Η έκτακτη σύγκληση του ΕWG θα έχει τη μορφή τηλεδιάσκεψης και, όπως ανέφερε κοινοτική πηγή, η συζήτηση θα επικεντρωθεί σε δύο θέματα: 1) το πόρισμα των θεσμών σχετικά με τη διαδικασία που ακολούθησε η ελληνική κυβέρνηση, αλλά και τη συμβατότητα των εξαγγελιών με το πρόγραμμα και 2) το γεγονός ότι δεν ενημερώθηκαν τα κράτη-μέλη πριν από το «πάγωμα» της επεξεργασίας των μέτρων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, που ανακοίνωσε ο πρόεδρος του Εurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ.
Αναφορικά με το πρώτο θέμα, οι θεσμοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι σε σχέση με τη διαδικασία η κυβέρνηση δεν τήρησε τα συμφωνηθέντα γιατί θα έπρεπε να προχωρήσει στις εξαγγελίες σε συνεννόηση με τους δανειστές. Μάλιστα, η χρονική στιγμή δεν ήταν ενδεδειγμένη γιατί επισήμως οι δημοσιονομικές επιδόσεις του 2016 θα δημοσιευθούν από τη Εurostat τον Απρίλιο του 2017.
Σχετικά με το πρόβλημα που δημιούργησε η εξαγγελία των μέτρων, είναι από μικρό μέχρι ελάχιστο, γιατί, όπως αναφέρουν οι θεσμοί, τα μέτρα ύψους 617 εκατ. ευρώ μειώνουν το περιθώριο ασφαλείας που έχει τεθεί από τους θεσμούς για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων το 2016, ωστόσο δεν επηρεάζουν, όπως φαίνεται, τα έτη 2017 και 2018, παρά μόνο σε περίπτωση επέκτασής τους. Δηλαδή, αν τα ίδια εφαρμοστούν και τα επόμενα χρόνια.
Μέχρι χθες δεν υπήρχε καθαρή εικόνα στις Βρυξέλλες σχετικά με τη στάση που θα κρατήσει σήμερα η γερμανική κυβέρνηση, η οποία έχει «παγώσει» την επεξεργασία των βραχυπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους στον ΕΜΣ.
Ερωτηματικό αποτελεί επίσης πώς τα ίδια τα μέλη του EWG θα μπορέσουν χωρίς να υπάρχει κάποιο νέο στοιχείο να αλλάξουν ριζικά την απόφαση που πήραν πριν από μόλις πέντε μέρες την περασμένη Πέμπτη με την ιδιότητά τους ως μελών του Δ.Σ. του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας να παγώσουν τα μέτρα για το χρέος όχι μέχρι και τη σημερινή συνεδρίαση, αλλά από τώρα μέχρι και τον Ιανουάριο.
Αίσια εξέλιξη
Στην καλή περίπτωση θα μπορούσε να βρεθεί λύση που θα οδηγήσει στο «ξεπάγωμα» της επεξεργασίας των βραχυπρόθεσμων μέτρων με ταυτόχρονη παροχή ρητών διαβεβαιώσεων από την ελληνική κυβέρνηση ότι δεν θα επαναληφθεί στο μέλλον ανάλογη μονομερής ενέργεια. Το σενάριο αυτό υποστηρίζουν πολλές χώρες και η Κομισιόν, η οποία έχει δραστηριοποιηθεί έντονα τις τελευταίες μέρες για την εκτόνωση της κατάστασης.
Δυσμενής εξέλιξη
Το κακό σενάριο είναι η Γερμανία να πιέσει και να πετύχει η επανεξέταση της απόφασης του ΕΜΣ να γίνει όταν θα υπάρχουν τα τελικά στοιχεία για το κλείσιμο του Προϋπολογισμού του 2016 επικυρωμένα από τη Eurostat.
