Αυτό συμβαίνει όταν η μουσική είναι τόσο διαχρονική που καταφέρνει να ξεπεράσει τα σύνορα του χθες και του σήμερα και να φτάσει στο αύριο. Μεγάλο ρόλο σαφώς παίζει και ο ερμηνευτής, που στην προκειμένη περίπτωση είναι ο Γιώργης Χριστοδούλου, ο οποίος μας παίρνει από το χέρι για να μας ταξιδέψει στο Παρίσι στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, με οδηγό τις μουσικές και τα τραγούδια του Αττίκ. Ακυκλοφόρητα παρακαλώ, καινούργια που τόσα χρόνια έμεναν κλειδωμένα σε αρχεία, βιβλιοθήκες, παλαιοπωλεία και ο Γιώργης Χριστοδούλου με το σεβασμό και την αγάπη που τρέφει για τον Αττίκ τα αναζήτησε, τα βρήκε και τα τραγουδά στο νέο, εξαιρετικά προσεγμένο δίγλωσσο (ελληνικά, γαλλικά) βιβλίο-CD, που κυκλοφορεί από τη Μικρή Αρκτο με τίτλο «Ο Αττίκ στο Παρίσι».

Κι αν θέλετε να το ακούσετε ζωντανά δεν έχετε παρά να βρεθείτε την 1η του Δεκέμβρη στο θέατρο Αλφα (21.00) όπου ο Γιώργης Χριστοδούλου θα δώσει συναυλία και θα παρουσιάσει αυτή τη δουλειά που ηχογραφήθηκε στην Αθήνα και στη Βαρκελώνη, όπου έχει επιλέξει να ζει ο Γιώργης Χριστοδούλου από το 2010, μοιράζοντας τη ζωή του ανάμεσα στις δύο πόλεις. Ο ίδιος τραγουδά τα τραγούδια στα γαλλικά (σ.σ.: κι ας έμαθε μόνο για τις ανάγκες του δίσκου, κάτι που καθόλου δεν φαίνεται), ισπανικά και ελληνικά.

Πώς ξεκίνησε όμως η περιπέτεια της δημιουργίας αυτού του δίσκου;

«Η ιστορία ξεκινά το 2013 όπου, από τη Βαρκελώνη όπου ήμουν, πήγα στο Παρίσι για ταξίδι αναψυχής και βρήκα σ’ ένα παλαιοπωλείο μια παρτιτούρα ακυκλοφόρητου τραγουδιού του Αττίκ», λέει ο Γιώργης Χριστοδούλου στον «Ε.Τ.». «Επειδή ο Αττίκ είναι από τους αγαπημένους μου και πάντα έχω στα προγράμματά μου τραγούδια του, όπως και στο δίσκο μου “Καντάδα” είχα δικό του τραγούδι, σκέφτηκα να ψάξω τι υλικό υπάρχει στο Παρίσι από εκείνον, καθώς από εκεί είχε ξεκινήσει την καριέρα του το 1907. Η Δανάη έγραφε στο βιβλίο της ότι περίπου 300 συνθέσεις του είναι χαμένες από αυτή την εποχή. Διάβασα πάλι τη βιογραφία του και άρχισα να ψάχνω, χωρίς να έχω σκοπό να κάνω δίσκο. Δεν ήξερα, επειδή μιλάμε για νεανικά του έργα, αν άξιζε τον κόπο να κυκλοφορήσουν. Ξεκίνησα λοιπόν από περιέργεια. Βρίσκοντας όμως το ένα μετά το άλλο, παρτιτούρες για πιάνο κυρίως αλλά και μικρή ορχήστρα, εντυπωσιάστηκα. Μάζεψα περίπου 240 τραγούδια του καμπαρέ ως επί το πλείστον, μια και εκείνος δούλευε -όχι ότι δεν του άρεσε- για να βγάλει το ψωμί του σ’ αυτούς τους χώρους. Ηταν ένας από τους τέσσερις πιο δημοφιλείς δημιουργούς τραγουδιών του είδους στο Παρίσι. Είχε κάνει και ένα συμβόλαιο με τον καλύτερο μουσικό οίκο τότε και έτσι σώθηκαν τα τραγούδια του. Εψαξα τα αρχεία του οίκου, σε βιβλιοθήκες της Γαλλίας, σε συλλέκτες, σε παλαιοπωλεία και βρήκα τις παρτιτούρες του. Ακόμα βρίσκω, όπως και στο αρχείο του Αττίκ που μου το άνοιξε η ανιψιά του. Ετσι συμπληρώθηκε το παζλ».

Η σχέση του Γιώργη Χριστοδούλου με τον Αττίκ έχει μια μεταφυσική χροιά. «Πολλές φορές το έχω σκεφτεί. Ηταν κάτι σαν δώρο για μένα. Υπάρχουν τραγούδια του που μοιάζουν πολύ σύγχρονα. Αλλα τραγούδια έχουν το ύφος του παλιού, του κλασικού θα έλεγα, από ένα συνθέτη που ξέρει μουσική και φαίνεται. Υπάρχουν όμως και πολλά που φαίνονται σαν να γράφτηκαν σήμερα. Στο δίσκο εμπεριέχονται και μπολερό, φοξ τροτ. Είναι σαν world jazz music. Δεν είναι ο Αττίκ του “Ζητάτε να σας πω”. Είναι ένας άλλος Αττίκ, Παρισινός. Είναι τραγούδια σε πρώτη εκτέλεση, που μου επιβεβαιώνουν αυτό που πάντα λέω, ότι τα τραγούδια μπορούν να περιμένουν και να έχουν δεύτερες και τρίτες ζωές. Το τραγούδι έχει αυτό το καλό σε σχέση με το θέατρο, που χάνεται την ίδια ώρα που γεννιέται. Για μένα, που η αγαπημένη μου ηθοποιός ήταν η Αλέκα Παΐζη και πάντα πήγαινα να δω τις παραστάσεις της, μπορεί σήμερα να τις μνημονεύω, αλλά δεν μπορώ απόλυτα να τις μεταδώσω γιατί έχουν χαθεί. Ο κινηματογράφος και το τραγούδι είναι διαφορετικές τέχνες. Εμείς ως προς τον Αττίκ δεν βρήκαμε ηχογραφήσεις αλλά μόνο παρτιτούρες. Απαιτούσαν από τον ερμηνευτή να δώσει ζωή στις νότες. Ομως ένα τραγούδι γραμμένο σε παρτιτούρα έχει αυτό το καλό. Οτι μπορεί να μείνει και να περιμένει για χρόνια».

Τη ροπή προς το παλιό που έχεις πώς την εξηγείς;

«Υπάρχει και αυτή η γενιά στη ζωή μας που μάλιστα ζει στο σήμερα. Δεν σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν… Τα τραγούδια του Αττίκ τα αντιμετωπίζω σαν να είναι καινούργια. Για μένα είναι μόνο μια πληροφορία ότι γράφτηκαν το 1907-1914. Αν μου έφερνε την ίδια παρτιτούρα ένας νέος συνθέτης και πάλι θα την τραγουδούσα. Και υπάρχουν άνθρωποι που γράφουν έτσι στο σήμερα. Απλά ο Αττίκ το έκανε με πολλή μαεστρία, γιατί είχε σπουδάσει μουσική, είχε ταλέντο και αυτό ήταν το ύφος του. Καταλαβαίνεις τον τρόπο του. Και νομίζω ότι μου πηγαίνει επίσης».
Δηλαδή τα τραγούδια δεν έχουν διασκευαστεί; «Οχι, είναι σε πρώτη εκτέλεση. Με ενορχηστρώσεις που δεν επεμβαίνουν πολύ. Κράτησα το πιάνο που είχε στην παρτιτούρα και μπήκαν ακόμα κοντραμπάσο, ντραμς και κλαρινέτο. Δεν είναι φορτωμένα. Τόσο όσο χρειάζεται για να μην ακουστούν άδεια. Είναι τραγούδια που δεν έχουν γεράσει και έσπασαν το φράγμα του χρόνου. Θα ακούγονται για πάντα νέα…».

INFO
Μουσική παράσταση «Ο Αττίκ στο Παρίσι».
1η Δεκεμβρίου (21.00). Συμμετέχει η Πολυξένη Καράκογλου. Εισιτήρια: 10 € προπώληση, 12 € στα ταμεία του θεάτρου (τη μέρα της παράστασης). Εκτός από τη συναυλία στο θέατρο Αλφα την 1η Δεκέμβρη ο Γιώργης Χριστοδούλου θα εμφανισθεί στο Αγρίνιο στις 8 Δεκεμβρίου και στην Πάτρα στις 9 Δεκεμβρίου.

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΥ

[email protected]

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου