Το ημερολόγιο δείχνει Πέμπτη 1η Δεκεμβρίου 2022. Οι καμένοι κορμοί έχουν απομακρυνθεί από τον ιστορικό πυρήνα από συνεργεία υλοτόμων σύμφωνα με τις υποδείξεις των ειδικών για τον καθαρισμό της «νεκρής» βλάστησης. Η φύση προσπαθεί να αναγεννηθεί ενώ οι λιγοστοί επισκέπτες παρατηρούν το τοπίο! Λίγα βήματα, όμως, αρκούν για να αντικρίσει κανείς τα παράθυρα του ανακτόρου ορθάνοιχτα… Στο εσωτερικό του, εργάτες πραγματοποιούν αποξηλώσεις για την αποκατάσταση σε μουσείο όπου θα εκτίθενται η επίπλωση και τα αντικείμενα της πρώην βασιλικής οικογένειας. Ο μοναδικός ήχος που σπάει την απόλυτη ησυχία του δάσους είναι τα μπάζα που κυλούν μέσα από τους ειδικούς εργοστασιακούς σωλήνες.
Ακριβώς δίπλα, το κτίριο των μαγειρείων το οποίο, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του «Ε.Τ.» της Κυριακής, έχει πάρει την τελική του μορφή και παραδίδεται σε λίγες ημέρες! Πρόκειται για το κτίριο όπου θα λειτουργήσουν εκδοτήριο εισιτηρίων, πωλητήριο και αναψυκτήριο. «Τα μαγειρεία θα παραδοθούν στο τέλος του χρόνου, απομένουν κάποιες λεπτομέρειες» σημειώνουν στελέχη της Διεύθυνσης Προστασίας και Αναστήλωσης Νεώτερων και Σύγχρονων Μνημείων του ΥΠΠΟ, ενώ επισημαίνουν ότι θα διαμορφωθεί ο περιβάλλων χώρος σύμφωνα με τις μελέτες.
Σχέδιο ανάπτυξης
Ο «Ε.Τ.» της Κυριακής περιηγήθηκε στο κτήμα όπου φαίνεται να προχωρούν οι διαδικασίες του σχεδίου ανάπτυξης, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2025, προκειμένου να αποτελέσει έναν πολιτιστικό και περιβαλλοντικό πόλο εθνικού και διεθνούς ενδιαφέροντος. Στη διοικητική ενότητα του κτήματος με κτίρια που σχετίζονται με τη διεύθυνση, τη φύλαξη και την παραγωγή, η εικόνα φαίνεται διαφορετική, τα παράθυρα είναι σφραγισμένα. Η ζωή αυτής της ενότητας εντοπίζεται προς το παρόν εντός των κοντέινερ: Ειδικοί επιστήμονες του ΥΠΠΟΑ με άσπρες στολές συντηρούν, αποκαθιστούν και τεκμηριώνουν τα τεχνουργήματα που έχουν βρεθεί στους χώρους. Κατά τη διάρκεια της παραμονής μας στο κτήμα υπήρχε παρουσία αστυνομικού περιπολικού για την προστασία και τη φύλαξη του χώρου! Αν αναλογιστεί κάποιος όσα ταλάνιζαν το κτήμα εδώ και χρόνια, τότε ίσως θεωρήσει πως όλα τα παραπάνω είναι ένα σημαντικό βήμα για το μεγάλο και σύνθετο έργο της αποκατάστασης και αξιοποίησης του πρώην βασιλικού κτήματος το οποίο είχε εντάξει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη διάρκεια των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης στις εμβληματικές παρεμβάσεις.
ΙΔΕΕΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΓΝΩΣΙΑ
Στα πρότυπα του «Dumfries House»
Παράλληλα με τα έργα που είναι σε πλήρη εξέλιξη από το ΥΠΠΟΑ και τα συναρμόδια υπουργεία, ο Κ. Μητσοτάκης επικεντρώνει τα σχέδια της κυβέρνησης στην αξιοποίηση του Τατοΐου ως κέντρου πολιτισμού και αγροτικής επιχειρηματικότητας.
Στην αρχή της προηγούμενης εβδομάδας ο πρωθυπουργός συναντήθηκε με τον βασιλιά Κάρολο της Αγγλίας για το «Dumfries House» στη Σκωτία, το οποίο λειτουργεί ως πρότυπο για το σχέδιο ανάπλασης του Τατοΐου. Θυμίζουμε ότι είχε προηγηθεί ξενάγηση στον Ελληνα πρωθυπουργό τον περασμένο Απρίλιο από τον ίδιο τον τότε πρίγκιπα της Ουαλίας στην έπαυλη «Dumfries House». Λίγους μήνες μετά, στις αρχές του Σεπτεμβρίου, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη είχε πραγματοποιήσει επίσκεψη εργασίας στο «Dumfries House» στη Γλασκώβη, συνοδευόμενη από υπηρεσιακά στελέχη του ΥΠΠΟΑ.
Σήμερα, το «Dumfries House» αποτελεί σημαντικό πολιτιστικό αλλά και αναπτυξιακό πόρο για την ευρύτερη περιοχή η οποία έχει δοκιμαστεί από το κλείσιμο των μεταλλείων και των εργοστασίων της υφαντουργίας, καθώς συμβάλλει στην τοπική οικονομία και δημιουργεί θέσεις εργασίας.
ΣΕ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΑ ΕΡΓΑ • ΝΕΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΤΙΡΙΑ
Το 2024 η νέα εικόνα του ανακτόρου
«Απτά αποτελέσματα στο κτίριο του ανακτόρου αναμένουμε το 2024, με την έννοια ότι ο περιηγητής θα μπορεί να βλέπει τη νέα εικόνα του σε απόσταση από το εργοτάξιο. Θα γίνουν παρεμβάσεις στις εξωτερικές όψεις, όπως θα καταργηθούν τα μπαλκόνια που προστέθηκαν μεταγενέστερα στο κτίριο και θα επανέλθουν στοιχεία που υπήρχαν κατά την πρώτη φάση κατοίκησής του» αναφέρουν στον «Ε.Τ.» στελέχη του ΥΠΠΟΑ και της κοινοπραξίας ΕΡΕΤΒΟ, ΕΤΒΟ και Νηρίκος Τεχνική, που έχει αναλάβει το έργο αποκατάστασης και ανάδειξης. Ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται στα 14,3 εκατ. ευρώ και χρηματοδοτείται με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης.
«Τρέχουν» οι εργασίες
Περιλαμβάνει -όπως μας είπαν μεταξύ άλλων– «εργασίες που αφορούν στην ενίσχυση της λιθοδομής, την αποκατάσταση μέρους της στέγης, τη συντήρηση ξύλινων δαπέδων, την εγκατάσταση ράμπας, την αποκατάσταση της ηλεκτρομηχανολογικής εγκατάστασης και την προσθήκη συστήματος γεωθερμικών αντλιών θερμότητας». Το κτίριο σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα θα αποδοθεί στο κοινό στα τέλη του 2025. «Αυτές τις ημέρες βρισκόμαστε σε στάδιο αποκατάστασης, πρόκειται για ένα πολυσύνθετο έργο, εσωτερικά και εξωτερικά. Σε πρώτη φάση γίνονται αποξηλώσεις, καθαιρέσεις στοιχείων και δρομολογείται άμεσα κατασκευή συστημάτων γεωθερμίας και ηλεκτρολογικής εγκατάστασης, ενώ στο σημείο που σήμερα υπάρχει η πισίνα -νεότερη κατασκευή του 20ού αιώνα- μπροστά από το ανάκτορο, θα βρίσκεται το μηχανοστάσιο του νέου μουσείου» αναφέρουν χαρακτηριστικά, ενώ σημειώνουν πως η φωτιά έχει αλλοιώσει ένα μεγάλο μέρος του χώρου ο οποίος χρειάζεται χρόνο και ειδική ανάπλαση.
Ενώ λοιπόν οι «μηχανές» στο περιφραγμένο εργοτάξιο έχουν μπει σε λειτουργία, τις επόμενες ημέρες εγκαθίσταται ο ανάδοχος στο παλαιό βουστάσιο όπου θα εκτίθενται οι εμβληματικές άμαξες και ετοιμάζονται μελέτες για το έργο αποκατάστασης του νέου βουστασίου όπου σύμφωνα με τις χρήσεις που έχει ανακοινώσει το ΥΠΠΟΑ θα εκτίθεται μέρος της αγροτικής παραγωγής των αυτοκινήτων-μνημείων. Στο άμεσο χρονικό διάστημα θα είναι έτοιμες οι μελέτες για την αποκατάσταση του ιπποστασίου όπου θα υποστηρίξει τη λειτουργία καφέ, πωλητηρίου και χώρου δημιουργικής απασχόλησης παιδιών. Στην ανακτορική ενότητα οι μελέτες για την υλοποίηση έργων στις οικίες Στουρμ, Φροντιστή και Τηλεγραφείου είναι έτοιμες από το δραστήριο Σωματείο «Φίλοι Κτήματος Τατοΐου» και έχουν γίνει αποδεκτές από το ΥΠΠΟΑ.
Νέες χρήσεις
Για τις χρήσεις των κτιρίων που έχουν χαρακτηριστεί μνημεία εντός του ιστορικού πυρήνα του π. βασιλικού κτήματος Τατοΐου, το ΥΠΠΟΑ είχε κάνει τις απαιτούμενες ενημερώσεις. Ενδεικτικά αναφέρουμε πως τα υποστηρικτικά κτίρια προορίζεται να λειτουργήσουν ως συμπληρωματικές λειτουργίες του κτήματος αλλά και ως χώροι φιλοξενίας. Μεταξύ άλλων προβλέπεται στο υπασπιστήριο να φιλοξενούνται τα γραφεία διοίκησης, το κτίριο προσωπικού μετατρέπεται σε ξενώνα υψηλών προσώπων, η οικία Sturm και το κτίριο τηλεπικοινωνιών χρησιμοποιούνται ως εκθεσιακοί χώροι επιμέρους θεματικών συλλογών. Η ταφική ενότητα περιλαμβάνει το μαυσωλείο και τον Ιερό Ναό της Αναστάσεως, για τα οποία διατηρείται η αρχική χρήση. Για τα περιφερειακά κτίρια προβλέπεται ανάμεσα σε άλλα τα φυλάκια Βαρυμπόμπης και Κρυονερίου να λειτουργήσουν ως εγκαταστάσεις υποδοχής, ελέγχου στάθμευσης και πώλησης προϊόντων και ο στάβλος Κρυονερίου να λειτουργήσει ως κέντρο ιππασίας.
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΝΗΜΗ
«Χτίζεται» το κεφάλαιο της αναγέννησης
«Προικισμένο από τη φύση και διαμορφωμένο από τον άνθρωπο». Αναγράφεται στην πρώτη πινακίδα που συναντάει σήμερα ο επισκέπτης στον χάρτη του χώρου απέναντι από το φυλάκιο της εσωτερικής πύλης. Το στρατηγικό σχέδιο της αποκατάστασης και της λειτουργίας του π. βασιλικού κτήματος Τατοΐου φιλοδοξεί να αναγεννήσει το κτήμα από τις στάχτες του και να προσθέσει νέα κεφάλαια στην ιστορία του, απαλλαγμένα από τα βαρίδια του παρελθόντος, με το βλέμμα στη σύγχρονη αξιοποίηση και βιωσιμότητά του και παράλληλα στον σεβασμό στην Ιστορία, το περιβάλλον και στην κοινωνία.
Οικογένεια Σούτσου
Και κάπως έτσι ερχόμαστε ένα βήμα πιο κοντά στον κόσμο του πρώην βασιλικού κτήματος. Κάποτε, κατά τον 19ου αιώνα, ο τόπος αυτός θύμιζε αγροτικούς οικισμούς της δυτικής Ευρώπης. Το 1842, τα τρία τσιφλίκια που ανήκαν στην οικογένεια Σούτσου ενοποιούνται σε μια νέα ιδιοκτησιακή ενότητα με το όνομα Τατόι. Το ζεύγος Σούτσου χτίζει στο Τατόι ένα ισόγειο σπίτι, στη θέση όπου σήμερα βρίσκεται το υπασπιστήριο, σημειώνει στην ιστορική αναδρομή ο διακεκριμένος ιστορικός και συγγραφέα Κώστας M. Σταματόπουλος στην ιστοσελίδα του Συλλόγου Φίλων Τατοΐου. Τον Αύγουστο του 1843, επισκέπτεται το Τατόι η βασίλισσα Αμαλία και θέλγεται από την ομορφιά της φύσης. Το Τατόι είναι ο πρώτος σταθμός της πρώτης περιοδείας του νεαρού βασιλέως Γεώργιου Α’ για να γνωρίσει τη χώρα του, στην οποία αφίχθη το φθινόπωρο του 1863, αναφέρεται χαρακτηριστικά και συμπληρώνεται με πλήθος πληροφοριών σχετικά με το πώς πέρασε στην ιδιοκτησία του Γεωργίου Α’. Τα εγκαίνια της πρώτης αυτής βασιλικής κατοικίας στο Τατόι έγιναν στις 7 Απριλίου 1874, ενώ ακολούθησαν εργασίες ανέγερσης που διήρκεσαν από την άνοιξη του 1884 έως τα τέλη του 1886.
Η ιστορία του Τατοΐου, πολυδαίδαλη. Αποτελεί όμως αναμφισβήτητα τμήμα της ιστορικής αφήγησης και μνήμης. Από το 2003, οπότε η πρώην βασιλική περιουσία περιήλθε στο Ελληνικό Δημόσιο, είχαν γίνει κάποια πράγματα στο Τατόι αλλά ήταν αρκετά αποσπασματικά. Από τον Αύγουστο του 2019, το σχέδιο του υπουργείου Πολιτισμού συνεχίζει αδιάκοπα για την αποκατάσταση των μνημείων, τη συντήρηση, καταγραφή και τεκμηρίωση των κινητών αντικειμένων που βρίσκονταν στοιβαγμένα τα περισσότερα μέσα σε κούτες που δεν είχαν ανοίξει ποτέ τα τελευταία 50 χρόνια. Σύμφωνα με το ΥΠΠΟ οι θεματικές κατευθύνσεις για την ανάπτυξη και οικονομικές δραστηριότητες αναπτύσσονται μέσα από πέντε θεματικές κατευθύνσεις: Ιστορία και πολιτισμός, Υπαίθρια άθληση και αναψυχή, Αγροτική οικονομία, έρευνα, γνώση και ευεξία.
Τατόι: Ανακοινώθηκαν από το υπουργείο Πολιτισμού τα έργα που ξεκινούν
Το στρατηγικό σχέδιο του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού για την αξιοποίηση του τέως βασιλικού κτήματος του Τατοϊου εξελίσσεται σύμφωνα με τον προγραμματισμό και το χρονοδιάγραμμα για τον εκσυγχρονισμό των δικτύων υποδομών, παράλληλα με την αποκατάσταση του πολύτιμου κτηριακού αποθέματος.
Όπως αναφέρει σημερινή ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ, σε έξι επιμέρους υποδομές – ύδρευσης, πυρόσβεσης, άρδευσης, αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων, ηλεκτρικής ισχύος και τηλεπικοινωνιών – αφορά η οριστική μελέτη για τα δίκτυα των υποδομών, που ενέκρινε το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων. Θετικά, επίσης, γνωμοδότησε το ΚΣΝΜ για τις μελέτες αποκατάστασης του νέου Βουστάσιου, του Ιπποστάσιου και του Καταφυγίου, καθώς και για τη μελέτη προσβασιμότητας, στην αποκατεστημένη πλέον Οικία του Δασοφύλακα, η οποία θα φιλοξενήσει το κέντρο ενημέρωσης και πληροφόρησης των επισκεπτών για την ιστορία του κτήματος.
Όπως δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη: «Η αποκατάσταση και ανάδειξη του κτηριακού αποθέματος, στον ιστορικό πυρήνα του Τατοΐου, αποτελεί το ένα σκέλος της ανάδειξης και αξιοποίησης του μνημειακού συνόλου. Η δημιουργία υποδομών σε επίπεδο δικτύων, οι οποίες θα εξασφαλίζουν την καλή λειτουργία και την προστασία του Κτήματος, υπηρετούν ένα σύγχρονο και βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης, το οποίο αποτελεί το δεύτερο, αλλά εξ ίσου σημαντικό σκέλος. Σε συνεργασία με συναρμόδια υπουργεία και με άλλους φορείς του Δημοσίου, που διαθέτουν την αναγκαία τεχνογνωσία, προχωρήσαμε στην εκπόνηση των απαραίτητων μελετών για την πυροπροστασία, την ύδρευση, τον βιολογικό καθαρισμό, την ηλεκτροδότηση και τις τηλεπικοινωνίες, που αποτελούν προϋπόθεση για την δημιουργία σύγχρονου, καθαρού και ασφαλούς περιβάλλοντος λειτουργίας, ανάδειξης και ανάπτυξης του Κτήματος, στη βάση των δεδομένων που δημιουργούν οι νέες χρήσεις, οι οποίες θα φιλοξενηθούν στο υφιστάμενο κτηριακό απόθεμα. Οι επεμβάσεις αποκατάστασης στα κτήρια του Τατοϊου, για να φιλοξενήσουν ψυχαγωγικές και εκπαιδευτικές χρήσεις, προχωρούν σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα που έχουμε θέσει. Στα κτήρια αυτά εντάσσονται το Ιπποστάσιο -ένα από τα παλαιότερα κτήρια της παραγωγικής ενότητας, το οποίο συνδέεται άρρηκτα με τον αγροτικό χαρακτήρα του κτήματος- και το Καταφύγιο, ένα κτήριο που φέρει σημαντικές ιστορικές μνήμες. Δεδομένης της αρχιτεκτονικής και ιστορικής αξίας των κτηρίων, στόχος των επεμβάσεων είναι η ανάδειξη της αρχιτεκτονικής και ιστορικής τους αξίας, μέσω της διατήρησης των αυθεντικών μορφολογικών και τυπολογικών στοιχείων τους».
Ειδήσεις σήμερα
Σεισμός: Αγωνία για τα «τυφλά» ρήγματα – Αρκαλοχώρι., Τύρναβος και τώρα Εύβοια
Καιρός: Μουντό σήμερα το τοπίο – Που αναμένονται βροχές