Το νεαρό κοινό στην παιδική και στην εφηβική σκηνή φαίνεται να επανασυστήνεται με την Τέχνη, τη δημιουργία και την έμπνευση. «Οι νέοι άνθρωποι διακατέχονται από μια γνήσια και πολύ υγιή περιέργεια να γνωρίσουν τον κόσμο και να εξερευνήσουν τη θέση τους μέσα σε αυτόν. Και το θέατρο δίνει αυτή την ευκαιρία στους νεαρούς θεατές, να συνδιαλέγονται με όλες τις πολυπλοκότητες και τις αντιφάσεις της ανθρώπινης εμπειρίας», λέει στον «Ε.Τ.» η καλλιτεχνική διευθύντρια του Μικρού Εθνικού, Σοφία Βγενοπούλου, με αφορμή το φετινό ρεπερτόριο, που συγκροτείται από τρεις διαφορετικές παραστάσεις, ιστορίες που αγκαλιάζουν τις αλήθειες της ζωής με ευαισθησία και περιέργεια, γεννούν ελπίδα, αμφισβητούν και εξερευνούν τον κόσμο μας και τον εαυτό μας μέσα σ’ αυτόν. Σημειώνουμε ότι η συνέντευξη με την κ. Βγενοπούλου έγινε αρκετές ημέρες νωρίτερα από τις αντιδράσεις που έχει προκαλέσει το Προεδρικό Διάταγμα 85/2022 για τον «Καθορισμό προσόντων διορισμού σε φορείς του Δημοσίου (Προσοντολόγιο-Κλαδολόγιο)», (ΦΕΚ 232/Α/17-12-2022), το οποίο αναγνωρίζει στους αποφοίτους δραματικών σχολών προσόντα Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Δ.Ε.). Για το λόγο αυτό η συζήτησή μας επικεντρώνεται στα τρία παιδικά και εφηβικά έργα της πρώτης κρατικής σκηνής, τη «Χάιντι και τα βουνά». που μιλάει μεταξύ άλλων για την απώλεια, «Το ξύπνημα της άνοιξης». που φωτίζει τη σιωπή της οικογένειας γύρω από τις σχέσεις. και τις «Ιστορίες για να μην κοιμάσαι», που μας υπενθυμίζει τι σημαίνει να είσαι νέος μέσα σε έναν κόσμο σκληρότητας.
Υπάρχει η αίσθηση από φέτος, με την έννοια ότι γίνεται πιο κατανοητό προς κάθε κατεύθυνση, πως παραστάσεις, δημιουργοί και κοινό έχουν ανοίξει τη θεματική βεντάλια σε δύσκολα ζητήματα και νοήματα της ζωής. Για αυτή τη μετατόπιση, που πριν από λίγα χρόνια δεν τη βλέπαμε, η πολύπειρη Σοφία Βγενοπούλου τονίζει: «Χαίρομαι, κατ’ αρχάς, που είναι ορατή η μετατόπιση. Νομίζω ότι οφείλεται στο ότι τολμάμε να αμφισβητήσουμε επιτέλους πολλές προκαταλήψεις και φόβους που τρέφαμε για τα παιδιά και τους νέους, κυρίως ότι κάποια θέματα “δεν είναι για παιδιά”. Σαν να μην είναι κοινωνοί της καθημερινότητας και όσων μας κυκλώνουν μέσα σε αυτή. Κι όμως, ζουν κάθε λεπτό αυτής της καθημερινότητας και έχουν πλήθος συναισθημάτων, και έχουν την ίδια με εμάς, αν όχι μεγαλύτερη, ανάγκη να δουν αυτά τα συναισθήματα να καθρεφτίζονται, για να μπορέσουν να τα αναγνωρίσουν και να τα κουμαντάρουν. Σκέφτομαι λοιπόν ότι ίσως αρχίσαμε να αναγνωρίζουμε ότι για να κάνεις θέατρο για νέους πρέπει να λάβεις υπ’ όψιν τις εμπειρίες, τις έννοιες, τα ερωτήματά τους, να μην τους υποτιμάς και να μη θεωρείς ότι πρέπει να τους πεις εσύ τι πρέπει να σκέφτονται. Ωστόσο, θεωρώ ότι τα τελευταία 15 χρόνια βοήθησε πολύ η κινητοποίηση και η στήριξη, ιδεολογική και οικονομική, σημαντικών πολιτιστικών οργανισμών. Ολα αυτά βοηθούν στο να μην είναι το θέατρο για τους νέους εμπορεύσιμο προϊόν. Αρα να μην εκβιάζονται οι επιλογές από την αγωνία της επιβίωσης στην αγορά ή πολύ περισσότερο από την αγωνία αν οι επιλογές συμβαδίζουν με διδακτέα ύλη, με θεματικές που είναι δημοφιλείς με τους εκπαιδευτικούς κ.λπ. Και ο τρίτος παράγοντας που νομίζω ότι έχει βοηθήσει πολύ είναι η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών». Οι τρεις φετινές θεατρικές επιλογές «προσπαθούν να φέρουν στο φως καίρια ερωτήματα και ζητήματα για αυτή τη γενιά».
