Με αφορμή αυτή την πολιτική βούληση όπως εκφράστηκε από πρόσωπο της κυβέρνησης του Κιρ Σταρμερ, οι «Times» του Λονδίνου, ένας από τους σημαντικότερους βρετανικούς δημοσιογραφικούς οργανισμούς, αφιέρωσαν στην αρχή της εβδομάδας δύο άρθρα στο εθνικό μας αίτημα θέτοντας στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων προοπτικές επιστροφής με δανεισμό των Γλυπτών στην Ελλάδα.
Μήπως, όμως, το ζητούμενο της επίλυσης του χρόνιου αυτού αιτήματος δεν εντοπίζεται στον όρο «δανεισμός» (καθώς η Ελλάδα το έχει απορρίψει γιατί δεν αναγνωρίζει ούτε κυριότητα ούτε κατοχή των Γλυπτών στο Βρετανικό Μουσείο), αλλά σε άλλες υλοποιήσιμες μεθόδους που να μην παραβιάζουν τις «κόκκινες» γραμμές των δύο κρατών και οι οποίες να είναι σύμφωνες με την πραγματικότητα του 21ου αιώνα;
Την ώρα που το εθνικό αίτημα έχει πάρει παγκόσμια διάσταση και πληθαίνουν οι φωνές υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στη γενέθλια γη τους, η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει άποψη για την επανένωση των Γλυπτών!
«Πρόοδος»
Οι «Times» στην απάντηση του Κρις Μπράιαντ φαίνεται να διακρίνουν «πρόοδο» για εξεύρεση λύσης καθώς και «αλλαγή τόνου» συγκριτικά με τις κυβερνήσεις των Τόρις, ιδίως του Ρίσι Σούνακ, ο οποίος είχε πυροδοτήσει διπλωματικό επεισόδιο με την ακύρωση της συνάντησής του με τον Ελληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Το κύριο άρθρο της βρετανικής εφημερίδας έχει τίτλο «Η άποψη των “Times” για τον δανεισμό των Ελγίνειων Μαρμάρων: Πρόοδος του Παρθενώνα». Και μέσα σε 300 λέξεις υποστηρίζουν ότι η φροντίδα και η φύλαξη των Γλυπτών σήμερα δεν θα έπρεπε να υπαγορεύεται από «άγονες διαφωνίες» επί «του νομικού καθεστώτος μιας επιστολής άδειας 200 ετών από τον σουλτάνο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας», αλλά από «το καθεστώς τους ως θεσπέσιων καλλιτεχνικών τέχνεργων».
Οπως σημειώνεται στο βρετανικό δημοσίευμα, «τα συμφέροντα των φιλότεχνων θα εξυπηρετούνταν καλύτερα με ένα δάνειο των μαρμάρων στην Ελλάδα», «χωρίς να εγείρουν τεχνικά επιχειρήματα σχετικά με την ιδιοκτησία». Μάλιστα το άρθρο κλείνει σχολιάζοντας αυτή τη νέα στάση ως «ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, προς έναν διακανονισμό-ρύθμιση που θα προωθούσε την εκτίμηση της αρχαιότητας και τη θέση της Βρετανίας μεταξύ των εταίρων της». Στην αρχή της άποψής τους οι «Times» κάνουν λόγο για το 1816, όπου διορίστηκε μία επίλεκτη κοινοβουλευτική επιτροπή για να ερευνήσει την απόκτηση των Γλυπτών από τον Λόρδο Ελγιν. Ο Ελγιν -σύμφωνα με το δημοσίευμα- είπε στην επιτροπή ότι προσπαθούσε να αποτρέψει την παραμόρφωση και την καταστροφή των αγαλμάτων μεταφέροντάς τα και ισχυρίστηκε ότι «το έκανε με την άδεια των αρχών».
