Όπως σε όλα τα προηγούμενα βιβλία του, έτσι και τώρα στο καινούριο «Το κίνημα της αυτοκτονίας» (εκδόσεις Κείμενα), περνάει την εποχή μας από το κόσκινο ιστορικά και κοινωνικά με αμεσότητα και ευθύτητα
- Κύριε Μάρκαρη, η έλευση του 21ου αιώνα έβγαλε την αστυνομική λογοτεχνία από το περιθώριο. Ιστορίες μυστηρίου, σκληρά ρεαλιστικά αφηγήματα, αλλά και οι σύγχρονες εμπορικές εκδοχές τους, γνωρίζουν παγκόσμια επιτυχία. Όμως υπάρχουν ακόμα αναγνώστες που δυσπιστούν σ αυτό το είδος και το θεωρούν κατώτερο θέλετε να τοποθετηθείτε πάνω σ αυτό;
Όσοι δυσπιστούν, αναγνώστες ή κριτικοί, ανήκουν σε εκείνους που δίνουν προτεραιότητα στη λογοτεχνική γραφή και στο ύφος. Καταλογίζουν στο αστυνομικό μυθιστόρημα την έλλειψη λογοτεχνικού ύφους. Η μεγάλη επιτυχία του αστυνομικού μυθιστορήματος στην Ευρώπη οφείλεται, ωστόσο, στη μετεξέλιξη του από αστυνομικό σε κοινωνικό μυθιστόρημα με αστυνομική πλοκή. Είτε μιλάμε για το σκανδιναβικό, είτε για το μεσογειακό αστυνομικό μυθιστόρημα, και τα δυο είναι κοινωνικά μυθιστορήματα με αστυνομική πλοκή.
- Η ελληνική αστυνομική λογοτεχνία έχει μεταλλαχθεί στο πέρασμα του χρόνου; Ποιο είναι το μέλλον της; Αν μπορούσατε με έναν μαγικό τρόπο να αλλάξετε κάτι σ’αυτήν τι θα αλλάζατε;
Η μετατροπή του αστυνομικού σε κοινωνικό μυθιστόρημα ξεκίνησε στην Ελλάδα με τα μυθιστορήματα του Γιάννη Μαρή. Ο Μαρής υπήρξε ένας πρωτοπόρος όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη. Δυστυχώς αδικήθηκε από την κριτική, για τους λόγους που ανέφερα παραπάνω. Υπάρχουν και σήμερα συγγραφείς αστυνομικού, που ασχολούνται με κοινωνικά προβλήματα, όπως υπάρχουν και άλλοι που επιμένουν στο μοντέλο του περίεργου αστυνομικού ή ντετέκτιβ. Αυτό δεν αλλάζει με τη βούληση κάποιου ή με μαγικό τρόπο. Είναι ζήτημα εξέλιξης.
- Ο κόσμος μας αλλάζει ραγδαία. Μέσα σε αυτόν ο συγγραφέας, o Πέτρος Μάρκαρης, πώς υπάρχει, πώς συμπεριφέρεται;
Παρακολουθώ καθημερινά τις εξελίξεις και συνήθως εξοργίζομαι. Αλλά, αυτό μη σας φανεί παράξενο. Εδώ και πολλά χρόνια, για να καθίσω μπροστά στον υπολογιστή μου πρέπει κάποιο γεγονός στην κοινωνία ή στην πολιτική να με κάνει έξαλλο. Όταν γίνω έξαλλος λέω στον εαυτό μου: τώρα πρέπει να βρεις μια ιστορία, για να την πεις και να ηρεμήσεις.
- Εχετε ένα σπουδαίο χάρισμα: με πολύ απλά υλικά, χτίζετε αστυνομικά μυθιστορήματα που έχουν από πίσω βαθύ στοχασμό για την κοινωνία και την πολιτική. Πως τα καταφέρνετε Ποια στοιχεία σάς έλκουν σε ένα χαρακτήρα ώστε να τον καταστήσετε λογοτεχνικό και ποια θέματα σας ενδιαφέρουν περισσότερο;
Τα θέματα που με ενδιαφέρουν περισσότερο, κυρίως μετά την «τετραλογία της κρίσεως», τα τέσσερα μυθιστορήματα, που έγραψα με θέμα την οικονομική κρίση του 2010, είναι εκείνα που έχουν σχέση με την κοινωνία και την πολιτική. Το άλλο που με ενδιαφέρει είναι η οικογένεια του Χαρίτου. Κάθε μυθιστόρημα μου αναπτύσσεται σε δυο επίπεδα. Το ένα είναι η πλοκή, που είναι διαφορετική σε κάθε μυθιστόρημα. Το άλλο είναι η οικογένεια του Χαρίτου, που εξελίσσεται από μυθιστόρημα σε μυθιστόρημα.
- Ο διαχρονικός πρωταγωνιστής σας Κώστας Χαρίτος δεν κάνει ποτέ κατάχρηση της εξουσίας και καλείται να εξιχνιάσει κάθε φορά τα εγκλήματα που έγιναν κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες. Άραγε υπάρχουν ακόμα υπερασπιστές του νόμου στην σημερινή εποχή που να ακολουθούν τα βήματά του;
Ασφαλώς και υπάρχουν. Στη διάρκεια της συγγραφικής μου δραστηριότητας γνώρισα πολλούς αστυνομικούς που ήταν έντιμοι και προσηλωμένοι στο καθήκον τους.
- Ο διχασμός της κοινωνίας εν μέσω πανδημίας στο βιβλίο σας «το κίνημα της αυτοκτονίας» σας έδωσε τη δυνατότητα να μας περάσετε ένα κοινωνικό μήνυμα και με παραλήπτη τη νέα γενιά;
Εκείνο που με ενδιέφερε κυρίως ήταν η σύγκριση δυο γενεών: η σύγκριση της γενιάς, πριν από τη δική μου, που πέρασε δια πυρός και σιδήρου, και της γενιάς των εγγονών. Πώς η παλιά γενιά ήταν πάντα έτοιμη να θυσιαστεί, για να βοηθήσει αυτούς που υποφέρουν και χρειάζονται στήριξη και πώς η νεώτερη σκηνοθετεί μιαν αντίσταση των «βολεμένων». Εντούτοις πρόσθεσα και μια συμφιλίωση, έστω και ως μεμονωμένη περίπτωση.
- Γράφετε στο βιβλίο σας «Ο φόνος είναι χρήμα» : «Αυτό που βλέπουμε σήμερα στον κόσμο είναι μια παράσταση, σκηνοθετημένη από το χρηματοπιστωτικό σύστημα, με ηθοποιούς πάνω στη σκηνή τους πολιτικούς». Πιστεύετε ότι μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα στην σημερινή εποχή; Να έχουμε μια πιο δίκαιη αντιμετώπιση;
Εκείνο που παραλείπει να δηλώσει ο ήρωας είναι ότι οι πολίτες έχουν δικαίωμα να εκλέγουν τους ηθοποιούς, αλλά όχι τους σκηνοθέτες. Χρειάζεται αγώνας για να αλλάξει αυτή η πραγματικότητα. Αλλά, ο αγώνας δεν μπορεί να γίνει μέσα από ατάκες και εξάρσεις στα κοινωνικά δίκτυα. Η κινητοποίηση, για να έχει αντίκτυπο πρέπει πάντα να έχει πολιτικό υπόβαθρο και δημόσια παρουσία.
- Στα αστυνομικά μυθιστορήματα συμβαίνει συχνά να αναρωτιόμαστε για τη σχέση του ντετέκτιβ-πρωταγωνιστή με τον συγγραφέα του. Πώς θα περιγράφατε τη σχέση σας με τον αστυνόμο Χαρίτο; Όσο μεγαλώνει μοιάζει στον Πέτρο Μάρκαρη (χαμόγελο);
Το μόνο σημείο που μοιάζουμε με τον Χαρίτο είναι το βλέμμα και το χιούμορ μας πάνω στην Αθήνα και τους Αθηναίους. Η μεγάλη ομοιότητα δε βρίσκεται ανάμεσα σ’ εμένα και στον Χαρίτο, αλλά ανάμεσα στη σύζυγο του Χαρίτου, την Αδριανή και τη μητέρα μου.
