Στις 6 Δεκεμβρίου, το εμπορικό μπλοκ Mercosur της Νότιας Αμερικής -το οποίο περιλαμβάνει την Αργεντινή, τη Βολιβία, τη Βραζιλία, την Παραγουάη και την Ουρουγουάη- και η Ε.Ε. κατέληξαν σε συμφωνία σχετικά με τους όρους ελεύθερου εμπορίου, την οποία διαπραγματεύονταν από το 1999. Η συμφωνία εξαλείφει πάνω από το 90% των δασμών στα αγαθά που διακινούνται μεταξύ των δύο μπλοκ, καταργεί τα μη δασμολογικά εμπόδια και τις δυσμενείς φορολογικές πρακτικές και διευκολύνει το εμπόριο υπηρεσιών.

Στο πλαίσιο της συμφωνίας, οι ευρωπαϊκές εταιρίες θα αποκτήσουν πρόσβαση στις περισσότερες από τις αγορές δημόσιων συμβάσεων της Mercosur, σε τομείς υπηρεσιών υψηλής αξίας και σε πρώτες ύλες όπως το λίθιο, ενώ η Ευρωπαϊκή Ενωση θα μειώσει τους δασμούς στα γεωργικά προϊόντα, επενδύοντας 1,8 δισ. ευρώ στην πρωτοβουλία Global Gateway για τη στήριξη της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης των χωρών της Mercosur. Η συμφωνία περιλαμβάνει, επίσης, διατάξεις σχετικά με τη βιώσιμη ανάπτυξη, τα εργασιακά πρότυπα και την τήρηση της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα, με συγκεκριμένα μέτρα για την καταπολέμηση της αποψίλωσης των δασών.

Οι δεσμεύσεις αυτές αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των βασικών ανησυχιών που διατυπώθηκαν από τους Ευρωπαίους διαπραγματευτές και οι οποίες είχαν συμβάλει στην καθυστέρηση της επικύρωσης μιας προκαταρκτικής συμφωνίας στην οποία κατέληξαν τα δύο μπλοκ το 2019. Αξίζει να σημειωθεί ότι η οριστικοποιημένη πλέον εμπορική συμφωνία Ε.Ε.- Mercosur ενσωματώνει μηχανισμούς επιβολής, συμπεριλαμβανομένων ρητρών που επιτρέπουν τη μερική ή πλήρη αναστολή της συμφωνίας σε περίπτωση παραβίασης των συμφωνηθέντων περιβαλλοντικών προτύπων, καθώς και αποζημίωση σε περίπτωση που η μία πλευρά διαπιστώσει ότι νέα μέτρα πολιτικής ακυρώνουν ή μειώνουν τα οφέλη της εμπορικής συμφωνίας.

Υστερα από χρόνια στασιμότητας, οι διαπραγματεύσεις για την εμπορική συμφωνία Ε.Ε.- Mercosur απέκτησαν νέα δυναμική τους τελευταίους μήνες χάρη στις μετατοπίσεις γεωπολιτικών, οικονομικών και πολιτικών παραγόντων. Ενα όλο και πιο κατακερματισμένο και ασταθές γεωπολιτικό τοπίο, που επιδεινώνεται από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022 και τον αυξανόμενο γεωοικονομικό ανταγωνισμό ΗΠΑ-Κίνας, ανάγκασε την Ευρωπαϊκή Ενωση να αναζητήσει νέες συνεργασίες και να ακολουθήσει μια στρατηγική οικονομικής ασφάλειας που δίνει προτεραιότητα στη διαφοροποίηση του εμπορίου και στη διασφάλιση των αλυσίδων εφοδιασμού του μπλοκ. Από οικονομική άποψη, η Ευρωπαϊκή Ενωση παλεύει με την υποτονική ανάπτυξη και τη μειωμένη παγκόσμια ανταγωνιστικότητα.

Η συμφωνία με τη Mercosur, η οποία δημιουργεί μια δυνητική αγορά 780 εκατομμυρίων ανθρώπων, προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες για την αναζωογόνηση των εμπορικών και οικονομικών ροών του μπλοκ. Αυτό αποτέλεσε βασικό μέλημα για τη Γερμανία, η οποία υπερασπίστηκε τη συμφωνία ως μέσο για την εξασφάλιση πρόσβασης σε σημαντικούς πόρους και νέες αγορές για τον προβληματικό βιομηχανικό τομέα της χώρας. Οι πρόσφατες εξελίξεις στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα -τους δύο κορυφαίους εμπορικούς εταίρους της Ευρωπαϊκής Ενωσης- έχουν επιταχύνει περαιτέρω την πρόοδο. Η νίκη του Ντόναλντ Τραμπ και η δέσμευσή του να επιβάλει σαρωτικούς δασμούς στις εισαγωγές, σε συνδυασμό με την οικονομική επιβράδυνση της Κίνας, έχουν προσθέσει πίεση στην Ευρωπαϊκή Ενωση να διαφοροποιήσει τις εμπορικές σχέσεις της και να βρει νέες εξαγωγικές αγορές.

