Γράφει ο Γιώργος Κύρτσος*

Ρήξη αντί συνεργασίας
Ο κ. Ταγιάνι είναι ένας έμπειρος Ιταλός πολιτικός με μεγάλη ευρωπαϊκή παρουσία. Εχει διατελέσει, μεταξύ των άλλων, κυβερνητικός εκπρόσωπος σε κυβέρνηση του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, πάνω από 17 χρόνια ευρωβουλευτής, Ευρωπαίος επίτροπος και πρώτος αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Είναι κεντροδεξιός, ευρωπαϊστής και το παρελθόν του στη δημοσιογραφία, με έμφαση στον τηλεοπτικό χώρο, τον βοηθάει στην επικοινωνία του με πολιτικούς φίλους και αντιπάλους.

Με βάση τη συμφωνία που είχε υπογραφεί τον Ιούνιο του 2014 από τους εκπροσώπους των πολιτικών ομάδων του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών και των Φιλελευθέρων, ο Μάρτιν Σουλτς, ο οποίος προέρχεται από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας, θα έμενε 2,5 χρόνια ακόμη στην προεδρία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και το υπόλοιπο της πενταετούς θητείας την προεδρία θα ασκούσε εκπρόσωπος του ΕΛΚ.

Οι Σοσιαλιστές πήραν πρώτοι την πρωτοβουλία και έσπασαν τη συμφωνία του Ιουνίου 2014, προωθώντας την υποψηφιότητα του επικεφαλής της ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών Τζιάνι Πιτέλα, για την προεδρία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ακολούθησαν οι Φιλελεύθεροι, οι οποίοι πρόβαλαν την υποψηφιότητα του επικεφαλής της δικής τους πολιτικής ομάδας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Γκι Φερχόφσταντ.

Η κατάρρευση της συμφωνίας του Ιουνίου 2014 είναι αποτέλεσμα της επιδείνωσης των σχέσεων μεταξύ της ευρωπαϊκής Κεντροαριστεράς και της Κεντροδεξιάς, με τους εκπροσώπους της Κεντροαριστεράς να καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η σύγκλισή τους με την Κεντροδεξιά μεγαλώνει την πολιτική τους φθορά σε μια περίοδο κατά την οποία κερδίζουν έδαφος οι λεγόμενες αντισυστημικές πολιτικές δυνάμεις.

Ο τέλειος ελιγμός
Κι ενώ ο Σοσιαλιστής υποψήφιος κ. Πιτέλα φαινόταν ότι είχε αποκτήσει το πολιτικό πλεονέκτημα έναντι του κ. Ταγιάνι, ο επικεφαλής της πολιτικής ομάδας του ΕΛΚ, κ. Βέμπερ, έκανε τον τέλειο πολιτικό ελιγμό.
Αξιοποίησε τις επιθετικές δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ κατά της Ε.Ε. και τη θέση της πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου, Τερέζα Μέι, υπέρ της αποχώρησης της χώρας της από την ενιαία αγορά στο πλαίσιο του Brexit για να ζητήσει από τον πρόεδρο της ομάδας των Φιλελευθέρων, κ. Φερχόφσταντ, να εγκαταλείψει τη διεκδίκηση της προεδρίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και να δώσει προτεραιότητα στο σχηματισμό φιλοευρωπαϊκού μετώπου μεταξύ του ΕΛΚ και των Φιλελευθέρων.

Οι δύο πολιτικές ομάδες δεσμεύτηκαν στη βάση ενός εξαιρετικά ενδιαφέροντος πολιτικού κειμένου, το οποίο προβλέπει την προώθηση της πολιτικής ενοποίησης της Ε.Ε., τον καλύτερο οικονομικό συντονισμό και την αντιμετώπιση συγκεκριμένων προβλημάτων, όπως είναι η αλλαγή του συστήματος ιδίων πόρων της Ε.Ε., την αποτελεσματικότερη προστασία του περιβάλλοντος, την ισχυρότερη δέσμευση υπέρ των δημοκρατικών αξιών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την προστασία των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., την ενίσχυση της εσωτερικής ασφάλειας των 27 και την άμεση και πλήρη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις διαπραγματεύσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο για την εφαρμογή του Brexit.

Ο ελιγμός του κ. Βέμπερ θεωρείται άψογος για τρεις λόγους:

● Πρώτον, επανένταξε τον κ. Φερχόφσταντ και τους Φιλελεύθερους σε μια προωθημένη στρατηγική υπέρ της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Ο κ. Φερχόφσταντ είναι γνωστός για τον ευρωπαϊσμό του αλλά και τις αμφιλεγόμενες πολιτικές του πρωτοβουλίες, με πιο πρόσφατη την προσπάθεια συνεννόησής του με τον αντιευρωπαϊστή ηγέτη του Κινήματος των Πέντε Αστέρων, Μπέπε Γκρίλο.

● Δεύτερον, ο κ. Βέμπερ εξασφάλισε τη συνεννόηση υπέρ της υποψηφιότητας του κ. Ταγιάνι στη βάση αρχών και συγκεκριμένων δεσμεύσεων. Το κείμενο που υπέγραψαν οι εκπρόσωποι των πολιτικών ομάδων του ΕΛΚ και των Φιλελευθέρων είναι η καλύτερη πολιτική απάντηση στις πιέσεις που δέχεται η Ε.Ε. από την επικράτηση του Brexit και του Ντόναλντ Τραμπ.

● Τρίτον, με το άνοιγμα που έκανε ο κ. Βέμπερ στην κατεύθυνση του κ. Φερχόφσταντ ματαιώθηκε η προσέγγιση Φερχόφσταντ και Πιτέλα και εξασφαλίστηκε ένα προβάδισμα 80 ψήφων υπέρ του κ. Ταγιάνι, στην πρώτη ψηφοφορία, το οποίο διατήρησε μέχρι την κρίσιμη τέταρτη ψηφοφορία. Στην πρώτη ψηφοφορία ο κ. Ταγιάνι εξασφάλισε τις ψήφους 274 ευρωβουλευτών και ο κ. Πιτέλα τις ψήφους 183 ευρωβουλευτών, με τις υπόλοιπες ψήφους να μοιράζονται μεταξύ των υποψηφίων των μικρότερων πολιτικών ομάδων. Η υποψηφιότητα Φερχόφσταντ ήταν αυτή που θα μπορούσε να δώσει τη νίκη στον κ. Πιτέλα, τελικά όμως η απόσυρσή της οδήγησε στην επικράτηση του κ. Ταγιάνι.

Δύσκολη συνεννόηση
Χρειάστηκαν τέσσερις ψηφοφορίες για την ανάδειξη του κ. Ταγιάνι στην προεδρία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με 351 ψήφους εξαιτίας της δυσκολίας συνεννόησης των δύο μεγάλων πολιτικών ομάδων με τις μικρότερες.
Μόλις έγινε γνωστή η συμφωνία μεταξύ ΕΛΚ και Φιλελευθέρων σκλήρυναν τη διαπραγματευτική τους στάση οι εκπρόσωποι της ομάδας των Συντηρητικών, οι οποίοι είχαν δεχθεί να στηρίξουν την υποψηφιότητα Ταγιάνι αλλά στη συνέχεια θέλησαν να κρατήσουν αποστάσεις από αυτήν εφόσον απέκτησε μια έντονα φιλοευρωπαϊκή διάσταση στη βάση των πολιτικών θέσεων που συνυπέγραψαν οι εκπρόσωποι της πολιτικής ομάδας του ΕΛΚ και των Φιλελευθέρων.

Η πολιτική ομάδα των Συντηρητικών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κυριαρχείται από τους Βρετανούς Συντηρητικούς, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι υπέρ του Brexit, και από τους εκπροσώπους του σκληρού δεξιού κόμματος που βρίσκεται στην εξουσία στην Πολωνία και είναι ευρωσκεπτικιστικό.

Τελικά, οι πολιτικές ομάδες των Συντηρητικών, των Πρασίνων και της Αριστεράς δεν απέσυραν τους υποψηφίους τους στους τρεις πρώτους γύρους της ψηφοφορίας, με αποτέλεσμα οι βασικοί διεκδικητές Ταγιάνι και Πιτέλα να μην μπορέσουν να εξασφαλίσουν την απόλυτη πλειοψηφία επί των ψηφισάντων και να πάνε στον τέταρτο γύρο, όπου συμμετέχουν οι δύο πρώτοι και εκλέγεται πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όποιος πάρει τις περισσότερες ψήφους.

Η επόμενη μέρα
Το εκλογικό θρίλερ έληξε υπέρ του ΕΛΚ και του υποψηφίου του κ. Ταγιάνι αλλά έρχονται μεγάλες δοκιμασίες για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Η συμμαχία των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων δεν είναι τόσο ισχυρή όπως το 2014, εφόσον αποχώρησαν από αυτήν οι Σοσιαλιστές και περιορίζεται πλέον στην πολιτική συνεννόηση μεταξύ του ΕΛΚ και των Φιλελευθέρων.
Οι Σοσιαλιστές φαίνεται να επιλέγουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπως και σε πολλές χώρες της Ε.Ε., την αντιπαράθεση με την Κεντροδεξιά σε μια προσπάθεια να περιορίσουν την πολιτική τους φθορά.

Η πολιτική ομάδα των Συντηρητικών, η οποία διευκόλυνε παρασκηνιακά την επικράτηση του κ. Ταγιάνι, δεν μπορεί να θεωρηθεί αξιόπιστος συνεργάτης εφόσον κυριαρχείται από τους Βρετανούς Συντηρητικούς, οι οποίοι έχουν θέσει ως βασικό πολιτικό τους στόχο ένα επιτυχημένο για το Ηνωμένο Βασίλειο Brexit.

H άνοδος των ευρωσκεπτικιστών και των αντιευρωπαίων της σκληρής και της άκρας Δεξιάς κάνει πιο δύσκολη την επικράτηση των θέσεων των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων σε ένα Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που θα βρίσκεται σε διαρκή και σε ορισμένες περιπτώσεις αγωνιώδη αναζήτηση της αναγκαίας πλειοψηφίας.

Παρά τα προβλήματα που αναφέραμε, η εκλογή του κ. Ταγιάνι στην προεδρία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι μια νίκη της Κεντροδεξιάς και της Ν.Δ. Ο πρόεδρος της Ν.Δ., κ. Μητσοτάκης, είχε έρθει σε συνεννόηση με τον κ. Ταγιάνι και είχε ζητήσει από τους ευρωβουλευτές της Ν.Δ. να αξιοποιήσουν και τις προσωπικές τους σχέσεις με ευρωβουλευτές άλλων πολιτικών ομάδων για να στηρίξουν την υποψηφιότητα του κ. Ταγιάνι.

Ο κ. Μητσοτάκης συγκάλεσε ειδική σύσκεψη των ευρωβουλευτών την Παρασκευή 13 Ιανουαρίου, στη διάρκεια της οποίας εκτιμήθηκε η κατάσταση και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο κ. Ταγιάνι θα επικρατούσε με μια διαφορά της τάξης των 30 ψήφων. Η διαφορά διευρύνθηκε υπέρ του υποψηφίου της Κεντροδεξιάς εξαιτίας των επιτυχημένων χειρισμών του επικεφαλής της πολιτικής ομάδας του ΕΛΚ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, κ. Βέμπερ.

Ο Γιώργος Κύρτσος είναι Ευρωβουλευτής της Ν.Δ.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής