Γράφει ο Χαράλαμπος Α. Γώγος*

Τα μέτρα ατομικής προστασίας (μάσκα, αποστάσεις και αντισηψία), σε συνδυασμό με την προστασία των ευάλωτων ομάδων και των ηλικιωμένων, αποτελούν αυτή τη στιγμή τη βασική άμυνα έναντι της λοίμωξης αυτής με δεδομένη την απουσία σημαντικής ανοσοποίησης της κοινότητας, την απουσία εμβολίου και την έλλειψη πλήρως αποτελεσματικής θεραπείας. Αυτό οδηγεί φυσικά σε περιοριστικά μέτρα, τα οποία δημιουργούν προβλήματα στην καθημερινότητα των πολιτών, στις συνήθεις κοινωνικές δραστηριότητες και στην οικονομία.

Η ανάπτυξη, παρασκευή και ευρεία διάθεση ενός αποτελεσματικού και ασφαλούς εμβολίου κατά του κορονοϊού, σε συνδυασμό με την εξέλιξη της υπάρχουσας θεραπευτικής προσέγγισης, αποτελεί την πιο πιθανή λύση για την αναστολή της διασποράς του ιού και τον οριστικό έλεγχο της πανδημίας. Οι θεραπευτικές επιλογές στη λοίμωξη από SARS-CoV-2 είναι περιορισμένες και εν πολλοίς στηρίζονται στη σωστή υποστήριξη των ασθενών ιδιαίτερα σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Η παρουσία ικανού αριθμού κλινών σε ΜΕΘ και η επάρκεια ιατρονοσηλευτικού προσωπικού σε καιρό επιδημίας αποτελούν καθοριστικές παραμέτρους για την έκβαση.

Από τις υπάρχουσες θεραπευτικές προσεγγίσεις, σε σοβαρά πάσχοντες ασθενείς, οι πλέον ελπιδοφόρες είναι η χορήγηση του αντι-ιικού φαρμάκου remdesivir, η χρήση της δεξαμεθαζόνης, ή άλλων ανοσοτροποποιητικών φαρμάκων, όπως το anakinra και το tocilizumab και η χρήση πλάσματος από αναρρωνύοντες ασθενείς, ενώ ελπιδοφόρα είναι η έρευνα που εστιάζει στη χρήση μονοκλωνικών αντισωμάτων που μπλοκάρουν την είσοδο του ιού στα κύτταρα ή την ανεύρεση νέας κατηγορίας αντι-ιικών φαρμάκων.

Σημαντικότερες είναι οι εξελίξεις σε σχέση με τα εμβόλια. Τουλάχιστον 165 υποψήφια εμβόλια βρίσκονται σε φάση προκλινικών μελετών, 19 βρίσκονται υπό αξιολόγηση σε πρώιμη κλινική φάση, 13 σε μελέτες ασφάλειας, ενώ σε τρεις περιπτώσεις έχουμε μεγάλης έκτασης κλινικές μελέτες φάσης 3, οι οποίες, εφόσον δείξουν θετικά αποτελέσματα, θα οδηγήσουν πιθανότατα σε έγκριση εμβολίου από τις εγκριτικές αρχές. Να σημειωθεί ότι είχαμε πρόσφατα δύο σημαντικές δημοσιεύσεις στα περιοδικά «New England Journal of Medicine» και «Lancet», όπου παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα για την ανοσοποίηση μετά από χρήση δύο διαφορετικών τύπων εμβολίων.

Αυτά βασίζονται σε φορείς με βάση απενεργοποιημένο αδενοϊό ή σε τεχνολογίες mRNA, και μπορούν να παράγουν ιικές πρωτεϊνες μετά τη μεταφορά γενετικής πληροφορίας μέσα στον ανθρώπινο οργανισμό, ώστε να ενεργοποιηθεί το ανοσοποιητικό σύστημα απέναντι σε μελλοντική λοίμωξη με SARS-CoV-2. Φυσικά μένει να αποδειχτούν η δυνατότητα του εμβολίου να προάγει παραγωγή εξουδετερωτικών του ιού αντισωμάτων για επαρκές χρονικό διάστημα, η ασφάλεια και της αποτελεσματικότητα του εμβολίου και η δυνατότητα μαζικής παραγωγής σε ευρεία κλίμακα ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες παγκοσμίως.

Με στόχο τον έλεγχο της πανδημίας το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα που καθορίζει τις προτεραιότητές του για μια στρατηγική της Ε.Ε. για τη δημόσια υγεία μετά τον Covid-19, και για το λόγο αυτό η Επιτροπή έχει προτείνει μια στρατηγική για την επιτάχυνση της ανάπτυξης, της παραγωγής και της διάθεσης εμβολίων κατά του Covid-19.

Η Επιτροπή στοχεύει στη χρηματοδότηση ερευνητικών ομάδων, καινοτόμων εταιριών και νεοφυών επιχειρήσεων, ενώ παράλληλα για να στηρίξει τις εταιρίες στην ταχεία ανάπτυξη και παραγωγή ενός εμβολίου, θα συνάψει συμφωνίες με μεμονωμένους παραγωγούς εμβολίων εξ ονόματος των κρατών-μελών. Με τα δεδομένα αυτά, σύμφωνα με τις προβλέψεις, η εμφάνιση κάποιου αποτελεσματικού εμβολίου διαγράφεται από τα τέλη του χρόνου -σύμφωνα με το πιο αισιόδοξο σενάριο- μέχρι και μετά από 12 έως 18 μήνες, ανάλογα με τη δυνατότητα ανεύρεσης εθελοντών, ιδιαίτερα σε χώρες με μεγάλο επιπολασμό της νόσου.

Σε κάθε περίπτωση, η τήρηση των αποστάσεων, η χρήση προστατευτικής μάσκας και η υγιεινή των χεριών αποτελούν πολύτιμα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας, ενώ η αγωγή υγείας και η υπεύθυνη και συνεχής ενημέρωση του κοινού είναι αναγκαία συνθήκη για την επιτυχή εφαρμογή τους.

*O Χαράλαμπος Γώγος είναι Παθολόγος – Λοιμωξιολόγος, Καθηγητής – Διευθυντής Παθολογικής Κλινικής Πανεπιστημίου Πατρών, Μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων Υπουργείου Υγείας

Από την έντυπη έκδοση

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr