Παλαιότερα δεν ήταν τόσο σημαντικό πρόβλημα, αλλά όσο η ζήτηση αυξάνεται και τα ενοίκια εκτοξεύονται, η επίλυσή του έχει πλέον άλλη σημασία. Σύμφωνα με εκτιμήσεις συμβολαιογράφων, η αγορά αλλάζει και το ποσοστό ιδιοκτησίας μειώνεται σταθερά από την κρίση των Μνημονίων και μετά.
Σύμφωνα με τους μεσίτες, μπορεί το 75% των Ελλήνων ηλικίας άνω των 50 ετών να μένει σε δικό του σπίτι, όμως στους νέους το ποσοστό πέφτει κοντά στο 30-35%. Αυτές τις εκτιμήσεις επιβεβαιώνουν και έρευνες της αγοράς, που κατέγραψαν πως μόνο οι έξι στους δέκα Ελληνες ιδιοκατοικούν, ενώ ένας στους τρεις νοικιάζει. Τώρα που όλο και περισσότεροι αναζητούν μία ποιοτική κατοικία, αλλά με λογικό μίσθωμα, γίνεται όλο και πιο επιτακτική η ανάγκη να λυθεί ο «γρίφος» των κλειστών ακινήτων.
«Στοκ»
Η κυβέρνηση προχωρά σε παρεμβάσεις για να περάσει μέρος των βραχυχρόνιων μισθώσεων στα παραδοσιακά ενοίκια με τον μήνα, δίνει κίνητρα για να ανοίξουν τα κλειστά ακίνητα, έχει ανανεώσει προγράμματα που επιδοτούν παλαιότερες κατοικίες, ώστε να επιστρέψουν στην αγορά ακόμα και τα κλειστά, που οι ιδιοκτήτες τους δεν έχουν τη δυνατότητα να τα ανακαινίσουν, και έχει κάνει ταχύτερες τις διαδικασίες για να αξιοποιηθούν τα ακίνητα που έχουν μπλέξει σε νομικές διαδικασίες (αντιδικίες, πλειστηριασμοί κ.λπ.). Ομως αυτό που δεν προβλέπεται και δεν είναι εύκολο να παρέμβει καμία Αρχή είναι η… «ασυμφωνία χαρακτήρων». Σημαντικό μέρος των κλειστών ακινήτων βρίσκεται σε πολλαπλή ιδιοκτησία, συνήθως μετά από κληρονομιά, και οι κληρονόμοι δεν μπορούν να αποφασίσουν πώς θα αξιοποιηθεί.
Σύμφωνα με τους μεσίτες, το φαινόμενο αυτό έχει αυξηθεί σημαντικά την τελευταία 5ετία και στις περισσότερες περιπτώσεις οι κληρονόμοι οδηγούνται σε πώληση του ακινήτου. Οπως εξηγούν οι ειδικοί, αυτές είναι οι καλές περιπτώσεις, καθώς οι κληρονομιές σε σημαντικό ποσοστό φέρνουν αντιδικίες, που βάζουν στον «πάγο» την όποια αξιοποίηση των ακινήτων για αρκετά χρόνια. Οι επαγγελματίες της αγοράς εκτιμούν ότι μαζί με τις περιουσίες που έχουν περάσει στο Δημόσιο, οι οποίες μένουν εξίσου αναξιοποίητες για μεγάλο χρονικό διάστημα, αφορά περίπου το 20% των κλειστών ακινήτων. Σύμφωνα με την ΑΑΔΕ, υπάρχουν περί τα 600.000 κλειστά ακίνητα, άρα πρόκειται για ένα «στοκ» ακινήτων που φτάνουν τις 120.000 σε όλη την Ελλάδα!
Πρόβλημα της Αθήνας
Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα περισσότερα κλειστά ακίνητα είναι εντός Αττικής. Είναι περίπου 250.000, από τα οποία είναι κλειστά, αλλά εντός αγοράς (προς πώληση ή ενοικίαση), τα 151.945. Το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο στο κέντρο της Αθήνας, όπου υπάρχουν πολλά μεγαλύτερης ηλικίας ακίνητα και το 2021 ήταν κενά τα 103.808. Δεύτερος ο Πειραιάς με 32.978, τα νότια προάστια με 30.875, τα δυτικά με 27.235 και τα βόρεια προάστια με 25.795. Στην Κεντρική Μακεδονία καταγράφονται περίπου 138.759, ενώ στην Κρήτη είναι περίπου 63.771 κλειστά. Στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη καταγράφηκαν περί τα 44.728 κλειστά, ενώ στην ίδια μοίρα είναι και η Πελοπόννησος με 41.755 ακίνητα.