Στην Ιαπωνία πάλι, όπου πρακτικά μένεις άνεργος μόνο οικειοθελώς (επίσημη ανεργία 3,2%), η κοινωνική μάστιγα ακούει στο όνομα «υπερεργασία». Οι Ιάπωνες έχουν μια ειδική λέξη για το φαινόμενο. Το ονομάζουν «καρόσι», που σημαίνει κατά κυριολεξία «θάνατος από υπερεργασία». Πρόκειται όμως για πραγματικό πρόβλημα ή για αστικό μύθο των «καθ’ έξιν τεμπέληδων του ευρωπαϊκού Νότου»; Την απάντηση έχει δώσει προ πολλού το ιαπωνικό κράτος.

Γράφει ο Γιάννης Παπαδάτος

Το 1987 το υπουργείο Υγείας αναγνώρισε το «καρόσι» ως κοινωνικό φαινόμενο, ύστερα από αλλεπάλληλους αιφνίδιους θανάτους γιάπηδων στα πολυτελή επιχειρηματικά γραφεία. Αν ένας θάνατος αποδοθεί σε υπερεργασία -συνήθως από ανακοπή- η οικογένεια του τεθνεώτος λαμβάνει ετήσια αποζημίωση 20.000 δολαρίων από το κράτος και η εταιρία υποχρεούται σε εφάπαξ καταβολή έως 1,6 εκατ. δολαρίων.

Ως τώρα οι ετήσιοι θάνατοι από «καρόσι» στην Ιαπωνία υπολογίζονταν γύρω στους 200, νούμερο σχεδόν φυσιολογικό για την τρίτη οικονομική δύναμη του πλανήτη. Το 2015 όμως οι στατιστικές χτύπησαν κόκκινο. Βάσει επίσημης αναφοράς του υπουργείου Εργασίας οι διαπιστωμένοι θάνατοι από «καρόσι» δεκαπλασιάστηκαν, φθάνοντας τους 2.310. Ωστόσο το Εθνικό Συμβούλιο Υπεράσπισης Θυμάτων του Καρόσι ανεβάζει τον αριθμό σε πάνω από 10.000 ανθρώπους το χρόνο – όσα δηλαδή και τα θύματα των τροχαίων στη χώρα. «Μετά την ήττα τους στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο οι Γιαπωνέζοι έγιναν αθεράπευτα εργασιομανείς σε βαθμό ψυχαναγκασμού. Στο μυαλό τους οι εργασιακοί στόχοι απέκτησαν υπαρξιακή διάσταση», εξήγησε στο BBC ο Κάρι Κούπερ, ειδήμων του εργασιακού στρες στο Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου