Γράφει ο Γιώργος Κύρτσος*

Την ανάμνηση της κοινωνικής φτώχειας την έχουμε εμείς οι μεγαλύτεροι από τη δεκαετία του ’60. Είναι όμως άλλο οι κοινωνικές δυσκολίες σε μία συγκροτημένη κοινωνία με θετική προοπτική και άλλο οι οικονομικές δυσκολίες σε μία κοινωνία η οποία φτώχυνε τα τελευταία χρόνια, έχει χάσει τη συνοχή της και δυσκολεύεται να οργανώσει την κοινή προσπάθεια για ένα καλύτερο μέλλον.

Η καθημερινότητα πολλών πολιτών υποβαθμίζεται ποιοτικά εξαιτίας των φαινομένων κοινωνικής διάλυσης. Μια ματιά στο κέντρο της Αθήνας, όπου αναπτύσσονται η παραβατικότητα και η εγκληματικότητα, σε ορισμένα ΑΕΙ που είναι στο έλεος διαφόρων κυκλωμάτων, στην υποβάθμιση του δημόσιου χώρου από τα πάρκα μας, όπως το Πεδίον του Αρεως, μέχρι τους παιδότοπους, σε όσα συμβαίνουν συχνά στις αστικές συγκοινωνίες οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η κυβέρνηση και οι αρμόδιες υπηρεσίες δεν κάνουν τίποτα για να αντιμετωπίσουν παρακμιακά φαινόμενα με τεράστιο οικονομικό και κοινωνικό κόστος.

Συμμετέχοντας σε αποστολές της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχεδόν σε όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχω δει δύσκολες κοινωνικές καταστάσεις, παντού όμως υπάρχει μία οργανωμένη προσπάθεια για την αντιμετώπισή τους και την επιβολή συγκεκριμένων κανόνων σε όφελος της ασφάλειας, της περιουσίας και της ποιότητας της καθημερινής ζωής των πολιτών.

Κατά την άποψή μου, στην Ελλάδα δεν γίνεται η ανάλογη προσπάθεια γιατί η κυβέρνηση Τσίπρα «επενδύει» με το δικό της τρόπο στην κοινωνική διάλυση.

Ερμηνεύοντας το φαινόμενο

Αυτή η μοναδικότητα της ελληνικής κυβέρνησης δημιουργεί ανυπέρβλητα προβλήματα. Κατά την άποψή μου, έχουμε να κάνουμε με μία συνειδητή επιλογή αυτών που ασκούν την εξουσία, την οποία ερμηνεύω με διαφορετικούς τρόπους.

• ΠΡΩΤΟΝ, υπάρχει στον ΣΥΡΙΖΑ ένας σκληρός αριστερός πυρήνας, ο οποίος έχει στρεβλή αντίληψη για τη δημοκρατική νομιμότητα. Ορισμένοι αντιδρούν εκτός τόπου και χρόνου στον αυταρχισμό μετεμφυλιακών κυβερνήσεων και της δικτατορίας. Φτάνουν στο σημείο να θεωρούν αφόρητη την έννομη τάξη ή να υιοθετούν πολιτικές πρακτικές του περιθωρίου.

• ΔΕΥΤΕΡΟΝ, η αντιμετώπιση φαινομένων κοινωνικής διάλυσης είναι πολύ πιο σύνθετη υπόθεση από τον περιορισμό του δημοσιονομικού ελλείμματος ή άλλες παρεμβάσεις οικονομικού τύπου. Προϋποθέτει σωστό σχεδιασμό, καλή οργάνωση και αποτελεσματικότητα των αρμόδιων υπηρεσιών, συντονισμό μεταξύ τους, όλα αυτά που λείπουν από το σημερινό σύστημα εξουσίας. Αυτή η έλλειψη επιβεβαιώνεται με διάφορους τρόπους σχεδόν καθημερινά και σε ορισμένες περιπτώσεις παίρνει δραματικές διαστάσεις, όπως στην καταστροφή στην Ανατολική Αττική.

Θεωρώ, λοιπόν, ότι πολλά κυβερνητικά στελέχη έχουν παραιτηθεί από μια προσπάθεια που, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, ξεπερνά τις δυνατότητές τους.

• ΤΡΙΤΟΝ, υπάρχουν και ορισμένοι κυβερνητικοί παράγοντες, οι οποίοι θεωρούν ότι με την επένδυση στην κοινωνική διάλυση μπορεί να σχηματίσουν μια νέα σχετική πλειοψηφία ή έστω μια ισχυρή μειοψηφία που να μπορεί να στηρίξει την κυβέρνηση και τα πολιτικά της σχέδια. Εκτιμούν ότι δεν μπορούν να κερδίσουν το παιχνίδι σε ένα οικογενειακό κοινό και μεταξύ των λεγόμενων νοικοκυραίων και προσπαθούν να αθροίσουν ετερόκλητες κοινωνικές δυνάμεις. Αυτή η περιπετειώδης αναζήτηση μιας νέας εκλογικής βάσης για τον ΣΥΡΙΖΑ έχει τεράστιο κοινωνικό κόστος.

