«Ζούμε μια καθοριστική στιγμή για την Ουκρανία και την ευρωπαϊκή ασφάλεια» ανέφερε σε ανάρτησή του ο Αντόνιο Κόστα. «Αποφάσισα να συγκαλέσω έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 6 Μαρτίου. Ζούμε μια καθοριστική στιγμή για την Ουκρανία και την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Στις διαβουλεύσεις μου με τους Eυρωπαίους ηγέτες, άκουσα μια κοινή δέσμευση να αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις σε επίπεδο ΕΕ: ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας και αποφασιστική συμβολή στην ειρήνη στην ήπειρό μας και στη μακροπρόθεσμη ασφάλεια της Ουκρανίας. Θα συνεχίσω να εργάζομαι από κοινού με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και όλα τα κράτη μέλη για να είμαστε έτοιμοι να λάβουμε αποφάσεις στις 6 Μαρτίου», ανέφερε σε ανάρτησή του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

I have decided to convene a special European Council on 6 March.

We are living a defining moment for Ukraine and European security.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

• 

  Ωρα μηδέν για Ουκρανία και Ευρώπη

  23/02/2025 - 07:15
• 

  Στην Άγκυρα ο Σεργκέι Λαβρόφ για διαβουλεύσεις με τον Χακάν Φιντάν

  22/02/2025 - 18:09

In my consultations with European leaders, I’ve heard a shared commitment to meet those challenges at EU level: strengthening European Defence…

— António Costa (@eucopresident) February 23, 2025

Ουκρανία: Ο δεκάλογος της Ε.Ε. για ειρηνευτικό σχέδιο

Καθώς οι εκπρόσωποι των ΗΠΑ και της Ρωσίας συζήτησαν στο Ριάντ για την τύχη της Ουκρανίας, η βασική ανησυχία στην Ευρώπη είναι να αποφευχθεί η εξασθένηση της θέσης του Κιέβου μέσω πρόωρων παραχωρήσεων στη Μόσχα.

Ενώ το αποτέλεσμα των συνομιλιών δεν είναι στον έλεγχο της Ευρώπης, είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να στέλνουμε σαφή μηνύματα στην κυβέρνηση Τραμπ επαναφέροντας στη μνήμη όλων την άθλια και ντροπιαστική Συμφωνία του Μονάχου του 1938 μεταξύ του Χίτλερ και των Τσάμπερλεϊν-Νταλαντιέ και τα έξι χρόνια παγκόσμιας σφαγής και καταστροφής που ακολούθησαν.

Αλλά το πιο πιεστικό ερώτημα για τους Ευρωπαίους είναι τι θα κάνουμε εμείς και όχι τι θα κάνουν οι ΗΠΑ. Αντί να αντιδρούμε σε κάθε δήλωση της Ουάσιγκτον για αποφάσεις πέρα από τον έλεγχό μας, πρέπει να επικεντρωθούμε σε αυτό που είναι εφαρμόσιμο και απαραίτητο.

Στον απόηχο της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου στις 14-16 Φεβρουαρίου, οι βασικές προτεραιότητες και τα ουσιώδη βήματα θα πρέπει να είναι:

1 Η Σύνοδος Κορυφής του προέδρου Μακρόν στις 17 Φεβρουαρίου θα πρέπει να εξελιχθεί σε δομημένο διπλωματικό μορφότυπο, αναγνωρίζοντας την αναξιοπιστία ορισμένων φιλικών προς το Κρεμλίνο εθνών (Ουγγαρία και Σλοβακία). Προς αυτήν την κατεύθυνση θα πρέπει να εναρμονιστούν και τα άλλα κράτη που εκλήθησαν στη δεύτερη Σύνοδο, που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου (συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας).

