Ο βραβευμένος, για τη μικρού μήκους ταινία «MJ» του Γιώργου Φουρτούνη, ηθοποιός μιλάει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής για έναν σκύλο με υψηλό αίσθημα ευθύνης και δηλώνει ότι δεν έχουν αλλάξει τη ζωή του τα βραβεία ούτε οι καλές ούτε οι κακές κριτικές.

Τι πραγματεύεται η παράσταση;

Εχει να κάνει με μια ομάδα σκύλων-ιδιωτικών ερευνητών, οι οποίοι, μετά το κάλεσμα μιας σκύλας, ταξιδεύουν σε ένα χωριό που είναι ταξιδιωτικός προορισμός, για να διαλευκάνουν μια υπόθεση που αφορά στον βασανισμό και τον θάνατο ενός σκύλου από άνθρωπο. Και επειδή υπάρχει συγκάλυψη, προσπαθούν να φτάσουν στην αλήθεια, να δουν τι συνέβη σε αυτό το περιστατικό. Εγώ υποδύομαι τον αρχηγό αυτής της ομάδας, τον κομισάριο. Εχει ιδρύσει αυτήν την ερευνητική ομάδα ύστερα από διάφορες απογοητεύσεις που είχε ως σκύλος Κ-9. Είδε ότι υπάρχουν μεγάλες επιπλοκές ακόμα κι αν θέλεις να κάνεις τη δουλειά σου στην Αστυνομία, παραιτήθηκε και ίδρυσε αυτήν την ομάδα, για να φτάνει στην αλήθεια με τον τρόπο που γνωρίζει εκείνος. Είναι ένας σκύλος με πολύ υψηλό αίσθημα ευθύνης και του δικαίου. Είναι ένας αρχετυπικός ήρωας που αναγνωρίζει το καλό και δεν παρεκκλίνει από αυτό.

Γιατί βλέπουμε την ιστορία από την οπτική των σκύλων;

Αυτή είναι η μαγεία της παράστασης. Οταν βλέπεις ένα συμβάν, αυτό που σε κάνει να έχεις ερωτήματα είναι ο αδύναμος, ο βασανισμένος, ο ηττημένος, οπότε πρέπει να δεις την ιστορία μέσα από τη δική του ματιά και σε αυτήν την περίπτωση ο αδικοχαμένος είναι ο σκύλος. Οποιος προσπάθησε να δει το γεγονός από την ανθρώπινη πλευρά αποστομώθηκε. Εκλεισαν πολλά στόματα, για να μην αποκαλυφθεί η αλήθεια. Εμείς υποθέτουμε τι θα γινόταν αν οι σκύλοι έπαιρναν τον λόγο και προσπαθούσαν να διαλευκάνουν την υπόθεση.

Η παράσταση έχει να κάνει με το πώς αποσιωπάται κάτι που συμβαίνει σε έναν αδύναμο από αυτούς που έχουν την εξουσία και πολλά συμφέροντα γύρω από το συμβάν. Το πολύ δυνατό σημείο της παράστασης για εμένα είναι ότι μιλάμε για έναν τουριστικό προορισμό, που είναι η προτεραιότητα όλων όσοι εμπλέκονται. Η οικονομία αυτού του τόπου δεν πρέπει να διαταράσσεται για κανέναν λόγο και όποιος παρεκτρέπεται από αυτό πρέπει να βγει από τη μέση. Δεν θα το χαρακτήριζα εφιαλτικό, γιατί εφιάλτης είναι κάτι που βλέπεις στον ύπνο σου. Αυτός ο χαρακτηρισμός υποτιμά την κατάσταση, γιατί τα γεγονότα γίνονται στον ξύπνιο μας.

Γιατί επαναλαμβάνεται αυτή η παράσταση μετά το περυσινό Φεστιβάλ Αθηνών;

Διακρίνω στον κόσμο που ήρθε πέρυσι να δει την παράσταση έναν δεσμό βιολογικό, κοινωνικό, παραδοσιακό με τον σκύλο ως ζώο. Υπάρχουν από πάντα αγάπη και τρυφερότητα ανάμεσα σε αυτά τα δύο είδη και αυτό είναι ένα στοιχείο που ζεσταίνει πολύ τον θεατή να παρακολουθήσει την ιστορία. Το δεύτερο είναι ότι η ξεκάθαρη αλήθεια συνήθως αποσιωπάται και ο κόσμος θεωρεί ότι υποτιμάται η νοημοσύνη του. Η παράσταση χτυπάει ένα κέντρο ως προς το γεγονός ότι οι ισχυροί ελέγχουν τη ζωή σου και αποσιωπούν οτιδήποτε μπορεί να ανατρέψει αυτήν την κατάσταση.

Τι σας ενώνει με τον Ανέστη Αζά, που είχατε συνεργαστεί και στη «Δημοκρατία του μπακλαβά;

Υπάρχει μια κοινή σκέψη για τα πράγματα. Σε πολιτικό επίπεδο, όσα απασχολούν εκείνον απασχολούν κι εμένα με έναν βαθύ τρόπο. Τον εκτιμώ ιδιαιτέρως. Είναι από τους πολύ λίγους σκηνοθέτες που έχω συναντήσει που δεν φοβούνται τους απενοχοποιημένους και χειραφετημένους ηθοποιούς που δεν θέλουν συνέχεια τον βούρδουλα και να τους λένε τι να κάνουν. Υπάρχει αμοιβαία συνεννόηση ως προς το πώς θα λειτουργήσουμε. Ο Ανέστης εκτιμά τους ηθοποιούς και καταλαβαίνει ότι τους χρειάζεται για να γίνει η παράστασή του. Οι παραστάσεις του είναι παραστάσεις δημιουργού, όχι σκηνοθέτη. Και το δημιούργημα αποτελείται από μια ολόκληρη ομάδα που έχουμε βρεθεί και δεθεί. 

Από την οποία λείπει ένας βασικός πρωταγωνιστής.

Ναι, χάσαμε από την παράσταση τον Τζεμ Ουζούμογλου, έναν Τούρκο ηθοποιό, με τον οποίο πρωταγωνιστούσαμε και στη «Δημοκρατία του μπακλαβά», διότι συνελήφθη πρόσφατα από τις τουρκικές Αρχές επειδή τέθηκε ενάντια στο καθεστώς Ερντογάν με αναρτήσεις στα social media. Αφέθηκε ελεύθερος, αλλά με ποινή απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα. Ασκήθηκαν εφέσεις και έγινε από κάθε πλευρά ό,τι ήταν δυνατό για να αρθεί η απαγόρευση, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Ούτε ο ίδιος γνωρίζει μέχρι πότε θα έχει ισχύ αυτή η απαγόρευση. Μιλάμε, όμως, για τον πρόεδρο μιας χώρας που έχει φυλακίσει τον δήμαρχο Κωνσταντινούπολης, οπότε δεν με ξαφνιάζει η ποινή απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα σε έναν άνθρωπο που ξεκάθαρα τίθεται εναντίον του. Είμαστε στο πλευρό του, όλος ο κλάδος στη χώρα μας είναι στο πλευρό του, ελπίζω και όλος ο κλάδος στη χώρα του να είναι στο πλευρό του, γιατί έτσι πρέπει. Τον θεωρώ πολύ γενναίο άνθρωπο και τον έχω στην καρδιά μου. Την παράσταση την αφιερώνουμε σε εκείνον. Τον αντικαθιστά ο Μιχάλης Πητίδης, που είναι ο συγγραφέας και της «Δημοκρατίας του μπακλαβά» και των «Σκυλιών».

Τα βραβεία και οι καλές κριτικές που έχεις συλλέξει έως τώρα τι σου λένε;

Τίποτα. Το περίεργο με την αναγνώριση είναι ότι… δεν τρώγεται. Χαίρομαι πάρα πολύ που κάποιοι έχουν μια εκτίμηση για αυτό που κάνω και τους ευχαριστώ πολύ, αλλά πέραν αυτού δεν έχει αλλάξει η ζωή μου με ένα βραβείο ή μια καλή κριτική. Ούτε έχει αλλάξει και με μια κακή κριτική. Οταν ήμουν νεότερος, με ενδιέφερε να διαβάσω μια άποψη, αλλά πλέον δεν με αφορά ιδιαίτερα. Και αυτό γιατί έχω μια ζωή να διαπραγματευτώ γεμάτη προβλήματα, οπότε δεν μπορεί να υλοποιηθεί ως πρόβλημα μια κριτική προς εμένα.

Είναι ευνοϊκά τα πράγματα στην εποχή μας για έναν ηθοποιό;

Δεν υπάρχει ιδιαίτερη ποικιλομορφία στο πώς γίνονται τα πράγματα. Αυτή λογοκρίνεται πολύ στο θέατρο. Κάποιος θα αναζητήσει ένα κεφάλαιο από κάποιον άλλο για να κάνει μια παράσταση. Αυτός ο άλλος θα πρέπει να δει έναν πιθανό αριθμό εισιτηρίων για να σου δώσει τα χρήματα να το κάνεις και το ίδιο ισχύει και με τους θεσμούς που έχουν μπει στο ίδιο καλούπι σκέψης. Σκέφτονται μόνο αν κάτι θα έχει απήχηση και αν μια παράσταση θα φέρει κόσμο. Και επειδή τα κριτήρια είναι ίδια, κάπως και οι παραστάσεις είναι ίδιες και καταλήγουν π.χ. να έχουν μια κοινή διάρκεια. Ολα πρέπει να γίνονται πιο γρήγορα και πιο φθηνά, αλλά να παίζονται για πάρα πολύ καιρό και με πολύ κόσμο. Το καλό έχει γίνει συνώνυμο με την αριθμητική. Αν κάποιος ηθοποιός δηλαδή έχει πολλούς ακολούθους στα social media, πρέπει να είναι πολύ καλός. Αν έχει πολλά χρήματα στον τραπεζικό λογαριασμό του, πρέπει να είναι καλός ηθοποιός. Αν μια παράσταση έχει πολύ κόσμο, πρέπει να είναι καλή παράσταση. Δεν νομίζω ότι ισχύει πάντα αυτό. Και, δυστυχώς, ο αντίλογος δεν έχει πλέον τον χώρο να εκφρασθεί. Οταν βγήκα από τη σχολή πριν από 11 χρόνια, στην Ελλάδα της κρίσης, υπήρχαν περισσότερο θάρρος και επιθυμία να ειπωθεί με έναν άλλο τρόπο μια ιστορία. Σήμερα έχει καθιερωθεί μια φόρμουλα παραστάσεων, κάτι που με ανησυχεί πολύ.

Τι εύχεσαι για τον εαυτό σου και το μέλλον σου;

Ζω σε έναν επαγγελματικό χώρο που επαναδιαπραγματεύεσαι κάθε μήνα. Πού θα είσαι; Αν θα είσαι; Θα ήθελα να το φοβάμαι όλο και λιγότερο αυτό, αλλά όσο περνάνε τα χρόνια έχω συμφιλιωθεί με το γεγονός ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να σε ξεχάσει ο χώρος ή να σου φύγει όλη η επιθυμία να είσαι σε αυτόν τον χώρο. Και γι’ αυτό προσπαθώ να είμαι τώρα εδώ όσο περισσότερο μπορώ και να κουραστώ όσο περισσότερο μπορώ, χωρίς φίλτρα, χωρίς να συγκρατώ τον εαυτό μου, γιατί μπορεί να τελειώσει πιο γρήγορα απ’ ό,τι ίσως φαντάζομαι. Οσο άσχημα κι αν είναι τα πράγματα, πάντα μπορεί να γίνονται χειρότερα, όπως μας έδειξε η περίπτωση του Τζεμ.

Info

«ΤΑ ΣΚΥΛΙΑ»

ΣΥΛΛΗΨΗ/ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ανέστης Αζάς

ΚΕΙΜΕΝΟ: Μιχάλης Πητίδης, Γεράσιμος Μπέκας, Ανέστης Αζάς

ΠΑΙΖΟΥΝ: Γιώργος Κατσής, Κωνσταντίνος Μωραΐτης, Παναγιώτης Μανουηλίδης, Ελενα Μαυρίδου, Μαρία Πετεβή, Gary Salomon, Mιχάλης Πητίδης

ΠΟΥ: Θέατρο Κιβωτός (Πειραιώς 115, Αθήνα, τηλ. 2103427426)

ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ: Παρασκευή & Σάββατο στις 21.00. Εως τις 29/5.

ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ: Α’ Ζώνη: 25€, Β’ Ζώνη 20€, Β’ Ζώνη 18€ φοιτητικό, ΑμεΑ, ανέργων, άνω 65 ετών

ΠΡΟΠΩΛΗΣΗ: www.ticketservices.gr/event/ta-skylia