• ΤΕΤΑΡΤΟΝ, υπάρχει και μια σκοτεινή οικονομική διάσταση στην προκλητική ανοχή στα φαινόμενα κοινωνικής διάλυσης. Εξυπηρετούνται διάφορα κυκλώματα, από την εμπορία ναρκωτικών και τη μεγάλη φοροδιαφυγή στα καπνικά προϊόντα μέχρι το μεγάλης κλίμακας εμπόριο στο πλαίσιο της παράλληλης οικονομίας. Σε πολλές περιπτώσεις η χαλαρή επιβολή της νομιμότητας στο όνομα μιας στρεβλής δημοκρατικότητας κρύβει την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων συμφερόντων με την ανοχή ή και συνεργασία κυβερνητικών και κρατικών παραγόντων.

Ακόμη και στα ζητήματα της παράνομης εισόδου μεταναστών στη χώρα μας και της μη επαναπροώθησής τους, σύμφωνα με ευρωπαϊκούς κανόνες και διμερείς συμφωνίες, μπορούμε να έχουμε συμβολή σε ένα ιδιοτελές κοινωνικό χάος, με παράλληλη εξυπηρέτηση πανίσχυρων κυκλωμάτων.

• ΠΕΜΠΤΟΝ, οι κυβερνητικές επιλογές μπορεί να έχουν σχέση και με μία προσπάθεια αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης, εφόσον δημιουργούνται συνεχώς νέες αντιθέσεις, οι οποίες μπορεί να καλύπτουν, έστω προσωρινά και με λάθος τρόπο, γνωστά μεγάλα προβλήματα.

Μετρώντας το κόστος

Το οικονομικό και κοινωνικό κόστος της «επένδυσης» που κάνει η κυβέρνηση Τσίπρα, για διάφορους λόγους, στην κοινωνική διάλυση είναι τεράστιο.

Κατά την άποψή μου, η σημαντικότερη συνέπεια είναι η μεθοδευμένη εξασθένηση της συνοχής μιας κοινωνίας που αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα και πρέπει να καταβάλει μεγάλη προσπάθεια για να βελτιώσει την προοπτική της.
Δημιουργείται μία κατάσταση αποθάρρυνσης και εσωστρέφειας όσων δίνουν μια δύσκολη μάχη για να τα καταφέρουν στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης κρίσης, η οποία έχει δημιουργήσει μία κοινωνία όπου δύο στους τρεις αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα ή έχουν ήδη οδηγηθεί στο περιθώριο. Υπάρχουν και άμεσες επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία, όπως είναι η δυσκολία στη λειτουργία μικρών οικογενειακών επιχειρήσεων στο κέντρο της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης και οι πρόσθετες δυσκολίες για τους ελεύθερους επαγγελματίες που δίνουν μάχη επιβίωσης.

Σε μεγαλύτερη κλίμακα πλήττεται ο τουρισμός και χάνονται εντυπωσιακές ευκαιρίες ανάπτυξης. Για παράδειγμα, η Αθήνα είναι εξαιρετικά δυσλειτουργική σε σημαντικές περιοχές του ιστορικού κέντρου και άλλες περιοχές μεγάλου τουριστικού ενδιαφέροντος. Η εντυπωσιακή ανάπτυξη του τουρισμού που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια θα ήταν μεγαλύτερη και κυρίως ποιοτικότερη εάν είχαν αντιμετωπιστεί με επιτυχία τα φαινόμενα κοινωνικής διάλυσης.
Οι χαμένες πολιτικές, επιχειρηματικές ευκαιρίες είναι βέβαια και χαμένες θέσεις εργασίας, όπως και χαμένες δυνατότητες ενίσχυσης, μέσω της ποιοτικής ανάπτυξης, της κοινωνικής συνοχής.

Λάθος υπολογισμός

Θεωρώ ότι η κυβέρνηση κάνει λάθος στον πολιτικό υπολογισμό και πως η φθορά της από την κατάσταση που η ίδια δημιουργεί θα είναι μεγαλύτερη από τα οφέλη στα οποία ελπίζει.

Σε όλη την Ευρωπαϊκή Ενωση εκφράζεται μία πολιτική δυναμική υπέρ της έννομης τάξης, της προστασίας της περιουσίας και της ασφάλειας των πολιτών. Αυτή τη δυναμική εκφράζουν συνήθως καλά οργανωμένες κεντροδεξιές και κεντροαριστερές πολιτικές δυνάμεις. Σε περίπτωση που δεν ανταποκριθούν στις προσδοκίες της κοινωνίας, το κενό καλύπτουν, συχνά με υπερβολικό και λάθος τρόπο, οι δυνάμεις της σκληρής και της άκρας Δεξιάς.

Δεν υπάρχει περίπτωση να παραδοθεί η κοινωνία σε μία εξουσία η οποία επενδύει στην κοινωνική διάλυση. Η Ελλάδα δεν πρόκειται να αποτελέσει εξαίρεση του ευρωπαϊκού κανόνα, όποιος και να είναι ο πολιτικός σχεδιασμός του Μαξίμου.

Στις επόμενες εκλογές οι Ελληνες αναμένεται να δώσουν εντολή για επιστροφή στην έννομη τάξη, στο σεβασμό των βασικών δικαιωμάτων των πολιτών και την προστασία αυτών που για ειδικούς λόγους δεν μπορούν να προστατεύσουν τον εαυτό τους ή βρίσκονται σε πλήρη αδυναμία να λειτουργήσουν στο πλαίσιο της οργανωμένης κοινωνίας. Η απάντηση στη στρατηγική της διάλυσης πρέπει να είναι αποτελεσματική και ταυτόχρονα φιλελεύθερη και ευρωπαϊκή.

*Ο Γιώργος Κύρτσος είναι Ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]