ΤΟ πιο εντυπωσιακό ήταν αυτό που συνέβαινε εκτός γηπέδων. Σαν να είχαν γκρεμιστεί όλες οι παθογένειες και οι νοοτροπίες δεκαετιών. Ολοι οι πολίτες ήμασταν με το χαμόγελο στα χείλη. Χωρίς μουρμούρα, χωρίς γκρίνια. Με ευγένεια, με σύνεση. Κανένα αυτοκίνητο δεν παραβίαζε τις «ολυμπιακές λωρίδες» στις μεγάλες λεωφόρους της Αθήνας. Χιλιάδες εθελοντές έδιναν τον καλύτερο εαυτό τους. Ολοι ακολουθούσαμε τις οδηγίες, τηρούσαμε τους κανόνες. Εγιναν όλα τέλεια από τα μεγάλα έως την πιο μικρή λεπτομέρεια. Δεν ήταν εύκολο κάτι τέτοιο. Πώς τα καταφέραμε; Μάλλον επειδή ήταν στραμμένα όλα τα φώτα πάνω μας.

ΜΟΛΙΣ τελείωσαν οι Ολυμπιακοί επιστρέψαμε στα… παλιά. Γκρινιάζαμε, μουρμουρίζαμε, χάσαμε την ευγένεια, τα αυτοκίνητα έμπαιναν στις ΛΕΑ των εθνικών οδών, ο ωχαδερφισμός κυριάρχησε πάλι.

ΠΡΟΦΑΝΩΣ και έγιναν αχρείαστα έργα και υπερκοστολογήσεις στους προϋπολογισμούς. Δυστυχώς, αυτό ήταν «καθεστώς» στα χρόνια που το κράτος έδενε τα σκυλιά με τα λουκάνικα και κάποιοι έβρισκαν ευκαιρία να βγάλουν πολύ χρήμα. Δεν χρεοκοπήσαμε, όμως, λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων. Βρισκόμασταν, ήδη, σε ρότα χρεοκοπίας για πολλά χρόνια. Τα καμπανάκια του ΔΝΤ χτυπούσαν από τη δεκαετία του ’90, αλλά κανείς δεν ήθελε να τα ακούσει.

ΚΕΡΔΙΣΑΜΕ πολλά πράγματα. Είναι κανείς σίγουρος ότι αν δεν είχαμε αναλάβει τη διοργάνωση των Ολυμπιακών θα είχε φτιαχτεί το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» και δεν θα ήμασταν ακόμα στο αχούρι του Ελληνικού; Πώς θα είχε κατασκευαστεί το Μετρό και η Αττική Οδός; Γιατί όλα αυτά τα έργα είχαν μπει στο τραπέζι από τη δεκαετία του ’50 και βρίσκονταν, υποτίθεται, σε τροχιά υλοποίησης από τη δεκαετία του ’70, αλλά δεν είχαν προχωρήσει.

ΧΑΣΑΜΕ πολλές ευκαιρίες. Δεν υπήρξε ποτέ ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αξιοποίησης των ολυμπιακών ακινήτων. Ετσι, στάδια και κτίρια που κόστισαν δισεκατομμύρια ρήμαξαν. Τα τελευταία χρόνια, μόνο, ξεκίνησε μια μεγάλη προσπάθεια αξιοποίησής τους. Το σημαντικότερο, όμως, ήταν πως χάσαμε το momentum. Είχαν δημιουργηθεί οι προϋποθέσεις για να αλλάξουν πολλά πράγματα στη χώρα, να κάνουμε βήματα προς τα εμπρός, να γίνουν μεταρρυθμίσεις. Τελικά, δεν έγινε τίποτα. Ούτε καν έγινε η Αθήνα… Βαρκελώνη.

ΜΕ το που έσβησαν τα φώτα από την τελετή λήξης χάθηκε και η λάμψη. Τα σκηνικά μαζεύτηκαν σε αποθήκες και εκεί βάλαμε μαζί και τις προσδοκίες, τα οράματά μας. Προφανώς και πετύχαμε, γιατί υπήρχε συγκεκριμένος στόχος, συγκεκριμένο ρεαλιστικό αφήγημα. Μπορεί η Ελλάδα να ζήσει ξανά τέτοιες στιγμές; Οχι, η συζήτηση δεν αφορά στο να διοργανώσουμε και πάλι Ολυμπιακούς Αγώνες. Αυτό, μάλλον, έχει τελειώσει για πάντα. Πρέπει, όμως, να θέσουμε πάλι εθνικούς στόχους, να δημιουργήσουμε προσδοκίες και για τη χώρα και για τους πολίτες. Μπορούμε να τα καταφέρουμε. Το αποδείξαμε το 2004. Αξίζει να το προσπαθήσουμε.