Γράφει ο Δημοσθένης Δαββέτας*
Ο Οσκαρ Ουάιλντ έλεγε ότι η τέχνη καθοδηγεί τη ζωή. Αν αποδεχτούμε αυτή τη θέση, τότε μπορούμε μέσω της δράσης των Ουλάι – Αμπράμοβιτς να προσπαθήσουμε να δούμε κάτω από μια άλλη οπτική την καραντίνα. Να μην τη δούμε σαν εγκλεισμό, αλλά σαν δημιουργική ακινησία.
Τι θα πει αυτό; Θα πει ότι μένουμε σπίτι όχι παθητικά κι ανενεργά καταθλιπτικοί, αλλά μένουμε σπίτι ενεργά και με αισιοδοξία. Δηλαδή, εκτός του ότι μπορούμε να λύσουμε κάποια πρακτικά ζητήματα καθημερινότητας που τα ’χαμε πριν, λόγω υποχρεώσεων, παραμελήσει, επίσης μπορούμε να μείνουμε κυρίως συντροφιά με τον εαυτό μας. Τον παρατηρούμε, τον ξαναδιαβάζουμε, τον αναλύουμε και, βέβαια, σκεφτόμαστε πώς να τον διορθώσουμε.
Είναι σίγουρο, και ήδη το ’χουμε διαπιστώσει, πως κάποιοι θα πουν ότι έχουν πέσει σε κατάθλιψη, άλλοι ότι το «σύστημα» τους αποδυναμώνει για να μην μπορούν μετά να βρουν την ενέργειά τους, άλλοι ότι θα μειωθούν συντάξεις και μισθοί και τόσα άλλα. Οσο και να υπάρχει κάποιος προβληματισμός σ’ αυτά, η ουσία είναι να μην παγιδευτούμε σε συνωμοσιολογία ή μανίες καταδιώξεως. Οσο πιο ψύχραιμα γίνεται, να ερμηνεύσουμε την «ακινησία» μας ως αφετηρία για ένα νέο ξεκίνημα. Για μια διαδρομή στην οποία θα είμαστε προσεκτικοί όπως οι μαραθωνοδρόμοι. Κι όχι να δούμε την «ακινησία» ως τέλμα. Αν περιμένουμε από άλλους να μας ξεβαλτώσουν, τότε δεν θα υπάρξει πρόοδος.
Η «ακινησία», όπως και στις θρησκείες ή στη φιλοσοφία, να γίνει η κάθαρσή μας, έτσι ώστε πιο ελαφρείς με μεγαλύτερη αντοχή και ενέργεια να ξεκινήσουμε μια νέα ζωή. Δεν μπορεί καμία εξουσία ή σύστημα να μας αποκοιμίσει αν μετατρέψουμε την ακινησία ως αφετηρία εκκίνησης όπως γίνεται με τους δρομείς μεγάλων αποστάσεων, καθώς ξέρουμε, στους αγώνες στίβου. Η νέα μας εκκίνηση να μας κάνει εκ νέου ενεργούς πολίτες, φορείς ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά και υποχρεώσεων, ενεργούς πατριώτες, που θα υπερασπιστούμε με καθαρό μυαλό τη χώρα μας, το περιβάλλον, την πολιτιστική μας ταυτότητα, τις εθνικές μας ρίζες. Η νέα μας εκκίνηση να μας ωθήσει στο σεβασμό του εαυτού μας και των άλλων, στο σεβασμό του διαφορετικού και του αλλογενούς, να μας ωθήσει να γίνουμε διεκδικητές των καλύτερων συνθηκών για την υγεία μας, να στηρίξουμε τους αδύνατους, να αναπτύξουμε ισχυρό αίσθημα αλληλεγγύης, να γίνουμε ενεργοί πολίτες.
Σύγχυση ταυτοτήτων, απώλεια ισορροπίας
Από την ακινησία να προέλθει η δυναμική μας για πάθος προς τη ζωή, κι όχι για άρνηση και παθητικότητα. Να ενεργοποιηθούν εκ νέου η ανθρωπιά, το όνειρο, η προσωπική και η κοινωνική μας βελτίωση. Ο ιός προσβάλλει, όπως λένε οι αρμόδιοι γιατροί, το αναπνευστικό μας σύστημα. Δηλαδή προσβάλλει το μηχανισμό ζωής μας. Γι’ αυτό θέλουμε να τον νικήσουμε.
Ακολουθώντας τους κανόνες υγιεινής που προτείνουν οι γιατροί, απλώς ακούμε τους κανόνες της επιστήμης. Ομως, δεν μένουμε εκεί, δεν μένουμε ακίνητοι, εγκλωβισμένοι. Το αντίθετο, στην ακινησία προετοιμαζόμαστε να βρούμε μια νέα αναπνοή, μια νέα δυναμική των πνευμόνων μας και του αναπνευστικού μας μηχανισμού που την είχαμε πάντα μέσα μας και τώρα λόγω συνθηκών ξύπνησε και τη βρήκαμε. Ας μην ακούμε μόνο τους χρηματοπιστωτικούς συμβούλους. Ας ακούσουμε και τους καλλιτέχνες και τους πνευματικούς ανθρώπους. Ας ανοίξουμε τα αυτιά μας στην τέχνη, ας ανοίξουμε την καρδιά μας σ’ αυτήν. Κι ας θυμηθούμε τα λόγια του σπουδαίου ποιητή Φερνάντο Πεσσόα, που έλεγε πως το γεγονός ότι συνεχίζει πάντα να υπάρχει η τέχνη, είναι η τρανταχτή απόδειξη ότι η ζωή από μόνη της δεν φτάνει.
Από την έντυπη έκδοση
*Ο Δημοσθένης Δαββέτας είναι Καθηγητής Φιλοσοφίας της Τέχνης, ποιητής, εικαστικός