Η «ώρα μηδέν» για το πώς, πότε σε ποιους και πόσα θα επιστραφούν σήμανε με τις παροτρύνσεις της τρόικας προς το υπουργείο Εργασίας και το υπουργείο Οικονομικών να βρουν λύση που να είναι συμβατή με τις δικαστικές αποφάσεις, διασφαλίζοντας ότι δεν θα υπάρξει δημοσιονομικός εκτροχιασμός χωρίς να αποκλειστεί το ενδεχόμενο, αν χρειαστεί, να βρεθούν ισοδύναμα που θα αποσοβήσουν ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Το θέμα συζητήθηκε στις συναντήσεις που έγιναν αυτή την εβδομάδα και εξετάστηκαν διάφορα σενάρια για το αν το όποιο δημοσιονομικό κόστος θα είναι μόνιμο ή εφάπαξ και το αν θα είναι μικρό ή μεγάλο. «Είναι διαφορετικό να χρωστάς κάτι σε αναδρομικά, δηλαδή να πρέπει να δώσεις σε κάποιους π.χ. 100 εκατ. ευρώ και άλλο να πρέπει να καταβάλλεις ένα ποσό για πάντα από εδώ και πέρα», ανέφερε την Παρασκευή αρμόδια πηγή που συμμετείχε στην αξιολόγηση με τους δανειστές.
Μένει να φανεί από τις οριστικές αποφάσεις που έχει ετοιμάσει και πρόκειται να εκδώσει το ΣτΕ, αν οι συνταξιούχοι θα πάρουν επιστροφές για σχεδόν ένα χρόνο ή για μεγαλύτερο διάστημα.
Το κόστος των αναδρομικών έχει αποτυπωθεί σε οικονομική ανάλυση από το υπουργείο Εργασίας και εκτιμάται ότι για ένα έτος το ποσό είναι 4,4 δισ. ευρώ, ενώ για όλη την περίοδο των περικοπών, δηλαδή από 1/1/2013 ως και το 2018, το ποσό ανέρχεται στα 24 δισ. ευρώ.
Το επικρατέστερο σενάριο είναι να δοθούν με δόσεις τα αναδρομικά ενός έτους που αντιστοιχούν στις περικοπές Δώρων κύριων και επικουρικών συντάξεων και στις μειώσεις από τους νόμους 4051, 4093 καθώς και από την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ). Από εκεί και πέρα όσοι δικαιώνονται δικαστικά θα έχουν περισσότερα αναδρομικά.
Η κυβέρνηση θεωρεί το κόστος υψηλό -ακόμη και με δόσεις- και δεν αποκλείεται να περιοριστεί μόνο στην επαναφορά των Δώρων σε συντάξεις και μισθούς, αλλά με πολύ μικρότερα ποσά από αυτά που καταργήθηκαν, γιατί το μόνο που τη δεσμεύει από τις δικαστικές αποφάσεις είναι να επαναφέρει τα Δώρα, όχι όμως κατ’ ανάγκη στα 800 ευρώ για τους συνταξιούχους και στα 1.000 ευρώ για τους δημοσίους υπαλλήλους, αλλά μπορεί να τα νομοθετήσει σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα, όπως λένε έγκριτοι νομικοί.
Το υπουργείο Εργασίας, σύμφωνα με πληροφορίες, θεωρεί ότι στην περίπτωση που υποχρεωθεί να επιστρέψει τις παράνομες μειώσεις, τότε αυτές δεν υπερβαίνουν τους 8 μήνες, καθώς προβάλλει τον ισχυρισμό ότι με το νόμο Κατρούγκαλου επανυπολογίστηκαν οι συντάξεις με βάση την ανταποδοτικότητα εισφορών και παροχών. Ως εκ τούτου, λένε ότι εφάρμοσαν μια από τις βασικές ενστάσεις του ΣτΕ, που είπε, με την απόφασή του τον Ιούνιο του 2015, ότι οι περικοπές που έγιναν από το 2013 δεν στηρίχθηκαν σε μελέτες ούτε σε στοιχεία ανταποδοτικότητας.
Το θέμα είναι όμως ότι ο επανυπολογσμός των συντάξεων ισχύει από 1/1/2019 και μέχρι 31/12/2018 καμία από τις αντισυνταγματικές περικοπές δεν απαλείφθηκε από τις συντάξεις. Αυτές τις περικοπές διεκδικούν οι συνταξιούχοι με χιλιάδες αγωγές.
Ύψους 4,4 δισ. ευρώ ανά έτος η αποτίμηση των επιστροφών
Την ανάλυση των αναδρομικών από κάθε νόμο, ανάλογα με τον αριθμό των συνταξιούχων και το είδος της περικοπής που έχουν, αποκαλύπτει σήμερα ο «Ε.Τ.» της Κυριακής, μέσα από επίσημες εκτιμήσεις και υπολογισμούς, βάσει των προϋπολογισμών των ταμείων.
Σύμφωνα με την ανάλυση των περικοπών, το κόστος των αναδρομικών, ύψους 4,4 δισ. ευρώ για ένα έτος, μοιράζεται στις παρακάτω κατηγορίες:
1. Για επιστροφή Δώρων στις κύριες συντάξεις ποσό 1,52 δισ. ευρώ για 1,9 εκατ. συνταξιούχους με σύνταξη άνω των 800 ευρώ.
2. Για επιστροφή Δώρων σε όσους έχουν και επικουρική 550 εκατ. ευρώ.
3. Για επιστροφή Δώρων στους συνταξιούχους ΟΓΑ περίπου 240 εκατ. ευρώ.
Παπαθανάσης: 187 επενδυτικά σχέδια για τη δημιουργία 989 νέων θέσεων εργασίας
4. Για αναδρομικά από μειώσεις του ν. 4093 στις κύριες συντάξεις, περίπου 756 εκατ. ευρώ.
5. Για αναδρομικά από μειώσεις του ν. 4093 στις επικουρικές συντάξεις 240 εκατ. ευρώ.
6. Για αναδρομικά από μειώσεις του ν. 4051 στις κύριες συντάξεις ποσό 108 εκατ. ευρώ.
7. Για αναδρομικά από μειώσεις του ν. 4051 στις επικουρικές 132 εκατ. ευρώ.
8. Για αναδρομικά από την ΕΑΣ 650 εκατ. ευρώ.
9. Για επιστροφή Δώρων σε όσους έχουν δεύτερη κύρια σύνταξη 240 εκατ. ευρώ.
Αν το σύνολο των αναδρομικών, ύψους 4,4 δισ. ευρώ, δοθεί σε δόσεις εντός 2 ετών, σημαίνει ετήσια επιβάρυνση 2,2 δισ. ευρώ το χρόνο (π.χ. το 2019 και το 2020 ή το 2020 και το 2021). Αν δοθεί σε 5 χρόνια με 60 μηνιαίες δόσεις, το ετήσιο κόστος στον προϋπολογισμό θα είναι περίπου 887 εκατ. ευρώ, ενώ αν οι δόσεις των αναδρομικών φτάσουν στα 7 χρόνια, ο προϋπολογισμός θα δίνει για το σκοπό αυτό περίπου 633 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο.
Τι ποσά θα πάρουν οι συνταξιούχοι
Για παράδειγμα, όπως φαίνεται στον πίνακα που δημοσιεύει ο «Ε.Τ.» της Κυριακής με το μέσο όρο επιστροφών ανάλογα με τις δόσεις:
• Συνταξιούχος του ΙΚΑ με κύρια και επικουρική σύνταξη έως 1.250 ευρώ μικτά δικαιούται να πάρει αναδρομικά από Δώρα κύριας και επικουρικής και από τις περικοπές του ν. 4093 σε κύρια και επικουρική. Με δόσεις αναδρομικών σε 2 έτη θα έχει κατά μέσο όρο 33 ευρώ το μήνα από το Δώρο κύριας σύνταξης, 21 ευρώ από το Δώρο επικουρικής, 35 ευρώ από την επιστροφή της μείωσης του ν. 4093 στην κύρια και 13 ευρώ από την επιστροφή του ν. 4093 στην επικουρική. Συνολικά μαζεύει 102 ευρώ αναδρομικών κάθε μήνα για 24 μήνες. Αν όμως τα αναδρομικά αποφασιστεί να δοθούν σε 4 χρόνια, τότε το μηνιαίο ποσό που θα παίρνει θα είναι 51 ευρώ το μήνα. Και αν πάει σε δόσεις 7ετίας, θα παίρνει 30 ευρώ από όλες τις επιστροφές.
• Συνταξιούχος του Δημοσίου με κύρια και επικουρική σύνταξη έως 1.800 ευρώ μικτά δικαιούται να πάρει αναδρομικά από Δώρα κύριας και επικουρικής και από τις περικοπές των ν. 4093 και 4051 καθώς και από την ΕΑΣ, που βγήκε αντισυνταγματική για τις συντάξεις του Δημοσίου (απόφαση Ελ. Συνεδρίου 244/2017). Με δόσεις αναδρομικών σε 2 έτη, μαζεύει κατά μέσο όρο 161 ευρώ αναδρομικών κάθε μήνα για 24 μήνες. Με αναδρομικά σε μια 4ετία θα παίρνει 81 ευρώ κάθε μήνα για 48 μήνες, ενώ με δόσεις αναδρομικών σε μια 6ετία θα παίρνει 64 ευρώ το μήνα και με αναδρομικά σε μια 7ετία θα παίρνει 45 ευρώ κάθε μήνα.
Επαναφορά Δώρων στο Δημόσιο, ακόμη και με ετήσιο επίδομα 300 ευρώ!
Για δε τους δημοσίους υπαλλήλους, η απόφαση που θα εκδώσει το ΣτΕ μετά τη συνεδρίαση της Ολομελείας του την 1/2/2019, δεν θα διαφέρει από την απόφαση του ΣΤ’ Τμήματος (17/12/2018) και θα επισφραγίζει την αντισυνταγματικότητα της περικοπής των Δώρων στους μισθούς του Δημοσίου. Ομως, η βόμβα που κρύβει η επικείμενη απόφαση είναι ότι το ΣτΕ μπορεί να επαναφέρει τα Δώρα, αλλά δεν μπορεί να υποδείξει και το ποσό που θα πρέπει να παίρνουν οι δημόσιοι υπάλληλοι. Το ΣτΕ, όπως εξηγούν στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής έγκριτοι νομικοί, έκρινε αντισυνταγματική την κατάργηση των Δώρων, που ήταν 1.000 ευρώ το χρόνο. Η ενδεχόμενη επαναφορά τους θα σημαίνει ότι η κυβέρνηση συμμορφώνεται με τις επιταγές του Δικαστηρίου και αίρει την αντισυνταγματικότητα, πλην όμως δεν δεσμεύεται ότι αυτό που θα πρέπει να επαναφέρει θα είναι Δώρο 1.000 ευρώ γιατί το ΣτΕ έκρινε την αντισυνταγματικότητα της κατάργησής τους, ανεξάρτητα από το αν τα δώρα ήταν 1.000 ευρώ ή 5.000 ευρώ το χρόνο.
Ακόμη και αν το ΣτΕ πάρει ακραία θέση και κόψει την αναδρομικότητα των επιστροφών των Δώρων (πλην όσων κάνουν προσφυγές ως τα τέλη Μαρτίου 2019), η επαναφορά τους από εδώ και στο εξής θα γίνει με το ποσό που θα ορίσει το κράτος ότι μπορεί να δίνει για Δώρα στους μισθούς του Δημοσίου. Τα 1.000 ευρώ αφορούν σε διεκδικήσεις του παρελθόντος, ενώ για το μέλλον η επαναφορά των Δώρων μπορεί να περιλαμβάνει ένα επίδομα 300 ευρώ το χρόνο, αν η κυβέρνηση κρίνει ότι μέχρι εκεί φτάνουν τα οικονομικά του κράτους.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής
[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]