2 Ενας συνασπισμός ευρωπαϊκών κρατών με ίδια ατζέντα και όραμα είναι η μόνη βιώσιμη πορεία προς τα εμπρός και θα πρέπει να περιλαμβάνει τις τρεις χώρες της Βαλτικής και τη Φινλανδία ως τους μεγαλύτερους παρόχους της ουκρανικής βοήθειας ανά κάτοικο. Χωρίς αποφασιστική ευρωπαϊκή δράση, η ήπειρος θα βρεθεί παραγκωνισμένη στις μελλοντικές διαπραγματεύσεις, αφήνοντας τα κράτη της πρώτης γραμμής να σηκώνουν δυσανάλογο βάρος σε επίπεδο περιφερειακής ασφάλειας και άμυνας. Αν οι λύσεις σε επίπεδο Ε.Ε. παραμείνουν άπιαστες, οι ad hoc άτυπες μορφές ασφάλειας θα γίνουν όλο και πιο κρίσιμες.

3 Εμφαση για πραγματική «ειρήνη μέσω της δύναμης» να αντιμετωπίζει τη Μόσχα στις διαπραγματεύσεις.

4 Η Ευρώπη έχει τα μέσα να επεκτείνει τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και να αναλάβει τον έλεγχο των παγκόσμιων περιουσιακών της στοιχείων. Το μεγαλύτερο μέρος των περίπου 300 δισ. ευρώ «παγωμένων» ρωσικών κεφαλαίων είναι στην Ευρώπη και ορισμένες χώρες έχουν ήδη παράσχει νομικό πλαίσιο για την κατάσχεσή τους για τις ανάγκες της Ουκρανίας. Το επόμενο πακέτο κυρώσεων της Ε.Ε. πλησιάζει, επίσης, στην ολοκλήρωσή του και θα πρέπει να εγκριθεί σύντομα. Είναι, λοιπόν, καιρός να επιταχυνθεί η εφαρμογή των δευτερευουσών κυρώσεων σε χώρες (Ουγγαρία, Σλοβακία) που αποφεύγουν τις υπάρχουσες κυρώσεις.

5 Μεγιστοποίηση της υποστήριξης προς την Ουκρανία χωρίς να περιμένει η Ε.Ε. τις ΗΠΑ.

6 Η αύξηση των αμυντικών προϋπολογισμών είναι κρίσιμη επειδή, χωρίς αυτό, οι Αμερικανοί δεν θα μας πάρουν στα σοβαρά. Αλλά η Ευρώπη πρέπει, επίσης, να αναλάβει ηγετικό ρόλο στη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια προς την Ουκρανία. Οι σκανδιναβικές-βαλτικές χώρες έχουν ήδη ξεπεράσει τα μεγαλύτερα κράτη της Ε.Ε., τόσο όσον αφορά τις συνεισφορές σε σχέση με το ΑΕΠ όσο και σε απόλυτους όρους μετρητών. Το Κίεβο επεκτείνει την αμυντική του βιομηχανία και οι στρατιωτικές προμήθειες από το εσωτερικό της Ουκρανίας θα αυξηθούν σημαντικά μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. Οι καταγγελίες για την έλλειψη διαθέσιμου εξοπλισμού συχνά χρησιμεύουν ως δικαιολογία, αντί να αντιπροσωπεύουν πραγματικά εμπόδια.

7 Η Ευρώπη μπορεί ακόμη και να ελπίζει ότι θα αντισταθμίσει εν μέρει την απώλεια των ΗΠΑ, αλλά δεν διαθέτει την ικανότητα να την αντικαταστήσει πλήρως. Θεωρητικά, με πολιτική βούληση και πόρους, θα μπορούσε να προμηθεύσει την Ουκρανία με αντιαεροπορική άμυνα μικρού και μεσαίου βεληνεκούς, ηλεκτρονική υποστήριξη πολέμου, βασικές στρατιωτικές προμήθειες και μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Ωστόσο, ακόμη και αν κινητοποιηθεί, η Ευρώπη δεν μπορεί να παρέχει κρίσιμα προηγμένα συστήματα, όπως το Patriot ή το HIMARS, τα οποία παραμένουν απαραίτητα για την άμυνα της Ουκρανίας (αν και θα μπορούσε να τα αποκτήσει από τις ΗΠΑ).

