Ο κόσμος αλλάζει, οι εικόνες που έχουμε για αυτόν αλλάζουν μαζί του. Και μαζί του αλλάζει και ό,τι γνωρίζαμε ως παραδοσιακό ελληνικό καλοκαίρι. Ιδίως για εμάς, της γενιάς Χ, που είδαμε την Ελλάδα να βγαίνει από το πρωτόγονο καβούκι της και να μεταμορφώνεται -με όλα τα καλά και τ’ άσχημά της- σε μία σύγχρονη και όσο το δυνατόν ευρωπαϊκή χώρα, η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα κινείται κάπου μεταξύ γλυκιάς νοσταλγίας και σκληρής προσγείωσης στην πραγματικότητα. Τότε, βγαίνοντας από τη θάλασσα, με την αρμύρα να στεγνώνει και να τσιτώνει τη μαυρισμένη παιδική πλάτη, και η μόνη επιλογή που έχεις για να πιεις κρύο νερό είναι το στρογγυλό παγούρι από ροζ φελιζόλ με το κόκκινο ποτήρι-καπάκι (ποιος το θυμάται, πια…). Τώρα, είσαι ο ίδιος άνθρωπος βγαίνοντας από τη θάλασσα, θα μπεις κάτω από την ομπρέλα, στην ξαπλώστρα με το ξύλινο τραπεζάκι, θα δεις το Μessenger και το Whatsapp στο κινητό, θα μπερδευτείς με τους ήχους του beach bar, θα πεις στο παιδί -όχι με ιδιαίτερη επιμονή, είναι αλήθεια- να ξεκολλήσει λίγο από το tablet, θα ακούσεις τον διπλανό να μιλάει φωναχτά στο τηλέφωνο. Και το κυριότερο, οι επιλογές που έχεις για να απολαύσεις όλα τα παραπάνω είναι να πληρώσεις είτε μετρητά είτε με το wallet app από το κινητό στο POS του νέου ή της νέας, που για λιγότερο από τον βασικό μισθό ξεροσταλιάζει κάπου εκεί δίπλα και περιμένει το γνωστό νεύμα από τα δάχτυλα του πελάτη που σημαίνει «το λογαριασμό».

Ναι, ωραία είναι όλα αυτά και θυμίζουν ελαφρώς άλμπουμ με παλιές φωτογραφίες. Το ερώτημα για το τέλος του ελληνικού καλοκαιριού δεν έχει ακόμα απαντηθεί. Το ελληνικό καλοκαίρι, όπως φαίνεται και από τα μύρια όσα θέματα κακοδιαχείρισης και ανέτοιμων ελληνικών υποδομών, έχει αναδείξει το φαινόμενο του υπερτουρισμού σε διάφορες περιοχές, είναι ένα καλοκαίρι ζηλευτό από ολόκληρο τον κόσμο. Και, ναι, η νοσταλγία μπορεί να είναι η τακτοποίηση των λογαριασμών με το παρελθόν μας, αλλά η ικανότητα να διαχειριστούμε σωστά τα όσα προκύπτουν από τις νέες συνθήκες στο ελληνικό τουριστικό προϊόν είναι το στοίχημα για το μέλλον. Ισόρροπο, δίκαιο, υπέρ της προστασίας των Ελλήνων κατοίκων και του περιβάλλοντος, υπέρ των εσόδων και της ενίσχυσης του ΑΕΠ, υπέρ της έξυπνης και κυρίως, ανθρώπινης επιχειρηματικότητας στα νησιά και όπου αλλού. Ναι, το παλιό παραδοσιακό ελληνικό καλοκαίρι έχει τελειώσει. Ζήτω το νέο παραδοσιακό ελληνικό καλοκαίρι…

*Η Αννα Παναγιωταρέα βρίσκεται σε άδεια.