Είχαν προηγηθεί οι δημόσιες δηλώσεις του νέου πρωθυπουργού της γειτονικής χώρας Ζόραν Ζάεφ ότι είναι αποφασισμένος να προχωρήσει σε ένα συμβιβασμό με την Ελλάδα, σημειώνοντας ότι έχουν γίνει υπερβολές από τις προηγούμενες κυβερνήσεις της χώρας του, ενώ πρόσφατα, κατά την ενημέρωση των διπλωματικών συντακτών, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς είπε ότι «καλό θα ήταν το ονοματολογικό με την ΠΓΔΜ να λυθεί το πρώτο εξάμηνο του 2018». Προσέθεσε και αυτός από την πλευρά του ότι «ήρθε η ώρα για ένα συμβιβασμό», ενώ ερωτηθείς σχετικά απάντησε ότι η «ελληνική κυβέρνηση στο σύνολό της είναι έτοιμη για ένα συμβιβασμό».
Σε όλο αυτό το κλίμα πρέπει να προστεθεί και η δήλωση του επίσημου διαπραγματευτή του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς που -μετά από πολλά χρόνια σιωπής καθώς οι διαπραγματεύσεις ήταν… βαλτωμένες- είπε ότι φαίνεται να υπάρχει θετική βούληση, ιδιαίτερα από την πλευρά των Σκοπίων, στην εύρεση μιας λύσης και στην επίτευξη ενός συμβιβασμού εντός του 2018 και τόνισε πως και στην Αθήνα ο πρωθυπουργός φαίνεται να έχει θέληση για λύση.
Ολα φαίνονται έτοιμα λοιπόν. Είναι όμως; Πριν από λίγες ημέρες, στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού STAR, η Κάτια Μακρή αποκάλυψε ότι το επικρατέστερο όνομα για την ΠΓΔΜ, αυτό που συζητείται στις διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη, είναι το «Νέα Μακεδονία». Σημείωσε ότι η ελληνική κυβέρνηση θα αποδεχθεί αυτή την ονομασία αν συμφωνήσει και ο εκπρόσωπος των Σκοπίων. Υπενθύμισε μάλιστα ότι είναι το ίδιο όνομα που είχε περιληφθεί στο πακέτο Πινέιρο το 1992, αλλά η κυβέρνηση Μητσοτάκη, τότε, το είχε απορρίψει. Η κυβέρνηση και ειδικά το υπουργείο Εξωτερικών που επιδεικνύει άμεσα αντανακλαστικά σε αυτά τα θέματα, δεν διέψευσαν ποτέ αυτή την πληροφορία. Η σιωπή της κυβέρνησης έχει εκληφθεί ως πλήρης επιβεβαίωση.
Το θέμα δεν είναι απλό -ποτέ δεν ήταν- καθώς δεν αφορά μόνο στην Ελλάδα και τα Σκόπια. Αφορά επίσης την αλβανική μειονότητα στα Σκόπια, αφορά τη Βουλγαρία, η οποία δεν αναγνωρίζει παράγωγα του όρου Μακεδονία κ.λπ. Ωστόσο, με τη στήριξη που παρέχουν οι ΗΠΑ τόσο στη νέα κυβέρνηση της ΠΓΔΜ όσο και στην κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου, η επικρατέστερη εκτίμηση είναι ότι όλα αυτά θα ξεπεραστούν και το δημοψήφισμα στα Σκόπια θα γίνει, όπως έχει δεσμευθεί η νέα κυβέρνηση, ενώ η κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου θα φέρει τη νέα συμφωνία στη Βουλή.
Ο Καμμένος
Πηγαίνοντας λίγο πίσω, οφείλουμε να σταθούμε στην τοποθέτηση Κοτζιά ότι «η κυβέρνηση είναι έτοιμη για ένα συμβιβασμό». Το ερώτημα που προκύπτει είναι τι θα κάνουν ο κ. Καμμένος και οι ΑΝ.ΕΛ. όταν κληθούν να στηρίξουν μία νέα συμφωνία με τα Σκόπια με το όνομα «Νέα Μακεδονία»… Θα ψηφίσει ο κ. Καμμένος ένα όνομα που θα περιλαμβάνει τον όρο «Μακεδονία», μια και έχει πει δημοσίως πολλές φορές ότι δεν πρόκειται να στηρίξει όνομα με τον όρο «Μακεδονία» ή τα παράγωγά του ή θα καταπιεί -όπως έχει κάνει ήδη για μία σειρά από θέματα- και το «Νέα Μακεδονία» προς χάριν της παραμονής του στην εξουσία;
Στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ ο κ. Τσίπρας δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει κανένα θέμα με το συγκεκριμένο ζήτημα. Η πλειοψηφία των βουλευτών και των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ τάσσονται ήδη υπέρ μίας συμφωνίας με τα Σκόπια ώστε να λήξει ένα χρόνιο εθνικό ζήτημα, ενώ και στο πολιτικό-επικοινωνιακό επίπεδο, μετά από συνεχείς αποτυχίες όπως η επίσκεψη Τσίπρα στις ΗΠΑ και η επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα, ο πρωθυπουργός χρειάζεται τη συμφωνία με τα Σκόπια ώστε να δείξει ότι μπορεί να λύνει ζητήματα μείζονος εθνικής σημασίας. Γνωρίζοντας το πρόβλημα με τη στάση Καμμένου, η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ θα επιχειρήσει να στηριχτεί στις διακομματικές ψήφους, ώστε να προκαλέσει πρόβλημα συνοχής και στις άλλες κοινοβουλευτικές ομάδες, κυρίως σε αυτές της Ν.Δ. και της Δημοκρατικής Συμπαράταξης.
Θα είναι όμως επαρκής ένας τέτοιος ελιγμός για να παραμείνει σταθερή η κυβέρνηση;
Ενα ζήτημα είναι αν είναι ακόμα σε ισχύ η άτυπη συμφωνία των κομμάτων της αντιπολίτευσης (Ν.Δ., ΔΗ.ΣΥ., Ποτάμι) να μην ξαναψηφίσουν στη Βουλή τίποτε αν δεν έχει τις ψήφους της πλειοψηφίας τουλάχιστον.
Ενα άλλο ζήτημα είναι κατά πόσο σε ένα μείζον εθνικό ζήτημα, ακόμα και αν οι άλλες κοινοβουλευτικές ομάδες ή μεμονωμένοι βουλευτές στηρίξουν την κυβερνητική πρόταση, μπορεί να σταθεί μία κυβέρνηση που εμφανίζεται διχασμένη.
Πληροφορίες, οι οποίες δεν επιβεβαιώνονται από κυβερνητικές πηγές που επιμένουν να αντιμετωπίζουν το θέμα ως «πολύ προχωρημένο», θέλουν τον κ. Καμμένο, σε συμφωνία με τον κ. Τσίπρα, να επιχειρεί πολιτική «ντρίπλα» και να προτείνει δημοψήφισμα, δηλώνοντας εκ των προτέρων ότι θα συμφωνήσει με το αποτέλεσμά του όποιο και αν είναι. Ετσι, όμως, δεν αποφεύγεται η κυβερνητική και πολιτική κρίση, που είναι αμφίβολο αν θα καταφέρει να την αντέξει η κυβέρνηση στο υπάρχον βαρύ κλίμα.
Γιάννης Καμπουράκης
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής