Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν κάποια είδη διατροφής που, παρά τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, πωλούνται σε πολύ υψηλότερες τιμές σε σχέση με άλλες χώρες της Ευρώπης. Για παράδειγμα, το γάλα και τα αβγά κοστίζουν ακριβότερα στην Ελλάδα απ’ ό,τι στη Γερμανία ή ακόμα και στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου ο μέσος μισθός είναι υπερτριπλάσιος.

Από την επεξεργασία τιμών της Numbeo, της μεγαλύτερης βάσης δεδομένων στον κόσμο για το κόστος ζωής, προκύπτει ότι για ένα μέσο «καλάθι», που περιλαμβάνει 12 βασικά είδη διατροφής, οι Ελληνες καταναλωτές πρέπει να διαθέσουν περισσότερα χρήματα ακόμα και από τους Βρετανούς. Αναλυτικά, το κόστος του «καλαθιού» διαμορφώνεται στα 50,35 ευρώ για την Ελλάδα, στα 47,08 ευρώ για το Ηνωμένο Βασίλειο, στα 48,06 ευρώ για την Ισπανία, στα 60,66 ευρώ για την Ιταλία, στα 63,38 ευρώ για τη Γερμανία και στα 68,9 ευρώ για τη Γαλλία, η οποία αναδεικνύεται η ακριβότερη στα είδη διατροφής μεταξύ των έξι χωρών.

Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα εμφανίζει το τέταρτο «υψηλότερο» κόστος «καλαθιού» μεταξύ των εξεταζόμενων χωρών, το τελευταίο εξάμηνο οι τιμές των τροφίμων βαίνουν μειούμενες, έστω και κατά 1,31% σε σχέση με τον Μάιο του 2024, που ο «Ε.Τ.» της Κυριακής είχε διενεργήσει αντίστοιχη έρευνα τιμών. Σημάδια έστω και οριακής μείωσης κατά 0,95% παρουσίασε το «καλάθι» της Γαλλίας, ενώ σε όλες τις υπόλοιπες χώρες το κόστος για την αγορά τροφίμων αυξήθηκε.

Αναλυτικά, σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποίησε ο «Ε.Τ.» της Κυριακής, η μέση τιμή του γάλακτος στην Ελλάδα διαμορφώνεται σε 1,48 ευρώ, όταν στη γειτονική Ιταλία πωλείται  1,44 ευρώ, στην Ισπανία μόλις 1,04 ευρώ, στη Γερμανία 1,08, στη Γαλλία 1,16 ευρώ και στην Αγγλία 1,49 ευρώ το λίτρο. Αντίστοιχα, τα αβγά (12άδα) κοστίζουν στα ελληνικά σούπερ μάρκετ 4 ευρώ, κατά 56,86% ακριβότερα από την Ισπανία (2,55 ευρώ) και κατά 25% από τη Γερμανία (3,2 ευρώ).

Οπως αναφέρουν εκπρόσωποι της αγοράς στον «Ε.Τ.» της Κυριακής, οι τόσο μεγάλες αποκλίσεις στις τιμές οφείλονται στην εξάρτηση της χώρας από εισαγόμενες πρώτες ύλες, αλλά και στο γεγονός ότι η Ελλάδα είναι μια μικρή αγορά, με αποτέλεσμα να μην επιτρέπει στις βιομηχανίες να προσφέρουν ανταγωνιστικούς τιμοκαταλόγους. Σημαντικό ρόλο, όμως, στη διαμόρφωση των τελικών τιμών των προϊόντων διαδραματίζουν και οι συντελεστές ΦΠΑ, που στη χώρα μας διαμορφώνονται στο 13% και το 24%. Αντίθετα, στην Ισπανία η κυβέρνηση προσανατολίζεται στο να καθιερώσει αρκετά χαμηλό φόρο σε ελαιόλαδο, ζυμαρικά, ψωμί και γάλα στο 4% από τον Ιανουάριο του 2025. Βέβαια, το ψωμί, ακόμα και με τον μηδενικό ΦΠΑ που ισχύει στη χώρα της Ιβηρικής, είναι έστω και κατά 0,04 ευρώ ακριβότερο από το ελληνικό. 

Φθηνότερη στη μαναβική

Σε αντίθεση με τα τυποποιημένα τρόφιμα, η Ελλάδα είναι σημαντικά φθηνότερη σε φρούτα και λαχανικά, παρά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, που έχει επιφέρει μείωση της παραγωγής. Για παράδειγμα, τα μήλα κοστίζουν 1,83 ευρώ το κιλό, όταν στην Ισπανία η αντίστοιχη τιμή είναι 2,07 ευρώ και στη Γαλλία στα 2,8 ευρώ, ενώ σημαντικά φθηνότερα διατίθενται οι ντομάτες, οι πατάτες και τα κρεμμύδια. Ενδεικτικά, η τιμή της ντομάτας κινείται στη χώρα μας στα 1,9 ευρώ το κιλό, όταν την ίδια ώρα στην Ισπανία είναι στα 2,25 ευρώ, στην Ιταλία στα 2,8 ευρώ, ενώ στη Γαλλία και την Αγγλία ξεπερνούν τα 3 ευρώ το κιλό (3,3 και 3,18 ευρώ αντίστοιχα). Σε εξωφρενικά επίπεδα πωλούνται οι ντομάτες στη Γερμανία, με την τιμή τους να αγγίζει τα 4,35 ευρώ το κιλό!

Η απόκλιση των τιμών στα οπωροκηπευτικά και τα φρούτα αποδίδεται στο γεγονός ότι η Ελλάδα παράγει μεγάλες ποσότητες από τα συγκεκριμένα είδη, οπότε και οι εισαγωγές της είναι μικρότερες συγκριτικά με τα άλλα τρόφιμα, αν και έχουν αυξηθεί σημαντικά τους τελευταίους μήνες.

Παράλληλα, τις «μεσαίες» θέσεις σε επίπεδο τιμών καταλαμβάνουν τα κρεατικά, με το νωπό κοτόπουλο (φιλέτο) να διατίθεται έναντι 9,37 ευρώ το κιλό, όταν στην Ιταλία κοστίζει 10,67 ευρώ, στη Γαλλία στα 12,33 ευρώ και στη Γερμανία στα 12,8 ευρώ. Ωστόσο, είναι ακριβότερο σε σχέση με την Ισπανία (7,27 ευρώ το κιλό) και το Ηνωμένο Βασίλειο (7,93 ευρώ). Αντίστοιχα, το μοσχαρίσιο κρέας πωλείται στα 12,34 ευρώ το κιλό στην Ελλάδα, όσο περίπου και στην Αγγλία (12,65 ευρώ), όταν στις άλλες χώρες η τιμή του κυμαίνεται από 13,59 έως 18,67 ευρώ το κιλό.

Χαμηλή η αγοραστική δύναμη

Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν και η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών, καθώς ο κατώτατος μισθός στη χώρα μας απέχει πολύ από αυτόν των άλλων χωρών. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, στην Ελλάδα οι ελάχιστες αποδοχές διαμορφώνονται στα 910 ευρώ τον μήνα, αν υπολογίσει κανείς και τα Δώρα που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα, στην Ισπανία είναι στα 1.260 ευρώ, στη Γαλλία στα 1.747 ευρώ και τη Γερμανία στα 1.997 ευρώ.

Για τη συγκράτηση των τιμών των τροφίμων, η Ελλάδα, πέρα από το «καλάθι του νοικοκυριού», έχει λάβει κι άλλα μέτρα, όπως η τρίμηνη απαγόρευση προωθητικών ενεργειών σε προϊόντα που ανατιμώνται, αλλά και οι «καθαρές» τιμές στα οπωροκηπευτικά και τα κρεατικά, με πλαφόν έως 3% στα πιστωτικά τιμολόγια για επιστροφές προϊόντων ή φύρα, ενώ εδώ και περίπου έναν μήνα «τρέχει» η πρωτοβουλία μόνιμης μείωσης τιμής, στην οποία έχουν ενταχθεί 523 κωδικοί προϊόντων, τα οποία πωλούνται με έκπτωση από 5% έως 24%.

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΙΜΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΧΩΡΕΣ

ΠΡΟΪΟΝΤΑ	ΕΛΛΑΔΑ	ΙΣΠΑΝΙΑ	ΙΤΑΛΙΑ	ΓΕΡΜΑΝΙΑ	ΑΓΓΛΙΑ	ΓΑΛΛΙΑ
Γάλα (1 λίτρο)	1,48	1,04	1,44	1,08	1,49	1,16
Ψωμί (500 γραμμ.)	1,28	1,32	2	1,92	1,49	1,8
Ρύζι (1 κιλό)	2,2	1,4	2,6	2,9	1,92	2,3
Αβγά (12 τεμάχια)	4	2,55	3,4	3,2	3,55	3,8
Τοπικό τυρί (1 κιλό)	12,1	12,2	13,7	12,7	8,53	17,2
Κοτόπουλο φιλέτο (1 κιλό)	9,37	7,27	10,67	12,8	7,93	12,33
Μοσχαρίσιο κρέας (1 κιλό)	12,34	13,59	17,13	17,2	12,65	18,67
Μήλα (1 κιλό)	1,83	2,07	2,13	2,7	2,61	2,8
Μπανάνες (1 κιλό)	1,8	1,72	1,84	1,48	1,39	2,04
Ντομάτες (1 κιλό)	1,9	2,25	2,8	4,35	3,18	3,3
Πατάτες (1 κιλό)	1,1	1,55	1,65	1,4	1,38	2,1
Μαρούλι (1 τεμάχιο)	0,95	1,1	1,3	1,65	0,96	1,4
Σύνολο	50,35	48,06	60,66	63,38	47,08	68,9

Πηγή: Numbeo

ΚΟΣΤΟΣ «ΚΑΛΑΘΙΟΥ» ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΜΑΪΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2024

ΧΩΡΑ	ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΛΑΘΙΟΥ ΜΑΪΟΣ 2024 (σε €)	ΚΟΣΤΟΣ ΚΑΛΑΘΙΟΥ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2024 (σε €)	ΜΕΤΑΒΟΛΗ (%)
Ελλάδα	51,02	50,35	–1,31%
Ισπανία	46,62	48,06	+3,09%
Ιταλία	60,3	60,66	+0,6%
Γερμανία	62,46	63,38	+1,47%
Αγγλία	45,4	47,08	+5,29%
Γαλλία	69,56	68,9	-0,95%