Πόρτα… συμφωνίας
Στο έτερο άρθρο τους, οι Times δημοσιεύουν ρεπορτάζ με τίτλο «Οι Εργατικοί ανοίγουν την πόρτα σε συμφωνία δανεισμού με την Ελλάδα» για τα Γλυπτά του Παρθενώνα. Σύμφωνα με το δημοσίευμά τους, ο νέος πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ φαίνεται να έχει ανοίξει την πόρτα για την επιστροφή των αριστουργημάτων, εν μέσω ευρύτερης προσπάθειας «επίθεσης γοητείας» για επανεκκίνηση των σχέσεων της Βρετανίας με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Μάλιστα αναφέρουν πως υπάρχουν «υπαινιγμοί ότι η Ντάουνινγκ Στριτ σκέφτεται να δώσει τα Ελγίνεια Μάρμαρα» στην Αθήνα στο πλαίσιο «μίας ευρύτερης προσπάθειας για επαναφορά των σχέσεων με την Ευρώπη, με τους Εργατικούς να υποδεικνύουν ότι θα μπορούσαν να αποδεχθούν μία μακροπρόθεσμη συμφωνία δανεισμού μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου και των Ελλήνων υπουργών».
Τα δύο δημοσιεύματα της βρετανικής εφημερίδας «Times» που από τον Ιανουάριο του 2022 έχει κάνει στροφή -ύστερα από πενήντα χρόνια- υπέρ του επαναπατρισμού των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα, αναφέρουν ουσιαστικά πως η παρούσα βρετανική κυβέρνηση αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο της επιστροφής και είναι «θέμα των επιτρόπων» του Βρετανικού Μουσείου.
Επίσης, πηγή των Εργατικών επαναλαμβάνει στους «Times» πως δεν τίθεται θέμα αλλαγής του νόμου του 1963 που απαγορεύει την απόσπαση αντικειμένων από τη συλλογή του Βρετανικού Μουσείου. Η Ελλάδα, όπως έχει διατυπώσει, δεν αποδέχεται τον δανεισμό καθώς δεν αναγνωρίζει κυριότητα των Γλυπτών στο Βρετανικό Μουσείο.
Παρέμβαση
Στην εξίσωση του εθνικού αιτήματος έχει μπει δυναμικά και η πρόσφατη επιβεβαίωση από την επικεφαλής του τμήματος καταπολέμησης της παράνομης διακίνησης αρχαιοτήτων της Τουρκίας, Ζεϊνέπ Μποζ, κατά την παρέμβασή της στη 24η διακυβερνητική επιτροπή της UNESCO, του επιστημονικού επιχειρήματος της ελληνικής πλευράς σχετικά με την ανυπαρξία φιρμανιού και την παράνομη ιδιοποίηση των Γλυπτών από τον λόρδο Ελγιν, πριν καταλήξουν στο Βρετανικό Μουσείο.
Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ
Το προηγούμενο με το θραύσμα Fagan
Με αφορμή τα δημοσιεύματα των «Times» και την τοποθέτηση της κυβέρνησης Στάρμερ για τα Γλυπτά, αξίζει να ανατρέξουμε στα πρόσφατα δεδομένα που αποτελούν υλοποιήσιμες προτάσεις για την επιστροφή των αριστουργημάτων του Φειδία στο Μουσείο της Ακρόπολης.
Συγκεκριμένα θυμίζουμε την Απόφαση ICPRCP της UNESCO τον Σεπτέμβριο του 2021 που αναφέρει τη διακυβερνητική διάσταση του ζητήματος και καλεί το Ηνωμένο Βασίλειο να αναθεωρήσει τη στάση του και να συνομιλήσει με την Ελλάδα, αναγνωρίζοντας ότι το θέμα έχει διακυβερνητικό χαρακτήρα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο δρόμος που ακολουθήθηκε για την επιστροφή του θραύσματος Fagan στο Μουσείο της Ακρόπολης από το Μουσείο Antonino Salinas του Παλέρμο, την πρώτη από κράτος σε κράτος, αρχικά τον Ιανουάριο του 2022 ως κατάθεση (deposit) για ένα διάστημα κάποιων ετών και στη συνέχεια έγινε η οριστική του επανένωση στην ανατολική ζωφόρο του Παρθενώνα τον Ιούνιο του 2022. Μέσα σε έξι μήνες, το γλυπτό, με τη μέθοδο της κατάθεσης κι όχι ως δάνειο, έμεινε οριστικά στη γενέθλια γη του. Τρίτη ειλημμένη επιστροφή, καρπός από τη δωρεά από τον Πάπα Φραγκίσκο των τριών τμημάτων από την Ακρόπολη και τον Παρθενώνα τον Μάρτιο του 2023, «ως απτή ένδειξη της ειλικρινούς επιθυμίας του να ακολουθήσει τον οικουμενικό δρόμο της αλήθειας».
