Για την ώρα, πάντως, ο Ράμα κατάφερε να τραβήξει τη διεθνή προσοχή. Δεν είναι τυχαίο ότι η ανακοίνωση για το «Βατικανό των μουσουλμάνων» έγινε από το βήμα του ΟΗΕ, ενώ τον γύρο του κόσμου έκαναν και οι φωτογραφίες του με τον Τούρκο πρόεδρο, που κρατούσε ως δώρο και δεκάδες drones καμικάζι για τον αλβανικό στρατό.

Οι πιο κυνικοί παρατηρητές εκτιμούν ότι αυτές οι κινήσεις του Ράμα γίνονται για να αλλάξουν την ατζέντα στο εσωτερικό της χώρας εν όψει των βουλευτικών εκλογών της άνοιξης, καθώς παραμένει πολύ στριμωγμένος από βαριές καταγγελίες για κυβερνητική διαφθορά. Σημειώνουν, επίσης, πως για τους Μπεκτασήδες δεν υπήρξε καμία προεργασία σε νομικό και συνταγματικό επίπεδο και σίγουρα ούτε πολιτική διαβούλευση. Αρα πρόκειται για ένα πυροτέχνημα που γρήγορα θα σβήσει. Ή, προσθέτουν, θα το «σβήσει» ο Ερντογάν.

«Είναι κάτι πολύ περίεργο, πολύ παράλογο και βαθιά αντεθνικό», έλεγε στο «Politico» η Ενις Σουλστάροβα, τονίζοντας ότι τα μικροκράτη είναι απομεινάρια της φεουδαρχίας που δεν έχουν θέση στη σύγχρονη Ευρώπη. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Afrim Krasniqi, διευθυντής του Ινστιτούτου Πολιτικών Σπουδών, που μιλά για έναν αυταρχικό Ράμα, που θεωρεί το κράτος προσωπική του ιδιοκτησία.

Ομως και πάλι τα ερωτήματα παραμένουν: Ακόμα και αν πρόκειται για πυροβολισμό στον αέρα, γιατί επέλεξε τους Μπεκτασήδες και όχι κάποια άλλη θρησκευτική ομάδα; Σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, περίπου 115.000 άτομα ή το 4,8% του πληθυσμού δηλώνουν Μπεκτασήδες στην Αλβανία.

Σε αυτό απαντά μία άλλη ομάδα αναλυτών, οι οποίοι διακρίνουν μία προσπάθεια του Ράμα να προωθήσει την εικόνα ενός πιο ανεκτικού Ισλάμ στη Δύση και με αυτόν τον τρόπο να ισχυροποιήσει τη θέση του στα τεκταινόμενα στη Μέση Ανατολή προτείνοντας μια «κουλτούρα συνεργασίας και συνύπαρξης». Για το λεγόμενο «Βαλκανικό Ισλάμ», προφανώς, θέλει να έχει λόγο και δύναμη ο Ερντογάν.

Να θυμίσουμε εδώ ότι οι Μπεκτασήδες ξεχωρίζουν για τη φιλελεύθερη στάση ζωής τους, αφού οι γυναίκες αντιμετωπίζονται ως ίσες με τους άνδρες, πίνουν αλκοόλ και βασικό στοιχείο στην πίστη τους είναι η ελευθερία του ατόμου. Σύμφωνα με τα ιστορικά στοιχεία, η σέκτα των Μπεκτασήδων ιδρύθηκε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία τον 13ο αιώνα -εξ ου και οι Τούρκοι θεωρούν ότι αποτελούν την πνευματική τους μήτρα-, αλλά μετά τον διωγμό τους από τον Κεμάλ Ατατούρκ έχει πλέον την έδρα της στα Τίρανα. Θεωρείται ότι έχουν καλές σχέσεις με το Ισραήλ και από πολλούς χαρακτηρίζονται ως γέφυρα συνεννόησης ανάμεσα στον Χριστιανισμό και το Ισλάμ.

Πάντως, δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ράμα προσπαθεί να φανεί «χρήσιμος» στη διεθνή κοινότητα. Θυμίζουμε τη συμφωνία Ιταλίας-Αλβανίας για τη δημιουργία κλειστών κέντρων παραμονής για αιτούντες άσυλο σε αλβανικό έδαφος. Και αν σε αυτό η Ευρώπη κράτησε μια αμφιλεγόμενη στάση, τι θα απαντήσει τώρα;

ΥΓ.: Τον Μάρτιο του 2023 ο Ράμα είχε παρουσιάσει στην Αθήνα έκθεση με δικά του έργα ζωγραφικής και γλυπτικής υπό τον τίτλο «Improvisations/Αυτοσχεδιασμοί». Αλλά αν οι αυτοσχεδιασμοί στην τέχνη αποδίδουν, στην πολιτική αποδεικνύονται καταστροφικοί.