Γράφει ο Γιώργος Μιχαηλίδης*
Είναι αλήθεια πως ο νέος πρωθυπουργός των Σκοπίων έχει επιδείξει μία διάθεση να συζητήσει επί του θέματος γιατί η χώρα του από το 2008 και ύστερα δέχεται ολοένα και περισσότερη πίεση να τα βρει με την Ελλάδα.
Αυτήν την στιγμή τα Σκόπια δεν μπορούν να ενταχθούν σε ΝΑΤΟ και Ευρωπαϊκή Ένωση, που σημαίνει πως όχι μόνο δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση στα χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΕ, αλλά διακυβεύεται και η εδαφική τους κυριαρχία λόγω της συνύπαρξής τους με τους με άλλες εθνότητες. Αυτό δημιουργεί μία κατάσταση στην μεταξύ μας διαμάχη που είναι αδιαμφισβήτητη.
Το πρόβλημα, λοιπόν, το έχουν τα Σκόπια και όχι εμείς, την ώρα που το επιχείρημα των «βιαστικών», πως ήδη τους έχουν αναγνωρίσει πάνω από 100 χώρες ως «Δημοκρατία της Μακεδονίας» ολοένα και φθίνει.
Φθίνει γιατί πλέον, στην διεθνή κοινότητα δεν είμαστε εμείς οι «περίεργοι» της υπόθεσης αλλά οι Σκοπιανοί, που όχι μόνο καπηλεύονται μία ταυτότητα και μία ιστορία που δεν τους ανήκει, αλλά ουσιαστικά εγείρουν διεκδικήσεις επί των εδαφών των γειτόνων τους.
Ναι είναι αν όχι γελοίο, τουλάχιστον αστείο να σκεφτεί κανείς πως τα Σκόπια θα κατακτήσουν την Μακεδονία, ωστόσο και μόνο οι αξιώσεις που εγείρουν στο Σύνταγμά τους, τους τοποθετούν αυτομάτως σε μειονεκτική θέση στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης.
2014 και 2024, ομοιότητες και διαφορές
Τέτοιες αξιώσεις είναι όχι μόνο αδιανόητες στο σύγχρονο γεωπολιτικό περιβάλλον, αλλά αποτελούν και ίδιον καθυστερημένων εθνών που εμφανίζουν εμβρυικές ασθένειες που άλλα έθνη έχουν εκδηλώσει 100 και 200 χρόνια πριν.
Τα Σκόπια λοιπόν, δεν μπορούν να πιστεύουν πως θα λύσουμε το ζήτημα της ονομασίας, την ώρα που στο Σύνταγμά τους έχουν το άρθρο 3, το οποίο προσδιορίζει τα σύνορά τους ως «απαραβίαστα». Σε αυτό έγινε μια προσθήκη η οποία αναφέρει ότι η χώρα «δεν έχει εδαφικές αξιώσεις έναντι οποιουδήποτε γειτονικού κράτους», ενώ τονίζεται ότι τα σύνορα μπορεί να αλλάξουν μόνο σε συμφωνία με το σύνταγμα «και στην αρχή της ελεύθερης βούλησης, όσο και σε συμφωνία με τους γενικά αποδεκτούς διεθνείς κανόνες».
Την ίδια ώρα στο άρθρο 49 αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι «η Δημοκρατία ενδιαφέρεται για το καθεστώς και τα δικαιώματα εκείνων των προσώπων που ανήκουν στον Μακεδονικό Λαό σε γειτονικές χώρες καθώς και για τους εκπατρισμένους Μακεδόνες, βοηθά την πολιτισμική ανάπτυξη και προωθεί τους δεσμούς μεταξύ τους». Για την ιστορία και μόνο να αναφέρουμε πως δεν υφίσταται «μακεδονική εθνότητα», ούτε και «μακεδονική μειονότητα» στην Ελλάδα, αλλά αυτά τα ξέρουν και οι ίδιοι.
Το πρόβλημα λοιπόν πέφτει στις πλάτες του Ζάεφ ο οποίος έρχεται σήμερα να λύσει έναν πολιτικό γρίφο, αφού ακόμα κι αν είμαστε αθώοι να πιστεύουμε πως θα δεχθεί όλα όσα θέλουμε εμείς, είμαστε ρεαλιστές να αντιληφθούμε πως δεν θα καταφέρει να τα περάσει και, αυτό λόγω του Συντάγματός των Σκοπίων.
Τα άρθρα 130 και 131 περιγράφουν τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να γίνει συνταγματική αναθεώρηση στα Σκόπια. Το άρθρο 130 υπαγορεύει πως αλλαγή στο σύνταγμα μπορεί να γίνει είτε με πρόταση του προέδρου (ο νυν είναι εθνικιστής από το VMRO), είτε με πρωτοβουλία 30 βουλευτών, ή τέλος με 150.000 υπογραφές.
Για να τελεσφορήσει όμως η διαδικασία, σύμφωνα με το άρθρο 131, θα πρέπει να ψηφιστεί από τα 2/3 των βουλευτών, δηλαδή 80 από 120 βουλευτές. Το 2005 μάλιστα επ αυτού έγινε μία προσθήκη που περιπλέκει την κατάσταση αφού η συγκεκριμένη πλειοψηφία θα πρέπει να ανταποκρίνεται επί των κοινοτήτων που την απαρτίζουν και εκπροσωπούνται στην Βουλή και όχι επί του συνόλου του πληθυσμού.
Αφού το έχουμε υπεραναλύσει το θέμα, αντιλαμβανόμαστε πως όσο περνούν τα χρόνια τα Σκόπια θα θέλουν να κάνουν ολοένα και περισσότερες υποχωρήσεις προκειμένου να τα βρουν με τον μοναδικό γείτονα που όχι μόνο είναι διατεθειμένος να τα βοηθήσει αλλά μπορεί να εγγυηθεί την ευημερία τους και την ακεραιότητά τους. Το «momentum» λοιπόν δεν δείχνει λύση, αλλά επιτάσσει διορατικότητα και υπομονή.
Ο Γιώργος Μιχαηλίδης είναι διευθυντής του EleftherosTypos.gr
Ακολούθησέ τον στο Facebook και στο Twitter