Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο «άναψε» χθες το πράσινο φως επί της οριστικής μελέτης για την «Προμήθεια και εγκατάσταση αναβατορίου ατόμων για το Κάστρο της Μονεμβασίας», σηματοδοτώντας την εκκίνηση του έργου με στόχο την προσέγγιση επιβατών και ατόμων με κινητικές δυσκολίες στην Ανω Πόλη του κάστρου, αλλά και στο πλαίσιο της άμεσης αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών στο δύσβατο σημείο.

Παράλληλα, το έργο περιλαμβάνει και τη διαμόρφωση ειδικού δικτύου διαδρομών περιήγησης για εμποδιζόμενα άτομα στον αρχαιολογικό χώρο της Ανω Πόλης, από το σημείο άφιξης του αναβατορίου έως τα εμβληματικά μνημεία της, όπως το λαμπρότερο βυζαντινό μνημείο της Μονεμβασίας, τον ναό της Αγίας Σοφίας. Οι εργασίες εκτελούνται από το υπουργείο Πολιτισμού διά της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λακωνίας και βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη.

Με τις εγκριθείσες μελέτες -όπως σημειώθηκε χθες- αποτυπώνεται πλέον με ακρίβεια η εικόνα του αναβατορίου, το οποίο πλήρως ενταγμένο στο τοπίο θα συνδέει μέσα σε περίπου ένα λεπτό την Κάτω με την Ανω Πόλη βάσει της αρχικής χωροθέτησης των σταθμών εκκίνησης και άφιξης του τελεφερίκ και των περιβαλλοντικών όρων που είχαν εγκριθεί σε προηγούμενες συνεδριάσεις του ΚΑΣ. Για το έργο, το οποίο χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης, έχει υπογραφεί Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ του υπουργείου Πολιτισμού, του Δήμου Μονεμβασίας και του Αναπτυξιακού Οργανισμού «Πάρνωνας». Η ανάδοχος εταιρία, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο όπως αναφέρθηκε χθες, ανέλαβε την προμήθεια και εγκατάσταση αναβατορίου, καθώς και την εκπόνηση των απαιτούμενων αρχιτεκτονικών και στατικών μελετών, επί των οποίων το ΚΑΣ γνωμοδότησε ομόφωνα χθες αργά το βράδυ.

Σύμφωνα με τις μελέτες, ο χώρος υποδοχής των επισκεπτών γίνεται από το νότιο τμήμα του βράχου της Μονεμβασίας, περίπου 150 μέτρα από την πύλη εισόδου της Κάτω Πόλης, δηλαδή κοντά στην πύλη του κάστρου. Με αυτήν την τοποθέτηση επιτυγχάνονται δύο στοιχεία, η άμεση πρόσβαση στον χώρο για το αναβατόριο και η εγγύτητά του με τον οικισμό της Κάτω Πόλης. Το σημείο αυτό επιλέχθηκε και για τεχνικούς λόγους, καθώς το φυσικό ύψος του εδάφους επιτρέπει την υπόσκαφη κατασκευή του σταθμού εκκίνησης, ενισχύοντας την ήπια παρέμβαση προς το τοπίο.

Το υπόσκαφο κτίριο αφετηρίας λειτουργεί ως χώρος υποδοχής, ενώ ο σταθμός άφιξης έχει σχεδιαστεί ως μια ορθογώνια, λιθόκτιστη πύλη-κατασκευή. Και οι δύο υποδομές εντάσσονται αρμονικά στο τοπίο της Μονεμβασίας. Σχετικά με την εγκατάσταση του τελεφερίκ, ειδικά για την υποτιθέμενη ύπαρξη πολλών μεγάλων πυλώνων κατά μήκος της πλαγιάς οι μελετητές ξεκαθάρισαν ότι δεν περιλαμβάνονται πυλώνες ούτε στο τμήμα της εκκίνησης ούτε κατά μήκος της διαδρομής του τελεφερίκ. Υπάρχει μόνο ένας πυλώνας, ο οποίος θα τοποθετηθεί πίσω από το τείχος της Ανω Πόλης, κοντά στον σταθμό άφιξης. Οσον αφορά την ορατότητα του αναβατορίου, όπως επεσήμαναν οι μελετητές, δεν θα προκαλεί οπτική όχληση, καθώς τα μόνα ορατά στοιχεία θα είναι ο πυλώνας και οι καμπίνες που θα αιωρούνται. Από ξηράς, το έργο δεν θα είναι ορατό, με εξαίρεση τον πυλώνα, ο οποίος είναι τεχνικά αναγκαίος για τη λειτουργία του συστήματος.

Το τελεφερίκ θα καλύπτει μια απόσταση 120 μέτρων σε περίπου ένα λεπτό, ενώ η υψομετρική διαφορά των δύο σημείων εκκίνησης και άφιξης ανέρχεται στα 87 μέτρα. Η εγκατάσταση του αναβατορίου περιλαμβάνει δύο καμπίνες εκ των οποίων η μία θα χωρά 15 άτομα ή 2 αμαξίδια ΑμεΑ ή ένα φορείο ασθενοφόρου.

Χθες, τρεις φορείς -η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, ο Σύλλογος Φίλων Μονεμβασιάς και ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων- εξέφρασαν την αντίθεση και τους προβληματισμούς τους επί της υλοποίησης του έργο στην Καστροπολιτεία. Ο Σύλλογος Φίλων Μονεμβασιάς πρότεινε μεταξύ άλλων την αναβολή της συζήτησης και ο ΣΕΑ ζήτησε την «απένταξη του έργου», ενώ αναφέρθηκε ότι εκκρεμούν δύο προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Κλείνοντας, στη χθεσινή μαραθώνια συζήτηση τα μέλη του ΚΑΣ υπογράμμισαν ότι το αναβατόριο της Μονεμβασίας είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό έργο υποδομής, το οποίο θα συμβάλει σημαντικά στην ασφαλή και ευρύτερη προσπάθεια αναβάθμισης της Καστροπολιτείας της Μονεμβασίας.