Γράφει η Άννα Κωνσταντινίδου*
Και τα τρία φανερώνουν δύο πράγματα: πρώτον, ότι οι ΗΠΑ λογίζουν ως ισότιμους στρατηγικούς εταίρους στην περιοχή (χωρίς αυτό να σημαίνει παροπλισμό του Ισραήλ) τόσο την Ελλάδα όσο και την Τουρκία, και δεύτερον, ότι η Αμερική επιχειρεί να ελαχιστοποιήσει την ευρωπαϊκή δυναμική παρουσία (Γαλλία, Γερμανία) στην ευρύτερη περιοχή.
Ο αγωγός EastMed είναι ένα καθαρά ευρωπαϊκό έργο, όπου η συμμετοχή των Αμερικανών περιορίζεται σε διπλωματικό ρόλο. Αυτό, ουσιαστικά, διαφάνηκε από τα λεγόμενα του Υφυπουργού Ενέργειας των ΗΠΑ, ο οποίος αναφέρθηκε στη σημασία της τετραμερούς ενόψει των ενεργειακών εξελίξεων, χωρίς, ωστόσο, να εξάρει την αναγκαιότητα κατασκευής τού συγκεκριμένου έργου.
Κλιμάκωση χωρίς κέρδος
Συγχρόνως, η Συμφωνία ΗΠΑ-Τουρκίας για τη Συρία αναδεικνύει την προσπάθεια από μέρους του Trump να επαναπροσεγγίσει τον Ερντογάν μετά την τελευταία ψυχρότητα εξαιτίας των S400 και την έντονη φιλελληνική διάθεση που επέδειξαν μέλη της αμερικανικής Γερουσίας (ενδεχομένως, και η τοποθέτηση του νέου Υπουργού Εθνικής Άμυνας των ΗΠΑ, πρώην στελέχους της αμυντικής βιομηχανίας, να ερμηνεύεται σε αυτό το πλαίσιο). Ο Trump την παρούσα χρονική περίοδο επιδεικνύει ουδετερότητα απέναντι σε Ελλάδα και Τουρκία, εξοβελίζοντας το status quo που θέλουν να εγκαθιδρύσουν οι γαλλογερμανοί σε Βαλκάνια και Μέση Ανατολή. Όμως, οι Αμερικανοί πρέπει να θυμούνται (και να μην εθελοτυφλούν διαρκώς) τη χαμαιλεοντική τουρκική πολιτική όλων αυτών των δεκαετιών, με πιο πρόσφατο παράδειγμα την αλλαγή πλεύσης του Ερντογάν για την Κριμαία.
Η συνάντηση Αναστασιάδη-Ακιντζί αποδεικνύει την έμφαση που δίνει η αμερικανική διπλωματία στην όσο το δυνατόν ταχύτερη επίλυση τού Κυπριακού. Και σε καμία περίπτωση, όπως τουλάχιστον διαφαίνεται, δεν προσομοιάζει με το σκοπιανό ονοματολογικό όσον αφορά τα ελληνικά συμφέροντα. Τα θετικά που συνάγονται είναι ότι η συνάντηση αυτή –μέχρι τα τέλη Σεπτέμβρη– θα ανακόψει την επιθετικότητα της Τουρκίας, δίνοντας χρόνο και στον νέο Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών, ο οποίος χαίρει της εκτίμησης διεθνών διπλωματικών κύκλων, να προσαρμόσει την εξωτερική πολιτική της χώρας στα νέα δεδομένα που δημιουργεί η αμερικανική διπλωματία στην περιοχή.
Ιστορικά, η Αμερική επιδιώκει την κατίσχυσή της μέσω πρόσφορων συμμαχιών, σε αντίθεση με την ευρωπαϊκή πολιτική, η οποία επιβαλλόταν ανέκαθεν μέσω της δημιουργίας αποικιών/προτεκτοράτων.
*Η Άννα Κωνσταντινίδου είναι Ιστορικός Διεθνολόγος