Η ειδησεογραφία των ημερών αποκαλύπτει σοκαριστικά δεδομένα, κακοποιητικές συμπεριφορές σε ανηλίκους. Υπό την ειδικότητα του παιδοψυχίατρου, η κ. Βγενοπούλου μας απαντάει στο ερώτημα αν είναι χρήσιμο τα παιδιά να μπαίνουν από νωρίς στη διαδικασία του προβληματισμού. «Δεν ξέρω αν έχει σημασία να απαντήσουμε αν είναι χρήσιμο… Είναι δυνατόν να το αποφύγουμε; Οχι! Επομένως είναι απαραίτητο να συντροφέψουμε τα παιδιά στους προβληματισμούς τους και πρώτοι εμείς να αντέξουμε. Ωστόσο, η ερώτησή σας αγγίζει την ειδησεογραφία και επομένως ένα άλλο ζήτημα, τα μίντια και την ανεξέλεγκτη έκθεση των παιδιών στην πληροφορία. Και εδώ υπάρχει μεγάλο πρόβλημα, γιατί, όχι μόνο τα παιδιά, αλλά όλοι μας εκτιθέμεθα στις χειρότερες εκφάνσεις της ανθρώπινης συμπεριφοράς εντελώς άνισα… Πουλάει το κακό νέο, πουλάει τόσο περισσότερο από το καλό νέο που σχεδόν μόνο αυτό ψάχνουν όλοι να βγάλουν. Μα δεν είναι μόνο έτσι η ζωή. Ομως η ζωή μέσα από τα μίντια είναι πολύ έτσι. Και ξέρετε, διάβασα πρόσφατα μια μελέτη που απέδιδε τη μεγάλη κρίση στην ψυχική υγεία των νέων, που αντιμετωπίζουμε ειδικά μετά την πανδημία, στο ότι τα παιδιά είναι υπερβολικά εκτεθειμένα σε αυτό, και το καταλαβαίνω. Η θεατρική τέχνη από την άλλη μεριά, έτσι όπως προσπαθούμε να την καλλιεργήσουμε, αντιπροτείνει μια συλλογική δημιουργική διαδικασία, βάζει τη βάση για μια κοινωνία όπου ο ένας είναι ακραία διαθέσιμος στον άλλο για να φτιάξουμε κάτι μαζί. Μια κουλτούρα πρόβας (και εντέλει παράστασης), τέτοια είναι, ένας κόσμος στον οποίο κάθε νέος άνθρωπος μπορεί να βρει τον αντίποδα στη βία και την καταστροφικότητα».
Info
Θέατρο Rex – Σκηνή «Μαρίκα Κοτοπούλη»
(Πανεπιστημίου 48). Παίζονται:
«Η ΧΑΪΝΤΙ ΚΑΙ ΤΑ ΒΟΥΝΑ» του Ανδρέα Φλουράκη.
Σκηνοθεσία: Ιώ Βουλγαράκη.
«ΤΟ ΞΥΠΝΗΜΑ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ» του Φρανκ Βέντεκιντ σε διασκευή της Ανια Ράις. Σκηνοθεσία: Γιάννης Καραούλης.
Από 28/4/2023.
«ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΚΟΙΜΑΣΑΙ». Βασισμένο σε έργα του Νόελ Γκρεγκ.
Σκηνοθεσία: Σοφία Βγενοπούλου.
Πληροφορίες: 210-3305074.
Ειδήσεις σήμερα
Εύα Καϊλή: Τα Χριστούγεννα στη φυλακή και οι άλλοι 3 ευρωβουλευτές που είναι στο στόχαστρο
Εκλογές: Κάλπες την Κυριακή των Βαΐων;
Νέες μειώσεις σε αντικειμενικές αξίες και ΕΝΦΙΑ – Που θα γίνουν διορθώσεις το 2023