Παρεμβάσεις με στόχο την αντιμετώπιση και τη βελτίωση των λειτουργικών προβλημάτων πρόσβασης θα διευκολύνουν την περιήγηση και θα ενισχύσουν τη συνολική εμπειρία των επισκεπτών στο μείζον μνημείο της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου.
Στο πλαίσιο του στρατηγικού σχεδιασμού του υπουργείου Πολιτισμού για την ανάδειξη της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου, θα ξεκινήσουν εργασίες προστασίας και της ανάδειξης του Παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου, στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου, το οποίο περιλαμβάνεται στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Λόγω της σημαντικότητας του μνημείου -σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση-, το ΥΠΠΟ ανέθεσε στο Πολυτεχνείο Κρήτης την εκπόνηση ερευνητικού προγράμματος για την καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης, την ερμηνεία της παθολογίας, καθώς και την κατάρτιση προτάσεων για την αποκατάσταση του εμβληματικού μνημείου του 14ου αιώνα.
«Η Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου είναι ένα από τα τεράστια συγκριτικά πλεονεκτήματα όχι μόνο της Ρόδου και της Δωδεκανήσου, αλλά της Ελλάδας. Αποτελεί ένα οικιστικό σύνολο, μοναδικό στην πατρίδα μας, που διασώζεται σχεδόν ακέραιο, με τις οχυρώσεις και την πολεοδομική του οργάνωση, τα δημόσια κτίρια, τους ναούς και τις κατοικίες. Οφείλουμε να επενδύσουμε σε αυτόν τον χώρο, που κηρύχθηκε και συμπεριλήφθηκε στα μνημεία της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, προκειμένου να δημιουργήσουμε ένα καλύτερο μέλλον για την ίδια την πόλη και τους κατοίκους της», σημείωσε μεταξύ άλλων η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, σχετικά με το ερευνητικό πρόγραμμα, το οποίο, μετά τη θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, «συνθέτει τον οδικό χάρτη για μια σειρά έργων αποκατάστασης και ανασχεδιασμού της λειτουργίας του Παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου». Στην τοποθέτησή της η κ. Μενδώνη υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ότι «μέσα από τις στοχευμένες δράσεις και τα έργα, στόχος μας είναι να συμβάλουμε στη βιώσιμη αξιοποίηση και προστασία του μνημειακού συνόλου. Με την αποκατάσταση και ανάδειξη του Παλατιού, δημιουργείται ένας ενιαίος και μοναδικός, για τα ελληνικά δεδομένα, επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος στην καρδιά της Ρόδου».
Λειτουργική αναδιοργάνωση
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, στους χώρους του μνημείου αναπτύσσονται χρήσεις, όπως υποδοχή επισκεπτών, έκδοση εισιτηρίων, πωλητήριο, γραφεία κι άλλα, αλλά, όπως διαπιστώνεται, «η σύγχρονη λειτουργία του Παλατιού παρουσιάζει δομικά και οικοδομικά προβλήματα». Στόχος των παρεμβάσεων είναι η βελτίωση της πρόσβασης και η λειτουργική αναδιοργάνωση, καθώς σε πολλά σημεία η προσβασιμότητα είναι ανεπαρκής.
Το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου βρίσκεται στο βόρειο άκρο της οχυρωμένης Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου και έχει επηρεαστεί στη διαμόρφωσή του από τη ρυμοτομία της αρχαίας πόλης. Οπως αναφέρεται, η ειδική μελέτη έργων αποκατάστασης και ανασχεδιασμού της λειτουργίας του Παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου θα λάβει υπόψη τις πολυσύνθετες λειτουργίες του – ως επισκέψιμο μνημείο-έκθεμα και ως χώρος φιλοξενίας μόνιμων και περιοδικών εκθέσεων.
Για την αντιμετώπιση των δυσλειτουργιών προγραμματίζονται μεταξύ άλλων βελτίωση της λειτουργικής οργάνωσης και της κατανομής των χώρων, εργασίες για τη διευκόλυνση της προσβασιμότητας για άτομα με αναπηρία, αναβάθμιση των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, εφαρμογή νέων τεχνολογικών μέτρων, όπως ηλεκτρονικό εισιτήριο, ψηφιακή ξενάγηση και λειτουργία πωλητηρίων, καθώς και σχεδιασμός νέων κανονισμών για την ασφαλή και βιώσιμη λειτουργία.
Επίσης, σχεδιάζονται έργα στον περιβάλλοντα χώρο του Παλατιού που συνδέονται άμεσα με αυτό. Σημειώνουμε ότι το μνημείο βρίσκεται στην περιοχή της πρωτοβυζαντινής ακρόπολης στο βόρειο άκρο της πόλης, ενσωματώνοντας τμήματά της σε ύστερη μεσαιωνική κατασκευή. Τα βυζαντινά κατάλοιπα διατηρούνται έως το ισόγειο, ενώ ο βορειοδυτικός πύργος περιλαμβάνει ελληνιστικά στοιχεία, πιθανόν τη βάση του Κολοσσού της Ρόδου. Κατά την ιπποτική περίοδο, από το 1309, το Παλάτι λειτουργούσε ως διοικητικό κέντρο του Τάγματος των Ιωαννιτών, με σημαντικές ανακατασκευές έως τον 15ο αιώνα.