Η Εθνική Πινακοθήκη εκσυγχρονίστηκε, υπερδιπλασίασε τους χώρους της και αστράφτει και σε αυτό έπαιξε ενεργό ρόλο η Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα.
Πριν από μερικούς μήνες και ενώ αναμένονταν τα εγκαίνια της εθνικής πινακοθήκης που έγιναν στις 24 Μαρτίου η εκλιπούσα είχε μιλήσει στον Ελεύθερο Τύπο για αυτό το έργο πνοής.
«Αν η Πινακοθήκη δεν είχε δεχτεί τα 5,5 εκατομμύρια επισκέπτες, δεν θα είχε την προσοχή της Πολιτείας για να γίνουν όλα όσα έγιναν… Το έργο ήταν απολύτως αναγκαίο, διότι το κτίριο είχε γεράσει πολύ και χρειάστηκε να στερεωθεί από την αρχή…», είχε πει η γυναίκα που με την εμπνευσμένη και δημιουργική καθοδήγησή της η Πινακοθήκη έκανε θαύματα.
Η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα έζησε την εξέλιξη του έργου από την πρώτη στιγμή. Ηρθε αντιμέτωπη με σκαμπανεβάσματα και προβλήματα. Η εκσκαφή των υπόγειων χώρων «χτύπησε» στον υδροφόρο ορίζοντα του Ιλισού. Τα νερά απείλησαν την εξέλιξη του έργου, το οποίο, σύμφωνα με το αρχικό χρονοδιάγραμμα, επρόκειτο να περατωθεί στο τέλος του 2015. Ομως, τέλος καλό, όλα καλά…
Τότε μας είχε προσκαλέσει σε νοερή περιήγηση στα ενδότερα της Εθνικής Πινακοθήκης: «Η αίθουσα υποδοχής είναι πραγματικά μεγαλειώδης. Πρόκειται για ένα συμβολικό κάλεσμα στον κόσμο. Η Πινακοθήκη δεν είναι ένας χώρος εξυγιασμένος και μακρινός, είναι ένας οικείος χώρος ανοιχτός σε όλους, όπως η λαϊκή αγορά, όπου σε περιμένει μια πανδαισία χρωμάτων, χαράς, απόλαυσης και ψυχαγωγίας». Στον ίδιο χώρο στεγάζονται το εκδοτήριο εισιτηρίων, το πωλητήριο και το βεστιάριο αλλά και μια τεράστια ψηφιακή οθόνη και ένα διαδραστικό τραπέζι. Η ψηφιακή τεχνολογία πρωταγωνιστεί παντού. Δύο είσοδοι οδηγούν στους εκθεσιακούς χώρους. «Η μία σε κατευθύνει, μέσω της παλιάς γέφυρας, στην Πτέρυγα «Σταύρος Νιάρχος», όπως ονομάζεται τώρα το ψηλό, πίσω κομμάτι του κτιρίου που διαθέτει πλέον τρεις ορόφους. Η άλλη είσοδος οδηγεί προς τη σπείρα και από εκεί στο αμφιθέατρο και στην αίθουσα περιοδικών εκθέσεων».
Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα: Το αντίο του πολιτικού κόσμου
Στο συλλυπητήριο μήνυμά της για την απώλεια της Μαρίνας Λαμπράκη-Πλάκα η ΠτΔ, Κατερίνα Σακελλαροπούλου αναφέρει: Με βαθιά θλίψη και συγκίνηση αποχαιρετώ την Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, την αρχαιολόγο, την ιστορικό τέχνης, την καθηγήτρια, την ακάματη εργάτρια για τη συντήρηση και ανάδειξη της ελληνικής ζωγραφικής, εκείνη που ποτέ δεν έπαψε «να ονειρεύεται ρεαλιστικά».
Τριάντα χρόνια στο τιμόνι του πιο σημαντικού μουσείου της χώρας, της Εθνικής Πινακοθήκης, επιτυγχάνοντας, μέσα από μεγάλα εκθεσιακά γεγονότα να ενισχύσει τη δημοτικότητά της και να δημιουργήσει έναν σταθερό πυρήνα επισκεπτών, ευτύχησε, μετά από συνεχείς προσπάθειες, να την δει να αναγεννάται, να εκσυγχρονίζεται μουσειολογικά και αισθητικά, να ανοίγεται στο κοινό όπως το επιδίωξε σε όλη τη μακρά της θητεία: Σαν ένας τόπος γνώσης, πνευματικής ανάτασης, αισθητικής καλλιέργειας, εμβάθυνσης στο καλλιτεχνικό συμβάν.
Έχοντας αφιερώσει τη ζωή της στην προώθηση της ελληνικής τέχνης και την ανάδειξη των δεσμών και των παραλληλιών της με τα διεθνή ρεύματα, τόσο ως διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης όσο και με το πλούσιο επιστημονικό, συγγραφικό και διδακτικό της έργο, η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα αφήνει πλούσια παρακαταθήκη, αλλά και μεγάλο κενό.
Έλεγε συχνά ότι είναι συμφιλιωμένη με την ιδέα της λήθης, ωστόσο η γόνιμη παρουσία της, το πάθος της, η ενέργειά της, δεν θα επιτρέψουν στη σκόνη του χρόνου να θαμπώσει την ανεξίτηλη σφραγίδα της. Καλό ταξίδι, Μαρίνα».
«Η Μαρίνα Λαμπράκη – Πλάκα αναδείχθηκε, λόγω και έργω, αυθεντική και εμβληματική εκπρόσωπος του ελληνικού αλλά και του ευρωπαϊκού Πολιτισμού εν γένει. Και μόνον η ολοκλήρωση της Εθνικής Πινακοθήκης, έργο ζωής για την Μαρίνα Λαμπράκη – Πλάκα, της εξασφαλίζει το μερίδιο αιωνιότητας, το οποίο δικαιωματικώς της ανήκει» δήλωσε ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος για τον θάνατο της Μαρίνας Λαμπράκη – Πλάκα.
O Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στο μήνυμά του για τον θάνατό της, ανέφερε ότι «όλοι χάνουμε σήμερα μία μορφή δραστήρια, δημιουργική όσο και οικεία. Και, προσωπικά, μία ξεχωριστή φίλη». Συγκεκριμένα, το μήνυμα του Κυριάκου Μητσοτάκη: «Αποχαιρετούμε με θλίψη τη Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα. Μία κυρία του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού, που υπηρέτησε τις τέχνες και για 30 χρόνια κράτησε το τιμόνι της Εθνικής Πινακοθήκης.
Διατήρησε, έτσι, ολοζώντανο ένα κύτταρο αισθητικής και προσιτό σε όλους έναν πνεύμονα μνήμης και καλλιέργειας. Για να οδηγήσει, πριν φύγει, το αγαπημένο της «Μουσείο Αλέξανδρου Σούτσου» στη νέα εποχή, μετά την ανακαίνιση και τον εκσυγχρονισμό του. Έργο στο οποίο αφιερώθηκε με πάθος.
Όλοι χάνουμε σήμερα μία μορφή δραστήρια, δημιουργική όσο και οικεία. Και, προσωπικά, μία ξεχωριστή φίλη. Συλλυπητήρια στους δικούς της ανθρώπους.» «Η Διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα υπηρέτησε με αφοσίωση τον ελληνικό Πολιτισμό», ανέφερε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, σε ανάρτησή του στο twitter. «Ειλικρινή συλλυπητήρια για τον θάνατό της στους οικείους της».
«Αποχαιρετούμε με θλίψη τη Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, Διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης», αναφέρει ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης. «Μεγάλη η απώλεια για τον πολιτισμό, το εμβληματικό της έργο και η συνεισφορά της ωστόσο θα μείνουν πάντα να τη θυμίζουν. Συλλυπητήρια στους οικείους της».
Στο «σημαντικό έργο» που αφήνει η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα στο πεδίο του πολιτισμού αναφέρεται σε ανακοίνωση τους ο Τομέας και το Τμήμα Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, εκφράζοντας θερμά συλλυπητήρια στην οικογένεια, τους οικείους και τους συνεργάτες της. Αναλυτικά, αναφέρεται στην ανακοίνωση: «Μια επιφανής και δυναμική γυναίκα η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα δεν είναι πια μαζί μας. Ιστορικός τέχνης, Ομότιμη Καθηγήτρια της Ιστορίας της Τέχνης στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, αρχαιολόγος, αλλά και η μακροβιότερη Διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης με το πλούσιο συγγραφικό έργο, αποτελούν κάποιους μόνο από τους τίτλους στο πολύπλευρο και σύνθετο βιογραφικό της. Η διοργάνωση και η επιμέλεια σημαντικών εκθέσεων ξένων, όσο και Ελλήνων καλλιτεχνών έχουν συνδεθεί διαχρονικά με το όνομα της Μαρίνας Λαμπράκη-Πλάκα που φεύγει αφήνοντας σημαντικό έργο στο πεδίο του πολιτισμού».
«Ο θάνατος της Μαρίνας Λαμπράκη – Πλάκα γέμισε θλίψη το πανελλήνιο. Συνέδεσε το όνομα της με την Εθνική Πινακοθήκη επί δεκαετίες, ανοίγοντας τις πόρτες της τέχνης και των εικαστικών στην ελληνική κοινωνία», τονίζει σε δήλωσή του ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης.
«Η τέχνη καλείται να ξαναβρεί την πρωτογενή της λειτουργία στη νέα υπό διαμόρφωση κοινωνία. Να δώσει μορφή στην εικόνα της, στα ιδανικά της, στην ιδεολογία της» ανέφερε στην ομιλία της στα εγκαίνια της Εθνικής Πινακοθήκης πέρυσι συμπυκνώνοντας το όραμα της», επισημαίνει ακόμη ο κ. Ανδρουλάκης.
«Αποτέλεσε το πιο απτό υπόδειγμα της κρητικής επιμονής επιτυγχάνοντας υψηλούς στόχους και χαρίζοντας μας μοναδικές πολιτιστικές εμπειρίες. Η Μαρίνα Λαμπράκη – Πλάκα μπήκε στο πάνθεον των εμβληματικών προσωπικοτήτων του ελληνικού πολιτισμού. Θερμά συλλυπητήρια στους οικείους της», καταλήγει ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ.
«Με πραγματική οδύνη αποχαιρετούμε τη Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, τη γυναίκα που αφιερώθηκε ολόψυχα, επί 30 χρόνια, στην Εθνική Πινακοθήκη, στην Τέχνη, στους Ελληνες δημιουργούς. Το πάθος και η αγάπη της για την τέχνη την οδήγησαν σε μια δυναμική πορεία, σε ένα μεγάλο ταξίδι ζωής, από το Αρκαλοχώρι, με τον σύντροφό της Δημήτρη Πλάκα, στην τάξη του Παντελή Πρεβελάκη, και από εκεί στο Παρίσι, στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών ως η πρώτη γυναίκα καθηγήτρια», τονίζει σε συλλυπητήρια ανακοίνωσή της η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.
«Από το 1992, ως Διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, υπήρξε η κινητήρια δύναμή της. Οργάνωσε μεγάλες εκθέσεις, κορυφαία πολιτιστικά γεγονότα, όπως την ιστορική πλέον έκθεση του El Greco. Μετέτρεψε το Μουσείο σε μια εξωστρεφή Πινακοθήκη, κέντρο της Ελληνικής Τέχνης, με διεθνείς συνεργασίες, ανοιχτό σε όλο τον κόσμο. Εκανε προσιτό στον κόσμο τον Βρυζάκη, τον Λύτρα, τον Ιακωβίδη, τον Μόραλη, τον Γκίκα, τον Τέτση. Πάντοτε παρούσα και δραστήρια, ξεναγούσε η ίδια τους επισκέπτες με τον γοητευτικό της λόγο. Ηταν από τους πρώτους επικεφαλής πολιτιστικών οργανισμών που είχε μιαν άλλη αντίληψη για την επικοινωνία της τέχνης με το κοινό. Μέχρι και την τελευταία στιγμή, ετοίμαζε με την αγάπη και τη φροντίδα, που τη χαρακτήριζαν, την αναδρομική έκθεση του Κωνσταντίνου Παρθένη», ανέφερε ακόμη η κυρία Μενδώνη.
«Είναι πραγματικά σπουδαίο το έργο της στα 30 χρόνια που διηύθυνε την Εθνική Πινακοθήκη. Ιδρυσε νέα παραρτήματα, στην Κέρκυρα, το Ναύπλιο, το Μουσείο Καπράλου στην Αίγινα, τη Γλυπτοθήκη στο Αλσος Στρατού. Με τη Μαρίνα συνεργαστήκαμε στενά περίπου μια δεκαπενταετία. Αμέτρητες ώρες συζητήσεων από τις πρώτες ιδέες για την επέκταση της Πινακοθήκης, για τα Παραρτήματα, για το Μουσείο Καπράλου. Οταν καθόμαστε μαζί στο Συμβούλιο Μουσείων, με προμήθευε με άπειρα σκίτσα, σχετικά με τα θέματα που συζητούσαμε. Πολλές οι εκτενείς, πάντα χειρόγραφες καλλίγραφες επιστολές της, για οτιδήποτε αφορούσε στο μέλλον της Πινακοθήκης Μαζί, δουλέψαμε σκληρά, περνώντας αμέτρητες ώρες στο εργοτάξιο, για να ολοκληρώσουμε το μεγάλο έργο της ανακαινισμένης Εθνικής Πινακοθήκης. Μοιραστήκαμε σκέψεις και αγωνίες μέχρι να φθάσουμε στην 24η Μαρτίου 2021. Είναι πραγματικά ευτύχημα, ότι είδε τη νέα Εθνική Πινακοθήκη να αποδίδεται στο κοινό ολοκληρωμένη. Ενα σύγχρονο μουσείο, που απολαμβάνουν πλέον χιλιάδες επισκέπτες», υποστήριξε η υπουργός Πολιτισμού.
«Της οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ για την αφοσίωση, τη δημιουργικότητα και την αγάπη που έδειξε όλα αυτά τα χρόνια στην Πινακοθήκη, στην Τέχνη, στην Ελλάδα. Προσωπικά την ευχαριστώ για τη φιλία της και τα μαθήματα τέχνης, που μας προσέφερε απλόχερα, γοητευτικά, αξέχαστα. Θερμά συλλυπητήρια στους οικείους και τους φίλους της», κατέληξε η Λίνα Μενδώνη.
Ροή Ειδήσεων 