- Είναι γνωστό ότι γνωρίζατε προσωπικά τον Αντρέα Καμιλέρι, σύμβολο της αστυνομικής μεσογειακής λογοτεχνίας.. Τι κοινό σας έδενε μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας κάποιο χαρακτηριστικό συμβάν από τη γνωριμία σας;
Εκείνο που μας ένωνε ήταν το χιούμορ και οι κοινές πολιτικές μας αντιλήψεις. Πολλές φορές αναρωτιόμουν πώς ένας άνθρωπος, που είχε χάσει τελείως την όραση του, μπορούσε να διατηρεί αυτό το ανατρεπτικό χιούμορ. Μετά όμως σκεφτόμουν πώς αυτό το ανατρεπτικό χιούμορ ήταν το χαρακτηριστικό της γενιάς του. Ήταν μια διέξοδος, αλλά ταυτόχρονα και ένα είδος αντίστασης. Την τελευταία φορά που συναντηθήκαμε τον ρώτησα ποια ήταν η γνώμη του για την κυβέρνηση της Ιταλίας, δηλαδή τον συνασπισμό των Πέντε Αστέρων με την Λέγκα του Βορρά, που κυβερνούσε τότε. «Θα σου την πω με μια φράση: νοσταλγώ τον Μπερλουσκόνι», ήταν η απάντηση του.
- Οι πόλεις δεν είναι αρχαίες πέτρες, είναι οι σύγχρονοι άνθρωποι. Ποια είναι η θέση της Κωνσταντινούπολης ως γενέτειρά σας στη ζωή σας; Οι ανακατατάξεις που γίνονται συχνά πυκνά εκεί σας έχουν επηρεάσει;
Γεννήθηκα και μεγάλωσα σε μια Πόλη πολυεθνική και πολυπολιτισμική. Αυτό ήταν ένα δώρο για μένα, που σημάδεψε την πορεία μου. Όταν περπατούσα στη μεγάλη οδό του Πέραν, τη λεωφόρο Ανεξαρτησίας, όπως είναι η επίσημη ονομασία της, άκουγα ταυτόχρονα Ελληνικά, Τούρκικα, Αρμένικα, σεφαραδίτικα Εβραϊκά. Γαλλικά και Ιταλικά. Δε γύριζα ούτε να κοιτάξω ποιος μιλούσε, γιατί αυτή ήταν η καθημερινότητα. Χαίρομαι ακόμα, όταν πηγαίνω στην Πόλη, αλλά η Πόλη που μεγάλωσα δεν υπάρχει πια.
- Θα μας δώσετε κάποιο σπόιλερ για τα μελλοντικά σας σχέδια (χαμόγελο)
Γράφω ένα καινούργιο μυθιστόρημα, το οποίο είναι διαφορετικό από τα τελευταία μυθιστορήματα μου και επειδή έχει διαφορετική πλοκή, αλλά και επειδή παρουσιάζει κάποιους καινούργιους χαρακτήρες, που ήρθαν, ελπίζω, για να μείνουν.
Ειδήσεις σήμερα
Ευλογιά των πιθήκων: Σχεδιάζοντας την επόμενη ημέρα σε Ελλάδα και Ευρώπη – Θα πάμε προς εμβολιασμό;
Φορολογικές δηλώσεις 2022: Έρχεται παράταση – Πώς θα κάνετε τροποποιητικές δηλώσεις χωρίς πρόστιμο
Κώστας Ηλιάκης: Η μέρα που έκλαψε και ο Θεός – 16 χρόνια από τον χαμό του ήρωα
«Βυθίζονται» τα κρυπτονομίσματα καθώς δεν είναι αλώβητα από τις νομισματικές κρίσεις