσει τον προϋπολογισμό.

Από την πλευρά του, ο Αντόνιο Κόστα υπεραμύνεται των θετικών μέτρων του νομοσχεδίου τονίζοντας ότι προβλέπονται φορολογικές ελαφρύνσεις σε επιχειρήσεις και σε χαμηλά εισοδήματα των 10 με 15 χιλιάδων ευρώ. Η οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί φέτος κατά 4,8% και κατά 5,2% το 2022, όμως εάν υπάρξει παρατεταμένη πολιτική αβεβαιότητα οι στόχοι δεν θα είναι εφικτοί.

Η απλή αναλογική που ισχύει στην Πορτογαλία μπορεί να οδηγήσει τη χώρα στην ακυβερνησία και είναι παράδειγμα προς αποφυγήν όταν η οικονομία απαιτεί πολιτική σταθερότητα.

Για να περάσουμε στα καθ’ ημάς, το δίλημμα που θέτει ο Τσίπρας περί «προοδευτικής διακυβέρνησης ή πολιτικής περιπέτειας» πάει περίπατο εκτός εάν ο ΣΥΡΙΖΑ φαντάζεται μια κυβέρνηση με Κίνημα Αλλαγής, ΜέΡΑ25 και ΚΚΕ. Το σύστημα της απλής αναλογικής που θα ισχύσει στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση μπορεί να επιφέρει πρόσκαιρη αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης, καθώς η Νέα Δημοκρατία με τα σημερινά δεδομένα θα κερδίσει καθαρά στις κάλπες αλλά όχι με το απαιτούμενο 50%, όμως η αναστάτωση έχει ημερομηνία λήξης. Από τη στιγμή που δεν προκύψει κυβέρνηση θα ξαναστηθούν οι κάλπες με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής, το οποίο επιτρέπει την επίτευξη κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας από το πρώτο κόμμα διαλύοντας τα σύννεφα της ακυβερνησίας ή των σεναρίων για κυβερνήσεις με ψήφο ανοχής από ΜέΡΑ25 και ΚΚΕ.

Το δίλημμα του Μητσοτάκη «αυτοδυναμία ή ακυβερνησία» έχει βάση. Το βλέπουμε να συμβαίνει στην Πορτογαλία, δεν θα θέλαμε να το δούμε στην Ελλάδα ανακόπτοντας την πορεία και τη δυναμική της ανάπτυξης.

Η Πορτογαλία είναι χώρα-πρότυπο σε ό,τι αφορά την εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού αλλά όχι για το εκλογικό της σύστημα. Περιπέτειες με «Μπλόκα» και ψήφους ανοχής δεν χρειαζόμαστε, αρκετά ζήσαμε με τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και την κυβερνητική συγκατοίκηση Τσίπρα-Βαρουφάκη.

Πολύ απλά η περιπέτεια πάει πακέτο με την απλή αναλογική, δεν θα θέλαμε να έχουμε πολιτικοοικονομικά «θρίλερ» που ανακυκλώνουν την κρίση και προσελκύουν τα κοράκια των αγορών.

Το μήνυμα σταθερότητας διεθνώς περνά μέσα από σταθερές κυβερνήσεις, αρχίζουν να το αντιλαμβάνονται το τελευταίο διάστημα και στη Λισαβόνα. Και έρχονται και δύσκολοι προϋπολογισμοί.