Γράφει ο Πάνος Αμυράς*

Η κυβέρνηση Τσίπρα έως τώρα δεν έχει παρουσιάσει κάποιο συγκροτημένο σχέδιο για την ελάφρυνση του χρέους. Το μόνο που κατάφερε στην τριετία με την «περήφανη διαπραγμάτευση» για τη διαγραφή του «επονείδιστου» χρέους ήταν να το αυξήσει κατά περίπου 20 δισεκατομμύρια ευρώ, δυσχεραίνοντας περαιτέρω τη διαχείρισή του.
Το περίεργο είναι ότι επί ΣΥΡΙΖΑ το δημόσιο χρέος αυξάνεται ενώ οι προϋπολογισμοί του 2016 και του 2017 παρουσίασαν θηριώδη πρωτογενή πλεονάσματα (4,2% και 3,7% αντίστοιχα), προκαλώντας εύλογα το ερώτημα για το πού πήγαν τα λεφτά!

Σε κάθε περίπτωση, η απουσία ελληνικής πρότασης στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων διευκολύνει τη θέση των δανειστών, οι οποίοι το καλοκαίρι του 2016 κατάφεραν να συμφωνήσουν για τη λήψη βραχυπρόθεσμων μέτρων, τα οποία όχι μόνο δεν επέφεραν κάποια μείωση της ονομαστικής τιμής του χρέους, είτε σε απόλυτα νούμερα είτε ως ποσοστό του ΑΕΠ, αλλά σε πρώτη φάση επιβάρυναν το Ελληνικό Δημόσιο και τις τράπεζες.

Θυμίζουμε ότι τα βραχυπρόθεσμα μέτρα προέβλεπαν τη μετατροπή των χαμηλών κυμαινόμενων επιτοκίων σε ελαφρώς υψηλότερα, αλλά σταθερά. Το κόστος της μετατροπής μεταφέρεται στους τόκους εξυπηρέτησης του χρέους και επιβαρύνει λογιστικά τα κέρδη των τραπεζών, ενώ το «όφελος» από τα βραχυπρόθεσμα μέτρα θα φανεί στους ελληνικούς προϋπολογισμούς σε βάθος χρόνου, ύστερα από το 2040.

Οι δανειστές συζητούν για το χρέος έχοντας «δέσει» την ελληνική πλευρά στην πιο σημαντική παράμετρο του προβλήματος: Στα πρωτογενή πλεονάσματα. Η κυβέρνηση Τσίπρα έχει δεσμευθεί για πλεονάσματα ύψους 3,5% του ΑΕΠ μέχρι και το 2022, τα οποία στη συνέχεια και μέχρι το 2060 θα πρέπει να κυμαίνονται μεταξύ 2% και 2,6%.

Οι στόχοι αυτοί, ιδίως όταν δεν συνοδεύονται από αναπτυξιακή ορμή, όπως συνέβη το 2016, που παρουσιάσθηκε πλεόνασμα 4,2% σε συνθήκες ύφεσης, προκαλούν μόνιμα τραύματα στην οικονομία λόγω της αφαίμαξης πόρων.
Επομένως, η συζήτηση που γίνεται στους κόλπους των Ευρωπαίων, καθώς το ΔΝΤ απέχει, είναι μάλλον προσχηματική. Ακόμη και η πρόταση των Γάλλων για σύνδεση των τοκοχρεολυσίων με την ανάπτυξη δεν προσφέρει τίποτα στην οικονομία.

Σημειώνουμε ότι οι Γάλλοι προτείνουν μείωση των δαπανών για εξυπηρέτηση του χρέους εάν η μέση ανάπτυξη την τελευταία πενταετία είναι χαμηλότερη από το 3,4% και πλήρη απαλλαγή από την πληρωμή τοκοχρεολυσίων για ανάπτυξη κάτω του 2,8%.

Ουσιαστικά «πριμοδοτείται» η χαμηλή ανάπτυξη χωρίς να προσφέρεται κάποια ουσιαστική ελάφρυνση για το χρέος, παρά μόνο μετάθεση των πληρωμών.

Η μεγάλη ευκαιρία χάθηκε στις αρχές του 2015. Ηδη, από το καλοκαίρι του 2014, το ΔΝΤ σε έκθεσή του σημείωνε ότι η καμπύλη του χρέους έπαιρνε βιώσιμη τροχιά. Εάν δεν μεσολαβούσαν οι πρόωρες κάλπες και η εκλογή του Τσίπρα, η χώρα θα είχε μπει σε προληπτική πιστωτική γραμμή και κυρίως στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που θα επέτρεπε στο Δημόσιο να δανείζεται με επιτόκια κοντά στο 1%, όπως έπραξαν η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία.

Στα τρία χρόνια της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. το χρέος αυξήθηκε, χάσαμε το πρόγραμμα του Ντράγκι, που ολοκληρώνεται τον προσεχή Σεπτέμβριο, χωρίς να έχουμε διαθέσει ομόλογα αξίας ούτε ενός ευρώ, η οικονομία γύρισε στην ύφεση επιβαρύνοντας το κλάσμα του χρέους και η χώρα δεσμεύθηκε για υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα με ταυτόχρονη εφαρμογή σκληρών μέτρων, όπως τη μείωση των συντάξεων και την αύξηση των φόρων μέσω του χαμηλού αφορολόγητου ορίου.
Τα υπόλοιπα είναι για όσους πωλούν «καθρεπτάκια» και ψάχνουν αγοραστές.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ΚΑΙ Η ΓΕΝΙΑ ΤΩΝ 400 ΕΥΡΩ

Ο Αλέξης Τσίπρας έκανε καριέρα καταγγέλλοντας τη γενιά των 700 ευρώ, αλλά επί των ημερών του ο πήχυς των αμοιβών έχει πέσει χαμηλότερα. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, το 2013, έναν χρόνο μετά τη μείωση του κατώτατου μισθού των νέων, 89.074 νέοι αμείβονταν με μισθό 510 ευρώ μικτά κατά το μέγιστο. Επί του συνόλου των μισθωτών, το ποσοστό ανερχόταν στο 6,4%.

Το 2017, οι απασχολούμενοι με τον «υποκατώτατο» μισθό αυξήθηκαν κατά 50.668 ή 36%, φτάνοντας τους 139.762. Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ, η μεγάλη στροφή έγινε το 2015, καθώς το ποσοστό των αμειβομένων με τον «υποκατώτατο» μισθό εκτινάχθηκε από το 6,4%-6,9% που ήταν το 2013-2014 στο 7,4%-7,6% την περίοδο 2016 -2017.

Από τη γενιά των 700 ευρώ περάσαμε, επί ΣΥΡΙΖΑ, στους νέους των 400 ευρώ.

*O Πάνος Αμυράς είναι ο διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]