Οι τιμές βασικών προϊόντων, που ακολουθούν ένα ανοδικό σερί από τον Σεπτέμβριο και μετά, όταν έγιναν αισθητές οι πρώτες αυξήσεις στα τιμολόγια ρεύματος, εξακολουθούν να κινούνται εκτός ορίων. Ειδικά από τις αρχές Μαρτίου και μετά, με αφορμή τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία την 24η Φεβρουαρίου, και παρά τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση για τη μείωση του ενεργειακού κόστους, οι τιμές αλλάζουν ακόμα και από μέρα σε μέρα, με τις επιχειρήσεις να επικαλούνται ενδεχόμενες ελλείψεις σε πρώτες ύλες, οι οποίες όμως αναμένεται να επηρεάσουν την αγορά από το επόμενο τρίμηνο και έπειτα.
Αλλωστε, τα προϊόντα που τώρα πωλούνται στα ράφια έχουν παραχθεί με πρώτες ύλες της περσινής εμπορικής χρονιάς, όταν οι τιμές τους ήταν ακόμα σε φυσιολογικά επίπεδα. Ειδικά, δε, σε ορισμένα προϊόντα, όπως για παράδειγμα τα μακαρόνια, οι ανατιμήσεις δεν μπορούν να δικαιολογηθούν, καθώς στο σκληρό σιτάρι, από το οποίο φτιάχνονται, στην Ελλάδα όχι απλώς υπάρχει πλήρης επάρκεια από την εγχώρια παραγωγή, αλλά εξάγονται και μεγάλες ποσότητες σε Ιταλία και Γαλλία.
Ενδεικτικά, τον Νοέμβριο του 2021, σε συγκεκριμένη αλυσίδα σούπερ μάρκετ ένα πακέτο μακαρόνια Νο6 των 500 γραμμαρίων κόστιζε 0,87 ευρώ, τον Ιανουάριο έφτασε 0,96 ευρώ, λίγες ημέρες μετά την έναρξη της πολεμικής σύρραξης και συγκεκριμένα την 1η Μαρτίου η τιμή του ήταν 0,97 ευρώ, ενώ έναν μήνα αργότερα, στις 31 Μαρτίου, εκτοξεύτηκε στο 1,15 ευρώ. Δηλαδή, μέσα σε πέντε μήνες η τιμή τους αυξήθηκε κατά 32,2%.
» ΜΑΛΑΚΟ ΣΙΤΑΡΙ
Σε ό,τι αφορά το μαλακό σιτάρι, η χώρα μας εισάγει σχεδόν 1.000.0000 τόνους, εκ των οποίων περίπου το 75% έρχεται από την Ουκρανία και τη Ρωσία, σε ποσοστό 9% και 18% αντίστοιχα. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, πέρσι η Ελλάδα προμηθεύτηκε από τη Ρωσία και την Ουκρανία 272.000 τόνους, ενώ από τον Ιούλιο του 2021 έως τον Ιανουάριο του 2022 174.000 τόνους, που μεταφράζεται σε έλλειμμα 100.000 τόνων. Ετσι, η κυβέρνηση αναζητά εναλλακτικές αγορές. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς, όλα τα σκευάσματα είναι παρασκευασμένα από σκληρό σιτάρι, που προμηθεύτηκαν οι εταιρίες πριν ξεσπάσει ο πόλεμος. Παρ’ όλα αυτά, στο ράφι οι τιμές τους ακολουθούν την… ανιούσα. Ενδεικτικά, μία συσκευασία τυποποιημένο ψωμί των 500 γραμμαρίων, από τα 1,85 ευρώ την 1η Μαρτίου, αυξήθηκε στα 1,99 ευρώ 20 μέρες μετά και στις 31 Μαρτίου άγγιξε τα 2,19 ευρώ.
» ΑΛΕΥΡΙ
Σε ό,τι αφορά το αλεύρι, αν και οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ διαβεβαιώνουν για την επάρκειά τους τονίζοντας ότι το πλαφόν είναι ένα προληπτικό μέτρο που ελήφθη για να περιορίσει τις αγορές πανικού των καταναλωτών λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, η τιμή του κιλού από το 1,28 ευρώ στις αρχές του μήνα έχει φτάσει τώρα στο 1,35 ευρώ το κιλό.
Σύμφωνα με εκπρόσωπο ενός μεγάλου συνεταιρισμού, τα αλεύρια που πωλούνται στην αγορά προέρχονται από μαλακό σιτάρι, η χονδρική τιμή του οποίου τον περασμένο Σεπτέμβριο κυμαινόταν από 0,13 σε 0,17 ευρώ/κιλό. «Τα αλεύρια που πωλούνται αυτήν την περίοδο στα σούπερ μάρκετ έχουν παραχθεί με μαλακό σιτάρι σε αυτές τις τιμές, πράγμα που δεν δικαιολογεί τις ανατιμήσεις που καταγράφονται», αναφέρει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής η ίδια πηγή.
Βέβαια, τονίζει ότι οι αλευροβιομηχανίες πλέον αγοράζουν σε σχεδόν τριπλάσια τιμή το μαλακό σιτάρι, σε 0,40 ευρώ το κιλό, γεγονός που θα οδηγήσει σε νέες ανατιμήσεις των αλεύρων το προσεχές διάστημα.
Ανοίγουν οι λαϊκές αγορές για τους αγρότες - Σε διάλογο το υπουργείο Ανάπτυξης με τους παραγωγούς
Σε διεθνές επίπεδο, η αγορά αναμένει ενίσχυση των ανοδικών πιέσεων στο σιτάρι, καθώς ανησυχεί για την έκταση της διαταραχής στην Ουκρανία και την ανοιξιάτικη φύτευση καλλιεργειών στην περιοχή. Ετσι, στις 16 Μαρτίου η τιμή του σιταριού άγγιξε τα 357,68 ευρώ ανά τόνο παρουσιάζοντας αύξηση κατά 39,07% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα και κατά 80,02% σε έναν μόλις χρόνο.
» ΗΛΙΕΛΑΙΟ
Φαινόμενα αισχροκέρδειας παρατηρούνται όμως και στο ηλιέλαιο, για το οποίο καταγγέλλεται προσπάθεια των εταιριών να δημιουργήσουν τεχνητές ελλείψεις στην αγορά, επικαλούμενες τον πόλεμο στην Ουκρανία. Οπως εξηγούν αρμόδιες πηγές, οι επιχειρήσεις κρατούν τα αποθέματα στις αποθήκες τους και δεν τα διοχετεύουν στην αγορά, ώστε να πιέσουν προς τα πάνω τις τιμές. Ετσι, στα σούπερ μάρκετ από τα 3,62 ευρώ το λίτρο την 1η Μαρτίου, στις 31 Μαρτίου η τιμή του εκτοξεύτηκε στα 4,28 ευρώ, ενώ στη χονδρική οι ανατιμήσεις αγγίζουν ακόμα και το 50%. Σε απόγνωση είναι οι εκπρόσωποι του κλάδου της εστίασης, που χρησιμοποιούν κατά κύριο λόγο ηλιέλαιο, οι οποίοι αναφέρουν ότι η συσκευασία των 10 λίτρων από 15-16 ευρώ, που κόστιζε πριν από την έναρξη του πολέμου, έχει «απογειωθεί» στα 20-24 ευρώ, προσθέτοντας ότι οι προμηθευτές τους έχουν προειδοποιήσει ότι μέχρι το Πάσχα η τιμή του δεν αποκλείεται να αγγίξει ακόμα και στα 30-35 ευρώ στα 10 λίτρα.
Και όλα αυτά ενώ ακόμα η χώρα μας έχει αποθέματα σε ηλιέλαιο. Οι ίδιες πηγές εκπέμπουν σήμα κινδύνου για τους επόμενους μήνες, όταν στη χώρα μας θα είναι εμφανείς οι ελλείψεις από τον εν εξελίξει πόλεμο στην Ουκρανία.
Σημειώνεται ότι η Ευρώπη προμηθεύεται περί τους 200.000 τόνους ηλιελαίου σε μηνιαία βάση, ποσότητες οι οποίες πλέον βρίσκονται στον… αέρα, καθώς μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τα πλοία δεν μπορούν να προσεγγίσουν τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας. Το ουκρανικό ηλιέλαιο καλύπτει το 35-45% των πρώτων υλών που χρειάζονται οι μονάδες επεξεργασίας φυτικών ελαίων στην Ευρώπη, με τη Fediol να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για σοβαρές ελλείψεις πάρα πολύ σύντομα, καθώς τα ευρωπαϊκά αποθέματα εξαντλούνται με ταχύτατους ρυθμούς, επηρεάζοντας, έτσι, και τα νοικοκυριά που απειλούνται τα «ξεμείνουν» από εμφιαλωμένο ηλιέλαιο.
Στο πλαίσιο αυτό, οι διεθνείς τιμές των φυτικών ελαίων ακολουθούν συνεχώς ανοδική πορεία, καθώς η ζήτηση έχει αυξηθεί κατακόρυφα και η προσφορά είναι σχεδόν μηδενική. Ηδη από τις πρώτες μέρες του πολέμου, η τιμή του ηλιελαίου εκτοξεύτηκε από τα 1.345 ευρώ (1.480 δολάρια) στα 1.772 ευρώ (1.950,50 δολάρια) αγγίζοντας το υψηλότερο επίπεδο από το 2008, ενώ το προσεχές διάστημα εκτιμάται ότι θα σπάσει το φράγμα των 2.000 ευρώ.
» ΖΑΧΑΡΗ
Παιχνίδια κερδοσκοπίας όμως παίζονται και στη ζάχαρη, όπου, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, οι χονδρέμποροι κρατούν τα αποθέματα στις αποθήκες τους, επιδιώκοντας να αυξήσουν τις τιμές. Καταγγέλλεται, δε, ότι οι επιχειρήσεις αυτές έχουν προμηθευτεί μεγάλες ποσότητες από τις αρχές του έτους σε πολύ χαμηλότερες τιμές, ενώ τις τελευταίες ημέρες η ζάχαρη στο ράφι έχει «τσιμπήσει» κατά 0,25 ευρώ το κιλό. Οπως αναφέρουν πηγές της αγοράς, ενδεικτικό των φαινομένων αισχροκέρδειας στη ζάχαρη είναι το γεγονός ότι μέσα σε λίγες ώρες η χονδρική τιμή της από 0,86 ευρώ έφτασε 0,93 ευρώ.
Ειδήσεις σήμερα
Κορονοϊός: Πάσχα με πιστοποιητικά εμβολιασμού, μάσκες και τεστ – Χαλάρωση από τον Μάιο