Γράφει ο Πάνος Αμυράς*

Δεν είναι η πρώτη φορά που η κυβέρνηση της Αριστεράς, που θα έσκιζε τα Μνημόνια, έβαλε πρώτα τις υπογραφές και μετά διάβασε τα κείμενα. Θυμίζουμε ότι το τρίτο Μνημόνιο κατατέθηκε στη Βουλή τον Αύγουστο του 2015 πρώτα στα αγγλικά και μετά από λίγα 24ωρα μεταφράστηκε στα ελληνικά.

Πέρυσι τον Μάιο οι 153 της συμπολίτευσης ψήφισαν το αποκαλούμενο τέταρτο Μνημόνιο με τις περικοπές στις συντάξεις και τις αυξήσεις στους φόρους και λίγες ημέρες αργότερα το υπουργείο Οικονομικών έφερε νέο νομοσχέδιο με τις «διορθώσεις» και διευκρινίσεις που απαιτούσαν οι δανειστές επί του ψηφισθέντος κειμένου! Με το διορθωτικό νομοσχέδιο μάλιστα ορίσθηκε ρητώς η δέσμευση για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% και το 2022, αφού οι δανειστές είχαν κρίνει ότι δεν ήταν σαφής η προηγούμενη διάταξη!

Με τις ίδιες συνοπτικές διαδικασίες ο Ευκλείδης Τσακαλώτος έδωσε τα χέρια με τους εκπροσώπους της τρόικας υπογράφοντας τα πάντα χωρίς να κερδίζει τίποτε το συγκεκριμένο. Γιατί αλίμονο εάν θεωρείται νίκη η μικρή αύξηση των οικογενειακών επιδομάτων όταν ο Κρατικός Προϋπολογισμός εμφανίζει θηριώδη πλεονάσματα μέσω της υπερφορολόγησης και της στάσης πληρωμών, αλλά και ταυτόχρονα σχεδόν εκμηδενίζει το ΕΚΑΣ και το επίδομα θέρμανσης.

Αδυνατούμε να αντιληφθούμε τι κέρδισε η ελληνική πλευρά με την επικαιροποίηση του Μνημονίου. Αντιθέτως, είναι ευκρινείς οι παγίδες για τους φορολογούμενους που θα έρθουν με το πολυνομοσχέδιο τις επόμενες ημέρες. Η ταχύτερη εφαρμογή των μειώσεων στις κύριες και επικουρικές συντάξεις, που είναι προγραμματισμένη για την 1η.1.2019, και της περικοπής στο αφορολόγητο (που είχε θεσπιστεί για το 2020) γίνεται πιο πιθανή με τη νέα διάταξη που θα δίνει το κλειδί των αποφάσεων στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Η κυβέρνηση πέτυχε το ακατόρθωτο. Το ΔΝΤ μπορεί να μη συμμετέχει στη χρηματοδότηση της χώρας και οι προτάσεις του για ελάφρυνση του χρέους να έχουν μπει στο «ψυγείο», αλλά έχει ήδη επιβάλει όλα τα επώδυνα μέτρα σε φορολογία και συντάξεις, ενώ θα είναι ο διεθνής οργανισμός που θα κρίνει εάν είναι εφικτός ο στόχος για πλεόνασμα 3,5% το 2018. Εάν το ΔΝΤ κρίνει ότι ο πήχυς είναι υψηλός (έως τώρα έχει δώσει πρόβλεψη για πλεόνασμα 2,6% του ΑΕΠ), τότε θα ενεργοποιήσει νωρίτερα την αύξηση των φόρων και την κατάργηση των προσωπικών διαφορών στους συνταξιούχους.

Ουσιαστικά το υπουργείο Οικονομικών έχει εκχωρήσει τα κλειδιά της πολιτικής του στους «τεχνοκράτες» του ΔΝΤ, χωρίς να εξασφαλίσει τη συναίνεση του Ταμείου στη μείωση του χρέους.

Από τις υπογραφές-εξπρές προκύπτει και ένα βασικό πολιτικό συμπέρασμα. Ο κ. Τσίπρας έδωσε εντολή στους υπουργούς του να κλείσουν τη διαπραγμάτευση χωρίς πολλές συζητήσεις προκειμένου να «καλλιεργήσει» το αφήγημα της καθαρής εξόδου από τα Μνημόνια τον Αύγουστο του 2018. Στόχος του Μαξίμου είναι να στήσει «φιέστα» στις 20 Αυγούστου και να προσφύγει σε κάλπες τον Σεπτέμβριο ελπίζοντας ότι θα αποφύγει τη συντριβή. Και την εφαρμογή των μέτρων, που, όπως φαίνεται, έρχονται πιο κοντά με το πολυνομοσχέδιο που θα κατατεθεί από τον κ. Τσακαλώτο τις επόμενες ημέρες.

Τα νησιά δεν τη γλίτωσαν

Πού είναι οι ωραίες εποχές όταν οι ηγεσίες του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝ.ΕΛ. ορκίζονταν ότι δεν πρόκειται να αυξηθεί η φορολογία στα νησιά. «Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα», έλεγε στις αρχές του 2015 ο Αλέξης Τσίπρας απειλώντας τους «Σαμαροβενιζέλους» ότι δεν θα επέτρεπαν την αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά. «Εάν αυξηθεί ο ΦΠΑ, θα παραιτηθώ», διεμήνυε ο πρόεδρος των ΑΝ.ΕΛ. Τελικώς οι φόροι αυξήθηκαν στα περισσότερα νησιά του Αιγαίου, ενώ, όπως φαίνεται, δεν θα γλιτώσουν ούτε τα 32 τελευταία νησιά που διατηρούν ακόμη την έκπτωση στον ΦΠΑ. Οσο για τα αντίμετρα που διαφημίζει η κυβέρνηση, δεν έχουν κανένα σοβαρό αντίκρισμα. Απλώς χρυσώνουν το χάπι στους νησιώτες του Ανατολικού Αιγαίου, που όμως από την 1η.1.2018 θα πληρώνουν ακριβότερα όλα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες και θα περιμένουν ως αντίμετρο την αύξηση των… δημοσίων επενδύσεων.

Η θυσία της Ντόρας

Η απόφαση του προέδρου της Ν.Δ. Κυριάκου Μητσοτάκη να αποκλείσει από οποιαδήποτε κυβερνητική θέση συγγενικό του πρόσωπο πράγματι είναι άδικη για την Ντόρα Μπακογιάννη. Στην πολιτική ζωή η Ντόρα έχει διαγράψει τη δική της πορεία, η οποία ασφαλώς είναι αυτόφωτη. Για το λόγο αυτόν αυτοδίκαια και όχι λόγω συγγενείας θα μπορούσε να έχει θέση σε ένα υπουργικό συμβούλιο κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. Ο κ. Μητσοτάκης εξαιρώντας την Ντόρα θέλει να δώσει ένα μήνυμα για το πώς σκέπτεται να κυβερνήσει χωρίς «συγγενείς και φίλους» και αυτό είναι κατανοητό, όταν μάλιστα ο κ. Τσίπρας και οι περισσότεροι υπουργοί του ΣΥΡΙΖΑ έχουν διορίσει ξαδέρφια, θείους και ανιψιούς. Ωστόσο δεν παύει να θυσιάζει μία ισχυρή προσωπικότητα με εμπειρία σε κυβερνητικά σχήματα και πολιτικό λόγο.

O Πάνος Αμυράς είναι ο διευθυντής του Ελεύθερου Τύπου
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου