Γράφει η Άννα Παναγιωταρέα

Δεν ήρθε έπειτα από πρόσκληση της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας αλλά ως αρχηγός του κράτους του Βατικανού, παντοδύναμου από την πρωτεύουσα θέση της Δυτικής Εκκλησίας στον κόσμο και την οικονομική του αυτοτέλεια. Τις δύο συνιστάμενες συνεπικουρεί η μακραίωνη ιστορία του ποντιφικού κράτους -ξεκινά από τον Η’ και φτάνει ως και τον ΙΘ’ αιώνα- με την κοσμική κυριαρχία των Παπών, έχοντας ως κέντρο και πρωτεὐουσα τη Ρώμη.

Το 1929, επί του φασιστικού κράτους του Μουσολίνι, με τη Συνθἠκη του Λατερανού, ιδρύθηκε το νέο μικροσκοπικό «ανεξάρτητο κράτος της πόλεως του Βατικανού» – Status Civitatis vaticanae. Μπορεί η κοσμική εξουσία των Παπών να περιορίστηκε στα μέσα του 19ου αιώνα, ωστόσο η Καθολική Εκκλησία, η πολυπληθέστερη χριστιανική Εκκλησία στον κόσμο, με περισσότερο από 1,5 δισεκατομμύριο πιστούς έχει σοβαρή πολιτική και κοινωνική επίδραση.

Ο Πάπας Φραγκίσκος, 266ος Πάπας της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, σήμερα 84 ετών, ο πρώτος ιησουίτης Πάπας, διαδέχθηκε τον Πάπα Βενέδικτο το 2013. Επέλεξε να ονομαστεί από τον Αγιο Φραγκίσκο της Ασίζης, δηλώνοντας ταυτόχρονα την αποφυγή της κοσμικότητας, την καταφυγή στο έλεος του Θεού, τη βοήθεια προς τους φτωχούς και τη στήριξή του στην κοινωνική δικαιοσύνη.

Η αλήθεια είναι ότι επέλεξε ως Πάπας να συνεχίσει να ζει μοναχικό βίο με την απλότητα και την πενία του τάγματός του, πράγμα που ανέτρεψε εν πολλοίς την προηγούμενη παπική παράδοση διαβίωσης.

Στην Ελλάδα ήρθε για πρώτη φορά το 2016 και επισκέφθηκε στη Λέσβο το Καρά Τεπέ, όπου πρόσφυγες και μετανάστες εγκαταβίωναν σε σκληρές συνθήκες. Μετά από πέντε χρόνια διαπίστωσε ότι η κατάσταση είναι βελτιωμένη. Στην ομιλία του στο Προεδρικό Μέγαρο άσκησε κριτική κατά της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τη στάση των κρατών έναντι των προσφύγων.

Το ζήτημα αυτό προκάλεσε ευρεία συζήτηση, με την επισήμανση ότι ενώ δεν επισκέφθηκε ως τώρα χώρες που αρνούνται να υποδεχθούν πρόσφυγες και μετανάστες, ούτε τηρώντας την αρχή της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, επέλεξε να μιλήσει για αλληλεγγύη στη μνημονιακή Ελλάδα, που δοκιμάστηκε σκληρά από την ανεξέλεγκτη και παράνομη  εισροή μεταναστών. Το γεγονός ότι αναφέρθηκε στη Συμφωνία των Σκοπίων έμεινε χωρίς σχόλια, καθώς η τοποθἐτησή του ήταν στο πλαίσιο της ειρηνικής συνύπαρξης των λαών της Ευρώπης.

Φυσικά, η αποδοχή και η συγγνώμη που εξέφρασε για τα λάθη της παπικής Εκκλησίας -απαριθμούνται πολύ πριν από το 1204 ως την Ελληνική Επανάσταση κατά του οθωμανικού ζυγού- υποθέτω ότι πρέπει να θεωρηθούν ως απάντηση στην αυστηρή και ειλικρινή προσφώνηση της υποδοχής του από τον Προκαθήμενο της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, κ. Ιερώνυμο.

Πάντως, η συναλληλία και η αγάπη που εκφράζει ο Πάπας Φραγκίσκος, με κάθε ευκαιρία, προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο είναι συνεχής και πολιτικά σημαντική.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου