Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Γιώργος Νταλάρας, που τον βρίσκουμε να φιγουράρει, σε ηλικία 17 ετών, παίζοντας κιθάρα και τραγουδώντας στο συγκρότημα Crummy Ones, ένα βραχύβιο γκρουπ που δημιουργήθηκε, το καλοκαίρι του 1966, στην Ηλιούπολη, αλλά μερικούς μήνες αργότερα διαλύθηκε, λόγω της στράτευσης του Νταλάρα και της μετακίνησης του ντράμερ σε άλλο γκρουπ.
Αλλά και ο Νίκος Καρβέλας ξεκινάει ως ντράμερ στα 15 του χρόνια, από τους Lovely Kids, συγκρότημα του Παλαιού Φαλήρου, που δημιουργήθηκε το 1966.
Στους Shooting Stars, το καλύτερο συγκρότημα του Χαλανδρίου και ένα από τα καλύτερα των βορείων προαστίων, μπαίνει ως οργανίστας ο Θάνος Μικρούτσικος στα μέσα του ’68 και μένει στο σχήμα έως τις αρχές του ’69.
Ο Σταμάτης Σπανουδάκης είναι ο κιθαρίστας των ULS, που δημιουργήθηκαν στις αρχές του 1965, με τον συνθέτη να παίζει αργότερα και μπάσο και όργανο.
Στα μέσα του 1966 δημιουργούνται στην περιοχή της Νέας Ιωνίας οι Crosswords, με τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου να παίζει κιθάρα και να τραγουδάει. Στο τέλος του 1968 ο τραγουδιστής στρέφεται στον χώρο των μπουάτ και αραιώνει τις εμφανίσεις του στο συγκρότημα.
Τους Letters εμπλουτίζει με την παρουσία της η Ρένα Παγκράτη, η οποία τραγουδάει σε συναυλία που έδωσαν στο Τουριστικό Περίπτερο Δαφνίου στις αρχές του 1968.
Στην περιοχή των Ελληνορώσων, περίπου στο τέλος του 1964, αρχίζει η ιστορία των Dragons, όπου συμμετέχει και ο Λάκης Παπαδόπουλος ως κιθαρίστας.
Ο Νίκος Παπάζογλου ξεκινάει ως κιθαρίστας και τραγουδιστής από τους Ronnie and Those, ένα συγκρότημα με βραχύβια πορεία, που δημιουργήθηκε, το 1965, στη Θεσσαλονίκη.
Στη δισκογραφία, με τον Στέλιο
Στους Darks κάνει το ντεμπούτο του ο Βλάσης Μπονάτσος ως ερμηνευτής, ενώ, όταν διαλύεται το γκρουπ, συμμετέχει στη δεύτερη σύνθεση των Loubogg. Γενικά, τα συγκροτήματα της εποχής διαλύονταν σχετικά εύκολα και τα μέλη προσχωρούσαν σε άλλα γκρουπ.
Στους Happy Monks, από το Αιγάλεω, περνά για ένα φεγγάρι, το 1965, ως πιανίστας ο 20χρονος και πολύ γνωστός, μετέπειτα συνθέτης του Νέου Κύματος, Λίνος Κόκοτος.
Αλλα κορυφαία ονόματα που βρίσκουμε σε συγκροτήματα είναι οι: Ντέμης Ρούσσος, Λουκάς Σιδεράς (Beatniks), Αντώνης Βαρδής (Vikings, Meteors), Στέλιος Φωτιάδης (Rings, Fratelli) κ.ά.
Ολες οι παραπάνω πληροφορίες για τα συγκροτήματα είναι πολύ περισσότερες σε αυτήν τη δεύτερη ανανεωμένη έκδοση του βιβλίου, που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 2015. Κι αυτό γιατί ο συγγραφέας του δεν σταμάτησε ποτέ την έρευνα, ακόμα και μετά την πρώτη έκδοση του βιβλίου του. Ετσι, το λεύκωμα εμπλουτίστηκε με ακόμα περισσότερες φωτογραφίες και συγκροτήματα και έγιναν κάποιες διορθώσεις.
Εντός του φιγουράρουν πολύ γνωστά συγκροτήματα, όπως The Idols, The Forminx, The Olympians, The Charms, που είχαν βέβαια δισκογραφία, καθώς και συγκροτήματα που έκαναν μεν εμφανίσεις, κυρίως στις γειτονιές τους, ενώ δεν δισκογράφησαν ποτέ τα τραγούδια τους.
Πρόκειται για ένα συναρπαστικό μουσικό οπτικοακουστικό ταξίδι στην εποχή της αθωότητας, νοσταλγικό για όσους την έζησαν και άκρως ενδιαφέρον για όσους τότε ήταν πολύ νέοι ή δεν είχαν καν γεννηθεί.
ΣΚΑΝΑΡΙΣΜΑ ΜΕ ΚΩΔΙΚΕΣ QR
Αποτελεί ένα βιβλίο που όχι μόνο διαβάζεται, αλλά ακούγεται, καθώς περιέχει και άλλη μία σημαντική καινοτομία που κάνει αυτό το βιβλίο και έναν πολύτιμο, ακουστικό οδηγό στην ελληνική νεανική ποπ κουλτούρα του ’60. Σκανάροντας με το κινητό τους κώδικες QR, που βρίσκονται διάσπαρτοι στις σελίδες του βιβλίου, έχετε τη δυνατότητα να ακούσετε χαρακτηριστικά τραγούδια όλων των συγκροτημάτων που είχαν την τύχη να αποτυπώσουν τη δουλειά τους δισκογραφικά.
Info: «Τα ελληνικά μουσικά συγκροτήματα των sixties». Ενα φωτογραφικό λεύκωμα. Εκδοτικός Οίκος: «Ογδοο». Συγγραφέας: Νίκος Σάρρος. Σελίδες: 380. Τιμή: 28,80 ευρώ
ΝΙΚΟΣ ΣΑΡΡΟΣ
«Η μόνη διέξοδος των νέων να ακούν μοντέρνα μουσική»
Πώς όμως στράφηκε ο συγγραφέας του, Νίκος Σάρρος, σε αυτήν τη δεκαετία, μιας και δεν την έζησε ο ίδιος; «Τα μουσικά βιώματα του πατέρα μου στάθηκαν καθοριστικά, αλλά και ένα τραγούδι που άκουσα το 1989 στο ραδιόφωνο όταν ήμουν 13 ετών», λέει ο Νίκος Σάρρος στον «Ε.Τ.» της Κυριακής και συνεχίζει: «Τα συγκροτήματα αυτά της δεκαετίας του ’60 ήταν τα αγαπημένα του πατέρα μου και τα ακούγαμε συνέχεια σε κασέτα στο αυτοκίνητο και από τους δίσκους που είχαμε στο σπίτι. Τον Οκτώβριο του 1989, ενώ διάβαζα τα μαθήματά μου άκουγα παράλληλα ραδιόφωνο. Στο ψάξιμο για κάτι καλό η βελόνα του ραδιοφώνου κόλλησε σε μια όμορφη μελωδία. Βγήκα από το δωμάτιο και πήρα τηλέφωνο στον σταθμό για να ρωτήσω: “Ποιος είναι ο τίτλος του τραγουδιού που παίξατε πριν από λίγο;”. Την Κυριακή πήρα τον πατέρα μου και πήγαμε στο Μοναστηράκι ψάχνοντας το δισκάκι. Το αγόρασα 600 δρχ. Για την ιστορία, το τραγούδι εκείνης της βραδιάς ήταν το “Κάθε μέρα που περνάει” των Esquires. Κάπως έτσι άρχισε το ταξίδι μου και ακόμα συνεχίζεται».
Πότε ξεκινήσατε την έρευνα, πόσο διήρκεσε και ποιες δυσκολίες συναντήσατε;
Ξεκίνησα όταν ήμουν 18-19 ετών, που άρχισα να συλλέγω πληροφορίες. Πιο συστηματικά η έρευνα ξεκίνησε το 2003 και διήρκεσε περίπου δέκα χρόνια. Η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν η επαλήθευση και η διασταύρωση των πληροφοριών. Κάθε φορά που έβρισκα τη σύνθεση ενός γκρουπ έπρεπε να την επιβεβαιώνω από πολλές και διαφορετικές πηγές. Επρεπε να συναντώ τα μέλη και να διασταυρώνω τις ημερομηνίες και τα γεγονότα. Ο Τύπος της εποχής δεν παρέχει στοιχεία για αυτά τα συγκροτήματα και τη δράση τους. Πολλές από τις πληροφορίες που αναγράφονται εδώ είναι πρωτογενείς και, άρα, δύσκολο έως αδύνατο κάποιες φορές να διασταυρωθούν. Εχει περάσει, άλλωστε, πάνω από μισός αιώνας από τότε και είναι λογικό η μνήμη όλων να είναι εξασθενημένη. Οταν έβρισκα φωτογραφίες με αποτυπωμένες τις ημερομηνίες από πίσω, αυτό ήταν ένα ντοκουμέντο που μου έδινε σιγουριά για την εγκυρότητα της πληροφορίας.
Ποια είναι η επίδραση αυτών των συγκροτημάτων στην εποχή;
Η σημαντικότητα όλων αυτών των γκρουπ ήταν ότι αποτελούσε τη μόνη διέξοδο των νέων ανθρώπων της εποχής να ακούν μοντέρνα μουσική, καθώς στο ραδιόφωνο το είδος ακουγόταν ελάχιστα, αφού κυριαρχούσε το λαϊκό τραγούδι. Στα κλαμπ δεν μπορούσαν να πάνε όλοι, γιατί ήταν ακριβά. Οπότε, ο μοναδικός τρόπος ήταν μέσα από τις συναυλίες που έδιναν αυτά τα συγκροτήματα σε επίπεδο γειτονιάς.
Ποια είναι τα είδη των συγκροτημάτων της δεκαετίας;
Τα συγκροτήματα της εποχής χωρίζονται σε τρεις περιόδους. Η πρώτη ορίζεται χρονικά από τα τέλη της δεκαετίας του ’50 μέχρι και τα μέσα περίπου του 1963, που τα συγκροτήματα μπαίνουν δειλά δειλά στην κοινωνική ζωή του τόπου μέσα από τις εμφανίσεις τους, κυρίως, σε δεξιώσεις και πάρτι. Η δεύτερη περίοδος χρονολογείται από τα μέσα του 1963 έως τα μέσα του 1966 και χαρακτηρίζεται από την απόλυτη έκρηξη του φαινομένου. Δεν υπήρχε γειτονιά που να μην είχε το δικό της συγκρότημα, πειρατικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί και κλαμπ ξεπετάγονταν καθημερινά, ενώ εμφανίσθηκαν τα μουσικά ρεσιτάλ και τα κυριακάτικα πρωινά, παράλληλα με τις πρώτες ηχογραφήσεις δίσκων από συγκροτήματα που χρησιμοποιούσαν αποκλειστικά ξένο στίχο. Η τρίτη περίοδος αφορά το διάστημα από τον Οκτώβριο του 1966 έως τα τέλη της δεκαετίας. Η πρωτοφανής εισπρακτική επιτυχία του «Τρόπου» των The Olympians κάνει τις εταιρίες να ανοίξουν διάπλατα τις πόρτες στα συγκροτήματα, αφού βλέπουν εμπορική απήχηση που μεταφράζεται σε κέρδος. Τα συγκροτήματα προσπαθούν να γράψουν ελληνικό στίχο, αλλά συχνά οι εταιρίες προτιμούν την εύκολη λύση της διασκευής με στίχους στη γλώσσα μας, ποντάροντας μια γνωστή μελωδία που απλώς δεν θα έχει «ακαταλαβίστικο», αλλά απολύτως αντιληπτό νόημα. Ετσι, όλα τα γκρουπ προτιμούν να διασκευάζουν, χάνοντας όμως την αίσθηση της δημιουργίας και της αυθεντικότητας.
Ποιος ήταν ο στόχος σας μέσα από αυτό το λεύκωμα;
Ηθελα να κάνω μια δουλειά τεκμηριωμένη, γι’ αυτό και έκανα πολλά χρόνια να την ολοκληρώσω. Οδηγός μου ήταν η αγάπη μου για τη μουσική εκείνης της τόσο ρομαντικής εποχής, που δυστυχώς δεν έζησα. Μοναδική μου επιθυμία είναι η φωτογραφία να αντικαταστήσει τη μουσική και να αναπαραστήσει απόλυτα εκείνη την εποχή.
Η δεκαετία του ’60 στάθηκε καταλυτική για την εξέλιξη της μουσικής κουλτούρας της χώρας, γιατί μπορεί τα περισσότερα από τα συγκροτήματα που μεσουράνησαν τότε να έσβησαν στο τέλος της, αλλά γέννησαν τους καλλιτέχνες που διαμόρφωσαν τη μετέπειτα μουσική σκηνή στη χώρα μέχρι και τις μέρες μας.
Ειδήσεις σήμερα
Πότε επιστρέφουν οι σειρές στην TV – Τι θα δούμε στα πρώτα επεισόδια
Πέθανε η σπουδαία ποιήτρια Ολυμπία Καράγιωργα
Κακοκαιρία: Σε ποιες περιοχές δεν θα λειτουργήσουν τα σχολεία
Κλειστά σχολεία: Δείτε σε ποιες περιοχές δεν θα ανοίξουν τη Δευτέρα
Οι τουρίστες «ψηφίζουν» Αθήνα και τον Χειμώνα – Στο 79% η πληρότητα των ξενοδοχείων