Το τι σημαίνει το παλιό σκανδιναβικό μοντέλο το ξέρουμε πολύ καλά. Το ζηλεύαμε ακόμη και μετά το 1992, όταν ο συντηρητικός πρωθυπουργός, Καρλ Μπιλντ, έριξε τις πρώτες τροχιοδεικτικές βολές της λιτότητας. Το νέο μοντέλο της Σουηδίας φέρει έντονη τη σφραγίδα του ακροδεξιού κόμματος των Σουηδών Δημοκρατών και συνιστά πλήρη αντιστροφή του προηγούμενου. Οχι μόνο σε ό,τι αφορά το κοινωνικό κράτος -που έχει ήδη ξηλωθεί σε μεγάλο βαθμό, μεγαλύτερο από ό,τι θα περίμενε κανείς, ειδικά στους εμβληματικούς τομείς της Κοινωνικής Πρόνοιας και της Υγείας- αλλά και σε θέματα μετανάστευσης και ατομικών δικαιωμάτων.
Χαμένοι στο πρωτόκολλο
Χθες, με ψήφους 176-173 στη Βουλή, η Σουηδία απέκτησε την πρώτη δεξιά πλειοψηφία (Μετριοπαθείς του πρωθυπουργού Ουλφ Κρίστερσον, Φιλελεύθερους και Χριστιανοδημοκράτες) με τη στήριξη του ακροδεξιού ηγέτη Τζίμι Ακεσον, ο οποίος θα είναι ο άτυπος συγκυβερνήτης της χώρας. Μπορεί το κόμμα του να μην έχει υπουργούς, αλλά με 20,5% είναι πρώτο στη «δεξιά πολυκατοικία» και δεύτερο πανεθνικά πίσω από τους Σοσιαλδημοκράτες. Για να μη μακρηγορούμε, το κυβερνητικό πρόγραμμα προβλέπει μείωση του ετήσιου αριθμού προσφύγων που θα δέχεται η Σουηδία από 6.400 σε 900, κίνητρα για επαναπατρισμό των μεταναστών και απελάσεις ξένων με μητρώο παραβατικότητας.
Πέραν αυτών, ο Κρίστερσον εξήγγειλε πάταξη των συμμοριών και της παράνομης μετανάστευσης, επαναλειτουργία των πυρηνικών αντιδραστήρων και… ποινικοποίηση της επαιτείας, σε μια χώρα που κάποτε δεν είχε ζητιάνους. «Αντιμετωπίζουμε πολλές παράλληλες κρίσεις ταυτόχρονα», δικαιολογήθηκε ο Κρίστερσον, με τον Ακεσον να διευκρινίζει πως δεν τον ενοχλεί η απουσία των Σουηδών Δημοκρατών από το Υπουργικό Συμβούλιο. «Σημασία», είπε, «έχουν οι πράξεις της κυβέρνησης, όχι η εξωτερική της εμφάνιση».