Η καταστροφή ήταν βιβλική. Μετά από τρεις ημέρες οι ΗΠΑ έριξαν τη δεύτερη ατομική βόμβα στο Ναγκασάκι. Εκατοντάδες χιλιάδες νεκροί και ισοπεδωμένες πόλεις. Αυτές ήταν οι δύο τελευταίες σκηνές στον εξαετή Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που προκάλεσε εκατομμύρια θανάτους και έσπειρε τη δυστυχία σε κάθε γωνιά του πλανήτη.

ΕΧΟΥΝ περάσει ακριβώς 79 χρόνια. Από τότε έχουν γίνει δεκάδες περιφερειακοί πόλεμοι. Η ανθρωπότητα βίωσε -επί δεκαετίες- έναν ψυχρό πόλεμο μεταξύ των ΗΠΑ και της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ενωσης, που ορισμένες φορές έφτασε κοντά στο να εξελιχθεί και σε σύρραξη. Πάντα, όμως, στο τέλος επικρατούσε η λογική, ίσως, και ο φόβος του ισχυρού αντιπάλου και υπήρχε εκτόνωση της έντασης.

ΤΑ τελευταία χρόνια τα πράγματα έχουν αλλάξει προς το χειρότερο. Η σχετική αποδυνάμωση της ισχύος των ΗΠΑ, οι επεκτατικές βλέψεις του Πούτιν, η ανάδειξη της Κίνας ως τρίτου πόλου, η άνευρη έως αδύναμη διπλωματικά και στρατιωτικά Ευρωπαϊκή Ενωση, αλλά και η ισχυροποίηση περιφερειακών δυνάμεων όπως του Ιράν και της Τουρκίας δημιουργούν νέα γεωπολιτικά δεδομένα.

ΓΙΑ πρώτη φορά επικρατεί γενικευμένη αστάθεια, ενώ οι περιφερειακές συγκρούσεις δοκιμάζουν τις αντοχές των ισχυρών κρατών και ταλαιπωρούν εκατομμύρια αδύναμων εθνών και πολιτών. Ποιος θα μπορούσε να προβλέψει, πριν από μια πενταετία, ότι σήμερα θα υπήρχαν τόσα πολλά ανοιχτά μέτωπα; Η εισβολή Πούτιν στην Ουκρανία προκάλεσε σοκ στον δυτικό κόσμο. Τα κράτη της Βαλτικής φοβούνται μήπως είναι εκείνα τα επόμενα θύματα. Οι ανέκαθεν ουδέτερες Σουηδία και Φινλανδία εντάχθηκαν στο ΝΑΤΟ υπό το φόβο ρωσικής επίθεσης. Ο πόλεμος Ισραήλ – Χαμάς εξελίχθηκε ήδη σε σύγκρουση του Τελ Αβίβ με τη Χεζμπολάχ του Λιβάνου και τους Χούτι της Υεμένης, ενώ όλα δείχνουν πως οδεύουμε σε μια γενικευμένη σύρραξη Ισραήλ – Ιράν. Η Μέση Ανατολή φαντάζει ως μια πυριτιδαποθήκη έτοιμη να εκραγεί και να συμπαρασύρει τους ισχυρούς του πλανήτη σε μια ρήξη με άγνωστα αποτελέσματα. Η ένταση Κίνας – Ταϊβάν κλιμακώνεται διαρκώς. Οι συρράξεις στην υποσαχάρια Αφρική αυξάνονται, με τη «στήριξη» υπερδυνάμεων.

ΚΑΙ δεν είναι μόνο η πολεμική υπερδιέγερση. Υστερα από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, που προκάλεσε κρίση χρέους στην Ελλάδα και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, τώρα ο δυτικός κόσμος βιώνει μια πληθωριστική κρίση και κινείται μεταξύ στασιμότητας και ύφεσης. Η παντοδύναμη Γερμανία φαντάζει ως ο νέος «ασθενής», ενώ η Γαλλία αντιμετωπίζει σοβαρά δημοσιονομικά προβλήματα. Παράλληλα, οι ασταμάτητες μεταναστευτικές ροές των δύο τελευταίων δεκαετιών αλλάζουν την Ευρώπη. Μέσα από αυτό το οικονομικο-γεωπολιτικό μίξερ κερδισμένες βγαίνουν οι αντισυστημικές πολιτικές δυνάμεις και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Η Ακροδεξιά έχει κερδίσει έδαφος, συμμετέχει σε κυβερνήσεις και πλέον… κανονικοποιείται.

ΟΚΤΩ δεκαετίες μετά τη Χιροσίμα και το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο πλανήτης δεν βαδίζει στον σωστό δρόμο. Μήπως η λήθη έσβησε την παγκόσμια τραγωδία; Ξεχάσαμε τις συνέπειες του ναζισμού και των ολοκληρωτικών καθεστώτων; Μοιάζει, τελικά, η δεκαετία του 2020 με τη δεκαετία του 1930; Βρισκόμαστε σε ρότα για έναν Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο; Μπορούν να αποφευχθούν τα χειρότερα; Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν απαντήσεις. Ούτε προβλέψεις μπορούν να γίνουν. Το μόνο βέβαιο είναι πως η παγκόσμια αβεβαιότητα βαίνει διαρκώς αυξανόμενη, ξεπερνάει ολοένα και περισσότερα σημεία καμπής και τείνει να οδηγεί τον σύγχρονο κόσμο σε αχαρτογράφητα νερά.