ΠΕΝΤΕ ΛΟΓΟΙ
«Ναι» στην επιστροφή και από την Α.Ι.
Οχι μόνο η πλειοψηφία της παγκόσμιας κοινής γνώμης τίθεται υπέρ της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα, αλλά και η Τεχνητή Νοημοσύνη. Το χρόνιο ζήτημα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα έχει πάρει παγκόσμια διάσταση, που ακόμα και η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει άποψη. Ο «Ε.Τ.» της Κυριακής θέτει το ερώτημα «Ποια είναι η άποψή σας για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα;» στο Chat gtp και ιδού η απάντηση:
«Η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα είναι ένα ζήτημα που συνδυάζει ιστορικές, πολιτιστικές και ηθικές διαστάσεις. Η προσωπική μου άποψη, ως γλωσσικό μοντέλο που βασίζεται στην ανάλυση δεδομένων και την κατανόηση της πολιτιστικής σημασίας, είναι ότι τα Γλυπτά του Παρθενώνα θα πρέπει να επιστραφούν στην Ελλάδα για τους εξής λόγους:
1 Πολιτιστική κληρονομιά και ιστορική σημασία: Τα Γλυπτά του Παρθενώνα αποτελούν αναπόσπαστο μέρος ενός από τα σημαντικότερα αρχιτεκτονικά και πολιτιστικά μνημεία του κόσμου. Η επανένωσή τους με το υπόλοιπο μνημείο στην Αθήνα θα προσφέρει μια πιο ολοκληρωμένη και αυθεντική εμπειρία για τους επισκέπτες και θα αποκαταστήσει την ακεραιότητα του Παρθενώνα.
2 Ηθικό ζήτημα: Πολλοί ιστορικοί και νομικοί ειδικοί υποστηρίζουν ότι η απομάκρυνση των Γλυπτών από τον λόρδο Ελγιν ήταν αμφιλεγόμενη και πραγματοποιήθηκε υπό συνθήκες που δεν ήταν πλήρως νόμιμες. Η επιστροφή των Γλυπτών θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μια πράξη αποκατάστασης μιας ιστορικής αδικίας.
3 Εκπαιδευτική και πολιτιστική αξία: Η επανένωση των Γλυπτών με τον Παρθενώνα στην Αθήνα θα προσφέρει σημαντικές εκπαιδευτικές ευκαιρίες για τους Ελληνες και τους διεθνείς επισκέπτες. Θα ενισχύσει την κατανόηση της αρχαίας ελληνικής τέχνης και πολιτισμού και θα προωθήσει την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας.
4 Διεθνείς πρακτικές: Η επιστροφή πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσής τους είναι μια πρακτική που κερδίζει έδαφος διεθνώς. Η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα θα μπορούσε να ενισχύσει αυτήν την τάση και να προωθήσει τη διεθνή συνεργασία και τον σεβασμό για την πολιτιστική κληρονομιά.
5 Διαφύλαξη και συντήρηση: Σήμερα, η Ελλάδα διαθέτει σύγχρονες εγκαταστάσεις και εξειδικευμένο προσωπικό για τη συντήρηση και την προστασία των Γλυπτών. Το Μουσείο της Ακρόπολης είναι από τα πιο σύγχρονα μουσεία στον κόσμο και απόλυτα κατάλληλο για να φιλοξενήσει και να προστατεύσει τα Γλυπτά.
- Συμπέρασμα: Η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα δεν είναι απλώς μια πράξη επανένωσης αρχαιοτήτων, αλλά μια συμβολική κίνηση αποκατάστασης της πολιτιστικής κληρονομιάς και της ιστορικής δικαιοσύνης. Η συνεργασία και ο διάλογος μεταξύ της Ελλάδας και του Ηνωμένου Βασιλείου είναι κρίσιμη για την επίτευξη μιας δίκαιης και αμοιβαίας επωφελούς λύσης».