Το 2013, δύο από τους μεγαλύτερους ελληνικούς βιομηχανικούς ομίλους, η Πλαστικά Θράκης και η Έλαστρον, πήραν μια τολμηρή απόφαση: να ενώσουν τις δυνάμεις τους σε ένα φιλόδοξο καινοτόμο έργο αξιοποίησης των γεωθερμικών πεδίων της Ξάνθης. Έτσι γεννήθηκαν τα “Θερμοκήπια Θράκης”, μια πρωτοποριακή επένδυση που έφερε επανάσταση στην ελληνική υδροπονική καλλιέργεια.
Η συγκεκριμένη επένδυση θεωρήθηκε αρχικά υψηλού ρίσκου, αλλά σήμερα αποδεικνύεται απόλυτα επιτυχημένη. Το 2020, η εταιρεία σημείωσε κύκλο εργασιών ύψους 8,18 εκατ. ευρώ, με καθαρά κέρδη περίπου 500.000 ευρώ. Σήμερα, η επιχείρηση συνεχίζει την ανοδική της πορεία, επενδύοντας σταθερά στον τομέα της υδροπονίας.
To ET Magazine του Eleftherostypos.gr βρέθηκε στην περιοχή στα πλαίσια δημοσιογραφικής αποστολής και μίλησε με τους υπεύθυνους για αυτό το εγχείρημα που αποδείχθηκε μεγάλη επιτυχία και ένα από τα μεγαλύτερα success story της Ελλάδας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Θερμοκήπια Θράκης: Η γεωθερμία ο «κινητήριο μοχλός»
Τα Θερμοκήπια Θράκης αποτελούν τα μεγαλύτερα υδροπονικά θερμοκήπια στη ΝΑ Ευρώπη που θερμαίνονται αποκλειστικά με γεωθερμική ενέργεια. Οι εγκαταστάσεις παραγωγής βρίσκονται στο Νέο Εράσμιο, ένα μικρό χωριό στο νομό Ξάνθης, σε κοντινή απόσταση από τον ποταμό Νέστο.
Κύριο χαρακτηριστικό της συγκεκριμένης γεωγραφικής ζώνης είναι ότι στην ευρύτερη περιοχή εντοπίζεται ένας από τους κυριότερους γεωθερμικούς ταμιευτήρες στην Ελλάδα, επιτρέποντας έτσι στους παραγωγούς να κάνουν χρήση του γεωθερμικού πεδίου 365 ημέρες το χρόνο και να καλλιεργούν υψηλής ποιότητας κηπευτικά προϊόντα, με σχεδόν μηδενικό ενεργειακό αποτύπωμα.
«Στα 300 μέτρα βάθους υπάρχει νερό θερμοκρασίας 60 βαθμών Κελσίου, το οποίο αξιοποιούμε για τη θέρμανση των θερμοκηπίων μας, μειώνοντας δραστικά το ενεργειακό κόστος και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα», εξηγεί ο αντιπρόεδρος του ΔΣ, Μάκης Λειβαδίτης στο ET Magazine και συνεχίζει λέγοντας «ξεκινήσαμε αυτό το όραμα με στόχο να παράγουμε υψηλής ποιότητας προϊόντα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Δημιουργούμε την 5η εποχή, όπως λένε οι γεωπόνοι», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τον κ. Λειβαδίτη, η γεωθερμία και η υδροπονία προσφέρουν βιώσιμες λύσεις απέναντι στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη γεωργική παραγωγή. «Η παραγωγή ντομάτας έχει μειωθεί δραματικά παγκοσμίως λόγω κλιματικών συνθηκών. Στόχος μας είναι να καλύψουμε μεγαλύτερο ποσοστό της εσωτερικής ζήτησης και να μειώσουμε τις εισαγωγές. Οι ελληνικές ντομάτες ξεχωρίζουν για τη γεύση και την ποιότητά τους, κάτι που οφείλεται στο κλίμα και το έδαφος της χώρας μας».
Τι είναι η γεωθερμία;
Γεωθερμία ή γεωθερμική ενέργεια ονομάζουμε τη φυσική θερμική ενέργεια της Γης που διαρρέει από το θερμό εσωτερικό του πλανήτη προς την επιφάνεια. Η μετάδοση θερμότητας πραγματοποιείται με δύο τρόπους:
α) Με αγωγή από το εσωτερικό προς την επιφάνεια με ρυθμό 0,04 – 0,06 W/m²
β) Με ρεύματα μεταφοράς, που περιορίζονται όμως στις ζώνες κοντά στα όρια των λιθοσφαιρικών πλακών, λόγω ηφαιστειακών και υδροθερμικών φαινομένων.
Με πολύ απλά λόγια η γεωθερμία αντιπροσωπεύει μια ήπια και ανανεώσιμη μορφή ενέργειας, που παράγεται από την εκμετάλλευση του υπόγειου γεωθερμικού δυναμικού. Έχει ελάχιστο έως μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα και μπορεί με τις σημερινές τεχνολογικές δυνατότητες να παράγει θερμική είτε/και ηλεκτρική ενέργεια.
Η γεωθερμία αποτελεί πολυδιάστατη και ευέλικτη πηγή ενέργειας, καθώς τα γεωθερμικά πεδία κατατάσσονται σε διάφορες κατηγορίες ανάλογα με το θερμοκρασιακό τους επίπεδο.
Στη μεσαία ενθαλπία (90 έως 150 ℃), η θερμότητα δύναται να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ηλεκτρισμού, αλλά κυρίως χρησιμοποιείται για θέρμανση.
Στη χαμηλή ενθαλπία (25 έως 90℃), η θερμότητα αξιοποιείται για τη θέρμανση χώρων, θερμοκηπίων, ιχθυοκαλλιεργειών και παραγωγή γλυκού νερού.
Τέλος, η πολύ χαμηλή ενθαλπία (με θερμοκρασία μικρότερη των 25℃) χρησιμοποιείται για τη θέρμανση και ψύξη κτιρίων.
Η Ελλάδα αποτελεί μια χώρα πλούσια σε γεωθερμικούς πόρους λόγω των λιθοσφαιρικών πλακών και της έντονης ηφαιστειακής της δραστηριότητας. Τα νησιά του ηφαιστειακού τόξου του Αιγαίου, κυρίως η Μήλος και η Νίσυρος, φιλοξενούν πεδία υψηλής ενθαλπίας, ενώ εκτεταμένα γεωθερμικά πεδία συγκεντρώνονται στη Βόρεια Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, η Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία, η Θράκη, καθώς και το Ανατολικό Αιγαίο, με τα νησιά της Χίου και της Λέσβου, αναδεικνύονται ως περιοχές με σημαντικούς γεωθερμικούς πόρους. Αυτό σημαίνει πως η εκμετάλλευση της γεωθερμικής θερμότητας στην Ελλάδα θα μπορούσε να καλύψει σημαντικό μέρος των ενεργειακών αναγκών σε περιοχές όπου διατίθενται τέτοιοι πόροι.
Στις προσπάθειες ανάπτυξης της γεωθερμικής ενέργειας στην Ελλάδα, παρατηρείται μια ιστορική διαδρομή γεμάτη προκλήσεις και αντιφάσεις. Παρά την ύπαρξη πλούσιων πηγών γεωθερμικής ενέργειας και των τριών κατηγοριών (υψηλής, μέσης και χαμηλής ενθαλπίας) σε οικονομικά βάθη (100-1500m), η Ελλάδα βρίσκεται σε εμβρυικό στάδιο ανάπτυξης της γεωθερμίας, ειδικότερα όσον αφορά τη γεωθερμία υψηλής ενθαλπίας.
Καθοριστικοί παράγοντες που συνέβαλαν σε αυτήν την καθυστέρηση περιλαμβάνουν την έλλειψη χρηματοοικονομικών και επενδυτικών κινήτρων, την ανεπαρκή υποδομή και την έλλειψη κατάλληλου σχεδιασμού, καθώς και τις δυσκολίες στις διαδικασίες άδειας.
Ενδεικτικά, τη δεκαετία του ’80, η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ) προσπάθησε να εκμεταλλευτεί γεωθερμικούς πόρους στη Νίσυρο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο, λόγω κακής κυβερνητικής διαχείρισης και τεχνικών αδυναμιών, το έργο απέτυχε.
Παρόμοια αποτυχημένη προσπάθεια πραγματοποιήθηκε στη Μήλο, όπου τεχνικά προβλήματα και περιβαλλοντικές δυσκολίες προκάλεσαν αντιδράσεις του τοπικού πληθυσμού.
Στη σύγχρονη Ελλάδα, η ανάπτυξη της γεωθερμικής ενέργειας επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση των προκλήσεων και των παραλείψεων του παρελθόντος.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το μερίδιο της γεωθερμικής ενέργειας στην ηλεκτροπαραγωγή της χώρας αναμένεται να φτάσει τα 0,1 GW έως το 2030. Παράλληλα, προσδοκίες από πιλοτικά έργα που υλοποιήθηκαν μέσω προηγούμενων προγραμμάτων δείχνουν ότι η γεωθερμία μπορεί να αποτελέσει σημαντικό παράγοντα για την ενεργειακή αυτάρκεια και την οικονομική ανάπτυξη.
Εμπειρίες από γειτονικές χώρες, όπως η Ιταλία και η Τουρκία, που είχαν αναπτύξει γεωθερμική ηλεκτροπαραγωγή πάνω από 2,8 GW, έως το 2021, υποδεικνύουν ότι με σωστή στρατηγική και επενδυτική προσέγγιση, η Ελλάδα μπορεί να αξιοποιήσει το δυναμικό της γεωθερμίας για τη δημιουργία ενός βιώσιμου και καθαρού μέλλοντος.
Συνολικά, η αξιοποίηση της γεωθερμίας αναδεικνύεται ως ένα βήμα προς την επίτευξη των στόχων της Ελλάδας στον τομέα της ενέργειας και του περιβάλλοντος, συμβάλλοντας στη διαμόρφωση ενός πιο βιώσιμου ενεργειακού τοπίου.
Η γεωθερμία στον Ελλαδικό χώρο
Στην Μήλο και Νίσυρο έχουν ανακαλυφθεί σπουδαία γεωθερμικά πεδία και έχουν γίνει γεωτρήσεις παραγωγής (5 και 2 αντίστοιχα). Στην Μήλο μετρήθηκαν θερμοκρασίες μέχρι 325 °C σε βάθος 1000 m. και στην Νίσυρο 350 °C σε βάθος 1500 m. Οι γεωτρήσεις αυτές θα μπορούσαν να στηρίξουν μονάδες ηλεκτροπαραγωγής 20 και 5 ΜW, ενώ το πιθανό συνολικό δυναμικό υπολογίζεται να είναι την τάξης των 200 και 50 MW αντίστοιχα.
Στην Βόρεια Ελλάδα η γεωθερμία προσφέρεται για θέρμανση, θερμοκήπια, ιχθυοκαλλιέργειες κ.λ.π. Στην λεκάνη του Στρυμόνα έχουν εντοπισθεί τα πολύ σημαντικά πεδία Θερμών-Νιγρίτας, Λιθότροπου-Ηράκλειας, Θερμοπηγής-Σιδηρόκαστρου και Αγγίστρου. Πολλές γεωτρήσεις παράγουν νερά μέχρι 75 °C, συνήθως αρτεσιανά και πολύ καλής ποιότητας και παροχής. Μεγάλα και μικρότερα γεωθερμικά θερμοκήπια λειτουργούν στην Νιγρίτα και το Σιδηρόκαστρο.
Στην πεδινή περιοχή του Δέλτα Νέστου έχουν εντοπισθεί δύο πολύ σημαντικά γεωθερμικά πεδία, στο Ερατεινό Χρυσούπολης και στο Ν. Εράσμιο Μαγγάνων Ξάνθης. Νερά άριστης ποιότητας μέχρι 70 °C και σε πολύ οικονομικά βάθη παράγονται από γεωτρήσεις στις εύφορες αυτές πεδινές περιοχές. Στην Ν. Κεσσάνη και στο Πόρτο Λάγος Ξάνθης, σε μεγάλης έκτασης γεωθερμικά πεδία, παράγονται νερά θερμοκρασίας μέχρι 82 °C.
Στην λεκάνη των λιμνών Βόλβης και Λαγκαδά έχουν εντοπισθεί τρία πολύ ρηχά πεδία με θερμοκρασίες μέχρι 56 °C. Στην Σαμοθράκη υπάρχουν ενθαρρυντικά στοιχεία καθώς γεωτρήσεις βάθους μέχρι 100 μ. συνάντησαν νερά της τάξης των 100 °C.
Από τα παραπάνω συνάγεται ότι ο ελλαδικός χώρος διαθέτει σημαντικές γεωθερμικές πηγές και των τριών κατηγοριών (υψηλής, μέσης και χαμηλής ενθαλπίας) σε οικονομικά βάθη (100-1500 μ).
Η χρήση της γεωθερμίας παγκοσμίως
Η πρώτη βιομηχανική εκμετάλλευση της γεωθερμικής ενέργειας έγινε στο Λαρνταρέλλο (Lardarello) της Ιταλίας, όπου από τα μέσα του 18ου αιώνα χρησιμοποιήθηκε ο φυσικός ατμός για να εξατμίσει τα νερά που περιείχαν βορικό οξύ αλλά και να θερμάνει διάφορα κτήρια. Το 1904 έγινε στο ίδιο μέρος η πρώτη παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από τη γεωθερμία (σήμερα παράγονται εκεί 2,5 δισ. kWh/έτος). Σπουδαία είναι η αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας από την Ισλανδία, όπου καλύπτεται πολύ μεγάλο μέρος των αναγκών της χώρας σε ηλεκτρική ενέργεια και θέρμανση και σε πολλές περιπτώσεις φτάνει το 70%.
Μία από τις μεγαλύτερες γεωθερμικές εγκαταστάσεις στον κόσμο, είναι η μονάδα GΕΥSΕR στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ, η οποία περιλαμβάνει 20 γεωθερμικούς σταθμούς συνολικής ισχύος 2.000 MWt.Κατά το 2005, 72 χώρες έχουν αναπτύξει γεωθερμικές εφαρμογές χαμηλής-μέσης θερμοκρασίας, κάτι που δηλώνει σημαντική πρόοδο σε σχέση με το 1995, όταν είχαν αναφερθεί εφαρμογές μόνο σε 28 χώρες.
Η εγκατεστημένη θερμική ισχύς γεωθερμικών μονάδων μέσης και χαμηλής θερμοκρασίας ανήλθε το 2007 στα 28268 MWt, παρουσιάζοντας αύξηση 75% σε σχέση με το 2000, με μέση ετήσια αύξηση 12%. Αντίστοιχα, η χρήση ενέργειας αυξήθηκε κατά 43% σε σχέση με το 2000 και ανήλθε στα 273.372 TJ (75.940 GWh/έτος).Παραγωγή ηλεκτρικής ισχύος με γεωθερμική ενέργεια το 2008 γινόταν σε 24 χώρες. Το 2007 η εγκατεστημένη ισχύς των μονάδων παραγωγής ενέργειας στον κόσμο ανήλθε στα 9735 MWe, σημειώνοντας αύξηση περισσότερων από 800 MWe σε σχέση με το 2005.
Θερμοκήπια Θράκης: Οικονομική Ανάπτυξη και Απασχόληση
Από τα 40 στρέμματα του 2014, τα Θερμοκήπια Θράκης έχουν επεκταθεί στα 260, ενώ έως το 2026 αναμένεται να φτάσει τα 325 στρέμματα, με συνολική επένδυση 35 εκατ. ευρώ. Η υδροπονική καλλιέργεια σε συνδυασμό με τη γεωθερμία έχει οδηγήσει στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος σχεδόν στο μηδέν, καθιστώντας το έργο πρότυπο αειφορίας.
Πέρα από την οικολογική καινοτομία, η επένδυση αυτή έχει προσφέρει σημαντική οικονομική ανάσα στην περιοχή, απασχολώντας στο πίκ της 350 εργαζομένους. Η Ελλάδα κατέχει την πρωτοκαθεδρία στην παγκόσμια κατά κεφαλήν κατανάλωση ντομάτας, με 65 κιλά ανά άτομο, γεγονός που καθιστά τον τομέα της θερμοκηπιακής καλλιέργειας ζωτικής σημασίας για την εγχώρια παραγωγή.
Η εταιρεία παράγει ετησίως 8.000 τόνους ντομάτας και 12.800.000 τεμάχια αγγουριού, ενώ διατηρεί θερμοκήπια στη Βάρη Αττικής, όπου καλλιεργεί αποκλειστικά μελιτζάνα τα οποία διατίθενται κατά 95% στην ελληνική αγορά, ενώ ένα μικρό ποσοστό εξάγεται σε Κύπρο, Βαλκάνια και Κεντρική Ευρώπη.
Τα προϊόντα της θα διατίθενται στην ΑΒ Βασιλόπουλος με την εμπορική ονομασία «Ο Κήπος της Ξάνθης», σε μία στρατηγική συνεργασία που επιτρέπει την απευθείας διάθεση φρέσκων προϊόντων στους καταναλωτές και εξασφαλίζει την σταθερή απορρόφηση της παραγωγής. Η ΑΒ Βασιλόπουλος, ως μία από τις μεγαλύτερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα, προσφέρει ένα σταθερό δίκτυο διανομής που επιτρέπει στην εταιρεία να προγραμματίζει αποτελεσματικά τις καλλιεργητικές της δραστηριότητες.
Ειδήσεις Σήμερα
- «Ναυάγιο του Πόρτο Χέλι»: Τι συμβαίνει με το εγκαταλελειμμένο ιστιοφόρο εδώ και 4 χρόνια – «Απειλεί» ή όχι το περιβάλλον; – Τι λένε στο ET Magazine οι εμπλεκόμενοι
- Ghibli Style: Τι είναι η νέα τάση τεχνητής νοημοσύνης που κατακλύζει τα social media
- Σεισμοί που συγκλόνισαν τον κόσμο: Οι μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές στην ιστορία
Ροή Ειδήσεων 