8 Προετοιμασία μέτρων για την αποτροπή μελλοντικής ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία.

9 Η Ευρώπη θα πρέπει να παρουσιάσει σαφές σχέδιο για πιθανές συνεισφορές στρατευμάτων στην Ουκρανία μετά την υπογραφή οποιασδήποτε συμφωνίας. Η Λιθουανία και άλλα έθνη εξακολουθούν να είναι πεπεισμένα ότι η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ είναι η πιο αποτελεσματική μακροπρόθεσμη αποτροπή κατά της Ρωσίας. Από την άλλη πλευρά, η Ουκρανία βρίσκεται ήδη στον μεγαλύτερο συμβατικό στρατό στην Ευρώπη και έχει πιο ενεργές δυνάμεις από την υπόλοιπη ήπειρο. Αυτές οι σκληραγωγημένες με μάχη μονάδες αποτελούν ευρωπαϊκό περιουσιακό στοιχείο και πρέπει να διατηρηθούν. Η Ευρώπη θα πρέπει να δεσμευτεί για μακροπρόθεσμη στρατιωτική υποστήριξη, εκπαίδευση και προμήθεια για τις Ενοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας και να εξασφαλίσει συνεχή αμυντική ικανότητα για τα επόμενα χρόνια.

10 Επιτάχυνση της ένταξης της Ουκρανίας στην Ε.Ε.

Μοντέλο

Παραδοσιακά, η διεύρυνση της Ε.Ε. ακολουθεί ένα μοντέλο βασισμένο στις επιδόσεις, απαιτώντας από τους υποψηφίους να πληρούν νομικά, πολιτικά και οικονομικά κριτήρια. Ωστόσο, η μοναδική γεωπολιτική κατάσταση της Ουκρανίας και η στρατηγική σημασία για την ευρωπαϊκή ασφάλεια καθιστούν αναγκαία μια ταχύτερη, πιο ευέλικτη προσέγγιση. Η Ουκρανία είναι ήδη βαθιά ενσωματωμένη στην Ε.Ε. μέσω εμπορικών συμφωνιών, αλλά η πλήρης ένταξη θα ξεκλειδώσει μεγαλύτερες επενδύσεις, ανάπτυξη υποδομών και θεσμικές μεταρρυθμίσεις. Τα βήματα θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν:

• Προοδευτική οικονομική ολοκλήρωση: Χορήγηση στην Ουκρανία βαθύτερης πρόσβασης στην ενιαία αγορά της Ε.Ε. πριν από την πλήρη ένταξη.● Πολιτική ένταξη: Παροχή στην Ουκρανία καθεστώτος παρατηρητή σε βασικά όργανα λήψης αποφάσεων της Ε.Ε.

  ● Ενωση Αμυνας και Ασφάλειας: Ενίσχυση των δεσμών της Ουκρανίας με τους μηχανισμούς ασφαλείας της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένης της μόνιμης αμυντικής συνεργασίας.

  ● Πρόσβαση σε κονδύλια της Ε.Ε.: Επέκταση της επιλεξιμότητας της Ουκρανίας για χρηματοδοτική στήριξη για τη βοήθεια στην οικονομική σταθερότητα και τη μεταπολεμική ανασυγκρότηση.

Ευελιξία

Η επιτάχυνση της ενσωμάτωσης της Ουκρανίας θα έστελνε ένα σαφές μήνυμα στη Ρωσία ότι η επιθετικότητα δεν θα εμποδίσει τις ευρωπαϊκές φιλοδοξίες καμίας χώρας. Η Ε.Ε. πρέπει να είναι πρόθυμη να αγκαλιάσει μη παραδοσιακές λύσεις, επιτρέποντας στην Ουκρανία να επωφεληθεί από τα πλεονεκτήματα ένταξης, ενώ η πλήρης διαδικασία ένταξης συνεχίζεται.

«ΚΛΕΙΔΙ» Η ΑΠΟΤΡΟΠΗ

Γαλλία και Βρετανία μπορούν να… κόψουν τον βήχα στη Ρωσία

Ο Τραμπ λέει ότι θέλει ειρήνη στην Ουκρανία. Αλλά η προσέγγισή του δεν μπορεί να λειτουργήσει, γιατί αποτυγχάνει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των εγγυήσεων ασφαλείας. Δεν θα υπάρξει ειρήνη όσο η Ουκρανία πρέπει να αντιμετωπίσει μόνη της τη Ρωσία. Η πραγματική αποτροπή -και όχι οι παραχωρήσεις- είναι το «κλειδί» για τη διαρκή ασφάλεια.

Ισως, όμως, αυτό το ελάττωμα μπορεί να ξεπεραστεί. Θεωρητικά, η τεχνική καινοτομία στη «σμίκρυνση» του πολέμου μπορεί να προσφέρει νέους τρόπους διασφάλισης της ειρήνης και η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο (και οι δύο πυρηνικές δυνάμεις) θα μπορούσαν να παρέμβουν, καθώς η Αμερική κάνει πίσω. Τώρα είναι η ώρα να εξετάσουμε τέτοιες πιθανότητες. Μιλώντας στην Ομάδα Επαφής για την Αμυνα της Ουκρανίας στις Βρυξέλλες την περασμένη εβδομάδα, ο υπ. Αμυνας των ΗΠΑ, Πιτ Χέγκσεθ, φαίνεται ότι μαρτύρησε πολλά από τα βασικά στοιχεία που θα είχαν αποτελέσει αντικείμενο διαπραγματεύσεων.
Πριν καν ξεκινήσουν οι συνομιλίες, οι ΗΠΑ είπαν ότι θα επιβάλουν εδαφικές απώλειες στην Ουκρανία και θα της απαγορεύσουν να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Τα σχόλια αυτά ακολούθησε μια ευφορική ανάρτηση του Τραμπ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με μια συνομιλία που είχε με τον Πούτιν.

Για να επανέλθουμε, λοιπόν, η αποτελεσματική αποτροπή είναι το «κλειδί» που θα διασφαλίσει ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία θα παραμείνει «παγωμένη». Θα μπορούσε να εφαρμοστεί από τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, που, μαζί με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, είναι συμβαλλόμενα μέρη του Μνημονίου της Βουδαπέστης του 1994, σύμφωνα με το οποίο η Ουκρανία συμφώνησε να εγκαταλείψει περισσότερα από 1.700 σοβιετικά πυρηνικά όπλα με αντάλλαγμα την υπόσχεση των άλλων μερών να διασφαλίσουν την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Είτε η Γαλλία είτε το Ηνωμένο Βασίλειο (ή, κατά προτίμηση, και οι δύο) θα μπορούσαν να προμηθεύσουν πυρηνικά όπλα την Ουκρανία ή και να την καλύψουν σε τυχόν άλλους ευάλωτους στόχους ρωσικής επιθετικότητας.

Αν η Βρετανία και η Γαλλία ήταν σε θέση να εξοπλίσουν αποτελεσματικά την Τσεχοσλοβακία το 1938, δεν θα υπήρχε γερμανική εισβολή και ίσως δεν θα υπήρχε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Αλλά αυτό απλώς δεν ήταν δυνατό εκείνη τη στιγμή. Σήμερα είναι διαφορετικά. Η Γαλλία και η Βρετανία κατέχουν τα μέσα αποτροπής και οι τεχνολογικές μεταβιβάσεις είναι πολύ πιο εύκολες.

Εδώ και καιρό γίνεται λόγος για την εξεύρεση μιας νέας μορφής πολυμέρειας σε έναν κόσμο που γίνεται όλο και πιο κατακερματισμένος. Γαλλία και Βρετανία έχουν την ευκαιρία να δείξουν πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει αυτό και πώς θα μπορούσε να αποκαταστήσει κάποια ειρήνη και ασφάλεια σε έναν κόσμο που στρέφεται στην άκρη της αβύσσου.