ΠΡΟΦΑΝΩΣ και έχουν γίνει μεταρρυθμίσεις τα τελευταία 50 χρόνια. Η Ελλάδα του 2023 δεν είναι η Ελλάδα του 1970, ούτε καν η Ελλάδα του 2010. Εκεί κάπου, βέβαια, στα χρόνια των Μνημονίων, βαφτίστηκαν μεταρρυθμίσεις μέχρι και οι μειώσεις μισθών και συντάξεων.

ΣΥΜΦΩΝΑ με δημοσκόπηση της Metron Analysis που παρουσιάστηκε στο συνέδριο του «Κύκλου Ιδεών», το 65% των πολιτών ζητάει την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων. Με μια πρώτη ανάγνωση, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς πως τόσο το πολιτικό σύστημα όσο και η κοινωνία είναι έτοιμοι να κάνουν το άλμα προς τα εμπρός.

ΔΥΣΤΥΧΩΣ, όμως, δεν είναι έτσι τα πράγματα. Γιατί, όταν κοιτάξει κανείς τα επιμέρους ευρήματα του γκάλοπ, θα διαπιστώσει πως θέλουμε «γενικά» τις μεταρρυθμίσεις, αλλά όχι «ειδικά». Στην ουσία θέλουμε να γίνουν μεταρρυθμίσεις που αφορούν στις ζωές των άλλων και όχι στις ζωές μας.

ΤΡΑΝΤΑΧΤΟ παράδειγμα η πρόσφατη ανακοίνωση για το νέο σύστημα φορολόγησης των επαγγελματιών. Σύμφωνα με τα στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων, η συντριπτική πλειονότητα των επαγγελματιών «ζει» με 500 άντε 700 ευρώ το μήνα. Πρόκειται για φαντασιακό σενάριο. Κι όμως, κάποιοι γκρινιάζουν και αντιδρούν ισχυριζόμενοι πως έρχονται χαράτσια. Πλάκα κάνουμε;

ΑΣ είμαστε ειλικρινείς. Στην ουσία και η κυβέρνηση δηλώνει πως δεν μπορεί να καταπολεμηθεί η φοροδιαφυγή. Ετσι, βγάζει ένα λογαριασμό για τους επαγγελματίες γύρω στα 1.000 ευρώ το χρόνο, καθώς γνωρίζει πως και πάλι θα συνεχίσουν να φοροδιαφεύγουν.

ΓΙΑ να υλοποιηθεί μια μεταρρύθμιση δεν αρκεί να ψηφιστεί ένα νομοσχέδιο. Πρέπει και να εφαρμοστεί στην πραγματικότητα. Αυτό απαιτεί και μεταρρύθμιση νοοτροπίας. Εκεί είναι που μπλοκάρει το πράγμα.

ΑΝ και φαινομενικά το 65% των πολιτών θέλει μεταρρυθμίσεις, μόλις φτάνουν έξω από την πόρτα του, τις μπλοκάρει.

ΕΝΑ άλλο παράδειγμα είναι η αξιολόγηση στο Δημόσιο. Το 80% των πολιτών δηλώνει υπέρ. Κι όμως, πόσοι νόμοι έχουν ψηφιστεί για την αξιολόγηση εκπαιδευτικών και δημοσίων υπαλλήλων; Κάθε κυβέρνηση ψηφίζει και κάτι. Στην ουσία τίποτα δεν γίνεται. Οταν δεν κινδυνεύει κάποιος να πέσει «κάτω από τη βάση» και να χάσει τη δουλειά του, τότε και η αξιολόγηση χάνει την έννοιά της.

ΠΟΛΛΗ γκρίνια και πάλι. Υπάρχει λύση; Υπάρχει αλλά είναι δύσκολο να εφαρμοστεί. Για να γκρεμιστούν παθογένειες δεκαετιών πρέπει να υπάρξει σύγκρουση. Σύγκρουση σημαίνει… φασαρία. Σημαίνει αυτό το ρημάδι, το υποτιθέμενο, πολιτικό κόστος. Μια φενάκη. Γιατί, στην πραγματικότητα, η κυβέρνηση που θα εφαρμόσει τις δύσκολες μεταρρυθμίσεις μπορεί αρχικά να αντιμετωπίσει σφοδρές αντιδράσεις, αλλά στο τέλος θα κερδίσει την εμπιστοσύνη της σιωπηρής πλειοψηφίας.