Για τις χώρες της Mercosur, η εμπορική συμφωνία με την Ε.Ε. θα προσφέρει την ευκαιρία να ενισχύσουν τις εξαγωγές γεωργικών προϊόντων και σημαντικών ορυκτών βελτιώνοντας την πρόσβασή τους σε βασικές ευρωπαϊκές αγορές και ενισχύοντας την προσέλκυση μεγαλύτερων ευρωπαϊκών επενδύσεων που θα συμβάλουν στην προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης, στη δημιουργία θέσεων εργασίας και τον εκσυγχρονισμό της βιομηχανίας. Οι πολιτικές αλλαγές και στις δύο πλευρές έχουν, επίσης, ανοίξει τον δρόμο για μια συμφωνία. Η εκλογή του αριστερού προέδρου Luiz Inacio Lula da Silva στη Βραζιλία και του φιλελεύθερου προέδρου Javier Milei στην Αργεντινή -και οι δύο υποστηρίζουν τη συμφωνία με την Ε.Ε.- δημιούργησε μια σπάνια ευθυγράμμιση εντός της Mercosur υπέρ της συμφωνίας. Εν τω μεταξύ, η συνεχιζόμενη πολιτική κρίση της Γαλλίας έχει, επίσης, αποδυναμώσει την επιρροή της (και την αντίστασή της στη συμφωνία) στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Η συμφωνία αντιμετωπίζει μια περίπλοκη διαδικασία επικύρωσης στην Ε.Ε., με τη Γαλλία να επιδιώκει να συγκεντρώσει μια μειοψηφία που είναι αντίθετη λόγω ανησυχιών για αθέμιτο ανταγωνισμό στον εγχώριο γεωργικό τομέα. Και τα τέσσερα ιδρυτικά μέλη της Mercosur -η Αργεντινή, η Βραζιλία, η Παραγουάη και η Ουρουγουάη- αναμένεται να επικυρώσουν τη συμφωνία μέσω των αντίστοιχων εθνικών Κοινοβουλίων τους (το πέμπτο μέλος, η Βολιβία, μόλις εισήλθε στο μπλοκ τον Αύγουστο και χρειάζεται ακόμη τέσσερα χρόνια προτού μπορέσει να προσχωρήσει στη συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ενωση). Για να μπλοκάρουν τη συμφωνία με τη Mercosur, οι αντίπαλοί της θα χρειαστούν τουλάχιστον τέσσερα κράτη-μέλη που εκπροσωπούν τουλάχιστον το 35% του πληθυσμού της Ε.Ε. Η Γαλλία επιδιώκει να σχηματίσει τη μειοψηφία με την Πολωνία, την Αυστρία, την Ιρλανδία και ενδεχομένως την Ολλανδία. Αλλά για να φτάσουν το όριο του 35%, χρειάζονται ακόμα μία άλλη μεγάλη χώρα όπως η Ιταλία, η οποία έχει εκφράσει μόνο χλιαρή υποστήριξη για την εμπορική συμφωνία, ανησυχώντας για τον αντίκτυπο στον αγροτικό τομέα της.

Ωστόσο, αντί να συμμετάσχει στην ομάδα, η Ρώμη μπορεί να επιδιώξει παραχωρήσεις από τις Βρυξέλλες (όπως κάποια μορφή αποζημίωσης για τους αγρότες που επηρεάζονται αρνητικά από τη συμφωνία). Εάν τα κράτη-μέλη δεν καταφέρουν να την εμποδίσουν, η συμφωνία θα προχωρήσει στη συνέχεια στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπου για την έγκριση απαιτείται απλή πλειοψηφία. Ωστόσο, θα υπάρξουν δυσκολίες και εδώ, λόγω της αντίθεσης των Πρασίνων και της αύξησης του προστατευτικού αισθήματος μεταξύ των συντηρητικών νομοθετών. Τέλος, ακόμη και αν εγκριθεί, η επικύρωση αυτή θα ισχύσει μόνο για τις διατάξεις που σχετίζονται με το εμπόριο και εμπίπτουν στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οι μη εμπορικές πτυχές, όπως η προστασία των επενδύσεων και οι μηχανισμοί επίλυσης διαφορών, θα απαιτήσουν ομόφωνη έγκριση από όλα τα εθνικά Κοινοβούλια, γεγονός που πιθανότατα θα καθυστερήσει την πλήρη εφαρμογή για μήνες ή ενδεχομένως και χρόνια.

Ειδήσεις σήμερα

Κρήτη: Ο 33χρονος Γάλλος δολοφόνος είχε μεταφερθεί και στην ψυχιατρική του ΠαΓΝΗ

Πλατφόρμα για ψηφιακές δίκες και διαθήκες το 2026 – Τι λέει ο Ιωάννης Μπουγάς στον ΕΤ

Αλληλομηνύθηκαν ο αστυνομικός της Βουλής και η πρώην σύζυγός του – «Καθαρός» ο φάκελός του [βίντεο]

Κύκλωμα εκβιαστών: Ναρκωτικά, επιθέσεις και μαχαιρώματα – Σοκάρουν οι συνομιλίες των μελών για τη δράση τους

Επίδομα θέρμανσης: Αύριο, Δευτέρα καταβάλλεται η πρώτη δόση [βίντεο] 

Μεσολόγγι: Γυναίκα μπούκαρε σε καφετέρια και τα έκανε γυαλιά καρφιά [βίντεο]