Ο Scope δικαιολόγησε την αναβάθμιση της οικονομίας στη βαθμίδα ΒΒΒ- από την ΒΒ+ με μια σειρά από θετικά σχόλια για την πολιτική σταθερότητα που εξασφαλίζει η εκλογή της νέας κυβέρνησης, η οποία την προηγούμενη τετραετία κατάφερε μια μεγάλη μείωση του χρέους και την επιστροφή της Ελλάδας σε πρωτογενή πλεονάσματα, παρά τις διαδοχικές παγκόσμιες οικονομικές κρίσεις. Τόνισε επίσης την προσήλωση της κυβέρνησης στην προώθηση κομβικών μεταρρυθμίσεων όπως η μείωση των «κόκκινων» δανείων στις τράπεζες. Υπογράμμισε ακόμα και τη δεδηλωμένη πρόθεση των εταίρων της Ελλάδας να προχωρήσουν σε νέα μέτρα ελάφρυνσης, αν, παρά τις προσπάθειες, υπάρξουν απρόβλεπτες αρνητικές εξελίξεις με το χρέος.

H αναβάθμιση από τον γερμανικό οίκο, λίγες μέρες μετά την αντίστοιχη της ιαπωνικής R&Ι, αλλά με την πιστοληπτική διαβάθμιση του Δημοσίου, δεν φέρνει όλα τα οφέλη της επενδυτικής βαθμίδας. Τόσο η Scope όσο και η R&I δεν αναγνωρίζονται ακόμη από την ΕΚΤ. Συνεπώς, η Ελλάδα θα αντιμετωπίζεται ισότιμα με τα άλλα κράτη-μέλη της ευρωζώνης, αλλά κατ’ εξαίρεση. Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε ότι το ελληνικά ομόλογα θα συνεχίσουν να γίνονται δεκτά ως εγγυήσεις από τις τράπεζες, αλλά με έκπτωση που ξεπερνά το 40%.

Από την άλλη, οι δύο αναβαθμίσεις δημιουργούν ένα θετικό κλίμα, που θα οδηγήσει και τους τέσσερις «μεγάλους» οίκους αξιολόγησης (DBRS, Moody’s S&P, Fitch) να επαναξιολογήσουν τη στάση τους απέναντι στην Ελλάδα. Αν μάλιστα ο Scope πάρει την επίσημη αναβάθμιση που αναμένει από την ΕΚΤ μέσα στον Σεπτέμβριο, τότε τα πράγματα θα γίνουν πιο εύκολα στις αξιολογήσεις από τους υπόλοιπους μεγάλους οίκους που ακολουθούν το αμέσως επόμενο διάστημα.

Συγκεκριμένα, τον Σεπτέμβριο, είναι προγραμματισμένες δύο αξιολογήσεις. Η πρώτη στις 9 Σεπτεμβρίου από την DBRS και η δεύτερη, από την Moody’s, στις 24 του μήνα. Ο οίκος DBRS έχει κατατάξει την Ελλάδα στη βαθμίδα BB (High), ένα σκαλοπάτι κάτω από την επενδυτική, αλλά με αξιολόγηση «σταθερή» από τον περασμένο Μάρτιο. Σε πρόσφατο σημείωμά του για την Ελλάδα, ο οίκος αναρωτιέται αν τα αποτελέσματα στην οικονομική πολιτική θα είναι μόνιμα, δίνοντας την εντύπωση ότι βρίσκεται σε φάση αναμονής.

Ο οίκος Moody’s ήταν αυτός που υποβάθμισε τελευταίος της Ελλάδα κάτω από την επενδυτική βαθμίδα το 2010, μετά την είσοδο της χώρας μας στα Μνημόνια, και μάλλον θα είναι ο τελευταίος που θα δώσει ξανά την επενδυτική βαθμίδα. Εχει κατατάξει την Ελλάδα στη βαθμίδα Ba3, τρεις θέσεις κάτω από την επενδυτική. Η «απόδοση» της επενδυτικής βαθμίδας για το Ελληνικό Δημόσιο απαιτεί τριπλή αναβάθμιση, κάτι που δείχνει δύσκολο. Ωστόσο δεν αποκλείεται μια αναβάθμιση του αξιόχρεου κατά μία βαθμίδα (στο Ba2 από Βα3) και μια παραπάνω αναβάθμιση για το αξιόχρεο των τραπεζών.

Από εκεί και πέρα, έχουμε άλλες δύο αξιολογήσεις, που μπορεί να οδηγήσουν στην επενδυτική βαθμίδα. Στις 20 Οκτωβρίου έχουμε τη δεύτερη αξιολόγηση από τον οίκο Standard & Poor’s, που οποία έχει κατατάξει την Ελλάδα στη βαθμίδα ΒΒ+ με θετική αξιολόγηση από τον περασμένο Ιανουάριο. Μια τέτοια αξιολόγηση είναι προαναγγελία αναβάθμισης για τους επόμενους 12 μήνες. Γι’ αυτό υπάρχουν προσδοκίες ότι μπορεί να κλειδώσει την επενδυτική βαθμίδα για την Ελλάδα πολύ πριν από το τέλος του χρόνου.

Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Για την 1η Δεκεμβρίου είναι προγραμματισμένη η τελευταία αξιολόγηση για το 2023 με φορέα τον οίκο Fitch, που έχει την Ελλάδα μία βαθμίδα κάτω από την επενδυτική με αξιολόγηση σταθερή. Ο συγκεκριμένος οίκος στο τελευταίο σημείωμά του για την Ελλάδα εμφανίστηκε επιφυλακτικός, δείχνοντας ότι θα δώσει αρκετό χρόνο για να αξιολογήσει το έργο της νέας κυβέρνησης, ενώ, ατύπως, έχει τονίσει προς την Αθήνα ότι θα περιμένει να δει το αποτέλεσμα του 9μήνου πριν πάρει τις αποφάσεις του.