Στο δεύτερο θέμα, δηλαδή του παγώματος των μέτρων που αποφασίστηκαν στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου χωρίς την ενημέρωση των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, υπάρχουν αρκετά μέλη του συμβουλίου που θα τα βάλουν με τον γερμανικό Blitzkrieg (αστραπιαίο πόλεμο) και τον πρόεδρο του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο οποίος έσπευσε να ανακοινώσει και το πάγωμα των μέτρων δίνοντας στην υπόθεση πολιτική υπόσταση χωρίς να υπάρχει απόφαση του συμβουλίου.
Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μισέλ Σαπέν υποστήριξε ότι το «πάγωμα» της επεξεργασίας των βραχυπρόθεσμων μέτρων κακώς ανακοινώθηκε, λαμβάνοντας και πολιτικές διαστάσεις από τον κ. Ντάισελμπλουμ. Θεωρούν ότι πριν προβεί στην ανακοίνωση θα έπρεπε να το συζητήσει με όλα τα κράτη-μέλη και να ακούσει τις απόψεις τους, δηλαδή αν συμφωνούν με το «πάγωμα».
«Κίνημα Δημοκρατίας» το όνομα του νέου κόμματος του Στέφανου Κασσελάκη
Πρόβλημα
Πάντως, το βέβαιο είναι πως η κατάσταση που δημιουργήθηκε με τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού αποπροσανατόλισε τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των θεσμών και της κυβέρνησης για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης. «Χάθηκε χρόνος», επισημαίνουν στις Βρυξέλλες, υπογραμμίζοντας ότι η καθυστέρηση θα πρέπει να καλυφθεί άμεσα.
Ευρωπαϊκή πηγή θεωρεί ότι στόχος είναι η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης πριν από το Εurogroup της 26ης Ιανουαρίου. «Οι θέσεις μας δεν απέχουν πολύ», σχολίαζε.
Στα επιμέρους ζήτημα της δεύτερης αξιολόγησης, τα πράγματα είναι πιο εύκολα σε σχέση με το δημοσιονομικό κενό του 2018, όπου η διαφορά μεταξύ των δύο πλευρών είναι 200 εκατ. ευρώ, ποσό το οποίο εκτιμάται ότι μπορεί να καλυφθεί χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια.
Στα εργασιακά, οι συζητήσεις επικεντρώνονται στο θέμα των συλλογικών συμβάσεων, όπου εξακολουθούν να υπάρχουν διαφορές, αλλά και των ομαδικών απολύσεων, όπου οι Ευρωπαίοι δανειστές ζητούν αύξηση του ορίου των απολύσεων και άρση της διοικητικής ρύθμισης. Δηλαδή να πάψει να υπάρχει η υπουργική έγκριση στις ομαδικές απολύσεις.
«Πιστωτικός κίνδυνος το καλοκαίρι»
Ο οίκος αξιολόγησης Moody’s στην εβδομαδιαία έκθεσή του σημειώνει για την Ελλάδα πιστωτικό κίνδυνο για τις λήξεις του καλοκαιριού και ειδικά του Ιουλίου, όπου το Δημόσιο θα πρέπει να εξυπηρετήσει λήξεις 6,3 δισ. ευρώ.
«Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) να αναστείλει τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το ελληνικό χρέος μετά την ανακοίνωση της ελληνικής κυβέρνησης για την καταβολή ειδικού βοηθήματος στους χαμηλοσυνταξιούχους και την αναστολή της αύξησης ΦΠΑ σε νησιά με μεγάλες προσφυγικές ροές δείχνει αναζωπύρωση των εντάσεων με τους πιστωτές και αναμένεται να καθυστερήσει την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης και την εκταμίευση των 6,1 δισ. ευρώ», αναφέρει ο οίκος στο εβδομαδιαίο report του, σημειώνοντας ότι αυτό είναι πιστωτικά αρνητικό (credit negative).
Μια τέτοια καθυστέρηση αυξάνει τους κινδύνους οι πληρωμές των ομολογιούχων τον Ιούλιο του 2017 να χαθούν, αναφέρει ο οίκος. Προειδοποιεί, τέλος, ότι «μια σημαντική καθυστέρηση των διαπραγματεύσεων θα αυξήσει τον πιστωτικό κίνδυνο για τους ομολογιούχους.
Νίκος Μπέλος, Τάσος Δασόπουλος
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου