Γράφει η Μαρία Σπυράκη*
Η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου εκτιμάται ότι θα μειώσει έως και 100 δισεκατομμύρια ευρώ τα διαθέσιμα κονδύλια για μετά το 2020. Δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός την επταετία 2014-2020 άγγιξε το ένα τρισεκατομμύριο ευρώ το έλλειμμα που θα προκαλέσει το Brexit μπορεί να φθάσει και το 10%.
Πως θα βρούμε τα κονδύλια; Αγρότες περιμένουν επιδοτήσεις, έργα από τα Ταμεία Συνοχής αναβαθμίζουν τις λιγότερο αναπτυγμένες περιφέρειες, πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα, μικρομεσαίες επιχειρήσεις, φοιτητές περιμένουν πόρους για να προχωρήσουν τα σχέδιά τους στη δουλειά, τις σπουδές και την έρευνα. Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητήσαμε την αύξηση των συνεισφορών των κρατών μελών από το 1% του ΑΕΠ τους, στο 1,3%.
Θεωρώ ωστόσο ότι κάτι τέτοιο είναι μη ρεαλιστικό και θα πρέπει σύντομα να αποδεχθούμε ότι οι εθνικές συνεισφορές δεν θα ξεπεράσουν το 1,19% στην καλύτερη περίπτωση. Εμφανώς τα κράτη που συνεισφέρουν δεν είναι καθόλου έτοιμα να εξηγήσουν στους πολίτες τους πως τελικά ο ενισχυμένος προϋπολογισμός είναι προς όφελος όλων, και όχι μόνο των δικαιούχων, και γι’ αυτό η Κομισιόν κατευθύνεται προς την εξεύρεση νέων πόρων.
Εκεί η φαντασία λείπει και οι προτάσεις για θέσπιση νέων φόρων, ορισμένοι εκ των οποίων υπονομεύουν ευθέως την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, περισσεύουν.
Στις ιδέες για αυξημένους ίδιους πόρους συγκαταλέγονται η πρόταση της Κομισιόν να διοχετευθούν στον προϋπολογισμό της Ένωσης, και όχι τελικά στα κράτη μέλη κέρδη της ΕΚΤ, περί τα 56 δισεκατομμύρια ευρώ. Αναμένεται πρωτοβουλία για τη φορολόγηση των πλαστικών, παραμένει στο τραπέζι με προφανείς τις γερμανικές αντιρρήσεις, η πρόταση για τη φορολόγηση μεγάλων ψηφιακών επιχειρήσεων των ΗΠΑ και συζητούνται χωρίς …φανατισμό ο φόρος στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές και νέοι περιβαλλοντικοί φόροι.
2014 και 2024, ομοιότητες και διαφορές
Η πρόταση της Κομισιόν για τον προϋπολογισμό μετά το 2020 αναμένεται στις 2 Μαΐου. Τα χρονικά περιθώρια για την οριστικοποίησή του είναι πολύ περιορισμένα. Πρέπει να περάσει με ομοφωνία από το Συμβούλιο και να επικυρωθεί από το Ευρωκοινοβούλιο, καθώς έχουμε αρμοδιότητα συναπόφασης. Όλα αυτά μέχρι το αργότερο τον Απρίλιο του 2019, διότι ακολουθούν Ευρωεκλογές.
Οποιαδήποτε καθυστέρηση μπορεί να οδηγήσει σε κενό πληρωμών μετά το 2020. Σε χώρες όπως η Ελλάδα που είναι αναπτυξιακά εξαρτημένες από τους κοινοτικούς πόρους η καθυστέρηση θα είναι τραυματική αλλά και συνολικά η αναπτυξιακή πορεία της ΕΕ μπορεί να υπονομευθεί από την αβεβαιότητα μέχρι την επίτευξη συμφωνίας για τον προϋπολογισμό.
Ως πολιτικοί έχουμε ευθύνη να διαγνώσουμε όσο το δυνατό ταχύτερα τους συσχετισμούς στη νέα πραγματικότητα και να πούμε την αλήθεια στους πολίτες. Η πολιτική Συνοχής αλλά κυρίως η Κοινή Αγροτική Πολιτική δέχονται ισχυρότατες πιέσεις για μείωση των χρηματοδοτήσεων. Είναι απαραίτητο μέσω συμμαχιών να διασφαλίσουμε τους πόρους της συνοχής, τόσο σε επίπεδο ποσών, όσο και σε επίπεδο χρηματοροών κατά την έναρξη και εκτέλεση των προγραμμάτων, συνδυάζοντας νέα χρηματοοικονομικά εργαλεία με πρώτο το EFSI (Σχέδιο Γιούνκερ).
Οφείλουμε παράλληλα να καθοδηγήσουμε τους δικαιούχους των πόρων της ΚΑΠ ώστε να δώσουν έμφαση στην ανταγωνιστικότητα και την εξωστρέφεια ξεφεύγοντας από τη συντήρηση και τον προστατευτισμό. Να προωθήσουμε έργα υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως την ανάπτυξη ευρυζωνικών υποδομών σε αγροτικές περιοχές ή τη δυνατότητα της χώρας να καταστεί κέντρο παραγωγής βιοκαυσίμων και ευρύτερα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ταυτόχρονα οι νέες προτεραιότητες του προϋπολογισμού μπορούν να εξελιχθούν ευκαιρίες για ανάπτυξη.
Η ενίσχυση της ασφάλειας, η κοινή παραγωγή αμυντικών συστημάτων, η πολλαπλή χρηματοδότηση της καινοτομίας, η αντιμετώπιση των επιπτώσεων του μεταναστευτικού αλλά και η κινητικότητα των νέων, μέσω του τριπλασιασμού των κονδυλίων του Erasmus, είναι τομείς στους οποίους η Ελλάδα μπορεί να διεκδικήσει και να κερδίσει σημαντικό μερίδιο.
*Η Μαρία Σπυράκη είναι ευρωβουλευτής του ΕΛΚ και εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ
[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]